1. Definicja poradnictwa + podmiot i przedmiot.
,,poradnictwo stanowi system celowo zorganizowanych zabiegów wychowawczych zmierzających do przekształcenia dotychczasowych przekonań i postaw, bądź do wytworzenia nowych i dzięki temu pomaga przystosować się jednostce do otaczającej rzeczywistości.''
Podmiot =>radzący się i doradca
Przedmiot => problem ( problem radzącego się, który przy aktualnie posiadanym poziomie wiedzy, umiejętności i nastawienia nie może rozwiązać)
2. Cele i podstawowe typy poradnictwa.
Cele według Pawłowskiej;
- optymalizacja procesu wychowania
- optymalizacja rozwoju jednostki
- profilaktyka
- korekcja
- stymulacja
Typy
- poradnie psychologiczno-pedagogiczne
- opiekuńczo wychowawcze
- poradnie rodzinne
- zdrowotne
3. Na czym polega tożsamość poradnictwa?
+ system społeczny
+ intencjonalne - cel
+ optymalizacja
+ relacja
+ za proces odpowiada doradca , który stosuje formy sprzyjające i wspomagające problem
+ dobrowolny udział
4. Scharakteryzować style poradnictwa.
+ dyrektywny => podanie gotowych rozwiązań
+ dialogowy => wspólne poszukiwanie rozwiązań
+ liberalny => wspieranie i wzmacnianie osoby
1. Poradnictwo dyrektywne - nie licząc się z indywidualnością jednostki, jej przeżyciami i samooceną, doradca formułuje prognozę i podaje sposób rozwiązania problemu, traktując odbiorcę jako przedmiot działań poradnianych. Porada ma tu charakter instrumentalny.
2. Poradnictwo liberalne - jest nastawione na rozwiązywanie sytuacji problemowych z uwzględnieniem wewnętrznych przeżyć jednostki, umożliwia więc samopoznanie, uwalnianie od lęków i zahamowań. Doradca jest nastawiony na wskazywanie sposobów lepszego zrozumienia siebie i innych ludzi, na zmianę sposobów myślenia u odbiorcy o własnym problemie.
3. Poradnictwo dialogowe - umożliwia badanie i poszukiwanie strategii i środków rozwiązywania problemów. Doradca i radzący się współpracują ze sobą, szukając adekwatnych rozwiązań. Badaczami są obie strony, jednak doradca wykorzystuje swoje doświadczenie.
7. Czym jest relacja w poradnictwie oraz wymienić metody i środki pracy w poradnictwie.
RELACJA => W praktyce poradnianej występują dwa podmioty: doradca oraz radzący się. Relacje tych osób określa się jako współdziałanie. Przyczyną uruchomienia ich stosunku jest problem, który starają się wspólnie rozwiązać.
W zależności od formy (porada, psycho- i socjodrama, praca społeczno-wychowawcza) poradnictwo wykorzystuje różne metody i środki. Wyróżnia się poradę bezpośrednią, która może być indywidualna lub zbiorowa, prosta i wzbogacona, jednorazowa lub wielokrotna, ustna lub pisemna. Drugim rodzajem jest porada pośrednia przekazywana w listach, prasie, książkach, mediach. Przy stosowaniu psycho- i socjodramy wykorzystuje się wymianę ról, dublowanie ról, przedstawienie samego siebie i przewidywanie przyszłości. W bezpośrednim kontakcie doradcy i radzącego się przeważają metody werbalne, dzięki którym doradca pomaga w rozbijaniu utrwalonych struktur myślowych, wywołuje „dezintegrację pozytywną”, motywuje do działania, do zmiany obecnej sytuacji, do nowej interpretacji problemu.
5. Wymień i omów pozycje słuchania wg Eurighta
pozycja „0” uwaga skierowana max. na klienta, pozycja otwarta, powstrzymujemy się od werbalnych i niewerbalnych reakcji.
Założenia:
- im więcej syg. od słuchającego tym bardziej klient reaguje na słuchanie
- klient przekonuje się ze może sam pokonać trudności
- doradca lepiej słucha klienta, pojawia się czynnik pobudzający i motywujący
„1” pozycja zaangażowania
uwaga doradcy skierowana na siebie, śledzi on wew. proces i rezonans z mówiącym.
Założenia:
- oznaki powstające w ciele słuchającego są wskaźnikiem zaangażowania klienta, w ten sposób możemy powstrzymać intelektualną refleksję klienta w sytuacji doradczej.
- pozycja ta wymaga doświadczenia i treningu.
- pogłębia się kontakt.
„2” nowośći -pojecia są sztywne a jezyk płynny . Zachęcenie mówiącego do pozbycia się w jezyku sloganów- zachęcać do innego nazwyania pewnych pojęc.
„3” aktywne słuchanie - wpieranie poprzez parafrazowanie
„4” słuchanie świadome- aktywnie słuchać i wyłapywać błędy myślące osoby mówiącej.
„5” odpowiedzialności- celem jest pokazywanie ze każdy jest kowalem swojego los, twój los w twoich rękach. Ukazywanie mówiącemu że ode mnie zależy co się stanie.
„6”odsłanianie własnej przeszłości- nie mówimy o sowich osobistych sprawach jako doradca chyba ze w wyjątkowych przypadkach.
„7” słuchanie założen egzystencjalnych- ukazuje że pewne nasze zachowania są wynikiem postaw myślenia - dopóty będzie mówiący myślał w określony sposób dopóki nie mieni myślenia prowadzącego do rozwiązania problemu (weryfikacja postaw)
„8” pozycja konfrontacji
nazwanie sytuacji w taki sposób aby nie widzieć jej jako problemu.
6. Wymień i omów procedury pracy z klientem]
procedura J. Santorskiego
Kto ma problem
Czy jest on rozwiązywalny
Czy jestem odpowiednią osobą
Co musiało by się stać by problem się rozwiązał i od kogo to zależy
Po czym Pan/ Pani pozna że problem się rozwiązał
nie możemy przekładać cudzych problemów na siebie, jest to podstawą doradcy
w pomaganiu są dwie drogi: sprawdzamy czy możemy zmienić świat czy siebie
jeśli nie to skierować się do odpowiednich instytucji
wstęp do pracy z klientem co ma być formą kontaktu, należy nazwać problem
na etapie radzenia trzeba zadbać maksymalnie o wszystko, także o unikanie ewentualnych błędów( np. przyznać się do bezradności)
8. Wymień syg. Oporu, oraz technik pracy z oporem
Opór to świadome lub nieświadome unikanie treści pewnego obszaru życia klienta- wynika ze świadomego lub nieświadomego poczucia zagrożenia.
Źródła oporu:
wstyd i poczucie winy
dotknięcie problemu bardzo trudnego dla klienta
lęk
Przejawy oporu:
milczenie i zapominanie
silne emocje(płacz)
zmiana tematu
postawa zmknięta wobec terapeuty
zdawkowe odpowiedzi
dialog na poziomie intelektualnym, uogólnienie
racjonalizacja- tłumaczenie się przez pryzmat obiektywnych przyczyn
zmiana sposobu mówienia
otwarta odmowa
dystans doradcy do słuchania
Techniki pracy z oporem:
przyznanie się do bezradności w kategorii tego oporu
zadanie pytania w stylu: co klient sądzi o propozycji doradcy
parafrazowanie
prośba o konkretyzację odp
usystematyzowanie
ukazanie wagi problemu aby klient mógł o tym mówić
milczenie
wyrażanie własnych emocji związanych z oporem klienta
komunikat o postrzeganiu trudności w pracy z oporem
Wymień zadania rozwojowe wg ERIKSONA
1. Bazalne zaufanie kontra brak bazalnego zaufania (0-1 r.ż)
2. Autonomia w kontrze do wstydu i wątpliwości (2-3 r.ż)
kształtuje się autonomia i myślenie dziecka o tym że umie, że da radę
3. Inicjatywa w kontrze do poczucia winy (4-5 r.ż)
rodzi się gotowość do funkcjonowania zgodnie z własną autonomią,
4. Produktywność w kontrze do poczucia niższości(6-12 r.ż)
od rówieśników zależy ukształtowanie gotowości funkcjonowania w społeczeństwie, poczucie pewności siebie.
5. Tożsamość indywidualna w kontrze do dyfuzji ról(18-22 r.ż)
etap dochodzenia czym będę się zajmować zawodowo.
6. Lata intymności do izolacji (23-34 r.ż)
próby budowania związków intymnych
7. Generatywność w kontrze do stagnacji(35-60 r.ż)
dorosłośc
8. Integralność w kontekście do desperacji i rozpaczy (61 r. ż)
w każdej fazie występuje akceptacja siebie, dostrzeżenie wspólnych cech