26.10.2010
Wykład 5
Temat: Europejskie źródła prawa.
Obszary:
Regulowane przez prawo polskie
Regulowane przez prawo europejskie
Zasada nadrzędności prawa europejskiego nad prawem krajowym.
Stanowienie prawa w prawie międzynarodowym to przede wszystkim umowy prawotwórcze, ratyfikowane, wtedy stają się przepisem prawnym. Prawo, które powstaje z dialogu. (Np. Traktaty europejski, czy lizboński).
Jaka jest rola prawa europejskiego, jakie przepisy są wiążące?
Priorytet prawa europejskiego nad prawem krajowym. 01.05.2004 roku w Polsce zaczęło obowiązywać prawo UE, traktat akcesyjny został ogłoszony w dzienniku ustaw i wszedł w życie z dniem ogłoszenia. Umowa stworzyła przepisy prawa, ma moc regulacyjną.
Art. 87 - ratyfikowane umowy międzynarodowe, są źródłem prawa
Art. 91 - ratyfikowana umowa międzynarodowa po jej ogłoszeniu wprost wchodzi do systemu, nie wymaga żadnej transpozycji. Umowa wchodzi w życie. Prawo krajowe musi się dostosować do umowy międzynarodowej. Zmiana umowy międzynarodowej wymaga trybu i procedur międzynarodowych.
Jeśli ustawy nie da się pogodzić z umową ratyfikowaną, to umowa ma wyższą rangę. (Np. zakaz podwójnego opodatkowania)
Prawo wchodzące od razu do systemu.
Jedność, czy dyferencjacja?
Jaki powinien by poziom dyferencjacji w różnych krajach?
Jakie są kryteria dyferencjacji?
Np. dyrektywy europejskie pozwalają na dyferencjację, jeżeli prowadzą zbornie do jednego celu.
Państwo nie może akuszerować jednostek, które sobie nie radzą.
Prawo UE obowiązuje:
Bezpośrednio
Wymaga wdrożenia do krajowego porządku prawnego - potrzebny jest transformator transformujący normy w danym kraju.
Na porządek prany UE składają się:
Prawo pierwotne - do aktów prawa pierwotnego zalicza się:
Traktaty wraz z towarzyszącymi im załącznikami (załącznik może zawierać elementy regulacyjne Np. wzory)
Traktat o ustanowieniu wspólnoty europejskiej, (art. 239 - do aktów wspólnotowego prawa należy zaliczyć: rozporządzenia, dyrektywy, zalecenia i opinie)
Traktaty akcesyjne,
Traktat lizboński.
Prawo wtórne, uzupełniane orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS), który powołano do kontrolowania przestrzegania, oraz do dokonywania wykładni prawa wspólnotowego (siedziba w Luksemburgu).
Podstawową zasadą prawa wspólnotowego jest zasada nadrzędności, która przewiduje, że prawo pierwotne oraz akty wydane na jego podstawie będą stosowane przed prawem krajowym.
Wdrażanie prawa wtórnego:
Wprost do systemu
Proces implementacji i do systemu
Art. 249 Rozporządzenie akt wiążący w całości i bezpośrednio stosowane w każdym państwie członkowskim. (I droga)
Szwajcaria ma prawo podobne do europejskiego.
Mamy prawo do leczenia się we wszystkich krajach członkowskich UE. Biorąc zaświadczenie z NFZ. Służba zdrowia na Majorce funkcjonuje dużo lepiej niż w Polsce W jednej placówce jest 21 ortopedów, więcej niż na Śląsku. Wybór miejsca, gdzie się leczyć. Np. lepiej w Niemczech niż w Polsce.
Rozporządzenie:
UE - nadrzędne w stosunku do ustawy
Wykonawcze do ustawy
Rozporządzenia UE:
W przypadku słownika jego pojęcia są ważniejsze niż pojęcia słownika ustawy.
Stają się częścią krajowych systemów prawnych bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek czynności transpozycyjnych i wywołują skutki bezpośrednie w stosunku do jednostek.
Mają taką samą moc obowiązującą we wszystkich państwach członkowskich i powinny być zintegrowane systemami prawnymi państw członkowskich.
Dyrektywy:
W zasadzie nie mają waloru bezpośredniego stosowania.
Adresatem dyrektywy jest państwo, jest ono zobowiązane do takiego uregulowania określonych stosunków, żeby to uregulowanie urzeczywistniało cel, który jest wskazany w dyrektywie.
Są skierowane do państw członkowskich.
Określają cel, który powinien zostać zrealizowany i wyznaczają termin.
Wybór metody i sposobu realizacji celu leży w gestii państw członkowskich.
WSZYSTKIE DROGI PROWADZĄ DO CELU.
Pokazują wzorce i jeśli nie ma się pomysłu, jak do tego dojść można skorzystać z tej instrukcji.
Np. Celem jest wejście na Babią górę, w dyrektywie jest podany szlak niebieski, ale można ustalić sobie, Np. szlak żółty, ale musi on prowadzić do celu.
Jeżeli dyrektywa zostaje skonsumowana to wychodzi z tego ustawa wdrażająca dyrektywę. Mimo to należy czytać dyrektywę, jeśli są wątpliwości interpretacyjne, trzeba interpretować przepis w kontekście celu dyrektywy.
Podatek katastralny.
Ważna jest umiejętność przewidywania.
Decyzje dotyczące konkretnych spraw.
Seria L (rozporządzenia, dyrektywy, zalecenia i opinie),
Seria C (streszczenia wyroków, pisemne zapytania poselskie i interpelacje, informacje o naborze do pracy w organach UE)
Świadomość w zakresie prawa europejskiego jest niewielka. A ta wiedza jest warta bardzo wiele
Rok akademicki 2010/2011
Semestr I, prof. AE dr hab. J. Wojtyła
Przedmiot: Prawo gospodarcze i prawo pracy (wykłady)
1