SSAKI

-zdolność regulowania temperatury wewn. ciała i utrzymywanie jej na stałym poziomie ( 34-40 ^o C ), regulowany dzięki obecności włosów i gruczołów potowych, przy aktywnym sposobie życia

-ciało podzielone na głowę, szyję, tułów, ogon

-stała liczba kręgów szyjnych ( 7)

-jama ciała podzielona na część brzuszną i piersiową, która bierze udział w ruchach oddechowych

-żuchwa zbudowana tylko z kości zębowej zestawionej stawowo z kością skroniową czaszki

-czaszka połączona z kręgosłupem 2 kłykciami potylicznymi, kośćmi wolnymi pozostaje tylko kość żuchwowa, gnykowa i kości słuchowe

Cechy czaszki ssaków:

-kości mózgoczaszki połączone szwami

-z reguły mózgoczaszka jest większa w porównaniu z trzewioczaszką

-jama nosowa oddzielona od jamy ustnej podniebieniem kostnym, łączy się z przodu nozdrzami zewnętrznymi, z tyłu wewnętrznymi

-łuk jarzmowy tworzy kość jarzmową i wyrostek kości skroniowej

-oczodół może być połączony z dołem skroniowym

-żuchwa zbudowana z 1 kości, której połówki są ze sobą zrośnięte lub połączone tkanką łączną

-żuchwa łączy się z panewką kości skroniowej

-kość gnykowa stanowi podparcie dla języka

-zróżnicowanie zębów ( zwykle siekacze, kły, trzonowce i przedtrzonowce)

Uzębienie ssaków:

1. heterodontyzm

2. homodontyzm

3. difiodontyzm- zmiana uzębienia z mlecznych na stałe ( kły i przedtrzonowce), a u nietoperzy i ryjówek- zęby mleczne zanikają przed urodzeniem

4. monofidontyzm- zęby mleczne nie pojawiają się

5. brachiodontyzm- zęby o koronach niskich

6. hypsodontyzm- zęby o koronach wydłużonych

7. sekodontyzm- korona o powierzchni piłkowanej

8. selenodontyzm- korona o powierzchni listewkowanej

9. lofodontyzm- korona o pionowych blaszkach tworzących układy

10. diasterma- przerwa między zębami

-kończyny przednie przesunięte pod tułów, uwstecznione

-zazwyczaj pięciopalczaste

-od serca odchodzi lewy łuk aorty

-erytrocyty u dojrzałych bez jader

-płuca pęcherzykowate

-wysoki stopień rozwoju mózgu i układu nerwowego

-najlepiej rozwinięte węch i słuch

Rodzaje macic:

1. podwójna- uchodzi do pochwy 2 niezależnymi przewodami ( słonie, słupozębne, gryzonie i nietoperze)

2. dwudzielna- macica zachowuje odrębność ale uchodzi do pochwy wspólnym ujściem ( świnie, bydło, część kopytnych, niektóre nietoperze i gryzonie)

3. dwurożna- macice w znacznym stopniu zlane w 1 twór ( walenie, owadożerne, niektóre drapieżne i kopytne)

4. pojedyncza- całkowicie jednolita ( naczelne)

-rozwój żyworództwa a połączenie z odżywianiem się zarodka w łonie matki za pośrednictwem łożyska

-młode odżywiają się wydzieliną z gruczołów mlecznych matki

Podział łożysk:

1. łożysko bezdoczesnowe

2. łożysko doczesnowe

PODGROMADA: prassaki

RZĄD: stekowce

Cechy nawiązujące do gadów:

-w pasie barkowym wolna kość krucza, obojczyki odchodzą do śródobojczyka

-na łopatce brak grzebienia

-układ pokarmowy i moczowo-płciowy wchodzą do kloaki

-formy jajorodne

Cechy łączące stekowce z ssakami:

-obecność gruczołów mlecznych

-włosy

-oparcie żuchwy

PODGROMADA: Ssaki niższe

RZĄD: torbacze

-ssaki lądowe

-niedorozwinięty płód przechodzi dalszy rozwój w torbie lęgowej matki

-podwójna macica i pochwa

PODGROMADA:Łożyskowce

Cechy różniące od torbaczy:

-brak torby i kości torbowych

-rozwój zarodka w matce poprzez łożysko

RZĄD: Owadożerne

-odżywiają się owadami

-zęby heterodontyczne, difiodontyczne z korzeniami

---