Wersja IV
Które określenie nie jest prawdziwe:
choroba jest procesem dynamicznym, w którym działanie czynników patogennych przeważa nad mechanizmami wyrównawczymi organizmu,
choroba to dynamiczny stan organizmu, w którym następują nieprawidłowe reakcje układów lub narządów na bodźce środowiska zewnętrznego i wewnętrznego,
dotychczas nie opracowano wiążącej definicji choroby,
w literaturze spotyka się ok. 120 definicji choroby,
często określenie „choroba” traktuje się jako przeciwieństwo określenia „zdrowie”.
Do czynników gospodarza (osobniczych) współodpowiedzialnych za wystąpienie choroby należą:
dziedziczność, wiek i płeć,
stan odżywienia, uprzednio przebyte choroby i rezerwuary infekcji,
alergeny, stan odporności i narażenie na czynniki szkodliwe,
ogólny stan zdrowia, wiek i zanieczyszczenie wody,
środowisko społeczne, stan odżywienia i uwarunkowania genetyczne.
Działanie synergistyczne różnych czynników chorobotwórczych polega na:
sumowaniu się efektów biologicznych ich działania,
większym efekcie ich współdziałania niż wynika z prostego sumowania następstw,
ochronnym działaniu jednego czynnika przed innym czynnikiem,
ograniczeniu działania jednego czynnika przez inny,
prawidłowe są odpowiedzi C i D.
Choroba będąca przedmiotem badania przesiewowego (screening) musi spełniać następujące warunki, za wyjątkiem:
musi występować często u obu płci,
musi mieć fazę przedkliniczną, w czasie której jest wykrywalna,
istnieje metoda umożliwiająca wykrycie tej choroby w fazie przedklinicznej,
wczesne wykrycie tej choroby umożliwia skuteczne wyleczenie,
musi być chorobą cywilizacyjną.
Które typy wirusa grypy są patogenne dla ludzi:
A, B, C,
A i C,
tylko B i C,
tylko A (A1, A2, A3),
prawdziwe są odpowiedzi C i D.
Termin zakażenie oznacza:
wniknięcie i rozwój biologicznego czynnika chorobotwórczego w organizmach żywych,
chorobę wywołaną przez biologiczne czynniki chorobotwórcze,
chorobę zakaźną przenoszącą się bezpośrednio lub pośrednio z człowieka na człowieka,
chorobę zakaźną przenoszącą się ze zwierzęcia zakażonego na osobę zdrową,
prawdziwe są odpowiedzi B i C.
Które z wymienionych określeń nie jest właściwe dla epidemii:
pojawienie się nagle licznych zachorowań powyżej średnich wartości oczekiwanych dla danego terenu,
może być punktowa ,
przenoszenie się zarazków z osoby na osobę warunkuje utrzymywanie się zachorowań populacji na stałym poziomie,
posiada trzy fazy rozwoju,
może być postępująca.
Najskuteczniejszą metodą opanowania i likwidacji epidemii jest:
likwidacja rezerwuaru zarazka,
przecięcie dróg szerzenia się zakażenia,
uodpornienie populacji,
wszystkie wymienione działania,
działania przedstawione w odpowiedziach A i C.
Nowymi patogenami odkrytymi w ostatnich 30 latach są:
wirus HIV, wirus zapalenia wątroby typu C i hantawirusy,
wirus zapalenia wątroby typu E, bakteria Borella burgdorferi wywołująca boreliozę i koronawirus SARS,
wirus zapalenia wątroby typu B, wirus H5N1 i wirus Sabia wywołujący brazylijska gorączkę krwotoczną,
wszystkie wymienione patogeny,
patogeny wymienione w odpowiedziach A i B.
Do najbardziej groźnych chorób wywołanych przez broń biologiczną ( kategoria A wg CDC) zaliczamy:
wąglik, dżumę, tularemię,
ospę, papuzicę, zatrucie gronkowcową enterotoksyną B,
wirusowe gorączki krwotoczne, dur plamisty, nosaciznę,
wąglik, tularemię, cholerę,
dżumę, zatrucie jadem kiełbasianym, zatrucie rycyną.
Do mierników epidemiologicznych rozpowszechnienia chorób nie należy:
zapadalność,
chorobowość,
umieralność,
zakaźność,
śmiertelność,
W badaniach epidemiologicznych gęstość zachorowań charakteryzuje:
współczynnik zapadalności,
współczynnik chorobowości,
współczynnik chorobowości okresowej,
współczynnik umieralności,
wszystkie wymienione wskaźniki.
Współczynnik umieralności niemowląt doskonale charakteryzuje poziom opieki zdrowotnej, za wyjątkiem:
ogólnego stanu zdrowotnego ludności,
poziomu cywilizacyjnego,
stanu opieki medycznej nad matką i dzieckiem,
poziomu wykształcenia społeczeństwa,
dostępności świadczeń opieki zdrowotnej.
Współczynnik śmiertelności jest to:
odsetek zgonów na daną chorobę w stosunku do ogólnej liczby chorych,
odsetek zgonów na daną chorobę w stosunku do ogólnej liczby zgonów,
odsetek zgonów na daną chorobę w stosunku do ogólnej liczby ludności,
odsetek wszystkich zgonów w stosunku do ogólnej liczby ludności obliczany w skali roku,
odsetek zgonów w poszczególnych grupach wiekowych w stosunku do liczby ludności w tych samych grupach wiekowych.
W naturalnej historii choroby zmieniającej się w miarę upływu czasu wyróżniamy następujące fazy, za wyjątkiem:
stadium wysokiego ryzyka zachorowania przy braku choroby,
stadium ujawniania się prekursorów choroby,
stadium remisji choroby,
stadium przedklinicznego,
stadium klinicznego.
Którym z wymienionych zjawisk nie zajmuje się demografia:
powstawaniem i przemijaniem społeczności ludzkiej,
przyrostem naturalnym i migracjami,
strukturą wieku i płci populacji,
badaniem czynników wpływających na zdrowie populacji,
rozmieszczeniem przestrzennym ludności i czynnikami społecznymi wpływającymi na jej zmiany.
Które z wymienionych określeń jest prawdziwe:
istnieje ścisła współzależność między zjawiskami zdrowotnymi a zjawiskami demograficznymi,
do badań nad procesami demograficznymi używa się przede wszystkim badań ankietowych wybranych grup ludności,
głównym czynnikiem wpływającym na zdrowie populacji jest jej liczebność,
podstawowym zadaniem epidemiologii jest zwalczanie chorób zakaźnych,
istnieje ścisły związek między poziomem bezrobocia a zapadalnością na gruźlicę.
Sanologia to:
dział medycyny zapobiegawczej zajmujący się wiedzą o zdrowiu społeczeństwa,
dział demografii zajmujący się badaniem zjawisk chorobowych,
dział socjologii zajmujący się analizą zachowań zdrowotnych,
metoda statystyczna stosowana do analizy stanu zdrowotnego populacji,
dział epidemiologii zajmujący się przewidywaniem zagrożeń zdrowotnych społeczeństwa.
Do głównych kierunków realizacji przez państwo programu zdrowia nie należy:
edukacja zdrowotna i ekologiczna całego społeczeństwa,
profilaktyczne ukierunkowanie opieki zdrowotnej,
stała rozbudowa bazy szpitalnej,
ograniczenie emisji i występowania czynników szkodliwych w środowisku życia i pracy,
tworzenie podstaw prawnych do działań prozdrowotnych i opieki zdrowotnej.
Celem badań epidemiologicznych jest określenie rozpowszechnienia chorób oraz cech i zdarzeń mogących mieć odniesienie do zdrowia w określonej populacji i wykrycie związków między tymi zmiennymi. Do badań epidemiologicznych nie należy:
badanie analityczne,
badanie retrospektywne,
badanie obserwacyjne,
badanie kliniczno-kontrolne (referencyjne),
badanie podmiotowe.
Do powstania epidemii konieczne są następujące elementy:
źródło zakażenia,
odpowiednie warunki klimatyczne,
drogi szerzenia się zakażenia,
populacja wrażliwa na zakażenie,
prawidłowe są odpowiedzi A, C i D.
Aby pojawiła się epidemia i mogła się utrzymać na określonym obszarze, odsetek osób wrażliwych na zakażenie musi być większy od:
40%,
50%,
20%,
30%,
10%.
Największą śmiertelność w skali całego świata wywołują:
HIV/AIDS, gruźlica i malaria,
błonica, HIV/AIDS i malaria,
HIV/AIDS, gruźlica wirusowe zapalenie wątroby typu B,
odra, błonica i malaria,
wirusowe gorączki krwotoczne, HIV/AIDS i malaria.
Zapadalność na różyczkę w Polsce jest największa w przedziale wiekowym
0-4,
5-9 ,
10-14,
15-18,
20-24,
W Polsce najczęściej wykrywa się nowe zakażenia HIV w grupach wiekowych:
20-29,
30-39,
40-49,
15-19,
>50
Cechą charakterystyczną dla broni biologicznej nie jest:
łatwość produkcji,
niski koszt wytwarzania,
łatwość ukrycia i przenoszenia,
szybkie rozpoznanie przyczyn zachorowań i zgonów,
bardzo duża skuteczność.
W przypadku użycia 50 kg zarodników laseczek wąglika w postaci aerozolu jako broni biologicznej na terenie zamieszkałym przez 500 tys. osób liczba zgonów wyniesie:
125 tys.
250 tys.
300 tys.
55 tys.
400 tys.
Bezpośrednie użycie broni biologicznej przeciwko ludziom nastąpić poprzez:
użycie aerozolu i skażenie żywności oraz źródeł wody pitnej,
użycie wektorów,
drogą niekonwencjonalną i poprzez terrorystów samobójców,
poprzez skażenie upraw rolnych i wywołanie epizoocji u zwierząt hodowlanych,
sposobami wymienionymi w odpowiedziach A, B, C
W zapobieganiu chorobom w pierwszej fazie nie stosujemy:
leczenia farmakologicznego,
szczepień ochronnych,
promocji zdrowia,
poprawy jakości środowiska,
oświaty zdrowotnej.
W zapobieganiu chorobom w drugiej fazie najważniejsze działania to:
badania przesiewowe i badania okresowe,
leczenie,
rehabilitacja,
poprawa warunków bytowych,
działania wykazane w odpowiedziach A, B i C.
Epidemiologia opisowa nie zajmuje się:
określaniem wartości liczbowej współczynników chorobowości, zapadalności i umieralności w różnych populacjach i podgrupach ludności,
opisem częstości występowania chorób w różnych grupach wiekowych i etnicznych,
badaniem kumulowania się z czasem ryzyka zachorowania wraz ze wzrostem wieku,
analizą stanu opieki zdrowotnej,
analizą czynników warunkujących różnice w zapadalności na różne choroby w zależności od płci.
Najważniejszymi przyczynami zgonów u kobiet w Polsce są:
nowotwory złośliwe,
choroby układu krążenia,
choroby układu oddechowego,
choroby układu nerwowego,
przyczyny zewnętrzne (wypadki, urazy).
Najważniejszymi przyczynami zgonów u mężczyzn w Polsce są:
nowotwory złośliwe,
choroby układu krążenia,
choroby układu oddechowego,
choroby układu nerwowego,
przyczyny zewnętrzne (wypadki, urazy).
Umieralność niemowląt według wieku w Polsce w porównaniu ze średnią dla Unii Europejskiej jest:
wyższa we wszystkich przedziałach wiekowych 0 - 364 dni,
niższa w przedziale 0-6 dni,
niższa w przedziale 0-27 dni,
niższa w przedziale 7-27 dni,
niższa w przedziale 28-364 dni.
Według współczesnej wiedzy wyróżnia się pięć czynników decydujących o zdrowiu populacji. Wśród wymienionych poniżej zaznacz jeden z czynników, który jest nieprawdziwy:
dziedziczony aparat genetyczny,
dostępność i jakość opieki zdrowotnej,
wysoki współczynnik dzietności,
tradycje, nawyki i wiedza o stylu życia indywidualnego i zbiorowego,
środowisko, w którym żyje i pracuje badana jednostka i populacja.
36. Która z poniższych definicji odpowiada definicji zdrowia opracowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w 1974 roku:
A. zdrowie jest stanem dobrego samopoczucia („dobrostanu”) fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko nieobecnością choroby czy niedomagania,
B. zdrowie - stopień biologicznego przystosowania, jaki jest osiągalny dla danej jednostki w najkorzystniejszych warunkach,
C. zdrowie to zdolność i umiejętność pełnienia ról społecznych, adaptacji do zmian środowiska i radzenia sobie z tymi zmianami,
D. zdrowie społeczeństwa to nie tylko brak chorób oraz dobry stan zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego jednostek tworzących społeczeństwo, ale również harmonijny rozwój naturalny ludności,
E. zdrowie jest wartością, dzięki której jednostka lub grupa może realizować swoje aspiracje i potrzebę osiągania satysfakcji oraz zmieniać środowisko i radzić sobie w nim.
37. Współczynnik chorobowości informuje o:
A. proporcji osób w populacji, które były chore w danym czasie, bez względu na to, kiedy zachorowały,
B. proporcji osób w populacji, które zachorowały w określonym przedziale czasowym,
C. proporcji osób chorych na określoną chorobę w populacji, które zachorowały w ostatnim roku,
D. proporcji osób chorych na określoną chorobę w populacji bez względu na to, kiedy zachorowały,
E. proporcji osób chorych na określoną chorobę w stosunku do wszystkich osób chorych w danej populacji, bez względu na to, kiedy zachorowały.
38. W przypadku badań zmierzających do wyjaśnienia związków przyczynowych w rozwoju choroby, najbardziej odpowiednim miernikiem będzie:
A. współczynnik chorobowości,
B. współczynnik zapadalności,
C. współczynnik śmiertelności,
D. współczynnik umieralności proporcjonalnej,
E. wszystkie wymienione mierniki.
39. Które z wymienionych zjawisk nie determinuje długofalowej zmienności chorób przewlekłych:
A. lepsza wykrywalność chorób przez służbę zdrowia,,
B. wzrost liczby osób korzystających z opieki zdrowotnej,
C. poprawa opieki nad matką i dzieckiem,
D. wysoki przyrost naturalny,
E. polepszenie warunków społecznych i bytowych ludności.
40. Który z wymienionych czynników nie wpływa na różnice w występowaniu chorób w zależności od stopnia urbanizacji (miasto- wieś) :
A. warunki atmosferyczne,
B. różny sposób żywienia,
C. stopień zanieczyszczenia środowiska,
D. niejednakowa gęstość zaludnienia,
E. różnice w dostępie do opieki zdrowotnej.