RZĄD: Wróblowe

PODRZĄD: Śpiewające

RODZINA: Jaskółkowate

1. DYMÓWKA (Jaskółka dymówka)

• różni się od oknówki brązową plamą wokół dzioba

• lęgowy - gniazdujący regularnie na znacznym obszarze

• przelot: marzec-kwiecień, sierpień-wrzesień-październik

• miesiące wysiadywania: maj, czerwiec, lipiec, sierpień

• wysiaduje samiec, samica (głównie)

• dwa, trzy lęgi w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 11-19 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda otwarte, ukryte, na/w budynkach i budowlach

• biotopy lęgowe: osiedla

• pokarm: drobne owady latające

2. BRZEGÓWKA

• lęgowe - gniazdujące na znacznym obszarze

• przeloty - kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj, czerwiec, lipiec

• wysiaduje: samiec i samica

• dwa lęgi w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 14-15 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda otwarte, ukryte, w norach

• biotopy lęgowe: doliny rzek z odkrytymi skarpami, czynne piaskownie

• pokarm - drobne owady latające

3. OKNÓWKA (Jaskółka oknówka)

• ma biały brzuszek, cała czapeczka niebieska

• lęgowe - gniazdujące na znacznym obszarze

• przeloty - kwiecień-maj, sierpień-wrzesień-październik

• miesiące wysiadywania - maj, czerwiec, lipiec

• wysiaduje: samiec i samica

• dwa lęgi w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 14-16 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, zamknięte, na/w budynkach, budowlach, parapetach

• biotopy lęgowe: osiedla

• pokarm: drobne owady latające

RODZINA: Skowronki

1. LERKA

• lęgowy: gniazdujący na znacznym obszarze

• przeloty: marzec-kwiecień, wrzesień-październik-listopad

• miesiące wysiadywania: marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 12-15 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda otwarte, odkryte, na ziemi

• biotopy lęgowe: obrzeża borów, uprawy leśne

• pokarm: wiosną owady i pająki, zimą nasiona

2. SKOWRONEK

• lęgowy: gniazdują na znacznym obszarze

• przeloty: luty-kwiecień, wrzesień-październik

• miesiące wysiadywania: kwiecień, maj, czerwiec, lipiec

• wysiaduje samica

• dwa trzy lęgi w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 11 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na ziemi

• biotopy lęgowe: łąki pola

• pokarm: wiosną owady i pająki, zimą nasiona

RODZINA: Pliszkowate

1. ŚWIERGOTEK DRZEWNY

• lęgowe - gniazdujące na znacznym obszarze

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: maj, czerwiec

• wysiaduje samica

• pisklęta - gniazdowniki

• jeden, dwa lęgi w roku

• 2-6 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywania

• gniazda otwarte, odkryte, na ziemi

• biotopy lęgowe - obrzeża lasów

• pokarm: wiosną owady i pająki, zimą głównie nasiona

2) PLISZKA ŻÓŁTA

• występowanie dymorfizmu płciowego tylko w okresie godowym

• lęgowy - gniazdujący regularnie na znacznym obszarze

• przeloty: marzec-maj, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: maj -lipiec

• wysiaduje samiec i samica

• jeden dwa lęgi w roku

• 4-6 jaja w lęgu

• 11-13 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda otwarte, odkryte, na ziemi

• biotopy lęgowe: wilgotne łąki

• pokarm: drobne bezkręgowce

3. PLISZKA SIWA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu sezonowego

• lęgowe - gniazdujące regularnie na znacznym obszarze

• przeloty: marzec-kwiecień, wrzesień-październik

• miesiące wysiadywania: kwiecień-lipiec

• wysiaduje samiec i samica

• dwa lęgi w roku

• 5-6 jaj w lęgu

• 11-16 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, ukryte, otwarte, na/w budynkach, budowlach, drzewach, ziemi

• biotopy lęgowe: głównie w pobliżu osad i osiedli ludzkich

• pokarm: drobne bezkręgowce

4. PLISZKA GÓRSKA

• występowanie dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujące regularnie na znacznym obszarze

• przeloty: marzec-kwiecień, wrzesień-październik

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samiec i samica

• dwa lęgi w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 11-14 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na skałach, na/w budynkach, budowlach, w norach

• biotopy lęgowe: potoki górskie, wartkie rzeki na wybrzeżu

• pokarm: drobne bezkręgowce

RODZINA: Pluszcze

1. PLUSZCZ

• lęgowy lokalnie lub sporadycznie

• zalatujący wyjątkowo

• osiadły

• miesiące wysiadywania: marzec-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden dwa lęgi w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 12-18 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, zamknięte

• na skałach, na/w budynkach, budowlach

• biotopy lęgowe: potoki górskie, wartkie rzeki wybrzeża

• pokarm: bezkręgowce wodne

RODZINA: Strzyżyki

1. STRZYŻYK

• lęgowy - gniazdujący na znacznym terenie

• sporadycznie lub/i nielicznie zimujący

• przeloty: marzec-kwiecień, wrzesień-grudzień

• miesiące wysiadywania: kwiecień-lipiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 5-8 jaj w lęgu

• 12-20 dni wysiadywania

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, ukryte, zamknięte na drzewach, na krzewach

RODZINA: Płochacze

1. POKRZYWNICA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• sporadycznie lub/i nielicznie zimujący

• przeloty: marzec-maj, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 12-13 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na krzewach

• biotopy lęgowe: bory i lasy mieszane z bujnym podszytem

• pokarm: owady, także nasiona

RODZINA: Drozdowate

1. RUDZIK

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• sporadycznie lub/i nielicznie zimujący

• przeloty: marzec-maj, wrzesień-listopad

• miesiące wysiadywania: kwiecień-lipiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 13-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, ukryte, na drzewach i na ziemi

• biotopy lęgowe: lasy, parki zadrzewienia

• pokarm: drobne bezkręgowce (głównie owady)

2. SŁOWIK SZARY

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• ok. 13 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na ziemi

• biotopy lęgowe: zakrzaczone brzegi lasów, nadrzeczne zarośla, parki

• pokarm: drobne bezkręgowce, nasiona, jagody

3. SŁOWIK RDZAWY

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 13 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na ziemi

• biotopy lęgowe: zakrzaczone brzegi lasów, nadrzeczne zarośla, parki

• pokarm: drobne bezkręgowce, nasiona, jagody

4) PODRÓŻNICZEK

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-kwiecień, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samiec i samica (głównie)

• jeden lub dwa lęgi w roku

• 5-6 jaj w lęgu

• 13-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na ziemi

• biotopy lęgowe: zakrzaczone, podmokłe łąki, łęgi nadrzeczne

• pokarm: drobne bezkręgowce, nasiona, także jagody

5) KOPCIUSZEK

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• sporadycznie lub/i nielicznie zimujący

• przeloty: marzec-kwiecień, lipiec-wrzesień

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 13-17 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na/w budynkach, budowlach, drzewach

• biotopy lęgowe: osiedla, wsie, tereny ruderalne

• pokarm: drobne bezkręgowce, nasiona, także jagody

6) PLESZKA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, wrzesień-październik

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 5-7 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach, na/w budynkach, budowlach

• biotopy lęgowe: lasy mieszane - zwykle skraje, ogrody, sady

• pokarm: drobne bezkręgowce, nasiona, także jagody

7. POKLĄSKWA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-7 jaj w lęgu

• 12-13 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na ziemi

• biotopy lęgowe: łąki świeże i wilgotne

• pokarm: drobne bezkręgowce

8. KLĄSKAWKA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-maj, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: kwiecień-lipiec

• wysiaduje samica

• dwa lub trzy lęgi w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 13-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na ziemi

• biotopy lęgowe: suche łąki, zbocza, ugory

• pokarm: drobne bezkręgowce, nasiona, także jagody

9. BIAŁORZYTKA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-kwiecień, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lub dwa lęgi w roku

• 4-7 jaj w lęgu

• 10-16 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na/w budynkach, budowlach, na skałach

• biotopy lęgowe: tereny ruderalne, suche, kamieniste ugory, nieużytki

• pokarm: owady, pająki, ślimaki, jagody

10. KOS

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• sporadycznie lub/i nielicznie zimujący

• przeloty: marzec-kwiecień, październik-listopad

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lub trzy lęgi w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, ukryte, na drzewach, na krzewach

• biotopy lęgowe: lasy i parki z podszytem

• pokarm: owady, dżdżownice, jagody

11. KWICZOŁ

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• przeloty: marzec-kwiecień, październik-listopad

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden - dwa lęgi w roku

• 5-6 jaj w lęgu

• 10-13 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach

• giazdowanie w koloniach

• biotopy lęgowe: zadrzewienia, sady, parki, brzegi lasów

• pokarm: owady, dżdżownice, jagody

12. ŚPIEWAK

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-kwiecień, wrzesień-październik

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa trzy lęgi w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach, na krzewach

• biotopy lęgowe: lasy i parki z podszytem

• pokarm: owady, dżdżownice, jagody

13. DROŹDZIK

• lęgowy - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-maj, wrzesień-listopad

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 12-13 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach, na krzewach

• biotopy lęgowe: lasy mieszane i liściaste - zwykle obrzeża

• pokarm: owady, dżdżownice, jagody

14. PASZKOT

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• przeloty: marzec-kwiecień, wrzesień-listopad

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 12-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: bory, lasy mieszane

• pokarm: owady, dżdżownice, jagody

15. DROZD OBROŻNY

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowy lokalnie lub sporadycznie

• przeloty: marzec-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden-dwa lęgi w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: górskie bory

• pokarm: owady, dżdżownice, jagody

RODZINA: Pokrzewkowate

1. TRZCINNICZEK

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: czerwiec-lipiec

• wysiaduje samica i samiec

• jeden-dwa lęgi w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 9-12 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na lądowych roślinach zielnych lub szuwarach

• biotopy lęgowe: trzcinowiska, szuwary

• pokarm: owady

2. ŁOZÓWKA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: czerwiec-lipiec

• wysiaduje samica i samiec

• jeden lęg w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na lądowych roślinach zielnych lub szuwarach

• biotopy lęgowe: bujnie, porośnięte łąki, pola, ziołorośla, zarośla nadwodne

• pokarm: owady

4. TRZCINIAK

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: czerwiec-lipiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na lądowych roślinach zielnych lub szuwarach

• biotopy lęgowe: trzcinowiska, szuwary

• pokarm: owady

5) ZAGANIACZ

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: maj-czerwiec, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-lipiec

• wysiaduje samiec i samica (głównie)

• jeden lęg w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 13-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach, na krzewach

• biotopy lęgowe: brzegi lasów z bujnym podszytem

• pokarm: owady i jagody

6) JARZĘBATKA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica i samiec

• jeden lęg w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 12-13 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na krzewach

• biotopy lęgowe: zakrzaczone brzegi lasów, zakrzaczone łąki

• pokarm: owady i jagody

7) GAJÓWKA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica i samiec

• jeden lęg w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 11-12 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na krzewach

• biotopy lęgowe: brzegi lasów z bujnym podszytem, ogrody

• pokarm: owady i jagody

8) KAPTURKA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 10-16 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na krzakach

• biotopy lęgowe: lasy, parki

• pokarm: owady i jagody

9. ŚWISTUNKA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, lipiec-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 5-7 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, zamknięte, na ziemi

• biotopy lęgowe: lasy

• pokarm: głównie drobne owady nadrzewne, pająki

10) PIERWIOSNEK

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-kwiecień, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: maj-lipiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 4-7 jaj w lęgu

• 13-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, zamknięte, na ziemi, na lądowych roślinach zielnych lub szuwarach

• biotopy lęgowe: lasy, parki, ogrody

• pokarm: głównie drobne owady, nadrzewne, pająki

11) PIECUSZEK

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-7 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, zamknięte, na ziemi, na lądowych roślinach zielnych lub szuwarach

• biotopy lęgowe: luźne lasy i ich brzegi, zakrzaczenia

• pokarm: głównie drobne owady nadrzewne i pająki

12) MYSIKRÓLIK

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• częściowo osiadły

• miesiące wysiadywania: maj-lipiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 9-11 jaj w lęgu

• 15-17 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, zamknięte, na drzewach

• biotopy lęgowe: bory i lasy mieszane ze świerkiem lub jodła

• pokarm: głównie drobne owady nadrzewne, pająki

13) ZNICZEK

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 7-12 jaj w lęgu

• 14-17 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, zamknięte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy, głównie mieszane

• pokarm: głównie drobne owady nadrzewne, pająki

14. CIERNIÓWKA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica i samiec

• jeden lęg w roku

• 4-5 jaj w lęgu

• 9-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na krzewach, na zielnych roślinach lądowych i szuwarach

• biotopy lęgowe: zakrzewione łąki z bujna roślinnością zielną, miedze

• pokarm: owady i jagody

15) PIEGŻA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica i samiec

• jeden lęg w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 11-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na krzewach

• biotopy lęgowe: parki, ogrody, brzegi lasów, osiedla (żywopłoty)

• pokarm: owady i jagody

RODZINA: Muchołówki

1) MUCHOŁÓWKA SZARA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-lipiec

• wysiaduje samica

• jeden-dwa lęgi w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach, na/w budynkach, budowlach

• biotopy lęgowe: brzegi lasów, parki, osiedla

• pokarm: owady latające

2) MUCHOŁÓWKA MAŁA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 5-6 jaj w lęgu

• 12-13 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy liściaste

• pokarm: owady latające

3. MUCHOŁÓWKA BIAŁOSZYJA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 5-7 jaj w lęgu

• 12-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy liściaste i mieszane

• pokarm: owady latające

4) MUCHOŁÓWKA ŻAŁOBNA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego tylko w sezonie godowym

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-październik

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 6-7 jaj w lęgu

• 13-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy, parki

• pokarm: owady latające

RODZINA: Raniuszki

1) RANIUSZEK

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• osiadły

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 8-12 jaj w lęgu

• 13-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, zamknięte, na drzewach, na krzewach

• biotopy lęgowe: lasy, zadrzewienia

• pokarm: owady, pająki

RODZINA: Sikory

1) SIKORA UBOGA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• osiadła

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 7-9 jaj w lęgu

• 13-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy liściaste i mieszane

• pokarm: owady (głównie gąsienice), zimą także nasiona

2) CZARNOGŁÓWKA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• osiadła

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 6-9 jaj w lęgu

• 13-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: bory, wikliny nadrzeczne

• pokarm: owady (głównie gąsienice), zimą także nasiona

3) CZUBATKA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• osiadła

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden (lub dwa) lęgi w roku

• 6-8 jaj w lęgu

• 13-16 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: bory

• pokarm: owady (głównie latające), zimą także nasiona

4) SOSNÓWKA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub i licznie zimujący

• osiadła

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lub dwa lęgi w roku

• 8-10 jaj w lęgu

• 14-16 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: bory

• pokarm: owady (głównie gąsienice), zimą także nasiona

5) MODRASZKA

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• częściowo osiadła

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lub dwa lęgi w roku

• 9-12 jaj w lęgu

• 13-16 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy, parki, ogrody, zadrzewienia

• pokarm: owady (głównie gąsienice), zimą także nasiona

6) SIKORA BOGATKA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• częściowo osiadła

• miesiące wysiadywania: maj-lipiec

• wysiaduje samica

• jeden lub dwa lęgi w roku

• 7-12 jaj w lęgu

• 12-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy, parki, ogrody, zadrzewienia

• pokarm: owady (głównie gąsienice), zimą także nasiona

RODZINA: Kowalikowate

1. KOWALIK

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• osiadły

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 6-9 jaj w lęgu

• 13-18 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy liściaste i mieszane, parki

• pokarm: owady i nasiona

RODZINA: Pełzaczowate

1. PEŁZACZ LEŚNY

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• osiadły

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 5-6 jaj w lęgu

• 13-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy

• pokarm: owady, pająki

2. PEŁZACZ OGRODOWY

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• miesiące wysiadywania: kwiecień-czerwiec

• wysiaduje samica

• dwa lęgi w roku

• 6-7 jaj w lęgu

• 13-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: brzegi lasów, parki, sady, aleje drzew

• pokarm: owady, pajaki

RODZINA: Dzierzbowate

1) GĄSIOREK

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: kwiecień-maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 12-16 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na krzewach

• biotopy lęgowe: zakrzaczone łąki, brzegi lasów z krzewami

• pokarm: owady (głównie chrząszcze), rzadziej drobne kręgowce

2) SROKOSZ

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• osiadły

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-7 jaj w lęgu

• 15-17 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach, na krzewach

• biotopy lęgowe: tereny otwarte (rolnicze), z krzewami i zadrzewieniami

• pokarm: duże owady, drobne gryzonie, młode ptaki, gady

RODZINA: Wilgi

1. WILGA

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: maj, sierpień-wrzesień

• miesiące wysiadywania: maj-czerwiec

• wysiaduje samica i samiec

• jeden lęg w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 16-17 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy liściaste i mieszane, parki

• pokarm: owady, jagody

RODZINA: Krukowate

1. SÓJKA

• regularnie lub/i licznie zimujący

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• częściowo osiadła

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 5-7 jaj w lęgu

• 16-17 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: lasy, parki, zadrzewienia

• pokarm: owady, drobne kręgowce, pisklęta, nasiona, owoce

2) SROKA

• regularnie lub/i licznie zimujący

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• osiadły

• miesiące wysiadywania: kwiecień

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 5-7 jaj w lęgu

• 21-22 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, zamknięte na drzewach, na krzewach

• biotopy lęgowe: tereny rolnicze z kępami drzew i krzewów, osiedla

• pokarm: bezkręgowce, owoce, nasiona, odpadki, padlina

3) ORZECHÓWKA

• regularnie lub/i licznie zimujący

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• osiadłą

• miesiące wysiadywania: marzec-kwiecień

• wysiaduje samica (głównie) i samiec

• jeden lęg w roku

• 3-4 jaj w lęgu

• 18 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: bory (głównie świerkowe)

• pokarm: nasiona drzew, orzechy, owady, drobne kręgowce

4) KAWKA

• regularnie lub/i licznie zimujący

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-kwiecień, październik-listopad

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 17-18 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach, na/w budynkach, budowlach, w koloniach

• biotopy lęgowe: osiedla, skraje starych lasów

• pokarm: bezkręgowce, owoce, nasiona, odpadki, padlina

5) GAWRON

• regularnie lub/i licznie zimujący

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• przeloty: marzec-kwiecień, październik-listopad

• miesiące wysiadywania: kwiecień

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 2-5 jaj w lęgu

• 16-18 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach w koloniach

• biotopy lęgowe: tereny rolnicze, osiedla, parki, obrzeża lasów

• pokarm: owady, dżdżownice, nasiona, drobne bezkręgowce, odpadki

6) WRONA

• regularnie lub/i licznie zimujący

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• częściowo osiadła

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 3-6 jaj w lęgu

• 18-19 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: tereny rolnicze, osiedla, obrzeża lasów

• pokarm: bezkręgowce, nasiona, jaja, drobne kręgowce, padlina

7) KRUK

• regularnie lub/i licznie zimujący

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• osiadły

• miesiące wysiadywania: marzec-kwiecień

• wysiaduje samica

• jeden lęg w roku

• 4-6 jaj w lęgu

• 20-21 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, otwarte, na drzewach, na skałach

• biotopy lęgowe: lasy, góry

• pokarm: wszystkożreny

RODZINA: Szpakowate

1) SZPAK

• występowanie wyraźnego dymorfizmu sezonowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• sporadycznie lub/i nielicznie zimujący

• przeloty: marzec-kwiecień, wrzesień-listopad

• miesiące wysiadywania: kwiecień-maj

• wysiaduje samica (głównie), samiec

• jeden (lub dwa) lęgi w roku

• 3-7 jaj w lęgu

• 11-15 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach, na krzewach

• biotopy lęgowe: skaje lasów, zadrzewienia, parki, osiedla

• pokarm: bezkręgowce, jesienią nasiona i owoce

RODZINA: Wikłaczowate

1) WRÓBEL

• występowanie wyraźnego dymorfizmu płciowego

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• regularnie lub/i licznie zimujący

• osiadły

• miesiące wysiadywania: kwiecień-sierpień

• wysiaduje samica i samiec

• dwa-cztery lęgi w roku

• 3-5 jaj w lęgu

• 11-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda odkryte, ukryte, otwarte, zamknięte, na drzewach, na/w budynkach, budowlach

• biotopy lęgowe: osiedla

• pokarm: nasiona, odpadki, wiosną owady

2) MAZUREK

• regularnie lub/i licznie zimujący

• lęgowe - gniazdujący na znacznym terenie

• osiadły

• miesiące wysiadywania: kwiecień-lipiec

• wysiaduje samica i samiec

• dwa-trzy lęgi w roku

• 2-7 jaj w lęgu

• 11-14 dni wysiadywanie

• pisklęta - gniazdowniki

• gniazda ukryte, otwarte, na drzewach

• biotopy lęgowe: sady, ogrody, skraje lasów, zadrzewienia, parki

• pokarm: nasiona, odpadki, wiosną owady

Kukułka siwa - samiec - cały szary, brzuch w biało, szaro brązowe paski, żółto- czarne oczy - kuka

samica - podobna do samca, ale ma brązowe policzki, nie kuka

odmiana rdzawa kukułki - tylko samice - nie kukają (nr 35)

Grzywacz - gołąb, ma białe plamy po bokach szyi, i białe wokół dolnej krawędzi skrzydeł

Turkawka - małe dziecko, ma charakterystyczny ogon

---