Amortyzacja środków trwałych
Środki trwałe wchodzą w skład rzeczowych składników majątku trwałego. Środki te nie zużywają się całkowicie w czasie jednego cyklu gospodarczego.
Użytkowane środki trwałe ulegają stopniowemu zużyciu, przy czym wyróżniamy:
zużycie fizyczne - polegające na stopniowej utracie sprawności użytkowanego środka trwałego w wyniku jego eksploatacji. Na jego wysokość mają wpływ: rodzaj i jakość środka, intensywność eksploatacji, staranność obsługi, częstotliwość remontów.
zużycie ekonomiczne - zwane zużyciem moralnym. Wynika ono z postępu technicznego, co powoduje konieczność wymiany dobrych jeszcze fizycznie obiektów na lepsze i często tańsze w eksploatacji.
Zużycie ekologiczne - związane jest ze szkodliwością oddziaływania na środowisko naturalne w związku z eksploatacją zasobów środowiska.
Wartość początkowa zwana inaczej wartością inwentarzową lub wartością brutto to wartość środka trwałego w momencie oddania go do użytku.
Zużycie powoduje obniżenie wartości początkowej środków trwałych i jest ono zaliczane w koszty działalności danego podmiotu.
Umorzenie - to równowartość zużycia środków trwałych korygującego ich wartość początkową ( brutto) do wartości netto.
Wartość netto = wartość brutto - wysokość umorzenia.
(wartość bieżąca) (początkowa)
Umorzenie własnych środków trwałych jest ustalane:
w momencie przyjęcia do użytkowania używanych środków trwałych (“umorzenie początkowe”),
bieżąco od wartości środków eksploatowanych w danym okresie.
Umorzenie bieżące środków trwałych ustala się wg takich samych zasad jak w przypadku amortyzacji.
AMORTYZACJA to równowartość zużycia zaliczona w koszt działalności. Kwotowo umorzenie i amortyzacja są sobie równe.
Przy obliczaniu amortyzacji, bądź umorzenia, stosuje się stawki amortyzacyjne, które ustala się wg wzoru:
So =
Gdzie:
So - roczna stawka amortyzacyjna w procentach,
T- przewidywany okres użytkowania środków trwałych w latach.
Podmiot gospodarczy sam ustala stawki amortyzacyjne, uwzględniając przypuszczalne zużycie fizyczne, sposób wykorzystania środka trwałego (zmianowość, liczbę godzin pracy), oddziaływanie postępu technicznego w danej grupie środków trwałych i inne.
W celu uproszczenia można korzystać ze stawek ustalonych w opracowaniach branżowych lub wynikających z przepisów podatkowych. Jeżeli jednostka gospodarcza ustali w swoim planie stawki amortyzacyjne w granicach stawek ujętych w przepisach podatkowych, to kwota amortyzacji będzie uznana za koszt uzyskania przychodu. Jeżeli natomiast stawki ustalone przez jednostkę są wyższe od ustalonych przepisami, to kwota amortyzacji przewyższająca amortyzację podatkową nie jest uznawana za koszt uzyskania przychodu.
Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zawsze wtedy, gdy wartość początkowa środków trwałych jest wyższa niż 3500,00 zł. Jeżeli wartość środka jest niższa lub równa 3500,00 zł można dokonać odpisu amortyzacyjnego wg podanych zasad lub w formie jednorazowego odpisu całej wartości środka trwałego w miesiącu oddania go do użytku.
Nie stosuje się odpisów amortyzacyjnych w przypadkach zasobów takich jak:
ziemia , w której znajdują się kopalnie, będące w ciągłej eksploatacji,
ziemia rolna i wydatki na plantacje,
własność o charakterze inwestycyjnym,
hotel własny lub wydzierżawiony na dłużej niż 50 lat,
dzieła sztuki i eksponaty muzealne.
Stawka amortyzacyjna służy do obliczania rocznego odpisu amortyzacyjnego:
Ar =
Gdzie:
Ar - roczny odpis amortyzacyjny,
Wp - wartość początkowa środka trwałego,
So - roczna stawka amortyzacyjna w procentach.
Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środki trwałe zostały przyjęte do użytkowania, do końca miesiąca, w którym suma odpisów amortyzacyjnych zrówna się z wartością początkową środka trwałego.