d rPO - wyk 2
Charakterystyka statyczna elementu (obiekteu, układu) - to zależność między sygnałem wy a sygn. We y = f(u) w stanach ustalonych:
Właściwości statyczne idealnych elementów liniowych są prostymi bez ograniczeń,
ch. Statyczne elemntów rzeczywistych odbiegają od ch. Idealnych ze względu na : 1) ograniczenia sygnału i 2) zakresy nieliniowości
ch. Statyczna jest zbiorm punktów równowagi.
Charaktrerystyi dynamiczne elemnenu(obiektu, układu) - to zależności czasowe sygnałow we , wy i innych określonych wielkości , czyli charakterystyki określające zmiennośc tychwielkości w czasie np. w stanach nieustalonych.
Do najważniejszych ch. Dynamicznych należą:
ch. Skokowa
ch. Amplitudowo - fazowa
ch. Amplitudowa
ch. Fazowa
ch - ki logarytmiczne
Zastosowanie ch. Statycznych i dynamicznych :
określają własności elementów ,
są niezbędne dal projektowania układów automatyki,
są przydatne pzry tworzeniu modeli układów sterowania i regulacji.
Podstawowym wyrażeniem określającym własności dynamiczne elementu jest transmisja operatorowa , czyli tzw. funkcja pzrejścia.
Automatyka (przypomnienie) - dzał techniki zajmujący się realizacja uzrądzeń i systemów sterowania .
Wśród podstawowych działów automatyki wyróżnia się następujące działy
reglacja
sytemy sterowani dla sytemów złorzonych
Kontrola Automatyczna |
OBEJMUJĄCA GRUPĘ URZĄDZEŃ I SYTEMÓW AUTOAMTYKI, KTÓRE ZBIERAJŚ I ANALIZUJĄ INFORMACJE OOBEKCIE STEROWNYM lub oprocesieip rzekazują te informacje do operatora (ów) sytemu Przykład : urządzenie kontrolujące położenie windy w wieżowcu |
Sygnalizacja automatyczana |
obejmuje grupę urządzeń autoammtyki , w których syg. We i wy są konrolowane i mierzone za pomocą czujników i lelmentów pomiarowych przyk: urządzenie sygnalizacji włamaniowej i pożarowj urz. Sygn. Automaty. - zwalniają obsłigę od konieczności ciągłego dozoru i śledzeniia |
Zabezpieczenie autoamtyczne i blokada autoamtyczna OBEJMUJE GRUPĘ URZĄDZEN I SYG. AUTOMATYKI , W KTÓRYCH SYG. WEI WY LUB KOMBINACJE TYCH SYGNAŁOW SĄ KONTROLOWANE I MIERZONE ZA POMOCĄ CZUJNIKÓWI ELEMENTÓW POMIAROWYCH , TAK. Aby niedopuszczalne lub przekroczenie wartości wielkości sterującej sterowanych nie spowodowały awarii, urządzeń i niebezpiecznego oddziaływania na środowisko przyk: urząenia zabezpieczające silniki elektryczny pzred przeciąrzeniem urz. Zabez. Automat. Są zblirzone do urz. Sygn. Aitomaty. |
|
Układ regulacji |
obejmuje grupę urządzeń i systemów automatyki, w których, regulacja podlega wiele sygnałów wyjściowe , pzry czym sygna. We lub kombinacyjne tych sygn. Działają na więcej niż jesen sygn. Wy są kontrolowane i mierzone zapomocą czujników i lementów pomiar. I podlegaj regul. Auto. Za pomocą wielu regulatorów
pzr: układ automatycznej reulacji wielkości wy , kotła parowego ( w elektrowni lub w zakładzie dostarczających ciepło dal dzielnicy mieszkaniowej ) :ciśnienie pry w komorze kotła , temperatura pary pzregranej itp. |
Systemy sterowania systemów złozonych |
systemuy złorzone tostruktury sterowania w których wyróżnia się odrebną funcjonujące części : elenenty auto. , urz. Autoamty. , obiekty i podsystemy.
Przy: systemy sterowania prosesami technologicznymi w rafnineri , system kierowania i sterowania ruchem pociągów na wybranym obszazre linii. |
|
|
Rys 1 wyk 2
Powyższa struktura sterowania odpowaiadająca kontroli sutomatycznej i sygnalizacji
automatycznej może stanowić struktórę twz. Cenetralnej rejestracji i przetwazrania dabych (CRPD) należą do systemów kompleksowych sterowania ON LINE z pętlą otwartą.
Funkcje która spełnia taka struktura to:
kontrola sygnałów obiektu i parametrów procesu
kontrola stanu techniczego urządzenia.
testowanie poszczególnych elementów systemu.
Wektor syg. We obiekt sterowania wektor sygn wy
urząrdznia rejestrujące stan we i wy czujniki (w tym komputery), urządzenia
uzrądznia zobrazoania stanu wskażniow , rejestratory , elementy i tablice świetlne , komputery z monitorami obrazownia personel operatora
Obiekt sterowania komputer personel (operator) --- > obiekt sterowani ( otwarty)
Rys. Przykład zabezpieczenia automatycznego i blokady automatycznej
Interpretacja sterowania - zawierra pojęcie PUNKTU PRACY , który nalerzy do OBSZARU (przestrzeni) KONTROLOWANYCH WIELKOŚCI. Obzar wielkości kontrolowanych należy do PRZESTZRENI STANÓW ONIEKTU bądź PROESU.
Można pzryjąć, żę serowanie w swej istocie polega na działani ubay wartości wielkości sterowanych mieścił się w tej przestrzeni i nalerzy do obszaru weilkości kontrolowanych. WYMIAR takiej przestrzeni zalęży od liczności wielkości sterowanych lub regulaowanych. Dotyczy toukładów automatyki zbudowanych z pojedyńczych elementów automatyki lub uzrądzeń a także sytemów sterowania dalsytemów złożonych np. systemów kompleksowuch sterowania.
Ze względu na jaką role spełnia człówiek w sterownaiu , wyróżnia się :
sterownie ręczne - oddziaływanie poprzez operatora
serowanie autoamtyvczne - sterowaniebez udziału operratora ale operator jestniezbędny ze względu na funkcje dozoru i kontroli
sterowanie rozumaine jako wspomaganie operatora - system proponuje operatorowi ze wzgledu na cel sterowania opconalnie rozwiązanie steroania , operrator podejmuje decyzje o sposobie sterowania
Zewzględu bana CHARAKTER PROCESU , który przedmiotem sterowania wyrórznia się :
terowanie sekwencyjne - zapewniające wykonywane poszcególnych sekwencji (kolejności stanów ) proces, sterownie sekwencyjne odbywa się za pomocą autoamtu ( lub zaprogramowanego procesora), który steruje przejściem do kolejnej sekwencji procesu, w ramach , określonej sekwencji może wystąpić sterownie ciągłe np. sterownie procesem myciasamochodów w myjni
Sterownie procesami ciągłymi wymaga ciągłego (nieustannego )oddziaływania sygnałow sterujących na obiekt , jeśli układsterowania jestst regulatorrm to wymaga się ciagego dzialania sprzezenia zwrotego. Np. . proces chemicny w reaktorach chemicznytcjh
ukady zwykłe - ukl. Sterio. O struktórze , pzrametrach