Szczepionka DPT(Di-Per-Te)
1. Jest to szczepionka skojarzona przeciw:
-błonnicy (diphteria)-choroba wywołana infekcją Corynebacterium diphteriae(efekt toksyny)
-tężcowi(tetanus)- --------II-------Clostridium tetani(neurtoksyna)
-krztuścowi(pertusis)- -----II------- Bordetella pertusis(toksyna)
Szczep.DPT wprowadzono Polsce w latach60.Mimo to w latach 90 nastąpił wzrost zachorowalności.Szczepienie powinno być realizowane w 4 dawkach w 1i2r.ż:
I dawka-2m-c życia,
II-przełom 3 i 4 m-ca,
III-5m-c,
IV-16-18m-c(Zaleca się podać także dawkę przypominającą w 6 r.ż)
2. W Polsce stosuje się DPT zwierającą:
-toksoid(czyli anatoksyna) błonnicy
-toksoid tężcowy
-zawiesinę pełnych zabitych komórek B.pertussis
Szczepienia DPT są niezbędne,gdyż odporność na błonnicę spada z wiekiem, podobnie zresztą jak w tężcu (co więcej odporność na tężca powstaje TYLKO po szczepieniu).Zastosowanie w DTP pełnokomórkowej szczepionki przeciw krztuścowi daje wysoką immunogennością,ale jest też przyczyną wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych(skutek endotoksyn kom.)
3. Wśród odcz. niepoż. wyróżniamy:
a)miejscowe-bolesność, zaczerwienienie, obrzęk w miejscu wstrzyknięcia
b)ogólne-wzrost temp., rzadziej drgawki,długotrwały płacz,obj. neurolog. w postaci ostrej encefalopatii
W związku z tym pewne grupy dzieci są zwolnione z szczep.(najczęściej p-ciw krztuścowi).
Są to osoby z:
-uszkodzeniami OUN(padaczka)
-alergią wielonarzadową
-nawracającymi inf. układu oddech.
-niedoborami immunolog.
-niepożadąnymi odcz. poszczepien.
-przewlekłym WZWB i C
4. W celu wyeliminowania tych reakcji, opracowano szczep. acelularne p-w krztuścowi.Zawierają one wyłącznie izolowane antygeny taki jak:
1. toksyna krztuścowa
2. hemaglutyninę włókienkową
3. pertraktynę
4. aglutynogen rzęskowy typ 2 i 3
W zależnosci od tego ile antyg. Zawartych jest w szczep. wyróżniamy: szczep. 1, 2, 3, 5-antygenowe.Im więcej antygenów tym większ immunogenność, ale i reaktogenność (alergiczność)Spośród 5 antyg.jedynie pertraktyna powoduje powstanie długotrwałej odporności.Stymuluje ona tworzenie przeciwciał,które pobudzają fagocytozę bakterii(tej właściwości nie posiadają pozostałe antygeny).Indukuje tez produkcję opsonin(IgM) niezbędnych w proc. fagocytozy.Szczepienia 3, 4, 5,-antygenowe chronią przed zachorowaniem, a 1-antyg.(toks. krztuścowa) i 2-antyg.(toks. krztuś.+hemaglutynina)łagodzą objawy.Szczepionki acelularne stosuje się w Polsce w doszczepianiu.