System ocen pracowników
Typowe słabości systemów ocen:
- nieobiektywność przeprowadzającego ocenę (osoba „z wewnątrz”, uczestnik tej samej kultury organizacyjnej, może ulec mimowolnej nawet nieobiektywności).
- jedna cecha pracownika może rzutować na ocenę innych cech (możemy być tak zadowoleni z doskonałych wyników pracy, że nie dostrzegamy konfliktowego charakteru pracownika, lub tak zrażeni jego niepunktualnością, że nie widzimy jego zdolności twórczych).
- tendencja do uśredniania wyników (na wszelki wypadek przyznaje się wszystkim oceny średnie - tak jest najłatwiej).
- zbytnia łagodność (oceniający traktuje ocenianych zbyt łagodnie, by ich nie skrzywdzić lub zjednać sobie ich sympatie).
- zbytnia surowość (oceniający traktuje ocenianych zbyt surowo, aby podnieść swój autorytet i uchodzić za stanowczego).
- nieaktualność - wyniki oceny przeprowadzanej zbyt rzadko mogą się dezaktualizować, np. pracownik miał gorszy okres w momencie oceny, potem zaczął znów dobrze pracować.
- trudności z oceną ogólną (konsekwencje dla pracownika powoduje w zasadzie ocena ogólna, „za całokształt”, a taką wystawić jest bardzo trudno, łatwiej ocenić konkretne zadania, zachowania czy cechy).
Podobnie jak uczniów w szkole, tak i pracowników można oceniać w skali absolutnej i relatywnej:
- ocena absolutna - polega na porównaniu wyników pracownika z ustalonymi standardami,
- ocena relatywna - dokonywana jest na podstawie porównania pracowników.
Wynagrodzenia pracowników
Istnieje pięć podstawowych typów szeroko rozumianych wynagrodzeń, a mianowicie:
- wynagrodzenia materialne: płaca, premia, sprzęt, wyposażenie, diety,
- polityczne: wpływ, władza, odpowiedzialność, kontrola, informacja, formułowanie celów, podział zasobów, kontakty z otoczeniem,
- techniczne: rozwiązywanie problemów, uczestnictwo w zespołach projektowych, pomiar efektów,
- społeczno - psychologiczne: tożsamość społeczna i osobista, uznanie, zaufanie, status, informacja, atrakcyjny czas pracy, samodzielność,
- związane z możliwościami samorealizacji: umożliwienie kształcenia i rozwoju.
Wynagrodzenia materialne dzielą się z kolei na”
- pieniężne: płaca, premia, płatny urlop itd.
- niepieniężne: organizacja wypoczynku, posiłki dotowane przez firmę, organizowana przez nią opieka nad dziećmi itd.
- rzeczowe: telefon, komputer, samochód służbowy itp.
Właściwa polityka płacowa jest jednym z najbardziej efektywnych narzędzi zarządzania potencjałem społecznym organizacji.
Celem polityki płacowej jest:
- przyciągnięcie odpowiednich (dobrych) kandydatów,
- utrzymanie w firmie dobrych pracowników,
- motywowanie pracowników,
- a wszystko to przy dochowaniu wymogów określonych w przepisach prawnych (zgodność z prawem).
Wynagrodzenia materialne to wydatki pieniężne oraz rzeczowe ponoszone na opłacenie pracy wykonywanej/wykonanej przez jej uczestników. Do podstawowych elementów wynagrodzeń materialnych należą:
-płaca zasadnicza,
- premia,
- dodatek stażowy,
- dodatek funkcyjny,
- nagrody finansowe i rzeczowe,
- dodatkowe wynagrodzenia materialne.