Nr Zespołu: 5
|
Nakonieczny Karol Hajto Dariusz
|
Rok: II
|
Wydział: |
|||||
|
|
|
GiG |
|||||
|
|
|
KGBiG |
|||||
|
|
Temat ćwiczenia: |
|
|||||
Nr: 3 |
Próba statyczna skręcania |
|||||||
|
|
|
||||||
Data wykonania: 26.04.07
|
Data oddania: 17.05.07
|
Ocena:
|
Cel ćwiczenia i opracowanie wyników
Celem tego ćwiczenia jest wyznaczenia następujących wartości dla naszych próbek:
- modułu sprężystości postaciowej (modułu Kirchhoffa)
- granicy proporcjonalności postaciowej
- granicy sprężystości
- granicy plastyczności
Badane przez nas próbki było o przekroju kołowym, zatem zależność kąta skręcania od momentu skręcającego wynosi:
Gdzie:
-długość skręcanego pręta
- moduł sprężystości postaciowej materiału z którego wykonana jest próbka ( u nas aluminium i mosiądz)
- biegunowy moment bezwładności, liczony ze wzoru(dla pełnej próbki):
dla próbki o przekroju rurowym:
Gdzie
to odpowiednie średnice próbek.
Wskaźnik wytrzymałości takich przekrojów ma postać:
Tabelka 1
|
pręt 1 - mosiądz |
pręt 2 aluminium |
|
długość pomiarowa próbki |
184,5 |
179,3 |
|
średnica przekroju próbki |
24,8 |
21,5 |
25,2 |
promień ramienia pomiarowego |
92,5 |
92,5 |
|
promień momentu skręcającego |
150 |
150 |
|
moment bezwładności przekroju |
16159 |
39591 |
|
wskaźnik wytrzymałości przekroju |
1303 |
3142 |
Tabelka 2a
Lp |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
14 |
2100 |
1 |
0,000108 |
0,000007 |
221790 |
449182
|
2 |
18 |
2700 |
1 |
0,000108 |
0,000007 |
285159 |
|
3 |
20,5 |
3075 |
2 |
0,000216 |
0,000015 |
162382 |
|
4 |
26 |
3900 |
3 |
0,000324 |
0,000022 |
137299 |
|
5 |
20 |
3000 |
3 |
0,000324 |
0,000022 |
105615 |
|
Tabelka 2b
Lp |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
10 |
1500 |
1 |
0,000108 |
0,000008 |
62837 |
104205
|
2 |
22,5 |
3375 |
1 |
0,000108 |
0,000008 |
141384 |
|
3 |
34,5 |
5175 |
2 |
0,000216 |
0,000015 |
108394 |
|
Wartość w tabelce 2a i 2b liczone były ze wzorów:
Gdzie:
-ramię momentu
-kąt skręcenia
- odkształcenie względne
- promień próbki
Tabelka 3
|
|
Próbka1 |
Próbka 2 |
|
|
0,0112 |
0,0107 |
|
|
0,0446 |
0,0427 |
|
|
4100 |
6600 |
|
|
- |
- |
|
|
- |
- |
|
|
3,15 |
2,1 |
|
|
- |
- |
|
|
- |
- |
Objaśnienie do tabelki 3
kąt odpowiadający odkształceniu postaciowemu
kąt odpowiadający odkształceniu postaciowemu
granica proporcjonalności równa
moment skręcający do wartości którego zależność
jest liniowa
umowna granica sprężystości teoretycznie równa
moment skręcający odpowiadający odkształceniu postaciowemu
umowna granica plastyczności
moment skręcający odpowiadający odkształceniu postaciowemu
Wnioski
Ćwiczenie wykonane przez nas na laboratoriach pozwoliło na przeprowadzenie próby statycznej skręcania dla dwóch próbek różniących się geometrią i materiałem, z którego zostały wykonane. Jedna próbka wykonana była z mosiądzu druga natomiast z aluminium. Dzięki przeprowadzonemu ćwiczeniu mogliśmy obserwować zachowanie próbek pod wpływem obciążeń skręcających i na ich podstawie wyliczyć odpowiednie wielkości jak również wykonać wykresy. Na tej podstawie obliczyliśmy również wartości modułu Kirchhoffa dla obu próbek i tak dla próbki z mosiądzu wartość średnia wynosi 449 [GPa], natomiast dla próbki wykonanej z aluminium wartość ta to 104 [GPa]. Podczas przeprowadzanego doświadczenia zaobserwowaliśmy powrót wskazówki czujnika do zera, co znaczy ze nie wystąpiły żadne odkształcenia trwałe, a próbka odzyskała pierwotną postać. Nasza ocena opiera się tylko na ogólnych obserwacjach tego zjawiska gdyż na próbce nie było żadnych linii równoległych wzdłuż osi próbki, co mogłoby dokładniej potwierdzić to spostrzeżenie.
Warto zauważyć, że na wszystkie otrzymane przez nas wartości wpływ mógł mieć fakt, że próbka była już wcześniej wykorzystywana do podobnych doświadczeń, co na pewno wpłynęło na jej właściwości.
Ze względu na to, że linie prowadzone równolegle w charakterystycznych punktach nie przecinają nam się z wykresem w jego obrębie, nie mogliśmy odczytać kilku znaczących wartości: momentów skręcających przy granicy sprężystości i plastyczności, a co z tego wynika nie obliczyliśmy również tych granic.
Uwagi:
Licząc moduł G w doświadczeniu należy zmieniać moment skręcający, na początku, powoli, poprzez dokładanie do ramienia małych ciężarów. Duże ciężary dokładamy na końcu przeprowadzanego doświadczenia. Dokładanie na początku dużych ciężarów spowoduje `skok' wartości na wykresie
od
.Należy pamiętać, że materiał badany jest sprężysto-plastyczny i dla początkowych momentów skręcających, próbka skręca się już przy małych dokładanych ciężarach. Nagły `skok wartości' na wykresie może być przyczyną błędnej interpretacji.
Z naszych spostrzeżeń wynika, że głównym czynnikiem wpływającym na podatność próbki na skręcanie, jest rodzaj materiału i jego geometria (kształt próbki- drążenia, długość, przekrój poprzeczny i inne).
Według nas doświadczenie zostało wykonane zgodnie z zaleceniami, pomimo tego, wykresy wykonane na podstawie doświadczenia nie są do końca wiarygodne zawierają jedynie przybliżone wartości oczekiwane dla danych próbek. Może to być spowodowane wieloma czynnikami. Błąd pomiarowy zawiera się w: odczycie pomiaru wychylenia z czujnika, pomiarze wszelkich odległości i wymiarów, w dokładnościach pomiarowych przyrządów.