Niewydolność serca

Definicja

Niewydolność serca Insufficiaentia cordis (circulatoriae) jest to stan, w którym w wyniku nieprawidłowej pracy serca dochodzi do nieadekwatnego przepływu krwi, koniecznego do zachowania prawidłowego metabolizmu tkankowego.

Według wybitnego angielskiego kardiologa Paula Woda, który w roku 1950 analizował ten problem - niewydolność serca to stan, w którym serce nie może zabezpieczyć krążenia krwi, niezbędnego dla potrzeb organizmu.

Jak częsta jest niewydolność serca?

Z wiekiem zwiększa się możliwość wystąpienia niewydolności serca. W Anglii 1 na 100

ludzi po 55 roku życia i 1 na 10 po 80 roku życia może mieć objawy niewydolności

serca, natomiast u ludzi młodych jest to niezmiernie rzadki problem.

Etiologia

Niewydolność serca jest skutkiem choroby mięśnia sercowego:

• Niedotlenienia mięśnia sercowego (np.. Choroba wieńcowa)

• Przeciążenia ciśnieniowego lewej komory, często na skutek nadciśnienia tętniczego, rzadziej przy zwężeniu zastawek półksiężycowatych aorty

• Martwicy mięśnia sercowego (zawał serca, tętniak ściany serca)

• Schorzenia mięśnia sercowego

• Arytmii serca

• Wada zastawkowa

• Kardiomiopatia: rozstrzeniowa > przerostowa

Diagnostyka

należy wykonać badania takie jak:

elektrokardiogram (ECG) elektrokardiogram wysiłkowy

echo-serca

rentgen klatki piersiowej

Podział

*Niewydolność lewokomorowa

*Niewydolność prawokomorowa

Przyczyny

Nadciśnienie tętnicze

Wada zastawkowa lewej komory serca

Choroba wieńcowa

Zawał serca

Arytmia serca

Objawy

Duszność w spoczynku i przy wysiłku

Duszność w pozycji leżącej, występuje głównie w nocy

Duszność w spoczynku przy obrzęku płuc

Sinica

Kaszel

Rdzawobrunatna plwocina

Wilgotne rzężenia drobnobańkowe

częstoskurcz

• Pacjent z niewydolnością lewokomorową

Sine usta

Wygląd astmatyczny, nadmierna chudość

Osłabiony, szybko się męczy

Duszność przy wysiłkach ew. także w spoczynku

Używa w większym stopniu pomocniczych mięśni oddechowych

Wspiera się o krzesło, aby używać pomocniczych mięśni oddechowych

Przyczyny

Niewydolność lewokomorowa

Wady zastawkowe

Choroby płuc

• Pacjent z niewydolnością prawokomorową

Zastój żył szyjnych- wygląd korpulentny

Otyłość

Obrzęk nóg, brzucha, stawów, stóp

Powiększenie wątroby

Rozszerzone żyły

Wspólne objawy

Ograniczona wydolność (duszność przy chodzeniu po schodach

Częste oddawanie moczu (również w nocy)

Przyspieszone bicie serca (tachykardia), głównie przy wysiłku, arytmia

Powiększone serce, przesięk opłucnowy i osierdziowy

W późniejszym stadium niskie ciśnienie krwi

Inny podział

Niewydolność serca dzielona jest również na

• niewydolność skurczową, w której występuje spadek EF (frakcji wyrzutowej oraz niewydolność rozkurczową (częsta w chorobie wieńcowej oraz w przerostach mięśnia sercowego.

• Niewydolność rozkurczowa charakteryzuje się podwyższonym ciśnieniem późnorozkurczowym w komorze przy jej prawidłowej objętości późnorozkurczowej (w badaniu rentgenowskim sylwetka serca niepowiększona i prawidłowa EF.

Obie postacie niewydolności często współistnieją.

Stopnie niewydolności serca

I- bez dolegliwości przy normalnym obciążeniu

II- lekkie dolegliwości przy normalnym obciążeniu fizycznym, zmniejszenie wydolności fizycznej

III- znaczne zmniejszenie wydolności fizycznej przy lekkim obciążeniu fizycznym

IV duszność w spoczynku

Każda postać niewydolności serca w zależności od szybkości jej rozwoju może być ostra lub przewlekła

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca może być wywołana:

• nagle pojawiającym się upośledzeniem kurczliwości serca Np. zawał serca

• masywny zator tętnicy płucnej

• jego nasilenia (Np. nagły wzrost ciśnienia tętniczego)

Objawami ciężkiej niewydolności serca są obrzęk płuc i wstrząs kardiogenny.

Następstwa niewydolności serca

Niewydolność serca może prowadzić do znacznego upośledzenia wydolności fizycznej. Choroba może doprowadzić do przedwczesnej śmierci - z powodu zaostrzenia niewydolności lub zaburzeń rytmu. W wielu przypadkach można temu zapobiec wprowadzając odpowiednie leczenie i zdrowy styl życia.

Leki najczęściej stosowane w niewydolności serca:

ACE - inhibitory - inhibitory konwertazy;
* Leki moczopędne - diuretyki;
* Glikozydy;
* Beta - blokery;
* Antagoniści wapnia - blokery receptorów wapniowych;

Leczenie zabiegowe niewydolności serca:

* Angioplastyka
* by-passy
* operacja zastawek serca

zapobieganie zapalenia płuc

ćwiczenia przeciwzakrzepowe, pompy mięśniowej

wykonywanie ruchów celowych

przy wszystkich działaniach bierze się pod uwagę stan wydolnościowy pacjenta

Aktywność fizyczna w grupie pacjentów z niewydolnością serca:

• wydłuża czas wykonywania wysiłku
• zwiększa zdolność maksymalnego wysiłkowego pochłaniania tlenu
• poprawia mechanikę oddychania, zmniejsza aktywność układu współczulnego (3x)
• usprawnia funkcjonowanie mięśni szkieletowych
• poprawia funkcję śródbłonka
• prawdopodobnie poprawia wskaźniki funkcji skurczowej serca

Celami postępowania rehabilitacyjnego w grupie chorych z niewydolnością serca są:

• zapobieganie nasilaniu się niewydolności serca

• poprawa jakości życia

• wydłużenie życia

---