Szang Szung Nyan Gyud
Tradycja Ustna z krainy Zhang Zhung
Nauki zawarte w księdze znanej jako „Ustna tradycja z krainy Zhang-Zhung” (ZhNy) są głównymi naukami dotyczącymi medytacji w religii bon, związanymi z filozoficzną tradycją znaną jako Wielka Doskonałość (Dzogczen).
Pewną liczbę wczesnych mistrzów duchowych tej tradycji (…) uważa się za mieszkańców kraju Zhang-Zhung. Ponadto uważa się że z początku nauki te były przekazywane całkowicie ustnie dopiero później zaistniały w pisanej formie. Teksty manuskryptów zostały zebrane razem tworząc wolumen, stąd tytuł: „Ustna tradycja z krainy Siang-Siung”. Fundamentalne tezy tych nauk są związane z pojęciem naturalnej świetlistości umysłu. Ta teoria zajmuje decydujące miejsce w Bonie i Tybetańskim Buddyzmie a szczególnie w naukach Wielkiej Doskonałości. Jest również pożywką dla rozmaitych filozoficznych i religijnych doktryn w różnych szkołach. Poświadczają ją również wczesne buddyjskie sutry np. Pradźniaparamita.
W Dzogczen, umysł opisuje się jako świetlisty a to z kolei wiąże się z ideą Tęczowego Ciała (`ja' lus). (…) Zgodnie z tymi naukami umysł jest uważany za kreatora zjawiskowej egzystencji poprzez swe pięć świateł, innymi słowy Oświecenie nie jest niczym innym w duchowym znaczeniu niż umysłem samym w sobie. Owe duchowe dokonanie może wystąpić, zgodnie z naukami, jedynie poprzez posiadanie osobistego kontaktu z mistrzem i otrzymania od niego ustnych instrukcji w dobrze zdefiniowanych i stosownych okolicznościach. Kiedy te wymagania zostaną spełnione „Ustna Tradycja...” (ZhNy) zapewnia że Oświecenie może być zrealizowane w ciągu tego życia bez nadmiernego uczestnictwa w konieczności podążania poprzez nieprzeliczalne odrodzenia, w wyszukanym ascetycznym stylu nauczanym zarówno w Bon jak i w Buddyzmie. Tak więc „Ustna Tradycja...” przeznaczona jest dla poszukujących duchowej realizacji. (…)
Główną charakterystyczną cechą przekazu ZhNy jest nacisk na wyjaśnianie w otwarty bezpośredni sposób przy użyciu prostego języka. Ponieważ we wczesnym stadium rozwoju przekaz był prawdziwie ustny podstawowe teksty po ich spisaniu przejawiły tendencję do bycia idiomatycznymi i relatywnie krótkimi, lecz często o esencjonalnym charakterze. Ten zwięzły sposób w jaki traktuje się skomplikowane kwestie filozoficzne i doktrynalne jest sam w sobie wyczynem godnym uwagi. Zwolennicy tradycji ZhNy szczęśliwie uniknęli scholastycznego upiększania, którym charakteryzują się pisma większości innych religijnych tradycji Tybetu.
Wyjątki z tekstu „Świetlisty Chłopiec” autorstwa Samtena G. Karmeya