Funkcje układu oddechowego:

1. Utrzymuje stałość środowiska wewnętrznego przez dostarczanie tlenu i wydalanie dwutlenku węgla.

2. Bierze udział w regulacji kwasowo-zasadowej.

3. Chroni organizm przed wdychanymi ciałami stałymi ,bakteriami.

4. Zapobiega przedostaniu się do krążenia dużego skrzeplin, powstałych w układzie żylnym.

5. Ogrzewa, oczyszcza i nawilża wdychane powietrze.

6. W drogach oddechowych znajduje się:

· Narząd powonienia

· Narząd głosu

Do układu oddechowego zaliczamy:

1. Drogi oddechowe:

· Górne: jama nosowa, gardło

· Dolne: krtań, tchawica, oskrzela.

2. Narząd oddechowy: płuca.

W obrębie dróg oddechowych znajduje się dodatkowo narząd powonienia i narząd głosu.

Budowa i funkcje jamy nosowej

Nos (łac. nasus externus )

Nos zbudowany jest ze szkieletu kostno-chrzęstnego pokrytego skórą. Szkielet kostny stanowią kości nosowe i wyrostki nosowe kości szczękowych.

Jama nosowa (łac. cavitas nasi)

W jamie nosa wyróżnia się:

- przedsionek nosa - wyścielony skórą

- właściwą jamę nosa - wyścieloną błoną śluzową.

Przegroda nosa zbudowana z części kostnej i chrzęstnej, dzieli jamę nosową na

połowę prawą i lewą. W ścianach bocznych jamy nosowej znajdują się trzy

małżowiny nosowe: górna, środkowa i dolna.

Szkielet kostny i chrzęstny nosa oraz małżowiny i zatoki oboczne pokrywa błona śluzowa.

Między małżowinami nosowymi znajdują się trzy przewody nosowe: górny, środkowy i dolny.

Jama nosowa łączy się z zatokami przynosowymi.

Zatoki przynosowe to przestrzenie w kościach wysłane błoną śluzową i wypełnione powietrzem. Wyróżniamy zatoki: Czołowe Klinowe Szczękowe Sitowe

Największą jest zatoka szczękowa (łac. sinus maxillaris) znajdująca się w trzonie kości szczękowej. Ma ona kształt piramidy, utworzonej z czterech ścian. Część przyśrodkowa zawiera otwór szczękowy łączący zatokę z jamą nosową. Część tylna obejmuje kanały zębodołowe, dolna zaś sięga do poziomu korzenia pierwszego zęba trzonowego.

Zatoka czołowa (łac. sinus frontalis) mieszcząca się w kości czołowej.

Zatoka sitowa (łac. sinus ethmoidalis) zbudowana jest z grup komórek sitowych przednich i tylnych zlokalizowanych między oczodołem a jamą nosową.

Zatoka klinowa (łac. sinus sphenoidalis) znajduje się w obrębie kości klinowej.

Przewód nosowy dolny łączy się przewodem nosowo-łzowym z woreczkiem łzowym, odprowadza do jamy nosowej łzy.

Jama nosowa wysłana jest błoną śluzową, pokrytą nabłonkiem wielowarstwowym migawkowym. Jest silnie unaczyniona i zawiera liczne gruczoły śluzowe.

W błonie śluzowej jamy nosowej wyróżniamy dwie okolice:

· pole węchowe - górna część jamy nosowej,znajdują się tu zakończenia nerwów węchowych.

· pole oddechowe- pozostała część jamy nosa. Przechodzące powietrze zostaje tu: oczyszczone, ogrzane i nawilżone.

Jama nosowa przechodzi w część nosową gardła przez nozdrza tylne.

Budowa i czynności gardła

Gardło( łac. Pharynx) jest miejscem skrzyżowania drogi oddechowej z przewodem pokarmowym, stanowi wspólny odcinek dla obydwu układów - pokarmowego i oddechowego. Podczas oddychania powietrze po przejściu przez jamę nosową przechodzi przez gardło, gdzie w jego dolnym odcinku wpada do krtani.

Długość gardła u dorosłego człowieka wynosi średnio 12-13 cm. Jego najszersza część znajduje się na wysokości kości gnykowej i wynosi 5 cm.

Budowa ściany gardła:

Błona śluzowa - położona najbardziej wewnętrznie, wyściela światło gardła. Jest ona przedłużeniem błony śluzowej jamy nosowej i jamy ustnej. W części górnej tworzy ją nabłonek migawkowy, w częściach położonych niżej nabłonek wielowarstwowy płaski.

Tkanka podśluzowa jest warstwą tkanki łącznej ,położonej pomiędzy błoną śluzową gardła a warstwą mięśniową.

Błona mięśniowa - tworzą ją mięśnie gardła budujące ścianę tylną i ściany boczne.

Błona zewnętrzna - tworzy ją cienka warstwa tkanki łącznej zwanej powięzią gardłową.

Części gardła:

część nosowa gardła - górna, najwyżej położona część gardła. Jej ścianę górną tworzy sklepienie gardła które przechodzi ku tyłowi w ścianę tylną. Przy przejściu sklepienia w ścianę tylną u dzieci znajduje się migdałek gardłowy, który z wiekiem ulega zanikowi. . Na ścianie bocznej nosogardła znajduje się ujście gardłowe trąbki słuchowej , wokół którego występuje małe skupisko tkanki limfatycznej zwane migdałkiem trąbkowym.

część ustna gardła- ku przodowi łączy się ona poprzez cieśń gardzieli z jamą ustną. W skład ściany przedniej wchodzi nasada języka. Ścianę boczną ograniczają dwa łuki: przedni czyli łuk podniebienno-językowy oraz tylny czyli łuk podniebienno-gardłowy.

część krtaniowa gardła) -granicę dolną stanowi krawędź dolna chrząstki pierścieniowatej krtani, poniżej której gardło przechodzi w przełyk na wysokości VI kręgu szyjnego. Część krtaniowa gardła ku przodowi i pośrodkowo łączy się z przedsionkiem krtani poprzez wejście do krtani, które ograniczone jest przez:górny brzeg nagłośni.

Mięśnie gardła

Mięśnie gardła dzielimy na dźwigacze i zwieracze .

W skład mięśni dźwigaczy gardła wchodzą:

mięsień rylcowo-gardłowy

mięsień podniebienno-gardłowy.

Oba mięśnie unoszą krtań oraz gardło, jednocześnie skracając gardło i zbliżając łuki podniebienne ku sobie.

Do mięśni zwieraczy gardła należą:

mięsień zwieracz gardła górny

mięsień zwieracz gardła środkowy.

Limfatyczny pierścień gardłowy tzw.pierścień Waldeyera - tworzą go migdałki: podniebienne, językowy, gardłowy i trąbkowe. Leży na granicy drogi pokarmowej i oddechowej.

Budowa i fizjologia krtani

Krtań (łac. larynx) - część drogi oddechowej umieszczona między C4 a C6 (czwartym  a szóstym kręgiem szyjnym). Rozpoczyna się wejściem do krtani. Krtań łączy gardło z tchawicą, jest także narzędziem, w którym powstaje dźwięk.

Szkielet krtani składa się z chrząstek połączonych ze sobą stawami, mięśniami i więzadłami.

Wyróżnia się:

Chrząstki parzyste nalewkowate różkowate klinowate

Chrząstki nieparzyste pierścieniowata tarczowata nagłośniowa

Chrząstka tarczowata jest największą i nieparzystą chrząstką chroniącą aparat głosowy. Zbudowana jest z dwóch symetrycznych blaszek połączonych ze sobą kątem ok.120 u kobiet i dzieci, ok.90 u mężczyzn. Dlatego u mężczyzn krtań jest bardziej uwidoczniona.

Brzeg dolny połączony jest z położoną poniżej chrząstką pierścieniowatą. Oba brzegi tylne chrząstki uwypuklają się ku górze i dołowi, jako rogi górne i dolne. Niżej położona chrząstka pierścieniowata wyglądem swym przypomina sygnet, gdzie przednia część przyjmuje postać łuku, tylna zaś płytki. Brzeg dolny chrząstki połączony jest za pomocą więzadła z tchawicą.

Na tylnym górnym brzegu chrząstki pierścieniowatej leżą chrząstki nalewkowate, przypominające trójścienne ostrosłupy. Stanowią one miejsce przyczepu dla mięśnia pierścienno-nalewkowatego, nalewkowatego oraz przede wszystkim więzadła głosowego.

Wierzchołek każdej z chrząstek zagina się ku tyłowi i do środka łącząc z chrząstkami różkowatymi. Inne, chrząstki klinowate w postaci dwóch niewielkich chrząstek występujących niestale znajdują się ku przodowi od chrząstek różkowatych.

Chrząstka nagłośniowa jest pojedynczą strukturą stanowiącą rusztowanie dla nagłośni. Ma kształt zakrzywionego listka i znajduje się do tyłu od nasady języka i kości gnykowej. Ogranicza ona wejście do krtani. Z jej brzegów bocznych ku tyłowi do chrząstek nalewkowatych biegną fałdy błony śluzowej zwane fałdami nalewkowo-nagłośniowymi. Dolna część nagłośni łączy się odpowiednim więzadłem z powierzchnią tylną chrząstki tarczowatej.

Jama krtani

Podzielona została na jamę górną, pośrednią i dolną.

Jama górna - czyli przedsionek krtani obejmuje wejście do krtani zwężające się ku dołowi ograniczone przez nagłośnię, fałdy nalewkowo-nagłośniowe i chrząstki nalewkowate od tyłu. Poniżej fałdów nalewkowo-nagłośniowych aż do fałdów przedsionkowych wyróżnia się przedsionek krtani.

Jama pośrednia - głośnia ograniczona jest od góry fałdami przedsionkowymi, od dołu zaś wargami głosowymi krtani.

Natomiast wargi głosowe i przyśrodkowe powierzchnie chrząstek nalewkowatych tworzą szparę głośni.Jej wielkość mieści się w granicach 17-23mm. Ostry i wolny brzeg warg głosowych zwany jest fałdami głosowymi (tzw. strunami głosowymi).

Jama dolna - podgłośniowa krtani stanowi przejście w tchawicę.

Wytwarzanie głosu jest fundamentalną formą komunikacji wśród ludzi. Podstawową rolę w tym procesie odgrywają mięśnie napinające wargi i więzadła głosowe, modyfikujące przepływ powietrza przez krtań, czego odzwierciedleniem jest wysokość, barwa i siła dźwięku.

Powietrze przechodząc przez zwężoną szparę głośni powoduje drganie strun głosowych i powstanie dźwięku.

Wysokość dźwięku zależy od napięcia fałd głosowych i budowy krtani.

Siła dźwięku zależy od szybkości prądu powietrza przechodzącego przez szparę głośni.

Barwa dźwięku zależy od budowy i funkcji przestrzeni rezonansowych, do których zaliczamy: jamę gardłową, jamę nosową i zatoki przynosowe.

Artykulacja dźwięku zachodzi w jamie ustnej przy współudziale języka, zębów i warg.

Błona śluzowa krtani posiada dosyć wiotką budowę i z tego względu łatwo dochodzi w tym miejscu do obrzęków, które w groźnych sytuacjach przerywają dopływ powietrza.

Mięśnie krtani dzielimy na dwie grup:

· Mięśnie zwężające i rozszerzające szparę głośni

· Mięśnie napinające i rozluźniające więzadła głosowe.

· Mięśnie wejścia do krtani

Budowa tchawicy i oskrzeli głównych

Tchawica (łac. trachea) ma długość ok. 10-12 cm, a wyglądem swym przypomina sprężystą, spłaszczoną rurę.

Rusztowanie tchawicy stanowią chrząstki o kształcie podkowy, (16-20) połączone od tyłu ścianą błoniastą, zawierającą włókienka tkanki mięśniowej gładkiej, które kurcząc się mogą zmniejszać światło tchawicy. Poszczególne chrząstki połączone są więzadłami obrączkowymi.

Od wewnątrz tchawicę pokrywa błona śluzowa z nabłonkiem wielorzędowym migawkowym, którego migawki poruszają się w stronę krtani.

Tchawica rozpoczyna się na wysokości 7 kręgu szyjnego i kończy na wysokości 4 kręgu piersiowego rozdwojeniem na dwa oskrzela główne.

Oskrzela główne (łac. bronchi principales) powstają w miejscu rozdwojenia tchawicy a kończą w miejscu wejścia do płuc (wnęka płuc) ,by tam ulec podziałowi na mniejsze odgałęzienia tworząc drzewo oskrzelowe. Do tyłu od oskrzela lewego znajduje się przełyk. Oskrzela główne skierowane są ku dołowi i bocznie.

Oskrzele główne prawe jest ustawione bardziej pionowo, jest szersze i krótsze, oskrzele główne lewe , przebiega niemal poziomo, jest węższe i dłuższe.Z tego powodu ciała obce wpadają najczęściej do oskrzela prawego.

Oskrzela główne we wnęce płuc dzielą się na oskrzela płatowe lewe -na dwa, prawe- na trzy. Oskrzela płatowe dzielą się na segmentowe.

Budowa oskrzeli jest podobna do budowy tchawicy.

Tracheotomia - to zabieg polegający na otwarciu tchawicy i wprowadzeniu do niej rurki tracheotomijnej. Wykonuje się go w przypadku niedrożności dróg oddechowych najczęściej krtani.

Płuca (łac. pulmones) są narządem zawieszonym w klatce piersiowej tworząc jej dokładny odlew. Od ściany klatki oddziela je jednak opłucna ścienna i opłucna płucna. Płuca spoczywają u swojej podstawy na przeponie, zaś biegunem górnym przekraczają otwór górny klatki piersiowej. Płuco lewe i prawe są oddzielone od siebie obecnymi w klatce piersiowej narządami, a przestrzeń ta nazywa się śródpiersiem

Płuca podzielone są szczelinami międzypłatowymi na płaty

. Prawe płuco posiada trzy płaty, płuco lewe posiada jedynie dwa płaty. Każdy płat podzielony jest ponadto na segmenty. Każde płuco zawiera 10 segmentów. Segment tworzą oskrzele segmentowe, gałęzie tętnicy płucnej otaczające miąższ. Podobnie wygląda to w przypadku podsegmentów i zrazików. W obrębie zrazika występuje od kilkunastu do około 30 gronek. Platy i zraziki oddzielone są przegrodami łącznotkankowymi.

Każde z płuc wyglądem swym przypomina stożek w związku, z czym wyróżnić można:

powierzchnię boczną (żebrową),

przyśrodkową (śródpiersiową)

oraz szczyt i podstawę.

Powierzchnia boczna jest największa, wypukła i graniczy ze ścianą klatki piersiowej. Powierzchnia przyśrodkowa jest wklęsła. Przylega do kręgosłupa i ogranicza śródpiersie. Na powierzchni przyśrodkowej znajduje się wnęka płuca, zagłębienie, w którym mieszczą się węzły chłonne oraz oskrzela, naczynia (tętnica płucna, żyła płucna górna i dolna, tętnice i żyły oskrzelowe) oraz nerwy tworzące z kolei korzeń płuca. Korzeń płuca objęty jest opłucną schodzącą ku dołowi i tworzącą krezkę płuca. Przed wnęką, w śródpiersiu, znajduje się serce otoczone osierdziem i tworzące na powierzchni przyśrodkowej płuca wycisk sercowy.

Szczyt płuca wystaje nieco ponad otwór górny klatki piersiowej utworzony przez żebro pierwsze pochylone ku dołowi i w przód. Płuco otoczone jest w tym miejscu opłucną ścienną tworząc osklepek opłucnej.

Podstawa płuca przylegająca do przepony jest wklęsła.

Unaczynienie płuc

Wyróżniamy:

· unaczynienie czynnościowe

· i odżywcze.

Unaczynienie czynnościowe- związane jest z funkcją płuc, czyli wymianą gazową. Jest to krążenie małe

Unaczynienie odżywcze - zapewniają gałęzie oskrzelowe.

Drzewo oskrzelowe

Oskrzela główne dzielą się na oskrzela płatowe, następnie segmentowe, podsegmentowe, zrazikowe i oskrzelka. Oskrzelka końcowe na oskrzelka oddechowe te na przewodziki pęcherzykowe zakończone pęcherzykami płucnymi. Rozgałęzienia powstające z jednego oskrzelka końcowego tworzą gronko płucne ( o wysokości ok. 2 mm.) kilkanaście gronek tworzy zrazik.

W płucach znajduje się około 300-500 milionów pęcherzyków płucnych, których łączna powierzchnia wynosi 70 - 120 m2. Średnica pęcherzyka płucnego wynosi 150-200 mikrometrów. Ściana pęcherzyków zbudowana jest z naczyń włosowatych, tkanki łącznej oraz komórek płucnych tzw. penumocytów. Pneumocyty typu I są komórkami o dużej powierzchni i cienkiej cytoplazmie, biorą udział w wymianie gazowej. Pneumocyty typu II odpowiedzialne są głównie za produkcję substancji fosfolipidowej (surfaktantu), która jest związkiem powierzchniowo czynnym obniżającym napięcie powierzchniowe pęcherzyków płucnych, co chroni je przed zapadaniem się i zmniejsza opór sprężysty podczas pracy oddechowej.

Bronchoskopia - badanie polegające na oglądaniu ścian tchawicy, oskrzeli za pomocą bronchoskopu.

Opłucna (łac. pleura) jest błoną surowiczą otaczającą płuca.

Opłucna składa się z dwóch blaszek:

· opłucnej ściennej przylegającej do ściany klatki piersiowej i przepony

· oraz opłucnej płucnej pokrywającej płuco.

Opłucna płucna we wnęce płuca przechodzi w opłucną ścienną. Wnika ona również w szczeliny międzypłatowe sięgając ich dna, dzięki czemu oba płaty są przedzielone podwójną warstwą opłucnej płucnej.

Przejścia pomiędzy opłucną ścienną nazywane są zachyłkami.

Miedzy obu blaszkami znajduje się przestrzeń nazwana jamą opłucnej, w której znajduje się niewielka ilość płynu surowiczego.

Jama opłucnej jest przestrzenią oddzielną dla każdego płuca i zamkniętą, dzięki temu podczas wdechu gdy następuje wzrost jej objętości i spada w niej ciśnienie, umożliwiając rozprężenie płuca i wciągnięcie powietrza. Dostanie się powietrza do jamy opłucnej to odma, stan uniemożliwiający wykonanie wdechu przez dane płuco.

W niektórych stanach chorobowych dochodzi do gromadzenia się płynu, ( wysięk opłucnowy) krwi czy treści ropnej ( ropniak)w jamie opłucnej.Stany te często wymagają wykonania punkcji jamy opłucnej i wykonania drenażu ssącego.

Fizjologia oddychania

Oddychanie to proces polegający na wymianie gazowej tlenu i dwutlenku węgla pomiędzy organizmem a środowiskiem zewnętrznym. Wymiana gazowa w płucach nosi miano oddychania zewnętrznego.

Regulacja oddychania

Za regulację oddychania odpowiada ośrodek oddechowy zlokalizowany w rdzeniu przedłużonym i moście. Wywołuje on powstanie rytmu oddychania, kontroluje głębokość i częstość oddechu w zależności od pobudzenia mechanoreceptorów zlokalizowanych w obrębie klatki piersiowej oraz chemoreceptorów występujących w mózgu (centralne), kłębkach szyjnych znajdujących się w rozwidleniu tętnicy szyjnej wspólnej oraz aortalnych (obwodowe) zlokalizowanych w łuku aorty. Bodźce dotyczące ciśnienia parcjalnego tlenu we krwi są przekazywane przez te receptory do ośrodka oddechowego. Drogą zstępującą przez rdzeń kręgowy, nerw przeponowy i nerwy międzyżebrowe dociera informacja zwrotna korygująca wentylację. Proces jest nieświadomy, choć możliwa jest świadoma kontrola oddychania z udziałem kory mózgu.

Pojemność płuc

Powietrze wypełniające płuca można podzielić na kilka frakcji.

· Objętość powietrza wdychanego i wydychanego w czasie spokojnego oddechu (średnio 500ml) nazywana jest objętością oddechową.

· Podczas spokojnego wdechu objętość, jaka może zwiększyć objętość oddechową to wdechowa objętość zapasowa (około 3000ml),

· zaś wydechowa to wydechowa objętość zapasowa (około 1300ml).

· Objętość, jaka pozostaje w płucach po maksymalnym wydechu to objętość zalegająca (1200ml).

· Wielkość powietrza pozostająca w płucach po wykonaniu maksymalnego wdechu to całkowita pojemność płuc ( objętość oddechowa + wdechowa zapasowa + zalegająca)

· Pojemność życiowa to objętość powietrza jaką można wydalić z płuc podczas maksymalnego wydechu po uprzednim najgłębszym wdechu.( pojemność całkowita - pojemność zalegającą)

Pojemność życiowa kobiet wynosi 2500 - 3500ml

Pojemność życiowa mężczyzn 3500 - 4500ml

Wymiana gazowa odbywa się przez błonę pęcherzykowo-włośniczkową. Odbywa się zgodnie z gradientem ciśnień, czyli od wartości ciśnienia gazu większego do mniejszego.

Wymiana gazowa w płucach

	Ciśnienie tlenu	Ciśnienie dwutlenku węgla
W powietrzu atmosferycznym	159 mm Hg/21,3 kPa	0,3 mm Hg/0,04 kPa
W powietrzu pęcherzykowym	100 mm Hg/13,3 kPa	40 mm Hg/5,5 kPa
We krwi żylnej	35 mm Hg/4,7 kPa	46 mm Hg/6,1 kPa

Wymiana gazowa w tkankach

	Ciśnienie tlenu	Ciśnienie dwutlenku węgla
We krwi tętniczej	95 mm Hg/12,7 kPa	40 mm Hg/5,3 kPa
W tkankach	35 mm Hg/4,7 kPa	46 mm Hg/6,1 kPa

Transport gazów:

· Tlenu

· Dwutlenku węgla

Po przejściu bariery pęcherzykowo-włośniczkowej gazy transportowane są w formie rozpuszczonej, związanej z białkami krwi lub zostają przekształcone. Transport tlenu odbywa się głównie przy udziale hemoglobiny, która łącząc się z tlenem tworzy związek zwany oksyhemoglobiną.

Dwutlenek węgla transportowany jest głównie w postaci wodorowęglanów, w mniejszym stopniu w formie rozpuszczonej lub związanej z hemoglobiną.

Rytmiczne ruchy oddechowe klatki piersiowej - oddechy (około 16 na min. w spoczynku) powodują wentylację płuc (przewietrzanie).

Każdy oddech (czyli cykl oddechowy) składa się z wdechu (fazy wdechowej) oraz wydechu (fazy wydechowej), w czasie których do pęcherzyków płucnych jest wciągane powietrze atmosferyczne.
W czasie wdechu skurcz (praca) mięśni wdechowych: przepony, mięśni międzyżebrowych zewnętrznych, pokonuje opory elastyczne i nieelastyczne płuc i klatki piersiowej oraz opory dróg oddechowych dla przepływającego przez nie powietrza. Pokonanie oporów powoduje przesunięcie przepony w dół oraz ruch żeber i mostka ku górze i na zewnątrz, co wywołuje wdechowe powiększenie wymiarów klatki piersiowej, a więc zwiększenie objętości jamy klatki piersiowej. Sprężyste napięcie (pociąganie) ścian klatki piersiowej działające na zewnątrz obniża ciśnienie ujemne w jamie opłucnej w stosunku do ciśnienia atmosferycznego. Obniżone ciśnienie działa na opłucną płucną (pokrywającą płuco), powodując podążanie jej za opłucną ścienną (wyścielającą wewnętrzną powierzchnię klatki piersiowej). W konsekwencji płuca ulegają rozciągnięciu, zwiększają swoją objętość, co powoduje napływ powietrza do płuc tak długo, aż ciśnienie śródpęcherzykowe zrówna się z ciśnieniem atmosferycznym (rozprężanie się płuc).

W czasie wydechu mięśnie wdechowe rozkurczają się, przepona przesuwa się ku górze i klatka piersiowa stopniowo zmniejsza się (zapada), co doprowadza do zmniejszenia objętości klatki piersiowej. Ciśnienie ujemne w jamie opłucnej staje się mniej ujemne, sprężyste napięcie płuc (pociąganie płucne) działające do wewnątrz powoduje elastyczne zapadanie się płuc, a więc zmniejszanie objętości płuc. W pęcherzykach płucnych ciśnienie wzrasta powyżej ciśnienia atmosferycznego, co skierowuje przepływ powietrza w drogach oddechowych na zewnątrz. Spokojny wydech jest aktem biernym, natomiast w czasie nasilonego wydechu kurczą się mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne oraz mięśnie przedniej ściany brzucha (zwiększenie ciśnienia śródbrzusznego - działanie tzw. tłoczni brzusznej), co zmienia ciśnienie w jamie opłucnej na dodatnie.

W czasie swobodnego wdechu do dróg oddechowych dostaje się około 500 ml powietrza, stanowiącego objętość oddechową; z tej objętości do pęcherzyków płucnych dostaje się około 350 ml, a pozostałe 150 ml wypełnia drogi oddechowe, czyli tzw. przestrzeń martwą anatomiczną, w której nie ma wymiany gazów.

---