Scenariusz zajęć dramowych dla uczniów klasy trzeciej (czas: 3x45min.)
TEMAT: Kłamstwo ma zawsze krótkie nogi - ocena postępowania bohaterów opowiadania M.Orłonia pt. „Przygoda z zegarkiem”.
CELE OPERACYJNE:
uczeń ułoży zgromadzone przyrządy do mierzenia czasu zgodnie z ich porządkiem historycznym,
wypowie się na temat potrzeby mierzenia czasu w życiu społecznym i znaczenia punktualności,
określi emocje towarzyszące matce głównego bohatera omawianego tekstu,
wspólnie z grupą przedstawi scenki improwizowane, obrazujące powrót chłopca do domu,
zadaje pytania głównym bohaterom tekstu, próbuje ocenić ich postępowanie.
TECHNIKI I STRATEGIE DRAMOWE: proste doświadczenia, muzeum, tunel myśli, scenka improwizowana, stopklatka, wywiad, gorące krzesło, improwizacja, rundka.
POMOCE: nagranie dźwięków różnych rodzajów zegarów (budzik, zegar na wieży, zegar z kukułką, zegar z pozytywką), różne rodzaje przyrządów do mierzenia czasu lub ich zdjęcia (klepsydra, zegar słoneczny, zegar świecowy, zegary elektroniczne itp.), opowiadanie M.Orłonia „Przygoda z zegarkiem”
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
I. Wytworzenie skojarzeń z tematem.
Proste doświadczenia - na podstawie nagranych dźwięków, uczniowie wspólnie próbują nazwać rodzaje zegarów (zegar na wieży, budzik, zegar z pozytywką…).
Muzeum - uczniowie oglądają zgromadzone przez nauczyciela przyrządy do mierzenia czasu, układają je zgodnie z porządkiem historycznym, od najstarszych do najnowszych; wypowiadają się na temat zmian, które w nich się dokonały na przestrzeni dziejów (wzrastająca dokładność pomiaru i wzrost dostępności społecznej zegarów).
Rozmowa na temat funkcji zegarów, znaczenia punktualności w życiu codziennym i względności pojęcia czasu (wytłumaczenie powiedzeń: czas się dłuży; czas płynie szybko).
Próba określenia upływu czasu (1 minuta) bez użycia zegarka - uczestnicy zamykają oczy, po upływie minuty (oczywiście jest to subiektywne odczucie każdej osoby) podnoszą rękę sygnalizując zakończenie zadania.
II. Określenie problemu i jego rozwiązywanie
Odczytanie przez prowadzącego pierwszego fragmentu opowiadania „Przygoda z zegarkiem” (do słów: „…było dokładnie wpół do trzeciej”). Krótka analiza przebiegu wydarzeń.
Tunel myśli - uczniowie w rolach matki głównego bohatera wypowiadają głośno myśli, towarzyszące jej o godzinie 13.00, 14.00 i 14.30. Prowadzący przechodząc tunelem wskazuje kolejne osoby, aby wypowiedziały się w roli. Omówienie ćwiczenia - zwrócenie uwagi na zmianę emocji wyrażanych przez matkę wraz z upływem czasu.
Odczytanie przez prowadzącego kolejnych trzech zdań tekstu (do słów: „Nagle przyszła mu do głowy zbawcza myśl”).
Scenki improwizowane - uczniowie w grupach przygotowują, a następnie prezentują scenę rozmowy matki z Wojtkiem po powrocie chłopca do domu (przed godziną 15.00). W trakcie działań kolejnych grup nauczyciel zatrzymuje akcję w stopklatkach i przeprowadza wywiad z bohaterami (na tym etapie zajęć nauczyciel może także wykorzystać zdjęcia i wywiad lub improwizacje uczniów). Omówienie rozwiązań zaproponowanych przez grupy.
Oczytanie przez prowadzącego zakończenia opowiadania.
Gorące krzesło - uczniowie zadają pytania wybranym dzieciom w rolach Wojtka i jego matki (wejście w role sygnalizowane jest zajęciem miejsca na przygotowanym krześle). Pytania dotyczą zachowania Wojtka prezentowanego w opowiadaniu, są próbą określenia konsekwencji kłamstwa.
Improwizacje - chętni uczniowie w parach próbują przedstawić moment przyznania się Wojtka do winy i przeproszenia mamy.
III. Uogólnienie wniosków
Rundka - uczniowie, siedząc w kole, kończą kolejno zdanie: Moim zdaniem kłamstwo może/nie może usprawiedliwiać braku punktualności, ponieważ…