1. Choroby przenoszone drogą płciową - czynniki etiologiczne, nazwa choroby.
Neisseria gonorrhoe - rzeżączka
Chlamydia trachomatis, Mycoplasma pnemoniae - nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej
Chlamydia trachomatis - ziarniniak weneryczny
Haemophilus ducrei - wrzód miękki
Treponema pallium - kiła
Calymmatobacterium granulomatosis - ziarniniak pachwinowy
Ludzki wirus brodawczaka - kłykciny kończyste
Wirus opryszczki pospolitej - opryszczka narządów płciowych
Wirus zapalenia wątroby - zapalenie wątroby typu B i C
HIV - AIDS
Pokswirus - mięczak zakaźny
Trichomonas vaginalis - rzęsistkowica
Entamoeba histolytica - ameboza jelitowa
Gardia lamblia - giardioza
Candida albicans - kandydoza
2. Wytłumacz pojęcia: bakteriemia , posocznica.
Bakteriemia - wyizolowanie bakterii z krwi obwodowej
Posocznica - choroba układowa wywołana przez zakażenie i charakteryzująca się zaburzeniami hemodynamicznymi oraz niewydolnością narządów i układów.
3. Scharakteryzuj rodzinę Mycoplasmataceae.
- najmniejsze wolno żyjące bakterie, średnica ok. 0,2 mikrometra
- zakażają różne gatunki zwierząt i roślin oraz ludzi
- pleomorficzne
- brak ściany kom. - nie barwią się konwencjonalnymi metodami
- do wzrostu wymagają steroli
- rosną wolno na złożonych wzbogaconych podłożach
- kolonie mają wygląd sadzonego jajka
- M. pneumonie rośnie w warunkach tlenowych, pozostałe są względnie beztlenowe
4. Scharakteryzuj czynniki determinujące chorobotwórczość pałeczek Gram ujemnych z rodziny Enterobacteriaceae.
1)główne antygeny:
- antygen K- w polisacharydzie otoczki
- antygen H - antygen rzęskowy, ważny w serotypowaniu Salmonella
- antygen O - antygen somatyczny, zdeterminowany przez różnice w LPS
2)czynniki zjadliwości:
- endotoksyna(LPS) - zbudoawana z rdzenia polisacharydowego, antygenu O i lipidu A, toksyczność zależy od lipidu A
- egzotoksyny - enterotoksyny, np. wydzielane przez E.coli, toksyna Shiga i podobne do Shiga(verotoksyna, verocytotoksyny)
- czynniki adhezyjne - fimbrie, antygen O, czynniki kolonizacji(CFA)
- otoczka - właściwości antyfagocytarne, chroni przed strawieniem w fagocytach
5. Wymień środki antyseptyczne.
- chlorheksydyna -nadmanganian potasu
- alkohol etylowy - woda utleniona H2O2 3%
- gencjana - jodyna
6. Kandydoza - objawy kliniczne, diagnostyka.
Objawy:
- kandydoza powierzchowna - szarobiaławe błony rzekome złożone z komórek grzyba i mas zapalnych na powierzchni błon śluzowych(jama ustna) i skóry.
- kandydoza uogólniona - rozsiane zakażenie skóry i błon śluzowych + zakażenia narządowe(zapalenia płuc, zapalenie wnętrza gałki ocznej, zakażenie nerek)
- zapalenie wsierdzia u pacjentow z sztucznymi zastawkami
Diagnostyka:
- kandydoza powierzchowna - objawy + barwienie Grama lub badanie mikroskopowe fragmentow skóry i błon śluzowych umieszczonych w KOH
- kandydoza uogólniona - materiał w zależności od objawów - krew, wydzielina z pochwy, mocz, kał, materiał z błony śluzowej:
Badanie histologiczne - wygląda jak drożdżak lub strzępki rzekome=pseudogrzybnia , reakcja zapalna ropny wysięk, mogą być kom olbrzymie
Hodowla - agar z mączką kukurydzianą - pseudogrzybnia, chlamydospory, test asymilacji węglowodanów, testy fermentacyjne
7. Mycoplasma pneumoniae: patogeneza, objawy kliniczne, diagnostyka.
Patogeneza:
- ma białko powierzchniowe i adhezynę P1 - adhezja do kom. Nabłonka rzęskowego - unieruchomienie rzęsek i śmierć komórek - złuszczanie nabłonka i wysiękowa oskrzelowa i okołooskrzelowa reakcja zapalna
- zapalenie stawów i odczyny skórne - odkładanie kompleksów immunologicznych, reakcja nadwrażliwości
- niedokrwistośc hemolityczna - zimne aglutyniny
Objawy:
- okres inkubacji do 3 tyg.
- najpierw ogólne: gorączka, złe samopoczucie, ból głowy, potem ustępują i pojawiają się:
- objawy płucne - suchy kaszel, zapalenie płuc ale nie tak groźne jak inne bakteryjne („walking pneumonia”)
- zapalenie ucha środkowego
Diagnostyka:
- hybrydyzacja próbki z wydzieliny oskrzelowej
- hodowla - dopiero po 20 dniach
- wykrywanie zimnych aglutynin - test nieswoisty ( zakaźna mononukleoza, adenowirusy)
- test ELISA
8. Drobnoustroje z rodzaju Campylobacter: ogólna charakterystyka, epidemiologia, objawy kliniczne.
Charakterystyka:
- zakrzywione pałeczki Gram-ujemne, układają się parami - „skrzydło mewy”
- rosną w obecności 10% CO2
- najlepiej rosną w temp 42st
- względnie beztlenowe
Epidemiologia:
- bakteria pochodzenia zwierzęcego (bydło, drób)
- zakażenie przez skażoną wodę i żywność
- z człowieka na człowieka drogą fekalno-oralną
- zdrowe dzieci-nosiciele - epidemie w przedszkolach
Objawy:
- C.jejuni - ostre zapalenie żołądka i jelit, może towarzyszyć zespół Guillaina-Barrego
- C.fetus - uogólnione gorączkowe zakażenia pacjentów w złym stanie ogólnym
9. Rodzaj Haemophilus - epidemiologia, diagnostyka.
Epidemiologia:
- rezerwuary - wyłącznie człowiek
- droga kropelkowa (H.influenze), droga płciowa (H.ducrei)
- zapadalność - częstość odwrotnie proporcjonalna do wieku, z wyjątkiem pierwszych dwóch miesięcy życia(przeciwciała matki)
- podatność - niedobór odporności humoralnej, niedokrwistość sierpowata, przewlekłe zakażenia płuc, splenektomia (ryzyko bakteriemii)
Diagnostyka:
- barwienie Grama materiału z plwociny lub płynu mózgowo-rdzeniowego (podejrzenie zap, opon)
- posiew tych samych materiałów + krwi (podejrzenie bakteriemii)
- test aglutynacji lateksowej - z płynu mózgowo-rdzeniowego (zap. opon)
10. Wymień metody określania antybiotykowrażliwości.
- oznaczenie MIC- minimalne stężenie hamujące: metoda rozcieńczeń, technika Kirbyego i Bauera, E-test
- oznaczenie MBC- minimalne stężenie bakteriobójcze - metoda rozcieńczeń
- test na obecność beta-laktamazy
11. Syntetycznie scharakteryzuj zjawisko kolonizacji bakteryjnej, podaj przykłady.
12. Scharakteryzuj fazę penetracji wirusów człowieka do komórki, podaj przykłady.
13. Przedstaw schemat replikacji wirusa B wzw (HBV).
14. Omów zjawisko skoku antygenowego na przykładzie wirusa grypy. spr
Duże zmiany antygenowe, wynikaja z reasortacji osmiu segmentow kw nukleinowego z których sklada się genom wirusowy
15. Syntetycznie scharakteryzuj różnice między efektem działania szczepionek atenuowanych i inaktywowanych.
16. Przedstaw na poziomie molekularnym działania toksyny błoniczej.
synteza wzmaga się gdy kom obumiera. Syt regulowana przez dostępność Fe, szczyt ghdy jest niskie.
2podjednostki. Frakcja B wiazaca- odp za przylaczanie się do kom przez receptor dla nabłonkowego czynnika wzrostu i transport do wnętrza koma. Frakcja A- aktywna biologicznie: katalizuje przejscie adenozynodifosforany rybozy z NAD do czynnika wdłużająceg 2- EF2-to blokuje wydłużanie łańcuchów polipeptydowych.Rybozylacja EF-2 powoduje utrate aktywności hydrolitycznej GTP- kompleks GTP-EF-2_tRNA-mRNA nie może dysocjować. Blok wydłużania łańcucha.
17. Przedstaw strukturę endospory.
Endospory bakterii są swego rodzaju kapsułami ratunkowymi. Powstają wewnątrz komórki przez obudowanie genoforu (wraz z pewna ilością cytoplazmy, błoną komórkową i rybosomami) wielowarstwową ścianką złożoną z białek i cukrów wysyconych tłuszczami.
18. Omów mechanizm działania makrolidów, podaj przykłady tych antybiotyków i najważniejsze wskazania mikrobiologiczne
Makrolidy wiąża się z podjednostka 50S rybosomy, immobilizuja peptydy tRNA powodując przedwczesne zakończenie syntezy łańcucha polipeptydowego.
Np.: 1erytromycyna, 2klarytromycyna, 3azytromycyna.
Wskazania:1z wyboru Legionella, Mycplasma, alternatywa dla penicylin-bhemolizujace pac gr A i s.pneumoniae.
2Helicobacter pylori, Mycobacterium avium-intracellulare.
3.Clamydia
19. Syntetycznie omów zjawisko transformacji genetycznej. spr
Transformacja- polega na pobraniu przez bakterie DNA znajdującego się w podłożu. Geny zawarte na pobranych cz. DNA często ulegają ekspresji w stransformowanych komórkach.
20. Wymień fazy wzrostu bakterii str 19
.1-faza zastoju (lag)
2- faza logarytmiczna(wzrostu wykładniczego)
3- faza stacjonarna
4-faza zaniku lub śmierci
21. Scharakteryzuj bakterie bezwzględnie beztlenowe; przykłady.
Ich wzrost może być hamowany przez b.niski cis parcjalne tlenu- 10do-5atmosfer
Np. clostridium, bacteroides
Energia-procesy fermentacji
Wytwarzaja krótkołańcuchowe kw tłuszczowe, metan i wodor
Potrzebuja czynnikow wzrostowych ktorch same nie syntetyzjua-symbiza często
Brak dysmutazy ponadtlenkowej, peroksydazy, katalazy-nie potrafia neutralizowac nedtlenkow
22. Wyjaśnij znaczenie oporności naturalnej (wrodzonej) bakterii na antybiotyki; przykłady.
23. Wymień najczęstsze patogeny zakażeń szpitalnych.
tzw. szczepy szpitalne:
S. aureus (gronkowiec złocisty) - liszajec, zapalenie mieszków włosowych, ropnie i czyrak mnogi, zapalenie szpiku, kości, stawów, płuc i wsierdzia, zatrucia pokarmowe, TSS (choroba gorączkowa), SSSS
P. aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej) - bakteriemia, zakażenie ucha środkowego i zewnętrznego (ucho pływaka)
Proteus vulgaris et mirabilis; zakażenia układu moczowego i ran, posocznica
Klebsiella pneumoniae
Escherichia coli
Salmonella typhi
Shigella dysenteriae
24. Scharakteryzuj rząd Mononegavirales.
25.Kiła - podaj metody diagnostyczne kiły pierwotnej.
Materiał ze zmiany pierwotnej
Mikroskop-ciemne pole
Immunofluorescencja bezpośrednia
PCR
26.Zespół gronkowcowego wstrząsu toksycznego (TSS) - czynnik etiologiczny, objawy.
Choroba gorączkowa mogąca doprowadzić do niewydolności narządów i śmierci. Charakteryzuje się wymiotami, biegunka, rumieniowata wysypka na skórze, bólami mięsni i obniżeniem ciśnienia tet krwi.
Czynnik etiologiczny- szczepy S. aureus wydzielające TSST-1(toksyna 1 zesplu wstrzasu toksycznego) (inne toksyny pirogenne tez maga prowdzic do rozwoju TSS jezei dostanie się do układu krazenia np. przez zakazenie tkanek glebokich)
27.Zakażenia górnych dróg oddechowych u dzieci - podaj najczęściej spotykane bakteryjne czynniki etiologiczne.
Staphylococcus ureus, Streptococcus gr A, corynobacterium diphteriae
(Streptococcus pyogenes /gr. A/ - płonica, rzadziej inne /C,G/
Streptococcus pneumoniae
Staphylococcus aureus
Corynebacterium diphtheriae
Moraxella catarrhalis
Mycoplasma pneumoniae
Fusobacterium fusiforme + Borrelia vincenti - angina Plaut - Vincenti
pałeczki z rodziny Enterobacteriaceae /Klebsiella rhinoscleromatis/
pałeczki niefermentujące /Pseudomonas, Acinetobacter, Alcaligenes/.
pałeczki Gram- ujemne: Haemophilus influenzae / typ b - zapalenie nagłośni Bordetella pertusis
pałeczki Gram - dodatnie: Listeria monocytogenes)
28.Choroba z Lyme - podaj czynnik etiologiczny, chorobotwórczość, diagnostykę mikrobiologiczną
Borrelia burgdorferi.
Chorobotwórczośc: ściana komórkowa zawiera LPS i peptydoglikan o właściwościach prozapalnych; uważa się , że odpowiedź immunologiczna odgrywa główna rolę w patogenezie choroby.
Diagnostyka: materiał: krew, płyn mr, bioptaty skóry
Barwienie: oranż akrydynowy, swoiste przeciwciała fluoryzujące, metoda Giemsy.
Hodowla: podłoza wzbogacone
Testy serologiczne- western blot, przeciwciała
PCR
Ocena rozmazu krwi
29.Struktura wirusa HIV.
budowa
dwie nici RNA +, związane z białkami matrycowymi
podwójny płaszcz białkowy
lipidowa osłonka z wystającymi glikoproteinami
białka strukturalne rozpoznawane przez układ immunologiczny: gp160 (gp120 + gp41)
gp120 wysoce immunogenna, wiąże się z CD4 limfocytów
gp41 umożliwia fuzję wirionu do wnętrza komórki
białko kapsydowe rdzenia wewnętrznego p24,
białko matrycowe p17
białka wiążące kwas nukleinowy p6, p7
enzymy: odwrotna transkryptaza, endonukleaza
30.E.coli jako patogen jelitowy - podaj podział w zależności od chorobotwórczości.
ETEC, EHEC, EPEC, EIEC, EAggEC
ETEC-(enterotoksyczne)-biegunka podróżnych (kolonizacja jelit, nadmierne wydzielani wody i elektrolitów)
EHEC-(enterokrwotoczne)-biegunki, krwotoczne zapalenia jelit, zaspół hemolityczno-mocznicowy
EPEC-(enteropatogenne)-biegunka, gł dzieci,
EIEC- enteroinwazyjne
EAggEC-enteroagregacyjne
31.Bacteroides spp. - chorobotwórczość i diagnostyka.
Choroby-zakazenia jamy brzusznej, posocznica,
Enzymy- kolagenazay, neuraminidazy, DNA-zy, heparynazy, proteazy
Otoczka polisacharydowa- ułatwia powstawanie ropni, zapobiega fagocytozie
Diagnostyka:
Inkubacja w warunkach beztlenowych-szczelne pojemniki, komory beztlenowe,
Identyfikacja-barw met Grama, ocena morfologii
Wrażliwośc na antybiotyki-B frgilis nnie wrażliwy na penicyline
32.Wymień bakteryjne czynniki etiologiczne chorób przenoszonych drogą płciową.
Neisseria gonorrhoe - rzeżączka
Chlamydia trachomatis, Mycoplasma pnemoniae - nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej
Chlamydia trachomatis - ziarniniak weneryczny
Haemophilus ducrei - wrzód miękki
Treponema pallium - kiła
33.Atypowe zapalenia płuc - wymień bakteryjne czynniki etiologiczne.
Mycoplasma pneumoniae, chlamydia pneumoniae , legonellapneumophila
34.Wymień szybkie metody w diagnostyce wirusologicznej
Serologia, hybrydyzacja, pcr
35.Chlamydia trachomatis - chorobotwórczość, metody diagnostyczne.
Chrobotwórczośc czynniki- zdolnośc do wewnotrzakom namnazania się i wytwarzanie egzo i endotoksyn (ciałko siatkowata0hamuje fuzje lizosomow z pęcherzykami fagocytarnymi)
36.Promienica - podaj czynnik etiologiczny, objawy zakażenia oraz metody diagnostyki.
Actinomyces israeli
Drenujący ropień w okolicy żuchwy (po operacjach w obrębie jamy ustnej, po ekstrakcji zębów)
Diagnostyka:badanie makroskopowe-żółte ziarna („ziarna siarkowe”) w wydzielinie
Hodowla-inkubacja w warunkach beztlenowych temp 37oC wyrastaja po 24-48h mogą tez po 2tyg
37.Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego - podaj czynnik etiologiczny, diagnostykę i leczenie.
Clostridium difficile-uwalnianie cytotoksyny przez nieinwazyjne szczepy
Kolonoskopia-wysiek przypominajacy blony (w skład wysieku wchodzą-włónik mucyna wielojadrzaste leukocyty)
Hodowla i izolacja- następnie identyfikacja wydzielanych egzotoksyn
Wykrywanie toksyn w materiale kałowym- EIA
38.Podaj najczęściej spotykane bakteryjne czynniki etiologiczne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz szybkie metody diagnostyczne.
Steptococcus pneuminiae, neiseria meningitidis, haemophilus influenzae typ b
Diagnostyka-punkcja ledzwiwa, (podwyzszona ilośc białych krwinek, obniżone stez glukozy, wysokie stez bialka) barwienie Grama, test lateksowy
39.Diagnostyka wirusa grypy.
Izolacja w hodowlach komorkowych
Diagnostyka serologiczna-miano przeciwciał przeciwko hem aglutyninie wirusowej
40.Helicobacter pylori - chorobotwórczość i metody diagnostyczne.
Czynniki-cytotoksyna-powoduje tworzenie wodniczek w hodowli kom zoladka,
Objawy-choroba wrzodowa zoladka, przewlekle zapalenie zoladka, rak zoladka
Diagnostyka- endoskopia (zmiany zapalne) i biopsja( z materialu pobranego preparat barwiony met grama, badania histologiczne, hodowla)
Test aktywności ureazy- pacjen pije roztwor zawierajacy mocznik ze znakowanym C i N test oddechowy-już po ok. 20min w wydychanym powietrzu pojawi się Co2 ze znakowanym C14 badanie moczu- amoniak znakowany N15-wykrycie za pomoca spektrofotometrii po opk 2h
41.Gruźlica - profilaktyka, interpretacja odczynu tuberkulinowego.
1dodatni odczyn tuberkulinowy (rumien >12mm) pacjent chory na gruzlice, bądź nie jest chory ale doszlo do pierwszej ekspozycji, szczepienie tez może dawac dodatni wynik testu (fałszywie dodatni reakcja krzyzowa z innymi pratkami)
2rumien 5-12 mm wskazuje na odporność
3rumien<5mm nalezzy pacjenta doszczepic(fałszywie ujemna-stany związane z anergia-uogolnione zakazenie m.tuberculosis, obniżenie odporności)
Profilaktyka szczepionka BCG-atenuowany szczep m.bovis
42.Clostridium tetani - chorobotwórczość, leczenie i zapobieganie.
Czynnik-tetanospazmina-silna neurotoksyna powoduje zahamowanie uwalniania przekaźników blokujących-porazenie spastyczne
Objawy-tezec 1miejscowy 2obejmujacy mm Glowy 3 uogolniny-njaczestszy, skurcz silnych miesni nad slabymi, szczękościsk, uśmiech sardoniczny, oistotonus inne: napady drgawkowe, tachkardia, zabuszenia rytmu serca, bakt zap opon mr, oni zenie stez Ca, zatrzymanie oddychanie
Lecznie- opracowanie chirurgiczne rany, podanie immunoglobuliny tezcowej i anatoksyny tezcowej, penicylina aby wstrzymac wzrost bakterii, leczenie podtrzymujące-oddech, pacjent powinien lezec w cichym ciemnym pomieszczeniu
Profilaktyka- uodparnianie anatoksyna tezcowa. U dzieci razem z anatoksyna blonicza i zabitymi baktriami bordetella pertussis DTaP 2, 4, 6 mc zycia 18 mc zycia, i dawki przypominające co 5lat(tylko blonicza i tezcowa)
43.Wymień swoiste odczyny serologiczne wykonywane w diagnostyce kiły.
FTA-ABS-test immunofluorescencji kretkow w modyfikacji ansporbcyjnej, TPI- test unieruchomienia treponema pallidum, MHA-TP-test mikrohemaglutynacji T.pallidum, TPHA- test hemaglutynacji T. pallidum. ELISA
44.Diagnostyka serologiczna wirusa HIV.
Elisa, western blot
45.Płonica, czynnik etiologiczny objawy kliniczne, diagnostyka.
Streptococcus pyogenes wytwarzajacy toksyne erytrogenna
Objawy-drobna, grudkowa, czerwona wysypka rozsiana po całym ciele, „malinowy język”, gorączkapo ustapieniu gorączki może wystąpić złuszczanie skory na dloniach i stopach
Diagnostyka-Wyhodowanie streptokoków typu A z gardła lub wykrycie ich antygenu w wymazach z gardła za pomocą testów lateksowych
46.Cholera, czynnik etiologiczny patogeneza i objawy kliniczne.
Vibrio chlerae-wydzielajace chleragen
Patogeneza-1)przyleganie i kolonizacja-do mikrokosmkow Rabka szczoteczkowego i rozmnażają sie
2)wydzielanie toksyny cholerycznej uwalniana w bliskiej odległości od swoistego dla receptora dla gangliozydu GM1-wiązanie podjednostka B toksyny
3)aktywacja podjednostki A1-rozerwanie wiazania dwusiarczkowego miedzy A1 i A2-zwiekszenie aktywności cyklazy adenylanowej, gromadzenie cAMP, wzrost stez cAMP powoduje zwiekszeni zaleznego od Na wydzielania chlorkow i hamuje wchłanianie Na i K-powoduje to masowa utrate Na, K i Na2CO3 do jelit i odpowiedzni do tego utrate płynow alby utzymac izoosmotyczność plynu jelitowego
Objawy- obfita, sekrecyjna biegunka, narastające odwodnienie, wysoka smiertelnosc nieleczonej60%
47.Leptospirozy - czynniki etiologiczne, diagnostyka.
Leptospira interrogans
Diagnostyka- hodowla i izolacja- z krwi, plynu mr (podczas 1tyg choroby), mocz-pozniejszy etap choroby, wzrost po ok. 6 tyg. Material z hodowli bada się co tydzień w mikroskopie ciemnego pola
Testy serologiczne-szczyt poziomu przeciwcial dopiero po 4 tyg
48.Promienica - podaj czynnik etiologiczny, objawy zakażenia oraz metody diagnostyki.
Actinomyces israeli
Drenujący ropień w okolicy żuchwy (po operacjach w obrębie jamy ustnej, po ekstrakcji zębów)
Diagnostyka:badanie makroskopowe-żółte ziarna („ziarna siarkowe”) w wydzielinie
Hodowla-inkubacja w warunkach beztlenowych temp 37oC wyrastaja po 24-48h mogą tez po 2tyg
49.Wymień odczyny serologiczne stosowane w diagnostyce wirusologicznej.
Elisa
50.Listerioza - czynnik etiologiczny, drogi zakażenia, diagnostyka.
Listeria monocytogenes
Drogi zakażenia- główne wrota-przewód pokarmowy przez żywność np. niepasteryzowane mleko, surowe jarzyny
U noworodków- podczas przejscia przez kanał rodny-zakażenie w ośrodkowym układzie nerwowym
Przez łożysko- zakażenie rozsiane-ogniska ziarniniakow w wątrobie śledzionie, płucach, i oun
Diagnostyka- hodowla i izolacja, materiał-krew, płyn mr, wymaz z nosogardla, wymaz ginekologiczny. Wzrost w niskiej tem dla odróżnienia od innych bakterii znajdujących się w materiale.
51.Chlamydia trachomatis serotypy D - K - objawy kliniczne, powikłania,
diagnostyka.
1.Niegonokkowe zapaleni cewki moczowej-skapa, przejrzysta lub mlecznobiala wydzielina, surowicza lub sluzowa. Mogą towarzyszyc zaburzenia oddawania moczu.
5 lub wiecej leukocytow wielojadrzastych w polu badania-rozmaz z cewki
Powikłania- zapalenie najądrzy, zespol Reitera(zapalenia stawow,spojówek i jagodowki)
2.Śluzowo-ropne zapalenie szyjki macicy- sluzowo ropne uplawy, odczyn zapalny w pochwi, >39leukocytow w polu badania w rozmazie
Powiklania- zapalein narządów miednicy mniejszej,
3.Zapalenie spojówek u nowowrodkow
4.zapalenie płuc u noworodków
Matrerial-wymaz z cewki, pochwy
Hodowla i izolacja-
Immunofluorescencja bezposrednia
EIA
Hybrydyzacja DNA
PCR
52. B. pertussis - czynniki determinujące chorobotwórczość, profilaktyka.
Adhezyny- fimbrie otoczkowe lub aglutynogeny-przyleganie do kom rzęskowych nabłonka, najwazniejsz- „wlokienkowa” hem aglutynina-aglutynacja krwinek czerwonych
Toksyny-toksyna krztuscowa-nadmierna wrażliwość na serotonine i histamine, zwiekszenie insuliny we krwi, leukocytoza
Toksyna podobna do cyklazy adenylanowej- wewnotrzkom wzrost cAMP-hamuje chemotaksje i „wybuch” nadtlenkow w leukocytach-wzrasta wewnątrzkom przeżywalność tych bakterii
Cytotoksyna tchawicz- uszkodzenie tabl.-charakterystyczny kaszel
Endotoksyna
Profilaktyka- szczepionka DTaP 2,4,6 i 18 miesiac (zawiera inaktywowana toksyne krztuscowa)
53. Kandydoza - epidemiologia, objawy kliniczne, diagnostyka.
Patrz pyt 6
54. Metody hodowania wirusów.
Nie namnażają się na sztucznych pożywkach, hodowle komorkow lub inne zywe układy.
Zarodki kurze- np. swinki i grypy,
Zwierzeta laboratoryjne
Hodowle komorkowe- najczestsza metoda,
Hodowle pierwotne- świeżo przygotowane kom, ni mogą być pasazowane
Hodowle diploidalne-pasazowane 20-30 razy
Hodowle heteroploidalne-unismiertelnione linie komorkowe
Warunkiem hodowli kom jest permisywność Komorek-musza zawierac odpowiedni dla danego wirusa receptor
55. Promienica - podaj czynnik etiologiczny, diagnostyka oraz leczenie.
Actinomyces israeli
Drenujący ropień w okolicy żuchwy (po operacjach w obrębie jamy ustnej, po ekstrakcji zębów)
Diagnostyka:badanie makroskopowe-żółte ziarna („ziarna siarkowe”) w wydzielinie
Hodowla-inkubacja w warunkach beztlenowych temp 37oC wyrastaja po 24-48h mogą tez po 2tyg
Leczenie- drenaz ropni, duze dawki (np. 20mln jednostek/dzien) penicyliny G
56. Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego - podaj czynnik etiologiczny, diagnostykę i leczenie.
Clostridium difficile-uwalnianie cytotoksyny przez nieinwazyjne szczepy
Kolonoskopia-wysiek przypominajacy blony (w skład wysieku wchodzą-włónik mucyna wielojadrzaste leukocyty)
Hodowla i izolacja- następnie identyfikacja wydzielanych egzotoksyn
Wykrywanie toksyn w materiale kałowym- EIA
57.Budowa wirusa HIV, drogi zakażenia.
budowa
dwie nici RNA +, związane z białkami matrycowymi
podwójny płaszcz białkowy
lipidowa osłonka z wystającymi glikoproteinami
białka strukturalne rozpoznawane przez układ immunologiczny: gp160 (gp120 + gp41)
gp120 wysoce immunogenna, wiąże się z CD4 limfocytów
gp41 umożliwia fuzję wirionu do wnętrza komórki
białko kapsydowe rdzenia wewnętrznego p24,
białko matrycowe p17
białka wiążące kwas nukleinowy p6, p7
enzymy: odwrotna transkryptaza, endonukleaza
zakażenie
kontakt płciowy
wspólne używanie igieł i strzykawek
łożysko, okołoporodowo
krew i produkty krwiopochodne
przeszczepy narządowe
sztuczne zapłodnienie
mleko kobiece (?)
Budowa- 2 takie same nici RNA o dodatniej polarność, związane z białkami matrycowymi, podwojny plasz bialkowy, lipidowa oslonka z wystającymi glikoproteinami
58.Dur plamisty - podaj czynnik etiologiczny, drogi zakażenia i metody diagnostyki.
Ricettsia prowazeki
Drogi zakazenia- przenoszona glownie przez wszy a rezerwuarem tylko ludzie
Diagnostyka- hodowla i izolacja- material z miejsca ukaszenia
Testy serologiczne jako potwierdzenie rozpoznania
PCR
59.Clostridium tetani - leczenie i zapobieganie.
Lecznie- oracowanie chirurgiczne, podanie immunoglobuliny tezcowej i anatoksyne tezcowej, penicylina aby powstrzymac wzrost bakteri, leczenie podtrzymujące-oddech, pacjent powinien lezec w cichym ciemnym pomieszczeniu.
Zapobieganie- szczepionka DTaP 2,4,6 i 18 mc zycia, nastepnie dawki przypominające( tylko blonica i tezec) co 5 lat.
60.Chlamydia trachomatis - podział ze względu na obawy kliniczne.
Typy A, B, Ba, C- jaglica
D-K- niegonokokowe zapalenie cewki moczowej, sluzowo-ropne zapalenie szyjki macicy, zapalenie spojówek i pluc u noworodkow
L1,L2,L3- ziarniniak weneryczny
61.Podaj rodzaje efektów cytopatycznych.
62.Zakażenia górnych dróg oddechowych u dzieci - podaj najczęściej spotykane bakteryjne czynniki etiologiczne.
Zob pyt 27
63.Wymień fizyczne metody niszczenia drobnoustrojów.
metody fizyczne
temperatura
na „sucho” spalanie (opatrunki, rękawiczki, eza); suszenie - do jałowienia sprzętu laboratoryjnego (180oC - 0,5h; 170oC - 1h; 150oC - 2,5h;
na „mokro” gorąca H2O lub para wodna
autoklaw para nasycona pod ciśnieniem - sterylizacja sprzętu chirurgicznego, opatrunki (120oC - 0,5h), podłoża bakteriologiczne (112oC - 17-30 min;)
tyndalizacja w aparacie Kocha, 3-krotne gotowanie 0,5h w temp. 97 - 99oC; żywność i podłoża bakteriologiczne
UHT temperatura 100oC przez 3s, mleko
promieniowanie jonizujące γ i β (materiał w plastikowych pojemnikach)
ultradźwięki sterylizacja wody, mleka
filtrowanie płyny; filtry porcelanowe, porcelanowo - okrzemkowe, szklane, celulozowe
64.E.coli jako patogen jelitowy - podaj podział w zależności od objawów klinicznych.
Zob pyt 30
65.Diagnostyka wirusa grypy.
66.Mechanizm powstawania szczepów MRSA oraz leczenie zakażeń wywoływanych przez te szczepy.
Leczenie- wankomycyna, teikoplanina (peptydoglikany)
67.Bakteryjne zatrucia pokarmowe - podaj czynniki etiologiczne i metody diagnostyczne.
Wersja dla ambitnych
stan zapalny przewodu pokarmowego w postaci ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego
objawy: nudności, wymioty, biegunka, suchy język, temperatura, oligouria
sepsa
leczenie:
podawanie jak największej ilości płynów (co najmniej 2,5 litra dziennie), wymioty i biegunka grożą odwodnieniem.
uzupełnianie elektrolitów (głównie sód, potas i chlor), gotowe preparaty (np. Gastrolit) lub dosalana woda
stosowanie lekkostrawnej diety
drobnoustroje wywołujące zatrucia
Staphylococcus aureus mięsa, budynie, sałatki, lody
Salmonella typhi/paratyphi drób, jaja, mięso, warzywa
Clostridium perfringens mięso, drób
Clostridium difficile
Clostridium botulinum konserwy
Shigella dysenteriae typu I różne
Yersinia enterocolitica mięso, mleko surowe
Escherichia Coli (VTEC, EHEC, ETEC) mięso
Vibrio parahaemolyticus owoce morza
Vibrio cholerae skażona woda
Campylobacter jejuni skażona woda, bydło, drób,
Bacillus cereus odgrzewany, zapiekany ryż, mięso, drób warzywa
diagnostyka
wywiad (rodzaj biegunki, czas od spożycia, objawy towarzyszące)
badania laboratoryjne: próbki stolca, biopsja jelit, posiewy krwi, test immunoenzymatyczny
czynniki zjadliwości
enterotoksyny; objawy ogólnoustrojowe, nie prowadzą do zmian w śluzówce jelit,
cytotoksyny;
wywołują krwawe biegunki poprzez uszkodzenie nabłonka jelitowego np. toksyna Clostridium difficile;
mogą powodować zmiany w śródbłonkach naczyń krwionośnych co prowadzi w efekcie do niewydolności nerek w mechanizmie zespołu hemolityczno-mocznicowego np. toksyna Shiga i werotoksyna
wersja dla mniej ambitnych
Zatrucia- Bacillus cereus, Clostridium botulinum, Staphylococcus ureus, Vibrio parahemolyticus,
Zakażenia- bacillus cereus, clostridium perfringens, Salomonella, Shigella
Diagnostyka-pomocne znajomośc spożytego pokarmu, czas wylegania, ciężkość objawów
Wyleganie<12h wskazuje na spozycie toksyn uprzedni wytworzonych
Dłuższy okres- spozycie bakterii produkcja toksyn już w organizmie
Identyfikacja- izolacja drobnoustroju z ze stolca, wykrycie toksyny w zywnosci
68.Legionella pneumophila - chorobotwórczość, podaj drogi szerzenia się zakażenia.
Czynniki zjadliwość pozawalaja na przezycie i rozmnazanie się wewnatrzkom.
Bialka blony zew-adhezja i penetracja do makrofagow
Toksyna bialkowa-hamuje wybuch tlenowy makrofaga
Katalaza-rozklada nadtlenek wodoru
Hamowanie odp komorkowej prawdopodobnie przez zahamowanie ekspresjo MHC I MHC II
Choroby-ch.legionistow- atypowe zapalenie pluc
Gorączk Pontiac-zespol grypopodobny
Drogi szerzenia- wdychanie aerozoli zawierających te bakterie- skazona woda w wiezach chłodniczych, klimatyzacje, rozpylacze prysznicow i krany
Brak dowodow na przenoszenie się z człowieka na czlowieka
69.Podaj rodzaj i zasady pobierania próbek na posiew bakterii beztlenowych i metody stosowane do ich identyfikacji.
bakterie beztlenowe
Clostridium perfringens, difficile, tetani
Bacteroides
Fusobacterium
Actinomyces israelii
inkubacje w warunkach beztlenowych można zapewnić za pomocą:
szczelnych pojemników, z których tlen został usunięty i zastąpionym gazem nieczynnym
komory beztlenowej, z której usunięto tlen i zastąpiono mieszaniną dwutlenku węgla, wodoru i azotu;
metoda Fortnera; bakterie tlenowe zużywają tlen poczym rozwijają się bakterie beztlenowe
podłoża
tioglikan sodu - redukuje tlen
wrzosek - zużywa tlen, nawarstwiona parafiną
Wróblewskiego
identyfikacja drobnoustrojów beztlenowych
barwienie metodą Grama
badanie tolerancji na tlen
charakterystyka biochemiczna
badanie wrażliwości na antybiotyki; większość beztlenowych jest wrażliwa na penicylinę (oprócz B. fragilis)
70.Kiła - podaj metody diagnostyczne w zależności od okresu choroby.
Okres I- material ze zmiany pierwotnej-mikroskop ciemnego pola, immunofluorescencja bezposrednia, PCR
Okres II- surowica, bioptaty w.chl, zmian skornych- serodiagnostyka
Testy nieswoiste VDRL, RPR, USR
Testy swoiste FTA-ABS, (ANTI-TP), ELISA
Okres III- surowic, plyn mr- testy serologiczne swoiste FTA-ABS, MHA-TP, TPHA, ELISA, PCR (materiał z kilaków)
71.Zespół gronkowcowego wstrząsu toksycznego (TSS) - czynnik etiologiczny, objawy.
Choroba gorączkowa mogąca doprowadzić do niewydolności narządów i śmierci. Charakteryzuje się wymiotami, biegunka, rumieniowata wysypka na skórze, bólami mięsni i obniżeniem ciśnienia tet krwi.
Czynnik etiologiczny- szczepy S. aureus wydzielające TSST-1(toksyna 1 zesplu wstrzasu toksycznego) (inne toksyny pirogenne tez maga prowdzic do rozwoju TSS jezei dostanie się do układu krazenia np. przez zakazenie tkanek glebokich)
72.Choroba z Lyme - podaj czynnik etiologiczny, przebieg kliniczny, diagnostykę mikrobiologiczną.
Czynnik etiologiczny- Borrelia burgdorferi
Przebieg kliniczny
Stadium 1- rumien wędrujący-erythrema migrant- zmiana pierscieniowata, jasne martwicze centrum, czerwone uniesione brzegi- w miejscu ogryzienia przez kleszcza-zmaina ucieplona niebolesna, mogą być tez zmiany satelitarne, lub nie wstąpić wcale
Stadium 2- objawy neurologiczne- zapalenie opon mr, mozgu, nerwow czaszkowych, plasawica, objawy kardiologiczne- blok przedsionkowo-komorowy, powiekszenie serca
Stadium 3- objaw zasadniczy-zapalenie stawow, zmeczenie- objawy wczesne-wedrujacy bol miesniow-kostny, obrzek jednego lub dwuch miejsc utrzymujący się przez kilka godzin; objawowe zap stawow kilka mcy pozniej, obrzęknięte i zajete SA duze stawy-szczególnie kolanowe-może utrzymywac się miesiącami lub przechodzi w postac przewleka z uszkodzeniem chrzastek i kosci.
Diagnostyka-material- krew, plyn mr, bioptaty skory
hodowla na podlozach wzbogaconych
testy serologiczne
western blot, przeciwciała
ocena rozmazu krwi
barwienie-Giemsa. Oranz akrydynowy, swoiste przeciwciała fluoryzujące
PCR
73.Podaj najczęściej spotykane bakteryjne czynniki etiologiczne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz szybkie metody diagnostyczne.
Steptococcus pneuminiae, neiseria meningitidis, haemophilus influenzae typ b
Diagnostyka-punkcja ledzwiwa, (podwyzszona ilośc białych krwinek, obniżone stez glukozy, wysokie stez bialka) barwienie Grama, test lateksowy
74.Czerwonka bakteryjna - czynnik etiologiczny, diagnostyka.
Shigella
Diagnostyka- material-kla i wymazy odbytnicze
???
75.Dur brzuszny - podaj diagnostykę w zależności od okresu choroby.
?
76.Corynebacterium diphtheriae - chorobotwórczość i diagnostyka.
Czynniki- egzotoksyna(2podjednostki-blok EF-2)
Diagnostyka-hodowla i izolacja-agar z krwia, podloze Lofhlera, agar Tindale'a(wybiorczu-hamuje wzrost innych bakterii)
Test Eleka-wykrycie toksyny
77.Wstrząs endotoksyczny - objawy, czynniki etiologiczne.
78.Wymień miejscowe i ogólne schorzenia w wyniku zakażeń paciorkowcami i -hemolozującymi gr. A (Streptococcus pyogenes) scharakteryzuj powikłania po przebytym zakażeniu.
Zapalenie gardla i angina, ropne zapalenie skory i liszajec, róża, cellulitis, Gorączka pologowa, martwicze zapalenie powiezi, zapalenie ucha srodkowego, zatok, wyrostka sutkowa tego, bakteriemia i zapalenia pluc, plonica, paciorkowcowy zespol wstrzasu toksycznego
Nierodne następstwa
Goraczka reumatyczna- po paciorkowcowym zapaleniu gardla,- zapalenie serca(obejmuje mięśniówkę lub zastawki)zapalenie stawow(zwykle duzych), objawy neurologiczne(szczególnie plasawica)- glownie u dzieci i mlodziezy- obecnie bardzo rzadka
Ostre paciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek- zazwyczaj następstwo zakazen skory, może być tez skutkiem zakazenia gardla- obrzek twarzy, ciemny mocz, nadciśnienie tetnicze.
Oba następstwa najprawdopodobniej powstaja w wyniku reakcji krzyzowej autoprzeciwciał wyzwolonych przez odpowiedz gospodarza na te drobnoustroje lub na tkanki uszkodzone przez toksyny i czynniki zewnatrzkom paciorkowcow.
79.Wymień swoiste odczyny serologiczne wykonywane w diagnostyce kiły. Podaj zasadę ich wykonywania.
FTA ABS, TPI, MHA-TP, wykorzystują T. pallidum jako antygen dlatego wykrywają swoiste przeciwciała.
80.Helicobacter pylori - chorobotwórczość i metody diagnostyczne.
przewlekłe zapalenie żołądka
choroba wrzodowa żołądka
rak żołądka
Czynnik determinujący chorobotwórczość: cytotoksyna (szczególnie dla typu I)
Diagnostyka:
endoskopia → biopsja → hodowla (barwienie Gramem) → identyfikacja na podstawie wytwarzanej przez H.pylori UREAZY (powoduje rozkład mocznika, uwalnia się amoniak, podnosi się pH, bulion staje się różowy jak świnka)
Nieinwazyjne testy aktywności ureazy:
pacjent pije mocznik, jeśli jest zakażony zostanie on rozłożony do CO2 (znakowany węgiel wykrywany w wydychanym powietrzu - test oddechowy) oraz amoniaku (wydalany z moczem, wykrywalny znakowany azot)
81.Clostridium tetani - chorobotwórczość, leczenie i zapobieganie.
Całym zdaniem powyższy patogen jest przyczyną tężca. Tężec dzielimy na:
miejscowy
obejmujący mm. głowy (zajmuje przy okazji acz często nerw VII)
uogólniony (szczekościsk, uśmiech sardoniczny, opistotonus)
Neurotoksyna: tetanospazmina, powodująca porażenie spastyczne (pamiętając że egzotoksyna A-F C.Botulinum powoduje porażenie wiotkie łatwo ten fakt przyswoić poprzez wykluczenie)
Leczenie:
Opracowanie chirurgiczne → podanie Ig tężcowej oraz anatoksyny aby uzyskać odporność bierną a później generalnie również czynną → podanie penicyliny aby wstrzymać wzrost bakterii
Profilaktyka:
anatoksyna tężcowa (DPT, pierwsza dawka w 2 miesiącu)
82.Dur brzuszny, czynnik etiologiczny, diagnostyka bakteriologiczna.
Salmonella. Metodami diagnostycznymi są hodowla i izolacja, najlepsze są próbki kału (co kto lubi...). Salmon nie fermentuje laktozy na podłożu McConkeya, produkuje H2S z tiosiarczanu i fermentuje glukozę wydzielając gaz. Jeżeli chodzi o objawy kliniczne, w 1 tygodniu to zaparcia, w drugim kiedy dochodzi do bakteriemii biegunka i różowa wysypka na skórze.
83.Wymień nieswoiste odczyny serologiczne wykonywane w diagnostyce kiły.
Testy nieswoiste mogą dawać fałszywie ujemne wyniki w kile III-rzędowej. Polegają na reakcji przeciwciał przeciwko antygenom T.p. Z kardiolipiną pochodzenia zwierzęcego, zaliczamy do nich testy kłaczkujące (i tu sedno sprawy):
VDRL
RPR (szybki test na reaginy)
84.Zatrucie pokarmowe- podaj czynniki etiologiczne i metody diagnostyczne.
Staphylococcus aureus (pirogenne egzotoksyny A-F)
Clostridium botulinum (neurotoksyny A-F → botulina)
Bacillus cereus (clostridium-like / staphylococcus-like)
Vibrio parahaemolyticus (surowe owoce morza)
Identyfikacja czynnika przyczynowego wymaga izolacji drobnoustrojów (np. z próbek stolca) lub wykrycia toksyny w skażonej żywności
85.Wymień miejscowe i ogólne schorzenia w wyniku zakażeń S.pyogenes i scharakteryzuj powikłania po przebytym zakażeniu.
Schorzenia pierwotne (ropne):
paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego
płonica (szkarlatyna)
martwicze zapalenie powięzi
zapalenie gardła i angina
liszajec
Powikłania:
ostre paciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek - następstwo zakażeń skóry i gardła, tworzenie kompleksów antygen przeciwciało in siku. Objawy: obrzęki, ciemny mocz, nadciśnienie tętnicze
gorączka reumatyczna - po zapaleniu gardła; zapalenie stawów oraz serca + pląsawica
rumień guzowaty - nadwrażliwość na peptydoglikan ściany bakterii, czerwone guzki pod powierzchnią skóry
86.Prątki inne niż gruźlicze (MOTT) objawy kliniczne, diagnostyka.
M marinum - owrzodzenie w miejscu urazu
M scrofulaceum - ziarniniakowate powiększenie węzłów chłonnych u dzieci oraz zespół chorobowy przypominający gruźlicę
M kansaii - choroby płuc
M avium-intracellulare - oporttunistyczne, pierwotnie płuca potem się rozprzestrzeniają
Rozpoznanie: ro różnicowania z M.tuberculosis niezbędne są testy biochemiczne. Hodowla na podłożach Lowenstein-Jensena (jaja), Middlebrooka, bulion. Barwienie metodą Ziehl-Neelsena.
87.Zasady racjonalnej antybiotykoterapii.
Antybiotykoterapie należy prowadzić racjonalnie i nie przesadzać.
właściwe pobranie i przesłanie materiału diagnostycznego
właściwy wybór antybiotyku pod kątem działania na patogeny
określenie lekowrażliwości (antybiogram)
określenie odpowiedniej dawki w celu uniknięcia objawów nietolerancji lub działań tylko bakteriostatycznych
określenie właściwej drogi podania
odpowiednio długie leczenie
unikanie szkodliwych interacji
ewentualne podawanie równocześnie 2 antybiotyków - efekt synergistyczny (głównie przeciwgruźlicze)
88.Leptospirozy - czynniki etiologiczne, diagnostyka.
Gatunek Leptospira interrogans obejmujący kilka serotypów, powodujący leptospirozę bez żółtaczki, bezobjawową oraz najgroźniejszą z żółtaczką tzw. zespół Weila.
Diagnostyka:
izolacja z krwi lub płynu m-rdz, w późniejszym etapie także z moczu, hodowla na wzbogaconych podłożach sztucznych
testy serologiczne
89.Wymień preparaty antyseptyczne.
fiolet gencjany
alkohol etylowy
kwas borny
jodyna (jeżeli pacjent nie jest uczulony)
woda utleniona
90.Podaj najczęstsze bakteryjne czynniki etiologiczne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci do lat 5.
H. Influenzae typu b
S. pneumoniae
N. meningitidis
91.Wymień wirusy wirusowego zapalenia wątroby.
HAV-wirus zapalenia wątroby typ A
, HBV, HCV, HDV, HEV
CMV- cytomegalowirus
, EBV- wirus Epsteina- Barr
, HSV- wirus Herpe simplex
, Coxsackie i wirus żółtej gorączki
92.Chlamydia trachomatis - podział ze względu na objawy kliniczne.
Chlamydia trachomatis występuje pod postacią kilkunastu serotypów:
typ A, B, Ba, C - jaglica
typ D- K - niegonokokowe zapalenie cewki moczowej, śluzowo ropne zapalenie szyjki macicy u kobiet, zapalenie płuc i spojówek u noworodków
typ L1, L2, L3 - ziarniniak weneryczny (lymphogranuloma venerum)
93.Błonica - czynnik etiologiczny, chorobotwórczości, podstawy diagnostyki mikrobiologicznej.
Corynebacterium diphtheriae.
Szczep posiadający gen tox pochodzenia plazmidowego syntetyzuje egzotoksynę składającą się z frakcji B - wiążącej oraz A - rybozylującej EF-2 co powoduje zatrzymanie syntezy białka.
Błonica - zapalenie gardła i migdałkow, tworzenie błon rzekomych. Po dostaniu się do krwi neuropatia (demielinizacja) i zapalenie m. sercowego.
Diagnostyka:
hodowla - podłoże Loefflera, Agar Tindale'a
toksynę wykrywa się za pomocą testu Eleka (test podwójnej dyfuzji)
94.Podaj skład szczepionki Di Per Te.
anatoksyna błonicza
zabite bakterie Bordatella Pertussis
anatoksyna tężcowa
95.Diagnostyka wirusa grypy.
Osłonka wirusa grypy jest błoną lipidową w którą są wbudowane glikoproteinowe wypustki hemaglutyniny i neuraminidazy. Diagnostyka opiera się na testach serologicznych w których wykrywa się i określa miano przeciwciał skierowanych przeciw hemaglutyninie. O niedawnym zakażeniu świadczy czterokrotne zwiększenie miana przeciwciał w ostrym okresie grypy w stosunku do 2 tygodni po infekcji.
96.Podaj etapy cyklu replikacyjnego wirusa.
97.Szczepionki przeciwko wirusowi polio.
IPV - szczepionka zabita, pierwsze dawka w 4 miesiącu życia, podskórnie lub domięśniowo
OPV - szczepionka żywa, poliwalenta, 5, 6-7, 16-18 miesiąc życia, doustnie
98.Helicobacter pylori - chorobotwórczość.
przewlekłe zapalenie żołądka
choroba wrzodowa żołądka
rak żołądka
99.Odczyny serologiczne w diagnostyce zakażenia wirusem HIV.
Diagnostyka HIV polega na wykorzystaniu testu Elisa do oznaczenia przeciwciał przeciwko wirusowemu białku p24, jest to pierwsze przeciwciało które może być oznaczane. Wyniki potwierdza się wykonując Western Blot (oznacza przeciwciała anty-gp120, anty-gp41, anty-p24).
100.Podaj najczęściej spotykane bakteryjne czynniki etiologiczne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz szybkie metody diagnostyczne.
U noworodków poniżej 1 miesiąca: E. Coli, Paciorkowce grupy B (agalactiae), Listeria monocytogenes
U pozostałych: N. meningitidis, H. Influenzae typu B, S. pneumoniae
Metody diagnostyczne: punkcja lędźwiowa i szybkie badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. Barwienie metodą Grama i dodatni wynik odczynu aglutynacji lateksu wykrywającego antygeny N. meningitidis, H. Influenzae typu B, S. pneumoniae pozwalają na szybkie rozpoznanie.
101.Clostridium difficile - chorobotwórczość.
Schorzenia wywołane przez cytotoksynę B oraz toksynę A C.difficile to biegunka związana ze stosowaniem antybiotyków (AAD) oraz rzekomobłoniaste zapalenie jelit (PMC)
102.Odczyn ASO - zastosowanie.
Streptolizyna O jest silnie immunogennym białkiem hemolizującym Streptococcus grupy A (pyogenes). Wskaźnik ASO świadczy o świeżym bądź przebytym zakażeniu tym drobnoustrojem.
103.Odczyn hemoglutynacji - zastosowanie.
Przydatny do pomiaru poziomu przeciwciał skierowanych przeciw wirusom hemaglutynującym, np. grypie. Przeciwciała zakażonego pacjenta są zdolne do hamowania hemaglutynacji wirusowej.
104.Wstrząs endotoksyczny - objawy, czynniki etiologiczne.
105.Powikłania po przebytym zakażeniu Streptococcus pyogenes.
Powikłania:
ostre paciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek - następstwo zakażeń skóry i gardła, tworzenie kompleksów antygen przeciwciało in siku. Objawy: obrzęki, ciemny mocz, nadciśnienie tętnicze
gorączka reumatyczna - po zapaleniu gardła; zapalenie stawów oraz serca + pląsawica
rumień guzowaty - nadwrażliwość na peptydoglikan ściany bakterii, czerwone guzki pod powierzchnią skóry
106. Bordatella pertussis - czynniki determinujące chorobotwórczość
adhezyny - umożliwiają przyleganie do komórek rzęskowych nablonka, fimbrie otoczkowe
toksyna krztuścowa - region B (wiążący), region A (blokuje białko Gi, następuje hamowanie hamowania cyklazy adenylanowej - skutkiem tego jest nadwrażliwość komórki na bodźce)
107.Odczyny serodiagnostyczne stosowane w diagnostyce chorób wirusowych.
108. Bacillus anthracis - czynniki determinujące chorobotwórczość.
Otoczka zbudowana z kwasu D-glutaminowego oraz egzotoksyna zbudowana z kompleksu 3 białek. Toksyna ta utrzymuje wysokie stężenie cAMP powodując śmierć komórki i obrzęk.
109. Przedstaw podstawową diagnostykę mikrobiologiczną szczepów
gatunków: Streptococcus pyogenes i Streptococcus pneumonice.
swoiste przeciwciała skierowana przeciwko poszczególnym grupom antygenowym
szybka diagnostyka immunoenzymatyczna
w przypadku diagnostyki różnicowej pamięta się że S. pyogenes są wrażliwe na bacytrycynę natomiast S. pneumoniae na żółć i optochinę.
110. Diagnostyka mikrobiologiczna zapaleń płuc wywoływanych przez
Chlamydia pneumoniae i Mycoplasma pneumoniae.
111. Wymień podłoża diagnostyczne dla identyfikacji rodziny Enterobacteriaceae.
Podłoże McConkeya, Drgalskiego.
112. Wyjaśnij określenia: aseptyka i antyseptyka.
Antyspetyka - eliminacja drobnoustrojów z powierzchni ciała.
Aseptyka - zachowanie jałowości, zapobieganie zakażeniom.
113. Określ miano odczynu ASO kiedy przy rozcieńczeniach surowicy: 1:20, 1:40, 1:80, 1:100, 1:200, 1: 400, 1:800, 1:1600, we wszystkich probówkach stwierdzono hemolizę - wyjaśnij odpowiedź.
114. Odczyn Widala - zasada i zastosowanie.
Wykorzystywany w diagnostyce duru brzusznego. Określa miano antygenu O i antygenu H w zależności od stopnia aglutynacji przy danych rozcieńczeniach surowicy pacjenta. Wysokie miano antygenu O, przy niskim H świadczy o aktywnej infekcji, sytuacja odwrotna świadczy o infekcji przebytej lub jest efektem szczepienia.
115. Wymień dwa podstawowe poważne powikłania związane z przebiegiem anginy o etiologii Streptococcus pyogenes.
gorączka reumatyczna
ostre kłębuszkowe zapalenie nerek
116. Odczyn FTA-ABS - zastosowanie i zasada odczynu.
Swoisty test wykonywany przy diagnostyce kiły - Treponema palidum. Wykrywa się przeciwciała przeciwkrętkowe klasy IgG w surowicy pacjenta potencjalnie zakażonego.
117. Gruźlica -diagnostyka.
PCR, chromatografia, system Bactec. Hodowla na podłożu Lowensteina-Jensena uporczywie długa, barwienie metodą Ziehl-Nielsena. Obraz RTG klatki piersiowej oraz objawy kliniczne jak krwioplucie i kaszel mogą pomóc w rozpoznaniu. Dodatkowo można przeprowadzić próbę tuberkulinową i test niacynowy (M.tuberculosis jako jedyna w swoim gatunku zawiera niacynę).
118. Odczyn neutralizacji przedstaw zasady i zastosowanie.
119. ELISA - zasada odczynu.
adsorbcja znanego antygenu na fazie stałej
inkubacja surowicą chorego
ewentualne przeciwciała przyczepiają się do antygenu
pozostałe przeciwciała wypłukuje się i dodaje się przeciwciała przeciw immunoglobulinom ludzkim znakowane enzymem
po związaniu dodaje się substrat dla enzymu tworzący barwny związek.
Analogicznie oznacza się antygen, ale nie chce mi się już pisać.
120.Odczyn wiązań dopełniacza - przedstaw schemat odczynu.
Metoda badań serologicznych.
technika immunologiczna umożliwiająca wykrycie i określenie antygenu lub przeciwciała w badanym materiale (surowicy).
Do probówek lub studzienek płytki wlewa się kolejne (najczęściej podwójne) rozcieńczenia antygenu i stałą ilość inaktywowanej (pozbawionej dopełniacza) surowicy (źródła przeciwciał). (jeżeli poszukujemy przeciwciała to przygotowujemy rozcieńczenia i dodajemy antygen)
Jeśli w badanym materiale występuje poszukiwany antygen - powstają kompleksy antygen - przeciwciało.
Następnie dodajemy źródło komplementu (świeża surowica świnki morskiej) - ilość, która jest potrzebna do lizy krwinek dodawanych w ostatnim etapie. Jeżeli w mieszaninie znajdują się kompleksy antygen-przeciwciało to dopełniacz zostaje związany czyli "zużyty".
Dodajemy erytrocyty baranie i inaktywowaną surowicę królika jako źródło przeciwciał dla nowo wprowadzonych antygenów. Dochodzi do opłaszczenia erytrocytów przeciwciałami. Obserwowany efekt daje wynik testu. Jeśli zachodzi hemoliza oznacza to, że kompleks antygen (tu:erytrocyt) - przeciwciało dołączył dopełniacz. A więc wolny dopełniacz był obecny = nie został "zużyty" wcześniej. Nie powstały kompleksy antygen przeciwciało. Zatem w badanym materiale brak poszukiwanych antygenów.Wynik testu określamy jako UJEMNY.
Odwrotnie jeśli nie obserwujemy hemolizy, znaczy to, że dopełniacz został związany wcześniej przez kompleks poszukiwanego antygenu z przeciwciałem obecnym w surowicy. Wynik testu jest DODATNI.
121. Etiologia i diagnostyka rzeżączki.
Etiologia- Neisseria gonorrhoeae
Diagnostyka- materiał- wymaz np. z pochwy, odbytu- w zależności od objawów
preparat bezpośredni barwiony metodą Grama- Gram ujemne dwoinki mogą znajdować się wewnątrz leukocytów- wskazuje to na ostrą fazę lub poza leukocytmai- wskazuje to na fazę przewleką.
Hodowla na podłożu Thayera- Martina- hemoglobina wzmaga wzrost bakterii natomiast nystatyna zapobiega wzrostowi grzybów, wankomycyna i kolastyna- zapobiega wzrostowi innych bakterii poza Neisseria
Immunofluorescencja bezpośrednia- znakowane przeciwciała przeciwko N. gonorrhoeae
Techniki hybrydyzacyjne- sondy DNA, RNA
122. Odczyn immunofluorescencji pośredniej - przykłady zastosowań.
Używa się znakowanych fluoresceiną antyludzkich przeciwciał do wykrywania ludzkich przeciwciał zawiązanych ze znanym mikroorganizmem. Np. odczyn FTA ABS w diagnostyce kiły, inne do wykrywania np. L. pneumophila, Borreli burgdorferi, Mycoplasma pneumoniae, riketsji, wirusów
123. Chorobotwórczość pałeczek E.coli - podział w zależności od patogenności.
ETEC, EHEC, EPEC, EIEC, EAggEC
ETEC-(enterotoksyczne)-biegunka podróżnych (kolonizacja jelit, nadmierne wydzielani wody i elektrolitów)- enterotoksyna ST (toksyna ciepłostała- wiążę się z wewnątrzkom cyklozą guanylową- wewnątrzkom wzrost stęż Comp prowadzi to do zaburzeń w transporcie jonów), LT(toksyna ciepłochwiejna- pobudza jelitową cyklozę guanylową) lub obie
EHEC-(enterokrwotoczne)- biegunki, krwotoczne zapalenia jelit, zaspół hemolityczno-mocznicowy, (najgroźniejsza forma chorobu serotyp O157:H7- wytwarza toksynę podobna do toksyny Shiga- verotoksyna, verocytotoksyna)
EPEC-(enteropatogenne)-biegunka, gł dzieci,(czynniki adherencji EPEC)
EIEC- enteroinwazyjne
EAggEC-enteroagregacyjne (specjalny typ fimbrii)
124. Borelia burgdorferi - chorobotwórczość i diagnostyka.
Chorobotwórczośc- czynniki- ściana komórkowa zawierająca LPS i peptydoglikan o właściwościach prozapalnych.
Uważa się, że główną role w patogenezie choroby odgrywają mechanizmy odpowiedzi immunologicznej.
Choroby- borelioza- choroba z Lyme
Diagnostyka- materiał z miejsca ukąszenia przez kleszcza
Też rozmazy krwi obwodowej i osad płynu mr barwine oranżem akrydynowym, swoistymi przeciwciałami fluoryzującymi lub met Giemsy
Hodowla na podłożach płynnych- materiał z miejsca ukąszenia, krew i płyn mr
Testy serologiczne- western blot
PCR
125. Streptococcus pyogenes - wymień miejscowe i ogólne schorzenia i diagnostykę mikrobiologiczną.
Zapalenie gardła i angina, ropne zapalenie skóry i liszajec, róża, cellulitis, gorączka połogowa, martwicze zapalenie powięzi, zapalenie ucha środowego, zatok, wyrostka sutkowatego, bakteriemia, zapalenie płuc, płonica, paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego.
Powikłania po paciorkowcowym zapaleniu gardła- gorączka reumatyczna, po paciorkowcowym zakażeniu skóry (lub gardła) ostre paciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek.
Diagnostyka- materiał 2w zależności od objawów- np. plwocina, bioptaty skóry
Barwienie metodą Grama- Gram dodatnie dwoinki
Hodowla- agar z krwią
Obserwacja strefy hemolizy- S. pyogenes prowadzi B-hemolize- powinno nastąpic identyfikacja- odbarwienie agaru z krwia
Test wrażliwości na optochine- nie hamuje wzrostu
Test rozpuszczania w żółci- nie rozpuszcza się w żółci
Test wrażliwości na bacytracynę- bacytracyna hamuje wzorst S. pyogenes
126. Prątki gruźlicze - objawy kliniczne, diagnostyka.
Mycobacterium tuberculosis
Objawy kliniczne: kaszel, krwioplucie, popołudniowa gorączka, nocne poty, spadek masy ciała, ogólne złe samopoczucie.
Diagnostyka- obecność zwapnień i zmian jamistych w obrazie Rtg,
Materiał- plwocina, mocz, aspirat żoładka, płyn mr, skóra, w chłonne
Barwienie met Ziehl- Neelsena
Hodowla- podłożę Lowensteina- Jensena- kolonie M. tuberculosis mają kształt kalafiorowaty
Test niacynowy- dodatni tylko przy m. tuberculosis
PCR, system BACTEC
Chromatografia gazowo-cieczowa
127. Wymień tzw. postulaty Kocha.
128. Syntetycznie scharakteryzuj podrodziny Herpesviridae.
Alphaherpesvirinae- Herpes Simplex
Bethaherpesvirinae- Cytomegalovirus
Gammaherpesvirinae
129. Przedstaw schemat replikacji HIV.
?
130. Omów syntetycznie właściwości podstawowe i chorobotwórczość rotawirusów człowieka.
Należą do reowirusów- wirusy nagie z nukleokapsydami o ikozaedralnej symetrii, segmentowany genom podwójnej nici RNA!!!
Szeroko rozpowszechnione, przedoszą się droga feralno-oralną
Chorbotwórczość- 2-4 dni wylęgania, namnaża się w przewodzie pokarmowym- uszkadza błonę śluzową, zwłaszcza mikrokosmki jelitowe, objaw zakażenia- biegunka
Obraz kliniczny- najczęstsza przyczyna niebakteryjnych biegunek u niemowląt, biegunka trwa 24-48h uwaga na odwodnienie.
131. Wymień dwa podstawowe mechanizmy odpowiedzialne za efekt przeciwwirusowy interferonu.
132. Przedstaw na poziomie molekularnym działanie verotoksyny.
Verotoksyna-
133. Co to są synbiotyki?
134. Omów mechanizm działania aminoglikozydów, podaj dwa przykłady tych antybiotyków i najważniejsze wskazania mikrobiologiczne.
Hamują syntezę białek:
wiąża się nieodwracalnie z jednostką 30S unieczynniając ja
streptomycyna a prawdopodobnie także i inne amino glikozydy- zaburza tripletowi kodowanie mRNA powoduje błedy w odczytywaniu sekwencji RNA
np. streptomycyna- lek drugiego rzutu w leczeniu gruźlicy, neomycyna- lecznie biegunki noworodków wywołanej przez E. coli, kanamycyna- lecznie M. tuberculosis, gentamycyna..
135. Co to są ansamycyny, podaj przykład mechanizm działania.
136. Wyjaśnij zjawisko auksotrofizmu, podaj przynajmniej 2 przykłady.
137. Scharakteryzuj syntetycznie fizjologiczną mikroflorę skóry człowieka.
104-105 drobnoustrojów na cm2, większośc to beztlenowe bakterie Gram dodatnie. Wiecej drobnoustrojow w miejscach wilgotnych niż suchych. Więcej mikroorganizmów znajduje się poniżej pasa niż powyżej- bakterie wydalane przez układ moczowo-płciowy i pokarmowy kolonizuja skóre okolicy krocza.
Przykłady mikroorganizmów- Staphylococcus epidermidis, czasem. Ureus, Propionibacterium (nadmierny wzrost przyczyną trądziku)
Grzyby-
138. VRE oznacza:
Enterococcus oporny na wankomycynę
139. Scharakteryzuj szczepionki podjednostkowe starej generacji, podaj przykład.
140. Drobnoustroje z rodzaju Chlamydia obecnie zaliczane są do bakterii. Jednak posiadają także cechy wirusów, którymi są (wymień przynajmniej dwie cechy):
141. Priony patologiczne to białkowe cząstki zakaźne. Syntetycznie wyjaśnij strategię zakażania przez priony patologiczne.
142. Wymień kryteria podejrzenia biegunki poantybiotykowej (AAD) i jej czynnik etiologiczny.
Czynnik etiologiczny clostridium difficile
Terapia antybiotykami o szerokim spektrum działania, pobyt w szpitalu
Biegunka- obfita, wodnista, czsami krwawa. W stolcu mogą znajdować się leukocyty, często występuje leukocytoza.
143. Przedstaw na poziomie molekularnym działanie toksyny cholery.
Patogeneza-1)przyleganie i kolonizacja-do mikrokosmkow Rabka szczoteczkowego i rozmnażają sie
2)wydzielanie toksyny cholerycznej uwalniana w bliskiej odległości od swoistego dla receptora dla gangliozydu GM1-wiązanie podjednostka B toksyny
3)aktywacja podjednostki A1-rozerwanie wiazania dwusiarczkowego miedzy A1 i A2-zwiekszenie aktywności cyklazy adenylanowej, gromadzenie cAMP, wzrost stez cAMP powoduje zwiekszeni zaleznego od Na wydzielania chlorkow i hamuje wchłanianie Na i K-powoduje to masowa utrate Na, K i Na2CO3 do jelit i odpowiedzni do tego utrate płynow alby utzymac izoosmotyczność plynu jelitowego
Objawy- obfita, sekrecyjna biegunka, narastające odwodnienie, wysoka smiertelnosc nieleczonej60%
144. Naturalnie oporne na działanie wszystkich cefalosporyn są następujące rodzaje bakterii (wymień przynajmniej trzy rodzaje):
145. Wyjaśnij mechanizm działania fluorochinolonów.
Inhibitory syntezy DNA
146. Przedstaw syntetycznie (w punktach) diagnostykę mikrobiologiczną płynu mózgowo-rdzeniowego.
147.Przedstaw na poziomie molekularnym działanie enterotoksyny ciepłostałej (ST) wytwarzanej przez szczepy Escherichia coli (ETEC).
Wiąże się z komórkową cyklozą guanylową i powoduje wewnątrzkomórkowy wzzrst Comp. To prowadzi do zaburzeń w transporcie jonów i powoduje nadmierne wydzielanie wody i elektrolitów.
148. Przedstaw schemat replikacji wirusa C wzw (HCV).
149.Scharakteryzuj syntetycznie fizjologiczną mikroflorę żołądka człowieka (podaj przynajmniej jeden dominujący gatunek).
Stęz 103 Candida albicans, Bacillus subtilis, Lactobacillus, paciorkowce zieleniące
150. Przedstaw wysoko patogenny wirus grypy ptasiej, jego docelowe receptory i łańcuch transmisji.
151.Wymień przynajmniej dwa gatunki bezwzględnych beztlenowców i związane z nimi jednostki chorobowe.
clostridium tetani- tężec clostridium
difficile- biegunka poantybiotykowa i rzekomo błoniaste zapalenie jeslit
152. Wyjaśnij istotę zjawiska transdukcji ogólnej.
153. Scharakteryzuj szczepionkę BCG i określ pierwszy termin obowiązkowego szczepienia BCG.
Sporządzona z atentowanego szczepu Mycobacterium bovis
Podajemy w przeciągu pierwszych 24h życia, po roku ocena wielkości blizny
154. Przedstaw krótko możliwości zastosowań bakteriofagów w praktyce medycznej (podaj przynajmniej dwa przykłady).
155. Scharakteryzuj patogeny kategorii A broni biologicznej i podaj przynajmniej dwa przykłady.
156. Podaj przynajmniej jeden przykład produktu patogenu bakteryjnego spełniającego funkcję superantygenu w organizmie gospodarza i określ konsekwencje tego działania.
Egzotoksyny pirogenne wytwarzane przez s. aureus.
Nieantygenowo swoista reakcja danej sustancji. Może łączyć się zarówno z cząsteczkami głównego kompleksy zgodności tkankowej MHC II na makrofagach oraz swoistymi typami zmiennych regionó b receptorów limfocytów T.
Wywiera znamienne czynnościowe działanie na wiele limfocytów T.
157. Wymień przynajmniej trzy najczęstsze wirusowe czynniki etiologiczne zapaleń górnych dróg oddechowych.
Rhinovirus, Coronavirus, Adenovirus, EBV, Enterovirus,
158. Scharakteryzuj wrażliwość HIV na czynniki fizykochemiczne.
159. Co to są formy kokoidalne bakterii, podaj jeden przykład.
160. Przedstaw jedynie podstawowe metody w diagnostyce wirusologicznej.
Metody serologiczne- ELISA
Hodowle tkankowe, komórkowe, zwierzęta labolatoryjne
Molekularne- hybrydyzacja, PCR
Mikroskopia elektronowa.
CAŁA PRAWDA O MIKROBACH (choć miejscami może nie do końca prawda )
- 20 -