Geneza i podstawy traktatowe polityki regionalnej w Unii europejskiej.
Etapy rozwoju polityki regionalnej UE
Pojęcie regionu-budowa konkurencyjnego regionu w Europie.
NUTS ich znaczenie w polityce regionalnej .
zróżnicowanie regionalne w UE- przyczyny charakterystyka, metody pomiaru. Pojecie regionu i regionizacji w UE
NUTS ich znaczenie w polityceregio9nalnej.
Cele i zady polityki regionalnej -historia i współczesność.
Miejsce polityki regio9nalnej w budżecie UE
Źródła finansowania polityki regionalnej UE. Charakterystyka okresu finansowania polityki regionalnej
Planowanie regionalne w standardach UE
Fundusze strukturalne UE i8 ich rola w finansowaniu polityki regionalnej. Charakterystyka wielkości wydatków
wykorzystanie funduszy strukturalnych UE . Charakterystyka i wielkość wydatków. Zarządzanie funduszami strukturalnymi.
Ocena wykorzystania środków z Funduszy strukturalnych w okresie 2000-2006, wielkość struktura, programowanie.
Programy operacyjne w Polsce na lata 2007-2013. Przygotowanie aplikacji
LITERATURA
K. Głąbicka, M. Brewiński, Europejska polityka regionalna Wyd ELIPSA W-wa 2003
Geneza i ewolucja polityki Regionalnej UE
Polityka spójności UE
Polityka spójności UE
Fundusz Europejski Fundusze
Spójności Bank Strukturalne
Dotyczy państwa całe) Inwestycyjny
Polityka strukturalna
Polityka regionalna Działania horyzontowe
(cel 1,2) (całe terytorium UE )
Obszar spójny -tzn, że ludziom żyje się dobrze
Spójność terytoriów, spójność całej UE(Państwa, regiony , mikrorejony, powiaty, gminy) potrzebna do wzmocnienia UE.
Polityka strukturalna-dotyczy konkretnych działań - np. przedsiębiorstwo, wnika w strukturę
Wnika co jest dobre, co złe
Fundusze spójności-dotyczy całego Państwa. Polityka regionalna - najniższy poziom dotyczy tylko regionów np. lubelskie, mazowieckie, podkarpackie.
Mazowieckie najlepiej rozwinięte
Problemy jednostek
DZIAŁANIA horyzontowe-inicjatywy wspólnotowe-odbudowa starówek
Są to specyficzne działania-dużo pracy i nakładów.
1951------EWWiS- Traktaty Paryskie
1957------EWG - Traktaty Rzymskie -art.2
EURATUM
Francja Uwarunkowania instytucjonalne
Niemcy 1 Europejski bank Inwestycyjny
Belgia 2 Wspólna polityka rolna
Luksemburg Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
3 Europejski Fundusz Społeczny
4. 1967- Komisarz Dyrekcji Regionalnej - Dyrekcja XVI
1973r - Pierwsza do EWG dołączyła Wielka Brytania , Dania, Irlandia
Anglia Szkocja Walia
Najbogatsza mniej bogata uboga
1975r - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRR
(81)- wchodzi Grecja
1986(87) - Portugalia, Hiszpania (mamy 12)
1986(87) Jednolity akt Europejski JAE
Wprowadzono tytuł zatytułowany spójność społeczno gospodarcza
2 Art. 130 a i b wprowadzono mechanizmy wyrównawcze dysproporcji regionalnych, zapewniono środki do ich realizacji.
3 Nowe okresy finansowania
-1989-1993
- 1994-1999 70 mld
-2000-2006
-2007-2013 - ponad 300mln
Komisja europejska - stoi na czele zapisów traktatowych i musi wykonać jego zapisy
1986 - początek poważnej Polityki Regionalnej (narodziny)\
1992 - Traktat z MASTRICHT
1- wprowadzono Komitet Regionów (ciało doradcze)
2 - Fundusz Spójności
3 - Finansowy Instrument Wspierania Rybołustwa
4 - Inicjatywy Wspólnotowe
AGENDA 2000
1 - Wprowadza programowanie 2000-2006
2 - Zmienia ilość celów polityki regionalnej (6 do 8) ISPA , SAPART, PHARE
15 stycznia 1995- 15 Państw- Austria, Finlandia, Szwecja
1 maja 2004 10 Państw- Polska Węgry, Słowenia, Malta
2004-2006 ok. 12 mld euro otrzymała Polska
2007- Bułgaria, Rumunia
2013 - 27 Państw otrzymało 27 mld euro
Art.158
WYMIARY SPÓJNOŚCI
Ekonomiczny- PKB (PPS
Społeczny - stopa bezrobocia
Przestrzenny - liczba konsumentów osiąganych w danym czasie
Spójność mierzy się za pomocą PKB (PPS) siła nabywcza pieniądza.
Przekroje w jakich mierzy się poziom spójności :
1 Kraje kohezyjne VS - cała wspólnota (te kraje które podlegają spójności dotyczy nowych Państw, regionów)
2 Regiony Typu NUTS II(211)
3. REGIONY TYPU NUTS III (1093)
W Polsce są obszary lepsze i gorsze.
POJECIE REGIONU W UE
Na gruncie encyklopedycznym, słownikowym znajdujemy m. innymi następujące definicje pojęcia „region”
REGION
Dal potrzeb polityki regionalnej będziemy używać pojęcia REGIONU, które oznacza:
1.najwyższą jednostkę podziału terytorialnego kraju usytuowana bezpośrednio pod Państwem o względnie dużej powierzchni i liczbie mieszkańców (ludności) prowadzącą samodzielna politykę społeczno-gospodarczą, kulturalna przez odpowiednie instytucje terytorialne.
Region to miejsce gdzie ludzie odczuwają ta sama tożsamość.
SYSTEM NUTS w UE
NUTS - Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do celów statystycznych (Nomenclature of Teritoriu UMCS for Statistics)
SYSTEM NUTS jest oparty o regiony i jako taki dotyczy podmiotu administracyjno-terytorialnego państw członkowskich.
CHARAKTERYSTYKA SYSTEM NUTS
Zakaz stworzony przez EUROSTAT
Stanowi podstawę identyfikacji obszarów problemowych.- dlaczego
Jest podstawą do oceny dopuszczalności pomocy publicznej.
jest podstawa do przygotowania podstawowych dokumentów programowych w krajach kandydujących.
System ten zawiera instytucje hierarchiczna odnoszącą się do pięciu typów regionów
Dzieli każde Państwo na poziomy ( trzy regionalne oraz dwa lokalne)
- poziom 1 (NUTS1) obejmuje regiony największe, które są podstawowymi jednostkami regionalnymi w danym Państwie ( 77 jednostek
-poziom 2 (NUTS2) obejmuje regiony które stanowią pierwszy szczebel podziału największych regionów objętych poziomem 1
-poziom 3 (NUTS 3) obejmuje regiony które stanowią drugi szczebel -podziały największych regionów objętych poziomem 1
-poziom 4 (NUTS 4)
-poziom 5 (NUTS 5)
NUTS 1 w Polsce to całe Państwo a NUTS 2 najważniejsze
NUTS 1 - cała Polska 1
NUTS 2 - województwa16
NUTS 3 - podregion 45
NUTS 4 - powiat 380
NUTS 5 - gmina 24i89
Londyn najbogatszy region UE 273% średniej unijnej.