Studia II stopnia, kierunek: Pedagogika, rok studiów: I, rok akad.: 2011/12

Nazwa przedmiotu: Pedagogika ogólna
Forma zajęć: wykład / konwersatoria Wykład	Liczba godzin 15	Semestr Zimowy		Forma zaliczenia: Zaliczenie / egzamin
Prowadzący: prof. M. Czerepaniak - Walczak			Przedmiot obowiązkowy
Nazwa jednostki: Wydział Humanistyczny Instytut Pedagogiki			Warunki zaliczenia: Zdanie egzaminu
Opis przedmiotu: Pedagogika i nauki o wychowaniu, ich funkcje w strukturze wiedzy o warunkach rozwoju człowieka; tożsamość pedagogiki. Funkcje pedagogiki ogólnej. Cywilizacyjne i naukowe uwarunkowania rozwoju nauk o wychowaniu. Rodzaje wiedzy pedagogicznej. Paradygmaty rozwoju osoby i zmiany społecznej. Metodologiczne problemy badań nad procesami i dyskursami pedagogicznymi. Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje: opanowania języka nauk o wychowaniu: pojęcia i kategorie stosowane w pedagogice i pedagogii. Zrozumienie źródeł nurtów i koncepcji pedagogicznych, posługiwanie się adekwatnymi argumentami krytyki poszczególnych teorii i praktyk, stosowanie właściwych paradygmatów, tradycji epistemologicznych i procedur badawczych w badaniach nad edukacją
Szczegółowy program przedmiotu (jednostki tematyczne): Rola teorii pedagogicznej w działaniu, związki teorii i praktyki w organizowaniu warunków rozwoju człowieka i zmiany społecznej; funkcje pedagogiki ogólnej - 2 godz. Pedagogika jako nauka pogranicza; ewolucja wiedzy o wychowaniu - 2 godz. Od ortodoksji do heterodoksji w naukach o wychowaniu; o dynamice przedmiotu pedagogiki - 2 godz. Instrumentarium opisu i interpretacji nurtów pedagogicznych; język współczesnej pedagogiki - 2 godz. Źródła nurtów i koncepcji pedagogicznych; mapa koncepcji - 2 godz. Struktura nauk o wychowaniu - 2 godz. Strategie w badaniach nad edukacją - 3 godz.
Literatura: a) obowiązkowa: G. L. Gutek: Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk, 2003 (i kolejne) M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak: Wychowanie. Pojęcia-procesy-konteksty. Ujęcie interdyscyplinarne. T. I - V GWP Z. Kwieciński, B. Śliwerski: Pedagogika, Warszawa, 2004 B. Śliwerski (red): Pedagogika, t. I-IV, GWP b) uzupełniająca: M. Czerepaniak-Walczak: Pedagogika emancypacyjna. Gdańsk 2006 Według zainteresowań studenta - oryginalne prace (nie omówienia) autorów wybranych koncepcji

Zagadnienia egzaminacyjne

z przedmiotu „Pedagogika ogólna”

dla studentów studiów II stopnia

1. Funkcje pedagogiki ogólnej

1. Pedagogika ogólna w systemie nauk o człowieku

2. Wiedza pedagogiczna, jej istota i zastosowania; rodzaje wiedzy pedagogicznej

3. Specyfika myślenia i działania pedagogicznego

2. Podstawowe pojęcia pedagogiki

1. Procesy rozwoju osoby (socjalizacja, enkulturacja, wychowanie, kształcenie,

samokształtowanie)

2. Mechanizmy rządzące zachowaniem osoby i zbiorowości

3. Wychowanie, zakresy znaczeniowe pojęcia, źródła poglądów na wychowanie

4. Kształcenie, nauczanie, uczenie się, zakresy znaczeniowe i współczesne teorie

5. Edukacja, jej pojmowanie i organizacja

6. Kategorie pojęciowe w naukach o wychowaniu: świadomość, postawa, kompetencja,

refleksja, tożsamość, świat życia, codzienność, ....

7. Cele edukacji - przesłanki teleologii

8. Instytucje edukacyjne w Polsce i w świecie, reformy oświatowe, ich istota i aktualne

doświadczenia

9. Środowisko wychowawcze, jego pojmowanie i rodzaje

10. Kultura pedagogiczna, jej istota, przejawy, uwarunkowania

3. Nauki współdziałające z pedagogiką

1. Filozoficzne podstawy wychowania

2. Antropologiczne konteksty wychowania

3. Psychologia i jej udział w rozwijaniu teorii i praktyki pedagogicznej

4. Socjologia edukacji

5. Związki pedagogiki z ekonomią

6. Nauki o komunikacji, ich znaczenie dla rozwoju pedagogiki

7. Prawo i jego związki z wychowaniem

8. Neurofizjologiczne podstawy edukacji

4. Badania w edukacji i nad edukacją

1. Strategie badawcze w pedagogice, ich tradycja i kryteria stosowania

2. Etyczne aspekty badań pedagogicznych

---