Temat 2: Zarządzanie menedżerskie:
Wyjaśnij na czym polega zarządzanie menedżerskie
Menedżer jest centralną osobą w firmie, wokół niego wszystko się „kręci”, on wydaje
polecenia, kontroluje, wynagradza, zatrudnia, zwalnia, daje podwyżkę czy inwestuje.
Biorąc pod uwagę w/w funkcje, można dojść do wniosku, że osobowość menedżera jest równie ważna jak kapitał przedsiębiorstwa.
Menedżer jest pracownikiem pierwszej rangi, odpowiada za działalność
przedsiębiorstwa i jego organizację, jakość produkcji, stan maszyn i urządzeń,
dobór i doskonalenie pracowników. Ponosi dużą odpowiedzialność, ale korzysta też
z szerszych uprawnień.
Menedżer-prezes, dyrektor, kierownik lub sam przedsiębiorca- działa sprawnie i
racjonalnie, dokonuje zmian usprawniających i doskonalących działania
przedsiębiorstwa. Tworzy koncepcje postępowania i umiejętnie łączy je z działaniem
prowadzącym do urzeczywistnienia celu.
funkcje zarządzania:
Planowanie (Planowanie jest zespołem czynności wykonywanych przez każdego kierownika i polega przede wszystkim na przewidywaniu przyszłych warunków i środków działania oraz formułowaniu na tej podstawie koniecznych do osiągnięcia celów).
Organizowanie (proces ustalania nośników, doboru odpowiednich warunków i środków działania oraz ich uporządkowania w przestrzeni i czasie).
Motywowanie: administracyjne, ekonomiczne, psychologiczne i moralne. (Istotą tej funkcji jest oddziaływanie, mające na celu pobudzenie wykonawców do wykonywania zadań przy określonej organizacji).
Kontrolowanie (konfrontacji wyników działalności zrealizowanej z uprzednio ustalonymi celami i zadaniami).
Istotną częścią zarządzanie jest komunikowanie się. Bez niego kierownicy nie mogliby wypełniać swoich zadań. W planowaniu ważne jest komunikowanie dół-góra, gdyż dzięki informacjom płynącym z dołu hierarchii przedsiębiorstwa kierownik może oceniać istniejące zasoby organizacyjne (ludzkie, technologiczne, ekonomiczne itp.), a także możliwości ich wykorzystania. Komunikowanie w drugą stronę (góra-dół) jest także konieczne, ponieważ opracowane plany kierownik musi przekazać na niższe szczeble hierarchii organizacyjnej, czyli podwładnym, którzy będą je wdrażać. Organizowanie oznacza, więc ustalanie aktywności pracowników, integrowanie działań w obrębie poszczególnych działów i pomiędzy nimi, wyznaczanie celów działań dla menadżerów różnych szczebli i delegowanie im władzy koniecznej do realizacji ich zadań, a także korzystanie z władzy i informacji, aby koordynować działalność całej struktury organizacji. Kierownik, który potrafi motywować swoich podwładnych, nie tylko przekazuje im informacje, ale również jest dobrym słuchaczem, dzięki czemu orientuje się w potrzebach pracowników i nie, jak do nich trafić, aby wzbudzić chęć działania.
Wymień style kierowania wg różnych autorów.
Uczeni Lippit i White wyróżnili dwa podstawowe style kierowania :
- autokratyczny (dyrektywny)
- demokratyczny (integratywny)
- Styl nieingerujący.
style Roberta Blake i Jane Mounton
przywództwa w organizacji :
• zorientowany na zadania - ścisła kontrola podwładnych, by wywiązali się z nakładanych nań zadań. a/ w siłach zbrojnych lepiej sprawdza się menadżer- kierownik zorientowany na zadania,
• zorientowany na podwładnych - motywacja podwładnych zamiast ścisłej kontroli nad
nimi. b/ w dużych przedsiębiorstwach - menadżer - kierownik zorientowany na ludzi.
Styl osobowy
Styl unikowy
Styl zachowawczy
Styl optymalny
W. J. Reddin. stworzył on wymiar - orientację na efektywność.
W takim ujęciu wyróżniamy następujące style kierowania :
• bierny (styl nieingerujący);
• biurokratyczny charakteryzuje się tym, że menedżer - kierownik nie orientuje się ani
na zadania, ani na ludzi, jest jednak efektywny, ściśle przestrzega zasad, procedur,
przepisów;
• altruistyczny - charakteryzuje się orientacją, na kontakty z ludźmi (styl
demokratyczny);
• promocyjny - preferuje efektywność i kontakty z ludźmi.
• autokratyczny-zorientowany wyłącznie na zadania
• autokratyczny - życzliwy - nastawiony na efektywność i kontakty z ludźmi, jest to
odmian stylu autokratycznego.
• kompromisowy - uwzględnia zarówno orientację na ludzi jak i na zadania, ale w
praktyce przy podejmowaniu decyzji nie potrafiący tego założenia zrealizować.
Decyzje podejmuje się pod naciskiem faktów dokonanych, albo pod bardzo silną
presją, otoczenia;
• realizacyjny - jest zorientowany zarówno na ludzi, zadania oraz efektywność. Silnie
angażując się w wykonanie zadania jak i w indywidualne sprawy ludzi stwarza bardzo
silną motywację do pracy. Stara się, by współpracownicy byli współtwórcami planów
pracy i korzysta z ich uwag i sugestii. Istnieje tu dążenie do kojarzenia potrzeb
indywidualnych z celami instytucji.
Style kierowania według Reddina:
Styl przyjazny, towarzyski
Styl kompleksowy, zintegrowany
Styl wyizolowany, separujący się
Styl gorliwy, poświęcający się
Wśród nich wyróżnił style mniej efektywne:
Misjonarz
Dezerter
autokrata
Styl bardziej efektywny:
rozwojowiec
administrator
biurokrata
życzliwy autokrata
Style kierowania według R. Likerta i R.F. Balesa:
Styl konsultacyjny
Styl partycypialny
Style kierowania według J.A.Browna:
autokrata (życzliwy, surowy, nieudolny)
demokrata (życzliwy, surowy, nieudolny)
Style kierowania według G.S Sergiego:
styl osobisty
styl osobisty impulsywny
styl bezosobowy
styl zbiorowy
styl spokojny
Style kierowania według S. Kwiatkowskiego:
styl zadaniowy
styl instruktarzowy
Podaj przykłady trafnego i nietrafnego wyboru stylu kierowania w bankowości.
Wybierając styl kierowania należy kierować się następującymi trzema siłami :
• Siłą kierownika - jest to jego wiedza, wartości i doświadczenia
• Siłą podwładnych - są odpowiedzialni, identyfikują się z celami organizacji, mają dostateczną wiedzę i doświadczenie.
• Siłą sytuacji - styl preferowany w danej organizacji, istota zadań grupy roboczej, presja czasu, uwarunkowania środowiskowe.
Trafny styl kierowania w banku: demokrata - dział marketingu, analiz, dział wdrażania nowych produktów (wszędzie tam gdzie ważna jest praca zespołowa), autokrata - dział sprzedaży (wszędzie tam gdzie decyzje muszą być podejmowane szybko, gdzie nagradzanie i karcenie pracowników wynika bezpośrednio od ich wyników w pracy)
Nie trafny styl kierowania w banku: demokrata - kierownik placówki, dział sprzedaży (demokratyczne rządy mogą doprowadzić do złych lub bardzo rozbieżnych decyzji, do strat)
Opisz zalety i wady autokratycznego i demokratycznego stylu kierowania.
Styl autokratyczny charakteryzuje się centralizacją władzy,
przewagą decyzji jednoosobowych i poleceń służbowych, dużym
dystansem w kontaktach z podwładnymi itp.
Styl autokratyczny polega na tym, że szef sam dokonuje podziału
pracy, nikogo nie pyta o zdanie, działa głównie przez polecenia i
kary, utrzymuje dystans w stosunku do pracowników.
Autokraci dzielą się na:
• surowych (apodyktyczni lecz sprawiedliwi, pryncypialni, nie delegują
swoich uprawnień);
• życzliwych (czują odpowiedzialność moralną za pracowników, chcą im
stworzyć jak najlepsze warunki pracy, ale sami ustalają, co jest dla nich
dobre);
• nieudolnych (despotyczni, nieobliczalni, a ich stosunek do podwładnych
zależy od chwilowego nastroju).
Autokrata zalety: konieczna w pewnych sytuacjach szybkość działania bez ustalani ją z podwładnymi,
Autokrata wady: centralizacja władzy, przewaga decyzji jednoosobowych, duży dystans kontaktu z podwładnymi, menedżer działa głównie przez polecenia i kary, ograniczenie inicjatywy podwładnych,
F. E. Fiedler uważa, iż autokratyczny styl kierowania daje najlepsze efekty w przypadku następujących sytuacji kierowniczych:
Kontakty kierownika z grupą są dobra a zadanie postawione przed zespołem jest stosunkowo proste,
Kontakty kierownika z grupą są złe a zadanie postawione przed zespołem jest złożone, ponadto zakres władzy kierownika jest mocno ograniczony.
Styl demokratyczny charakteryzuje się orientacją, na kontakty z ludźmi. Cechy charakterystyczne demokratycznego stylu kierowania:
Kierownik deleguje znaczący zakres władzy, ale zatrzymuje ostateczną odpowiedzialność za wykonanie zadań oraz środki kontroli i interwencji, które mają zapewnić realizację celów zespołu.
Podwładni mają duży zakres swobody w podziale zadań i określenia sposobu ich wykonania, wykonują je samodzielnie.
Dominuje komunikacja dwukierunkowa pomiędzy szczeblem kierowniczym i wykonawczym - kierownik zasięga opinii pracowników przed podjęciem decyzji, a jego kontakty z podwładnymi mają charakter otwarty.
Sprzyja zaangażowaniu pracowników poprzez stworzenie możliwości udziału w podejmowaniu decyzji - przełożony demokrata zachęca grupę do podejmowania decyzji dotyczących celów i zadań.
Nie ma tu miejsca na rozkazodawstwo.
Kierowanie to zaufanie i wiara w podwładnych, tu mają miejsce dyskusje, informacje są ścisłe, proces komunikowania jest sprawny, a pracownicy czynnie uczestniczą w życiu firmy, mając bezpośredni wpływ na jej rozwój.
Współpraca, pomoc, zachęta, życzliwość - to cechy jakie dominują w relacjach z innymi ludźmi.
Kierownik stara się o dobry klimat i współpracę w zespole.
Kierownik interesuje się sprawami osobistymi swojego personelu.
Stwarza się warunki, w których ujawnia się inicjatywa i pomysłowość personelu.
Demokrata zalety: szef stara się stworzyć dobre stosunki między podwładnymi, dba o właściwą atmosferę w pracy, dba o dobrą motywację pracowników, szef włącza pracowników do podejmowania decyzji, sprzyja rozwojowi inicjatyw podwładnych
Demokrata wady: delegowanie uprawnień na pracowników może doprowadzić do bałaganu organizacyjnego, może mieć ujemny wpływ na szybkość i jednolitość działania Wadą jednak stylu demokratycznego jest czasochłonność procesu podejmowania decyzji.
Napisz czym jest potencjalny a czym rzeczywisty styl kierowania.
Potencjalny styl kierowania jest to indywidualny pogląd kierującego dotyczący tego, jakimi metodami powinien on oddziaływać na podwładnych. Rzeczywisty styl kierowania jest to styl potencjalny, który został skorygowany pod wpływem aktualnych celów postawionych przed kierownikiem oraz warunków, w których trzeba je będzie realizować.