KOORDYNACJA WZROKOWO-RUCHOWA - to przede wszystkim sprawność manualna, synteza i analiza wzrokowa. Są to umiejętności potrzebne dziecku w szkole. Koordynacja wzrokowo - ruchowa odpowiada za proces pisania (kształt liter, zapamiętywanie, czy odwzorowywanie).

Zaburzoną koordynację powinno się stymulować od najmłodszych lat życia dziecka. Im wcześniej rodzice zauważą zaburzenia w rozwoju tym lepiej dla dziecka. Koordynacja wzrokowo - ruchowa nie jest bowiem umiejętnością wrodzoną. Można ją rozwijać i doskonalić przez określone ćwiczenia

Jeśli koordynacja ta jest zaburzona wtedy dzieci mają problemy z poprawnym pisaniem (nie utrzymują się w liniaturze, opuszczają literki w wyrazach, nieprawidłowo trzymają długopis w ręku, mogą tez wolno pisać oraz rysować). Wykonują niedbale prace. Najprostsze czynności są „niezdarnie” wykonywane tj. rozbijanie naczyń, pogniecione narożniki od zeszytów, rozlewanie wody niesionej w kubku itp.). Przy bardzo zaburzonej koordynacji wzrokowo ruchowej dziecko nie potrafi nawet narysować kółka czy laseczki (jest to zwłaszcza charakterystyczne dla dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym).

Najbardziej wskazane są ćwiczenia naturalnie stymulujące rozwój dziecka. Czynniki stymulujące rozwój dziecka to nic innego jak wszelkiego rodzaju działania dorosłych mające na celu zachęcenie dziecka do podejmowania różnych wyzwań, do tworzenia, odkrywania, eksperymentowania.

Ćwiczenia rozwijające sprawność ruchową ręki i koordynację wzrokowo-ruchową

• Z Tosią przez pory roku... - to specjalistyczna seria programów multimedialnych do wczesnej terapii zaburzeń funkcji poznawczych i percepcyjno-motorycznych, wspomagania stymulacji wielozmysłowej oraz wspierania wszechstronnego rozwoju dziecka. Wspomaganie rozwoju.

• programy narzędziowe, wzbogacające i uzupełniające dodatkowymi treściami zagadnienia programowe. Są to np.: Wymowa, Układanki ilustracyjne, Recytuję i śpiewam

• Metoda Dennisona, czyli „aby złapać myśl potrzebny jest ruch” -"gimnastyka mózgu"

• rysowanie równocześnie obiema rękami, lepienie z gliny i plasteliny prostych kształtów np. kulek, wałków, rogalików, itp., malowanie palcem maczanym w farbie klejowej dużych form kulistych i spiralnych, malowanie palcem lub kredką dużych form kulistych i spiralnych, malowanie suchym palcem lub patykiem na zamalowanej świeżą farbą klejową powierzchni papieru, rysowanie palcem lub patykiem przedmiotów i kompozycji wg. własnego wyboru,

• układanie i przyklejanie na kartce wzorów z kolorowego papieru, stemplowanie - np. przemiennie trójkąt, krzyżyk, budowanie kompozycji ze stempli np. domki, kwiaty,

• majsterkowanie i wykonywanie ludzików z różnych materiałów

• rysunek techniczny - wykonany węglem, kredkami, plakatówkami, farbami klejowymi

• wykonywanie korali z jarzębiny lub koralików

• lepienie figurek z plasteliny lub gliny np. zwierzątka

• wydrapywanka - z kartki zamalowanej kredkami świecowymi, a następnie tuszem wydrapujemy rysunek tematyczny, np. niebo nocą

• wykonywanie kolorowych pomponów z wełny

• rysowanie różnych kształtów i figur w powietrzu, naśladowanie gry na instrumentach

• kreślenie kształtów graficznych za pomocą kreski łączącej wyznaczone uprzednio punkty,

• kopiowanie przez kalkę techniczną obrazków o różnej tematyce np. domków, kwiatów

• rysowanie chusteczki lub dywanika

• wydzieranki i wycinanki z kolorowego papieru

• tworzenie układanek z drobnych elementów np. figur geometrycznych

• wyszywanie, haftowanie bez igły wg. wzorów przedstawiających różne ściegi i kompozycje (dzieci „haftują” sznurowadłem domki umieszczone na kartonikach z dziurkami), haftowanie prostych ściegów

• orgiami - łamanki z papieru, „malowanie piaskiem”,

• witrażyki - wycinanie, podklejanie kolorowa bibułką

• malowanie prostych wzorów w formie szlaczków grubym pędzlem lub patykiem, obrysowywanie szablonów z plastiku lub drewna o kształtach geometrycznych i wypełnianie narysowanego kształtu kolorem obwodzenie konturów wg. podanego wzoru: pogrubienie konturu, przerysowanie konturu

• wypełnianie konturów: zamalowywanie konturów, kolorowanie kredkami, wklejanie wycinanek w kontury.

Ćwiczenia na koordynację wzrokowo- ruchową.

1.Polepszenie ogólnej koordynacji ruchowej:
* ćwiczenia w marszu, biegu, na równoważni
* ćwiczenia polegające na wymijaniu i pokonywaniu przeszkód
* zabawa woreczkami ( rzuty i chwyty)
* różne zabawy skoczne
* wyścigi z klockiem lub woreczkiem na głowie

2. Usprawnianie manipulacji przedmiotami:
* zabawy z piłka lub balonem ( toczenie, odbijanie, przerzucanie)
* zgniecenie kulek z papieru i rzucanie nimi do celu
* rzucanie krążków na patyk
* rozpoznawanie przedmiotów z zamkniętymi oczami- dotykiem
* dopasowywanie elementów tych samych kształtów

3. Kojarzenie doznań ruchowych z obrazami graficznymi:
* kreślenie dużych, płynnych linii w powietrzu, na piasku, na tablicy,
pędzlem na arkuszu papieru

4. Przyzwyczajanie do kontroli wykonywanego ruchu graficznego:
* obrysowywanie plastikowych figur
* kalkowanie przez kalkę maszynową i techniczną
* rysowanie po konturach
* kolorowanie płaszczyzn
* łączenie kropek
* labirynty, graficzne zagadki

5. Usprawnienie celowych ruchów rąk:
* wydzieranki, wycinanki, lepienie z plasteliny, zabawy konstrukcyjne
* układanie puzzli, układanek
* kropkowanie, kreskowanie itp. podanych płaszczyzn
* nawlekanie korali na nitkę
* pisanie szlaczków, liter na papierze w linię, kratkę

ĆWICZENIA ROZWIJAJĄCE OGÓLNE SPRAWNOŚCI RUCHOWE I SPRAWNOŚCI MANUALNE

1. Ćwiczenia koordynacji ruchowej

• Ćwiczenia ze skakanką.

• Toczenie, rzucanie i chwytanie różnych przedmiotów.

• Chodzenie gimnastycznej po narysowanej linii.

• Rzuty do celu lub do kosza.

Ćwiczenia sprawności manualnej

• Malowanie szlaków.

• Naśladowanie czynności lepienia kulek śniegowych.

• Gra na fortepianie-uderzanie czubkami palców w rytm melodii.

• Lepienie z plasteliny.

• Nawlekanie koralików.

• Robienie liter z drutów.

• Ugniatanie papierowych kul i rzucanie do celu.

• Układanie budowli z klocków.

• Wycinanie z papieru po śladzie.

• Wykonanie techniką origami np. czapki.

• Tworzenie kompozycji za pomocą stempli.

• Rysowanie równocześnie obiema rękami prostych kształtów.

• Zamalowywanie farbami płaszczyzny wyznaczonej konturem.

• Przerysowywanie przez kalkę techniczną rysunków konturowych.

• Pogrubianie konturów.

• Rysowanie wzorów po śladzie.


Ćwiczenia i zabawy zwalniające napięcie stawowo - mięśniowe

A. Płynne ruchy ramion

• naśladowanie lotu ptaków,

• przechodzenie pomiędzy gałęziami (rozgarniające ruchy rąk),

• marsz w wysokiej trawie (podnoszenie wysoko kolan),

• pływanie w rzece (ruchy rozgarniające i przywodzące),

• drzewa na wietrze (poruszanie rękami uniesionymi nad głową)

B. Zabawy zręcznościowe

• rzuty do celu,

• popychanie piłek lekarskich,

• rzucanie piłki w parach,

• ćwiczenia na równoważni,

• zabawy stolikowe - pchełki, bierki, bilard stołowy,
  

Ćw. rozwoju ruchowego

ćwiczenia:

a) usprawniające całe ciało

• gimnastyka, pływanie, uprawianie sportu,

• zachęcanie do udziału w grach i zabawach ruchowych: jazda na rowerze, skoki przez skakankę itp.,

• pilnowanie, by dziecko nie spędzało więcej ni 2 godziny w ciągu dnia przed telewizorem i komputerem,

• wykorzystywanie zabaw ruchowych do utrwalania schematu ciała i orientacji przestrzennej: lewa - prawa, góra - dół, w prawo - w lewo.

b) usprawniające manualnie

• ćwiczenia ogólne usprawniające ruchy rąk z wykorzystaniem jak największej liczby technik plastycznych,

• ćwiczenia graficzne ukierunkowane na doskonalenie pisma,

• ćwiczenia i zabawy zwalniające napicie stawowo-miniowe:

• płynne ruchy ramion (naśladowanie lotu ptaków, marsz w wysokiej trawie, drzewa na wietrze),

• zabawy zręcznościowe (rzuty do celu, popychanie piłek lekarskich, rzucanie piki w parach, ćwiczenia na równoważni, zabawy stolikowe jak pchełki, bierki, bilard stołowy),

• zabawy na orientację w przestrzeni i lateralizację.

• ćwiczenia manualne obejmują:

• ćwiczenia ruchliwości palców i sprawności czubków palców,

• lepienie z gliny, plasteliny,

• gra na instrumentach, wyszywanie, haftowanie, pisanie na klawiaturze komputerowej lub maszynie, wycinanki, wydzieranki, nawlekanie korali,

• malowanie palcami na dużym formacie

• ugniatanie kul jeden rąk (z bibuły, gazety)

• kalkowanie wzorów,

• swobodne projektowanie ozdobnych szlaczków malowanych grubym pędzlem na dużej powierzchni

• wypełnianie kolorowanek oraz wzorów wykonanych stemplami,

• wycinanie różnych wzorów wcześniej malowanych

• wydzieranie z papieru różnych postaci,

• zamalowywanie dużych płaszczyzn.

1

---