SCHORZENIA JAMY USTNEJ - 28.10.2010
Suchość jamy ustnej
Zapalenia
Infekcje
Ból
Zaburzenia smaku
SUCHOŚĆ JAMY USTNEJ
Zmniejszone wydzielanie śliny, najczęściej odczucie subiektywne, odwodnienie, uszkodzenie błony śluzowej jamy ustnej.
Postępowanie:
- usuwanie resztek pokarmu, nalotów z jamy ustnej
- częste podawanie napojów
- do ssania: kostki lodu, zamrożony sok owocowy, cukierki, zamrożony ananas
- płukanie wodą mineralną lub roztworem soli ( 1łyżeczka na 1 szklankę wody )
- napar rumianku, mięty i siemienia lnianego ( 1:1:1 )
- roztwór musujący z wina jabłkowego i wody gazowanej ( 1:1 )
- woda morska
- unikanie gorących i drażniących płynów
- nawilżanie ust wazeliną
- odpowiednia wilgotność w pomieszczeniu
- podawanie środków zwiększających wydzielanie śliny, preparaty „sztucznej śliny”, preparaty metylocelulozy
ZAPALENIA
Objawy: ból, pieczenie, trudności w połykaniu
Posiadają je 40% leczonych cytostatykami toxycznymi ( np. 5-fluorouracyl, metoheksat, farmarubicyna )
Spowodowane radioterapią - w trakcie 2 tygodnia od rozpoczęcia radioterapii
Objawy: zaburzenia smaku, rozlane zaczerwienienie, zmiany rzekomo błoniaste i owrzodzenia, xerostomia.
Postępowanie:
- codzienna kontrola
- unikanie środków drażniących do płukania (alkohol, cytryna, gliceryna)
- miękkie szczoteczki
- miejscowo kostki lodu do ssania
- leczenie bólu - stos. analgetyków ( MF żel ) i anestetyków miejscowo
Zapobieganie i hamowanie krwawień:
- płukanie wodą utlenioną 3-6% ( 1:4 )
- 0,9% NaCl
- powidonowaną jodyną
- płukanie lub przymoczki z trombiny 1-2 g/dobę
- podawanie kwasu traneksamowego
INFEKCJA - kandydoza
Biały nalot, zaczerwienienie, pleśniawki, rumień, zajady, owrzodzenia
Przyczyny:
- suchość jamy ustnej,
- infekcje
- chemioterapia, radioterapia
- zabieg chirurgiczny
- postępująca choroba nowotworowa
- zły stan odżywienia
- wyniszczenie lekami ( sterydy )
Postępowanie:
- pielęgnacja jamy ustnej; płukanie płynami o kwaśnym odczynie ( woda + cytryna, wywary z ziół, rumianek, szałwia, Septosan )
- Dentosept, a% woda utleniona, kostki lodu do ssania z dodatkiem Nestatyny w zawiesinie
- leki p/grzybicze
- Mikonazol p.o., Flukonazol p.o.
- Nestatyna - pędzlowanie zawiesiną 5 ml co 4 h
BÓL
Leczenie:
- Benzydanina - płukanie jamy ustnej 3-6 x dziennie
- Sachol żel
- Lidokaina - miejscowo
- Demntosept A - pędzlować 3 x dziennie
ZABURZENIA SMAKU
Przyczyny:
- brak higieny jamy ustnej
- niedożywienie
- uszkodzenie lub zmniejszenie wrażliwości kubków smakowych
Pacjent skarży się na:
- zmniejszenie lub wyeliminowanie smaku
- metaliczny smak w jamie ustnej
- gorycz
Postępowanie:
- zmniejszenie zawartości mocznika w diecie ( podawać prod. Mleczne, jaja, białe mięso)
- eliminacja wrażenia goryczy przez podanie pacjentowi produktów schłodzonych, więcej płynów oraz ostrzejszych potraw, marynowanych, jeżeli pacjent ma ochotę dodawanie wina lub piwa
- obniżenie niechęci do jedzenia przez podawanie potraw o zdecydowanym zapachu i dodawanie ostrych dodatków