Podstawy dydaktyki - egzamin
niebieski tekst to tekst, który trzeba wpisać w wolne pola
Do uogólnień, tzn.: wytwarzania pojęć i generalizowania dochodzimy za pomocą takich operacji myślowych, jak: analiza, synteza i porównanie.
Do podstawowych sposobów utrwalania wiedzy zaliczamy: powtarzanie wiadomości, systematyzowanie i klasyfikowanie przerobionego z uczniami programu nauczania, uczenie się na pamięć oraz samodzielne prace uczniów.
Każdy racjonalnie organizowany proces uczenia się i nauczania musi zawierać moment kontroli i oceny uzyskanych wyników.
Cele i treść nauczania określają, czego należy uczyć, natomiast metody nauczania wskazują jak powinno się uczyć.
Poznawanie przez uczniów rzeczywistości wyłącznie za pomocą słów, często niezrozumiałych, nazywany werbalizmem.
Świadomy i aktywny udział uczniów w opanowaniu wiadomości, umiejętności i nawyków przyczynia się do rozwijania w uczniach zdolności poznawczych oraz takich operacji myślowych jak analiza, synteza i porównanie.
Najczęstszym sposobem utrwalania wiadomości jest powtarzanie.
Zasadę stopniowana trudności nazywamy inaczej zasadą przystępności.
Do grup metod słownych należą: opis, opowiadanie, wykład, pogadanka, dyskusja oraz praca z książką.
Komeński i Pestalozzi przywiązywali duże znaczenie do stosowania w nauczaniu metod praktycznych.
Wyższą formą pogadanki jest dyskusja.
W laboratoryjnej metodzie nauczania dominuje cel poznawczy i kształcący.
Istnieją następujące rodzaje kontroli wyników nauczania: kontrola ustna, pisemna i prace praktyczne.
Wybór metod nauczania uzależniony jest od: ogólnych celów pracy dydaktycznej, szczegółowych zadań dydaktycznych, np.: powtarzanie materiału, zaznajomienie uczniów z nowymi faktami itp.
Charakterystycznych właściwości poszczególnych przedmiotów nauczana, możliwości i wieku uczniów.
Lekcja jest podstawową formą nauczania, w czasie której nauczyciel ma osiągnąć główne cele pracy dydaktyczno - wychowawczej.
Po pogadance wstępnej, w czasie której uświadamia się uczniom temat i cele danej lekcji następnie kolejny etap lekcji, to jest opracowanie nowego materiału.
Budowa lekcji poświęconej opracowania nowego materiału może być następująca:
sprawdzenie pracy domowej,
uświadomienie uczniom tematu i celu lekcji oraz ustalenie planu opracowania tematu,
opracowanie nowego materiału,
usystematyzowanie utrwalenie podstawowych zagadnień,
zadanie i objaśnienie pracy domowej,
Praca zbiorowa wpływa korzystnie na wytwarzanie się więzi społecznej w klasie, ale utrudnia indywidualizowanie treści i tempa uczenia się.
Efektywność pracy szkolnej zależy przede wszystkim od trzech czynników, tzn.: od cech poszczególnych przedmiotów nauczania, miejsca i czasu pracy, zasady, metody i formy organizacji społecznych.
Niepowodzenia dydaktyczne Cz. Kupisiewicz dziali na niepowodzenia ukryte i niepowodzenia jawne.
Występują tezy rodzaje niepowodzeń dydaktycznych, tzn.: niepowodzenia pedagogiczne i psychologiczne, ekonomiczno - szkolne, są przedmiotem systematycznych badań.
Według Jana Konopnickiego główną przyczyną intelektualnych niepowodzeń szkolnych jest niski poziom umysłowy dziecka.
Jan Konopnicki wymienia intelektualne, emocjonalne i szkolne przyczyny niepowodzeń w nauce.
Nowy system organizacyjny szkolnictwa w Polsce przewiduje:
6 letnie szkoły podstawowe,
3 letnie gimnazją,
3 letnie licea profilowane,
2 letnie szkoły zawodowe,
2 letnie licea uzupełniające,
3 letnie wyższe szkoły zawodowe (studia I stopnia),
5 letnie jednolite studia magisterskie.
Dydaktyka ogólna jest ogólną teorią kształcenia, która dzieli się na teorię nauczania i uczenia się oraz teorię samokształcenia.
Wynikiem procesy kształcenia jest wykształcenie.
Nauczanie jest pracą nauczyciela z uczniami organizowane zazwyczaj w szkole w czasie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych.
Podstawowymi metodami badań pedagogicznych są obserwacja i eksperyment.
Nawyk jest doskonale wyćwiczoną umiejętnością.
Podstawowymi dokumentami określającymi treści nauczania są: program nauczania i plan nauczania.
Dobór treści nauczania zależy od stawianych szkole wymagań:
naukowych,
dydaktycznych,
społecznych.
Wymagania dydaktyczne, wysuwane wobec treści nauczania, są następujące;
teść nauczania powinny być dostosowane do możliwości psychofizycznych uczniów,
treści nauczania należy realizować w sposób systematyczny w układzie liniowym, spiralnym lub koncentrycznym,
treści nauczania różnych przedmiotów pokrewnych powinny być przestrzegane postulatem korelacji i integracji,
w realizacji treści nauczania trzeba uwzględnić zasadę wiązania teorii z praktyką.
Szczegółowym rozwinięciem treści nauczania są podręczniki szkolne.
Nauczyciel, uczeń oraz program nauczania oto trzy składniki procesu nauczania.
Wskazanie uczniom, czego i po co mają się uczyć pomaga w kształtowaniu u nich wartościowych postaw i pozytywnej motywacji uczenia się.
2