Wykład IV 16.11.2004

Podstawowy podział prawa:

• Formalne

• Materialne

Podstawowe gałęzie prawa:

• Administracyjne

• Cywilne

• Karne - uznaje, że 17 lat jest granicą karalności. Wnioskuje się o obniżenie tego wieku.

Prawo o znaczeniu podmiotowym.

Jakie to są prawa podmiotowe?

Żeby prawo miało sens jego korelatem musi być obowiązek!

Obowiązek ma charakter bierny.

Często obowiązek ma charakter pozytywny, czyli …

podejmowanie czynności zapobiega wykroczeniom.

Prawo konstytucyjne zaliczamy do Prawa Administracyjnego.

Zakres prawa i obowiązków określa ściśle prawa formalne danej gałęzi prawa.

Prawo formalne ustala sposób postępowania na każde pismo związane z daną sprawą toczącą się.

Źródłem prawa są normy i ustawy.

Prawa podmiotowe w Kodeksie Cywilnym i Konstytucji - prawa.

Konstytucja Rozdział II Zasady ogólne po czym 3 rozdziały określające wolność i prawa obywateli.

Konstytucja uważa, iż człowiek posiada wartości przyrodzone i niezbywalności, nie nadane mu przez prawo lecz system wartości będący ponad prawem. Te wartości muszą być uznane i honorowane przez prawo, to są obowiązki władzy publicznej.

Wolność człowieka - Art. 31 - nie można przymuszać do czegoś, co prawo nie nakazuje.

Konstytucję stosuje się na wprost, czyli jak przepisy i ustawy.

Równość wobec prawa - Art. 32

Ograniczenia korzystania z wolności - Art. 31 ust.3

Po wykorzystaniu wszystkich kroków formalnych można wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego.

Podział wolności konstytucyjnej:

• Osobiste: Art. 38 - ochrona życia, to zapewnia też Kodeks Cywilny Art. 2. Ochrona wolności osobistej i nietykalności osobistej - Art. 41. Każdy zatrzymany może odwołać się do sądu jeżeli zatrzymanie jest niesłuszne - przysługuje odszkodowanie od Państwa - Art. 41 ust. 5. Odpowiedzialność karna - Art. 42. Konstytucyjnie gwarantowane prawo sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy przez niezawisły sąd - Art.45. Narusz wolność, zapewnia elementarne - Art. 50

• Prawa polityczne: Art. 61 - realizuje ustawa o dostępie do informacji publicznej. Odmowa udzielenia informacji tylko w drodze decyzji administracyjnej, od której można się odwołać . Prawo do składania wniosków, skarg i petycji - też Kodeks postępowania administracyjnego.

• Wolności ekonomiczne: Art. 64 - prawo do własności - przysługuje każdemu, bez względu na to jaka jest własność. Podlegają równej ochronie prawnej. Art. 75 i 76 - norma gwarancyjna - Art. 64. Art. 73 - wolność twórczości.

Jak to się ma do Kodeksu Cywilnego?

Art. 23 Kodeksu Cywilnego

Prawo cywilne wszystkie prawa podmiotowe dzieli na prawa osobiste i majątkowe:

• Osobiste - zawiera kilka norm i niewiele przepisów w przeciwieństwie do konstytucji. Art. 23, 24 448, osoby prawne Art. 43, ułomne osoby prawne - Art. 33 pkt. 1. Ta ochrona w tej formie jest wystarczająca, o ważności sprawy, regulacji nie świadczy ilość przepisów.

• Majątkowe - wszystkie pozostałe artykuły.

Prawo pociąga za sobą sankcje prawne.

Wyjątek: zakłady karciane nie podlegają sankcji Art. 414, prawo przedawnionych roszczeń Art. 117 par. 2 (okres przedawnień 10 lat, dla firm 3 lata, po tym okresie przedawnienie staje się naturalnym - mogę zwrócić ale już nie muszę). Przedawnieniom nie podlegają nieruchomości i dobra osobiste.

Prawo względne

1. obdarowany darczyńca

- Model darowizny (umowa darowizny)

Art. 888 par.1 Kodeksu Cywilnego - darczyńca tu jest dłużnikiem, obdarowany ma roszczenie względem darczyńcy

- Musi być spisany akt notarialny, aby był wydany przedmiot darowizny Art. 892 par. 1, czynność dwustronna ale zobowiązana jedna strona

Wierzyciel - uprawniony

Zobowiązany - dłużnik

roszczenie

2. kupujący sprzedawca

Wydanie rzeczy

Pieniądze

Sprzedaż, umowa 2 stronna i zobowiązanie. 2 strony i sprzedający i kupujący wierzycielami na sprzedającego obowiązek wydania rzeczy sprzedanej jest wierzycielem, do kupującego o zapłatę ceny. Cena jest równowarta rzeczy - Art. 535 Kodeksu Cywilnego - więc jest to działanie ekwiwalentne

Prawo bezwzględne

3. Prawa rzeczowe prawo własności

4. Prawo obligacyjne np. pożyczka na 2 dni 2 osobom po 50 zł

Od …prawnej - skutkiem jest zobowiązanie od każdej ze stron po 50zł. Jedna ze stron niewypłacalna Art. 379 par. 2 Kodeksu Cywilnego - ale zobowiązanie podzielne, także niewypłacalność obciąża wierzyciela.

Podstawowa zasada - podzielność zobowiązania na kilka niezależnych

Odpowiedzialność pro paste

5. Prawo spadkowe

Wierzyciel może żądać od każdej ze stron 100% spłaty należności solidarność bierna lub odpowiedzialność solidarna bierna, Art.366 par.1; 369; 441 par.1 w zw. 422; 415. Aby powstała ta solidarność musi być tytuł prawny, a więc umowa lub przepis prawny, solidarność bierna - po stronie dłużników, solidarność czynna - po stronie wierzyciela.

6. wierzyciel spółka jawna wspólnicy różni

Odpowiedzialność subsydialna połączona z bierną . Odpowiedzialność subsydialna - odpowiedzialność 2 rzutu ułomna osoba prawna (spółka jawna), która ma wszystkie atrybuty osoby prawnej. Jeżeli sp. jawna jest niewypłacalna, wierzyciele dochodzą roszczeń od wspólników, którzy całym majątkiem gwarantują spłatę. Wspólnicy są dłużnikami solidarnymi, nie ważne który z nich zapłaci, inna sprawa jak się wspólnicy umówią Art.441 par. 2, Art. 33¹ par. 1, Art. 33¹par 2 - dotyczy też kodeksu spółek handlowych.

Sprawdzian 05.12.2004

---