Platon zakładał istnienie świata doskonałych form, które są wieczne, niezmienne i poznawalne rozumem, a zmieniający się bezustannie świat przedmiotów materialnych stanowi jego imitację.
Platon wykorzystał koncepcję duszy, od stopnia doskonałości posiadanej duszy zależy bowiem także takie lub inne miejsce ludzi w hierarchii społecznej.
idealizował kastowy ustrój Egiptu, na którym się wzorował.
idealne państwo, rządzone przez arystokrację intelektualną.
demokracja musi prowadzić do społecznej anarchii i rozkładu
konkretne zadania człowieka objawiają się w pełni nie w życiu jednostkowym, lecz w społecznym
Platońska teoria państwa, była normatywną teorią państwa „najlepszego”, skonstruowaną wedle idei dobra i sprawiedliwości
Od obywateli wymagał stałości w sposobie myślenia i odczuwania (chciał wydalić poetów, którzy przez swoją sztukę podlegali zmiennym uczuciom)
państwo idealne ma jeden cel obowiązujący wszystkich; nie jest dopuszczalne, aby każdy obywatel dążył na swoją rękę do swojego dobra
Państwo musi być oparte na wiedzy; bo, aby dobro czynić, trzeba dobro znać.
państwo będzie wtedy idealne, kiedy na tronach znajdą się przedstawiciele największej wiedzy, filozofowie
każdy powinien się zajmować tym, do czego został stworzony i tylko na tym się znać najlepiej
wyróżnienia w idealnym państwie swego rodzaju stanów, a mianowicie mędrców, wojowników i ludu, tworząc między nimi hierarchię
państwo doskonałe to państwo ascetyczne, dążące do idealnego celu, którego osiągnięcie nie zapewnia obywatelom bezpośrednich korzyści ani rozkoszy, ani dóbr doczesnych. Przeciwnie, wymaga wyrzeczenia się dóbr doczesnych.
Dla dwóch wyższych stanów zniesiona jest własność indywidualna
obowiązuje tam ustrój komunistyczny, w którym jednak wspólne jest nie posiadanie, lecz wyrzeczenie się
Stan najniższy nie podlegał rygorom, ale dlatego, że nie brał udziału w dążeniach do doskonałości
Państwo nie powinno być ani duże ani małe, tylko optymalne; optymalna powinna być liczba ludności (5040)
państwo jest strukturą nadrzędną, niezależną od indywiduów, których interesy partykularne muszą być podporządkowane jego ogólniejszym interesom
Celem nie jest szczęście jednostek, ale szczęście państwa
podporządkowaniu jednostek państwu, a państwa celom czysto moralnym, idealnym, powszechnym i stałym
państwo powinno wychowywać od dziecka - Niemowlę zostaje zabrane wbrew powszechnym zasadom rodzinnym. Jego rodzicem jest państwo. Wychowanie to zakłada wytępienie w młodzieży egoizmu poprzez pozbawienie ich własności prywatnej i życia rodzinnego.
prawo reguluje całość życia społecznego. Sięga ono pracy, gier sportowych, życia rodzinnego i aktywności religijnej
prawo jest narzędziem wychowywania społeczeństwa, utrzymania ustroju, a także stworzenia zrębów sprawiedliwości
wyróżnia: filozofów (rozum), wojowników (odwaga), lud (zaspokojenie potrzeb naturalnych). Podział ról na rządzących i rządzonych ustalony jest z góry
Jego idealizm obiektywny odbija się w teorii państwa doskonałego - państwa, które nie istnieje, lecz które jest wieczną ideą (formą), ucieleśnieniem idealnego ustroju, który jest doskonały dla wszystkich społeczeństw bez względu na ich tradycję i dotychczasowe doświadczenia. Ustrój państwa idealnego oparty jest na idei dobra i sprawiedliwości. według Platona twórcą państwa jest człowiek. Przyczyną powstania państwa zaś jest sytuacja, w której jednostki nie są w stanie samodzielnie zaspokoić własnych potrzeb. Państwo nie powstało zatem w wyniku podboju czy walki, takie ujęcie genezy państwa zbliża Platona do koncepcji umowy społecznej.
Podstawowe zasady platońskiej teorii państwa:
Platońska teoria ma charakter uniwersalny - przejawia się on na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze był on jednakowy dla wszystkich. Platon nie badał ówcześnie istniejących form i typów państw, lecz skonstruował swój typ idealny w drodze logicznego rozumowania. Zasady, które przedstawił miał być idealne dla każdego - w swych dialogach nie zajmował się ustrojem dla Ateńczyków, czy Spartan, lecz objaśniał swym słuchaczom idealną formę, ideę. Po drugie, był on uniwersalny w tym znaczeniu, że nie podlegał żadnych zmianom - wszelkie bowiem zmiany prowadza nieuchronnie do degeneracji. Dobrem jest stałość i niezmienność - to cienie w platońskiej jaskini tańcząc na ścianach ulegają ciągłym zmianom, nie zaś ogień, który płonie i którego zwykli ludzie nie są w stanie dojrzeć.
Państwo zbudowane jest na kształt organizmu - każdy obywatel ma w ni wyznaczone miejsce. W jego ramach ma on wypełniać swe obowiązki, które są ściśle określone. Ani jedno, ani drugie nie podlega zmianom. Ustrój państwa idealnego jest bowiem tak zbudowany, że dostarcza każdemu obywatelowi wszystkiego co mu jest niezbędne i potrzebne. To Dzięki za wszystko niemu każdy może osiągnąć cel życia - dobro i szczęście, nigdy jednak na własną rękę, lecz jedynie wspólnym wysiłkiem.
Państwo oparte jest na wiedzy - rządzą nim ci, którzy posiedli ją w największym stopniu: filozofowie.
Państwo jest zbudowane hierarchicznie i w sposób stanowy. Tak jak organizm ludzki ma członki, które wykonują swe obowiązki, tak państwo musi mieć narzędzia do realizacji swego celu - i muszą to być narzędzia najdoskonalsze. Rządzący filozofie, dbający o bezpieczeństwo wojownicy i dbający o zabezpieczenie materialne rzemieślnicy. Każdy z tych stanów jest oddzielony o siebie i zakazane jest, aby dochodziło do ich mieszania się. Każdy z tych stanów ma ściśle wyznaczoną rolę do spełnienia i zna swoje miejsce w hierarchii państwa.
Idealne państwo jest ascetyczne - jego zadaniem jest osiągnięcie idealnego celu, dlatego nie obce są mu wyrzeczenia, zwłaszcza odnoszące się do dóbr doczesnych. Wśród elit własność jest więc wspólna (nie tylko własność). Jest to jednak wspólnota specyficzna. Dotyczy to jednak tylko arystokracji, a nie stanu najniższego.
Państwo jak dusza jednostki składa się z trzech części. I jak poszczególne części duszy mają swe cechy, tak mają je i poszczególne stany. Cnotą władców jest mądrość, strażników męstwo, a robotników - panowanie nad sobą[5]. O ile granica między filozofami a wojownikami może być przekraczana, o tyle granica między nimi a robotnikami pod żadnym pozorem nie może być naruszana. Rządzący bowiem wybierani są za podstawie zdolności i wiedzy, jeśli zatem wśród wojowników znajdzie się godny do sprawowania władzy (ze względu na przymioty umysłu), winien być do niej dopuszczony. Obowiązuje więc hierarchia wiedzy.
Młodzi obywatele są poddani ścisłemu systemowi edukacyjnemu. Od maleńkości wpajana im jest wiedza niezbędna do wykonywania przez nich w przyszłości ich funkcji. Wpaja im się poczucie honoru, męstwa, cnoty.
Aby ustrzec się pokus (wszelkiego rodzaju) wśród najwyższych elit panuje wspólnota majątkowa i rodzinna. Nie ma zarówno własności indywidualnej, jak i nie ma rodziny. Pary są ze sobą łączone na podstawie losowania, dzieci wychowywane wspólnie i bez wiedzy o tym, kto jest ich rodzicami.