Elastyczność popytu, Elastyczność popytu i jej wykorzystanie


Elastyczność popytu

  1. Popyt nazywamy elastycznym, gdy jego elastyczność cenowa jest mniejsza od -1. Popyt jest nieelastyczny, gdy jego elastyczność przyjmuje wartości między -1 i 0.

Elastyczność popytu służy mierzeniu siły, z jaką wielkość popytu reaguje na zmiany czynnika określającego popyt (głównie ceny i dochodu)

Rodzaje elastyczności popytu:

    1. Cenowa elastyczność popytu jest to stosunek względnej zmiany wielkości zapotrzebowania na dane dobro do względnej zmiany jego ceny, przyjmuje wartości w przedziale [-∞, 0].

Cenowa elastyczność popytu - miara wpływu zmian cen określonego dobra na zmianę popytu na dane dobro. Jest wyrażana w procentach, informuje, o ile procent zmienił się popyt wskutek zmiany cen, np. o 10 procent. Jeżeli duże zmiany cen nie wywołują zmian popytu, to mówimy, że popyt na dane dobro jest nieelastyczny (sztywny), np. mimo dużych zmian cen soli, popyt na nią ulegałby niewielkim zmianom. Jeżeli wraz ze zmianą ceny określonego dobra zmienia się w podobnym zakresie (proporcjonalnie) popyt na to dobro, to mówimy, że jest on proporcjonalny względem ceny. Jeżeli natomiast zmiany popytu są większe niż zmiany cen, to mówimy, że popyt na to dobro jest elastyczny względem ceny.

Cenowa elastyczność popytu - mówi o wpływie zmian ceny na ilość nabywaną danego dobra

Gdy elastyczność popytu osiąga duże wartości ujemne, wówczas mówimy o wysokiej elastyczności. Popyt jest wtedy bardzo czuły na zmianę ceny. Gdy zaś elastyczność wyraża się małą liczbą ujemną, popyt jest relatywnie mało wrażliwy na zmiany ceny. Mówimy wówczas, że elastyczność popytu jest niska.

0x01 graphic
, gdzie

0x01 graphic
- współczynnik cenowej elastyczności popytu

0x01 graphic
- względna zmiana popytu

0x01 graphic
- względna zmiana ceny

Zmiany cen i popytu są różnokierunkowe.

Stosuje się dwa zapisy tego wzoru:

Elastyczność cenową popytu wykorzystujemy m.in. do obliczenia, o ile należy podnieść cenę, aby zlikwidować nadwyżkę popytu, bądź o ile ją obniżyć, aby zlikwidować nadwyżkę podaży.

Determinanty elastyczności cenowej:

    1. Mieszana cenowa elastyczność popytu (krzyżowa) na dobro i względem zmian ceny dobra j to relacja między względną zmianą zapotrzebowania na dobro i a względną zmianą ceny dobra j i przyjmuje wartości w przedziale [-∞, ∞].

Mieszana elastyczność popytu mierzy reakcję wielkości popytu na jedno dobro za zmianę ceny dobra pokrewnego. Dodatnia elastyczność mieszana oznacza na ogół, że rozpatrywane dobra są substytutami. Ujemna elastyczność mieszana oznacza zwykle, że dane dobra są wzajemnie komplementarne.

Mieszana elastyczność popytu - mówi o wpływie zmiany ceny dóbr zależnych na ilość nabywaną danego dobra.

0x01 graphic

0x01 graphic
- współczynnik mieszanej cenowej elastyczności popytu

0x01 graphic
- względna zmiana popytu na dobro A

0x01 graphic
- względna zmiana ceny dobra B

Znak ujemny współczynnika oznacza, że dobra są komplementarne, dodatni - że substytucyjne.

    1. Elastyczność dochodowa popytu to stosunek względnej zmiany rozmiarów popytu na określone dobro do względnej zmiany dochodu i przyjmuje wartości w przedziale [-∞, ∞].

Elastyczność dochodowa popytu - miara, która informuje, w jaki sposób zmiana dochodów ludności wpływa na wielkość popytu na dane dobro. Jest ona mierzona w procentach, to znaczy przedstawia, o ile procent zmienił się popyt na dane dobro wskutek procentowej zmiany wielkości dochodu. Mówimy, że popyt może być względem dochodów:

Elastyczność dochodowa popytu - mówi o wpływie zmiany dochodu nabywcy na ilość nabywaną danego dobra.

0x01 graphic

Wyróżnia się:

Elastyczność dochodów popytu mierzy reakcję popytu na zmiany dochodu przy założeniu, że cena danego dobra oraz ceny dóbr substytucyjnych i komplementarnych pozostają stałe.

Elastyczność dochodowa jest niezbędna do prognozowania zmian w strukturze popytu konsumpcyjnego, zachodzących pod wpływem wzrostu gospodarczego i wzrostu poziomu zamożności. Takie prognozy będą wykorzystywane przy podejmowaniu przez przedsiębiorstwa decyzji inwestycyjnych, planowaniu przez państwo wpływów budżetowych z podatku od sprzedaży.

Sposoby obliczania elastyczności popytu:

a). Metoda punktowa:

Elastyczność punktowa, dotycząca zmian ciągłych i obliczana geometrycznie z krzywej popytu (podaży), odnosi się do poszczególnych punktów krzywej:

0x01 graphic

0x01 graphic

b). Metoda łukowa:

Elastyczność cenowa łukowa, dotycząca nieciągłych zmian i obliczana na podstawie tabeli popytu (podaży), odnosi się do pewnego odcinka krzywej popytu (podaży). Aby wyeliminować problem różnych elastyczności zależnych od kierunku poruszania się po krzywej, stosuje się we wzorze na elastyczność popytu wartości przeciętne:

0x01 graphic

  1. Cenowa elastyczność podaży - miara wpływu cen na wielkość podaży. Przedstawia ona, jak zmienia się ilość oferowanych na rynku produktów pod wpływem zmian cen tych produktów. Jeżeli podaż zmienia się w większym stopniu niż zmieniają się ceny, to mówimy, że jest ona elastyczna, jeżeli zmiany te są takie same jak zmiany cen, mówimy, że jest to podaż proporcjonalna, jeżeli natomiast duże zmiany cen nie powodują zmian podaży, to mówimy, że jest ona nieelastyczna.

0x01 graphic

    1. Ponieważ zmiany ceny i ilości oferowanej na sprzedaż są jednokierunkowe, elastyczność podaży przyjmuje wartości dodatnie.

Elastyczność łukową podaży mierzymy arytmetycznie:

0x01 graphic

Elastyczność punktową podaży mierzymy geometrycznie:

0x01 graphic

    1. Czynniki determinujące elastyczność podaży:

Elastyczność cenowa podaży zależy od rodzaju towaru (dzieła sztuki, bogactwa naturalne, ziemia itp. charakteryzują się doskonałą nieelastycznością) oraz od czasu obserwacji podaży.

    1. W okresie infrakrótkim podaż jest stała, więc elastyczność wynosi 0. W okresie krótkim elastyczność jest względnie nieduża (podaż może wzrosnąć w granicach stałego potencjału produkcyjnego). W okresie długim elastyczność podaży jest stosunkowo duża.

Im podaż jest bardziej elastyczna, tym wahania ceny równowagi są coraz mniejsze (nie wzrasta, a w skrajnych przypadkach nawet maleje).

Cenowa elastyczność popytu

Jest to relacja względnej zmiany popytu do względnej zmiany ceny. Inaczej mówiąc jest to procentowa zmiana popytu do procentowej zmiany ceny.

0x01 graphic

gdzie:

0x01 graphic
- współczynnik cenowej elastyczności popytu; E - elastyczność, p - cena, d - popyt („E od p i d”)

0x01 graphic
- zmiana wielkości popytu pod wpływem zmiany ceny (quantity)

0x01 graphic
- wielkość popytu na dobro w okresie wyjściowym

0x01 graphic
- zmiana ceny (price) - różnica pomiędzy nową ceną a ceną wyjściową

0x01 graphic
- wyjściowa cena

Stosuje się dwa zapisy tego wzoru:

0x08 graphic
Przyjmując za kryterium podziału wielkość współczynnika elastyczności cenowej wyróżnia się następujące rodzaje popytu:

0x08 graphic

0x08 graphic

0x01 graphic
pozwala przewidzieć reakcje konsumentów na zmianę cen.

Informacje te pozwalają dokonać odpowiednich zmian struktury produkcji i podaży Znajomość tej miary daje informację, czy i o ile podnieść cenę lub ją obniżyć - jest więc ona bardzo użyteczna.

Dochodowa elastyczność popytu.

Jest to stosunkowa zmiana popytu na dane dobro podzielona przez stosunkową zmianę dochodu. Inaczej mówiąc jest to procentowa zmiana popytu do procentowej zmiany dochodów.

0x01 graphic

gdzie:

0x01 graphic
- współczynnik dochodowej zmiany popytu

0x01 graphic
- zmiana wielkości popytu pod wpływem zmiany dochodu (quantity)

0x01 graphic
- wielkość popytu na dobro w okresie wyjściowym

0x01 graphic
- dochody w okresie wyjściowym

0x01 graphic
- zmiana dochodów realnych - różnica pomiędzy nowymi dochodami, a wyjściowymi

Wyróżnia się:

Dochodowa elastyczność popytu określa o ile procent zmieni się popyt na towary gdy dochód konsumenta zmieni się o 1%.

Wyróżnia się:

Dobra te charakteryzują się elastycznością popytu w następujący sposób:

Rodzaj dóbr

Elastyczność dochodowa popytu

Zmiana wielkości popytu

Zmiana udziału w budżecie gdy budżet wzrasta

Przykład

Dobra zwykłe

Dodatnia

Rośnie wraz ze wzrostem dochodów

-

Dobra luksusowe

Większa od 1

Popyt rośnie szybciej niż dochód

Wzrost

Jachty

Dobra pierwszej potrzeby

(0;1)

Popyt rośnie wolniej niż dochód

Spadek

Żywność

Dobra niższego rzędu

Ujemna

Popyt spada ze wzrostem dochodów

Spadek

Chleb

Cenowa elastyczność podaży

Definicja: Cenowa elastyczność podaży jest to stosunek (relacja) względnej zmiany podaży do względnej zmiany ceny.

Inaczej mówiąc jest to stosunek procentowej zmiany podaży do procentowej zmiany ceny.

Cenową elastyczność podaży wyraża się przy pomocy następującego wzoru:

0x01 graphic

gdzie:

0x01 graphic
- współczynnik cenowej elastyczności podaży; E - elastyczność (elastisity), p - cena, s - podaż (supply)

0x01 graphic
- zmiana wielkości podaży pod wpływem zmiany ceny (quantity)

0x01 graphic
- wielkość podaży dobra w okresie wyjściowym

0x01 graphic
- zmiana ceny (price) - różnica pomiędzy nową ceną a ceną wyjściową

0x01 graphic
- wyjściowa cena

Cenowa elastyczność podaży może przybierać różne wartości - generalnie są one dodatnie.

Podaż zmienia się na ogół w tym samym kierunku co cena, chociaż nie zawsze w tym samym stopniu.

Ze względu na wielkość 0x01 graphic
wyróżnia się następujące rodzaje podaży:

0x08 graphic

0x08 graphic

0x08 graphic

interesująca dla

ekonomii - duża

przedsiębiorczość

0x08 graphic

0x08 graphic

zmiany cen nie wywołują zmiany podaży

małe zmiany ceny

wywołują nieograniczone

zmiany ilości

(przypadek czysto teoretyczny)

Elastyczność podaży opisuje we wszystkich tych przypadkach reakcje producenta na zmianę ceny.

Te pięć wskaźników jest mniej wykorzystywane.

Generalnie cenowa elastyczność podaży rośnie w miarę wzrostu rozpatrywanego okresu, bo dostosowanie firm do sytuacji rynkowej musi potrwać jakiś czas.

W przypadku pierwszym (podaż nieelastyczna) - są ograniczenia zdolności produkcyjnych przedsiębiorstwa - potrzeba czasu na zbudowanie nowych jednostek produkcyjnych.

Gdy potencjał produkcyjny nie jest w pełni wykorzystany, to firmy w krótkim okresie mogą zwiększyć podaż:

Lecz także te rozwiązania są ograniczone.

Trzeba więc czasu na inwestycje, które są procesem długookresowym.

W większości przypadków można znaleźć możliwości zwiększenia produkcji w krótkim okresie, o ile bodźce cenowe są wystarczająco silne.

Silne zwiększanie podaży przy danych mocach produkcyjnych jest bardziej kosztowne od normalnej produkcji - wzrost ceny musi pokrywać te koszty.

Są jednak przypadki, gdy podaż krótkookresowa jest bardziej elastyczna od długookresowej - np. metale kolorowe.

Przy analizie popytu i podaży trzeba uwzględnić czynnik czasu (szczególnie podaż - bo trudno zwiększyć szybko moce produkcyjne).

Współczynnik cenowej elastyczności podaży jest wskaźnikiem orientującym firmy i producentów co do możliwości wzrostu produkcji.

d

d

p

q

5%

2%

0x01 graphic

p

q

5%

0x01 graphic

5%

d

d

0x01 graphic

0x01 graphic

5%

p

q

10%

d

d

p

q

0x01 graphic

0x01 graphic

d

p

q

5%

0x01 graphic

d

cena

ilość

0x01 graphic

10%

5%

s

P1

P2

q1

q2

cena

ilość

0x01 graphic

P1

P2

q1

q2

s

10%

10%

cena

ilość

0x01 graphic

10%

20%

P1

P2

q1

q2

s

cena

ilość

0x01 graphic

10%

P1

P2

q1

s

cena

ilość

0x01 graphic

P1

q1

s



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ELASTYCZNOŚĆ POPYTU I JEJ RODZAJE
Inzynieria genetyczna roslin i jej wykorzystanie w rolnictwie
A Krajna, E Małkiewicz, K Sujak Lesz Wiedza potoczna ucznia i jej wykorzytsanie w edukacji
Soda oczyszczona w domu i jej wykorzystanie
V semestr, Ocena stron z domena edu - Piotr Zając, Ocena jakości informacji elektronicznej oraz jej
Energia jądrowa i sposoby jej wykorzystania, Fizyka Liceum, różne
6. Technika PCR i jej wykorzystanie-ok, Biologia II, Biologia molekularna
Oś liczbowa i jej wykorzystanie, edukacja matematyczna z metodyką
13 co to jest nizyna i jej wykorzystywanie w produkcji żywności
Inzynieria genetyczna roslin i jej wykorzystanie w rolnictwie
A Krajna, E Małkiewicz, K Sujak Lesz Wiedza potoczna ucznia i jej wykorzytsanie w edukacji
baza noclegowa wedlug stanu w dniu 31 lipca 2015 r i jej wykorzystanie w i polroczu 2015
Zdolność usługowa obiektów hotelarskich i jej wykorzystanie
Synteza zol żel i jej wykorzystanie w ceramice
W3 Elastycznosc popytu i podazy
elastyczność popytu (power point)
elastycznosc popytu i podazy
Elastyczność popytu i podaży
07 Elastyczność popytu, podaży zadaniaid 6714

więcej podobnych podstron