Grupa to „każda liczba osób, które:

1. są związane wzajemnymi interakcjami

2. są psychologicznie wzajemnie siebie świadome

3. postrzegają siebie jako grupę.

Grupa społeczna:

1. zbiór ludzi, między którymi zachodzą jakiekolwiek stosunki społeczne;

2. zbiór zespolonych więzią społeczną ludzi, którzy przejawiają świadomość łączności społecznej w kontaktach wzajemnych oraz z członkami innych grup społecznych.

Grupę definiujemy jako:

dwie lub więcej osób, wzajemnie oddziałujących na siebie i współzależnych, łączących się, aby osiągnąć określone cele.

DLACZEGO LUDZIE PRZYSTĘPUJĄ DO GRUP

Przyczyna	Korzyści
Bezpieczeństwo	Dzięki przynależności do grupy, ludzie mogą zmniejszyć nie­bezpieczeństwa związane z osamotnieniem. Ludzie należący do grupy czują się silniejsi, mniej wątpią w siebie, są odporniejsi na groźby
Pozycja	Przynależność do grupy uważanej przez innych za ważną zapewnia uznanie i prestiż jej członkom
Wysoka samoocena	Grupy mogą zapewniać swoim członkom poczucie wysokiej war­tości. To znaczy, że oprócz prestiżu w oczach ludzi spoza grupy członkostwo może także dać członkom grupy poczucie własnej wartości
Przynależność	Grupy mogą zaspokajać potrzeby społeczne. Ludziom sprawiają przyjemność stałe wzajemne kontakty wynikające z przynależ­ności do grupy. Dla wielu ludzi takie kontakty w miejscu pracy są podstawowym sposobem zaspokajania potrzeby przynależności
Siła	To, czego nie da się osiągnąć na własną rękę, często staje się możliwe dzięki działaniu grupy. Liczebność grupy daje jej siłę
Osiąganie celów	Niekiedy trzeba więcej niż jednej osoby do wykonania określonego zadania — trzeba kojarzyć uzdolnienia, wiedzę albo władzę, żeby wykonać określoną pracę. W takich wypadkach kierow­nictwo korzysta z grup formalnych

Grupy formalne służą realizacji określonego celu, mają określone zadania rzeczowe i określoną strukturę organizacyjną. Powstają w sposób odgórny i ich normy i zasady funkcjonowania są określane z zewnątrz. Więzi funkcjonujące w takiej grupie są rzeczowe i ściśle związane z charakterem jej działalności i kontrolą funkcjonowania. Przykładem tego typu grupy jest partia polityczna.

Grupy nieformalne natomiast charakteryzuje istnienie więzi emocjonalnej łączącej ich członków. Ten typ grup zaspokaja wiele potrzeb psychicznych i społecznych ich uczestników. Nie są celowo i odgórnie organizowane. Powstają w sposób spontaniczny. Ich normy powstają ewolucyjnie w toku zżywania się ich członków. Kontrola wewnętrzna jest również nieformalna. Polega na wzajemnym kontrolowaniu się. Przykładem takiej grupy może być np. grono kolegów.

Czynniki, które sprzyjają zwiększeniu spójności grupy:

• rozmiar grupy - im grupa mniejsza, tym bardziej może być spójna;

• podobieństwo członków (należy jednak zwrócić uwagę, że niekiedy nie identyczne, a uzupełniające się cechy członków sprzyjają spójności, co jest szczególnie widoczne w grupach pragmatycznych);

• cechy środowiska działania grupy - im większa bliskość przestrzenna członków, a zarazem większa ich izolacja od otoczenia grupy, tym lepsze warunki zwiększenia jej spójności;

• naturę zadań - im większa współzależność wykonawców w toku realizacji zadań grupy, tym wyraźniejsze tendencje do wzrostu spójności grupy;

• czas, jaki członkowie grupy spędzają razem - im dłuższy, tym większa spójność;

• sukces grupy, który zawsze zwiększa poczucie tożsamości i satysfakcję z uczestnictwa;

• zewnętrzne zagrożenia - wspólny wróg jest czynnikiem spajającym grupę;

• styl kierowania, który tym bardziej spaja grupę, im bardziej lider jest akceptowany przez jej członków;

• intensywność komunikacji - im częstsze interakcje, tym lepsze warunki do wzmocnienia spójności grupy.

Zespół jest traktowany jako specyficzna grupa społeczna, powiązana formalnymi i nieformalnymi „więzami”, wykonująca określone zadania w celu uzyskania określonej gratyfikacji materialnej i pozamaterialnej.

(Kożusznik 1996)

Grupa robocza		Zespół roboczy
Dzielą się informacjami	Cel	Zbiorowa efektywność
Neutralny (niekiedy ujemny)	Efekt synergii	Dodatni
Indywidualna	Odpowiedzialność	Indywidualna i wspólnotowa
Przypadkowe i zróżnicowane	Umiejętność	Uzupełniające się

PIĘĆ DYSFUNKCJI PRACY ZESPOŁOWEJ

1. Pierwszą dysfunkcją jest brak wzajemnego zaufania członków zespołu. W gruncie rzeczy wynika to z ich niechęci do uzależnienia się od grupy. Członkowie zespołu, którzy nie są naprawdę otwarci na siebie w sprawach własnych błędów i słabości, uniemożliwiają stworzenie fundamentów zaufania.

2. Ta niemożność zbudowania zaufania jest niszcząca, ponieważ tworzy podatny grunt dla drugiej dysfunkcji, jaką jest obawa przed konfliktem. Zespoły, w których brakuje zaufania, nie potrafią zaangażować się w nie­pohamowaną i namiętną debatę nad swoimi pomysłami. Zamiast tego uciekają się do zawoalowanych dyskusji i wyważonych komentarzy.

3. Brak zdrowego konfliktu stanowi problem, ponieważ pociąga za sobą trzecią dysfunkcję zespołu: brak zaangażowania. Członkowie zespołu, którzy tylko dla siebie zachowali swoje opinie, nie mogąc wyrazić ich w namiętnej i otwartej debacie, rzadko, jeśli w ogóle kiedykolwiek, angażują się w podejmowanie decyzji i ich realizację, choć w czasie spotkań zazwyczaj wyrażają udawaną zgodę.

4. Z powodu tego braku prawdziwego zaangażowania i identyfikowania się członkowie zespołu stwarzają atmosferę unikania odpowiedzialności. Bez zaan­gażowania w jasny plan działań nawet najlepiej ukierunkowani i najsilniej motywowani ludzie często mają opory przed zwracaniem swoim kolegom uwagi, kiedy ich działania i zachowanie nie sprzyjają produk­tywności i dobru zespołu.

5. Niemożność wyegzekwowania od siebie nawzajem odpowiedzialności stwarza sprzyjające warunki do rozwoju piątej dysfunkcji. Brak dbałości o wyniki pojawia się tam, gdzie członkowie zespołu przedkładają swoje własne potrzeby (takie jak wybujałe ego, kariera lub uznanie) albo nawet potrzeby swojego własnego działu ponad wspólne cele zespołu.

6

Grupy robocze

Zespoły robocze

---