grupa A
Znaczenie wrażliwości dotykowej noworodka
- podstawa dla rozwoju odruchu poszukiwania i ssania( odruchy przystosowawcze)
-odczuwanie bólu, doświadczanie niewygody i przyjemności
-kształtowanie przywiązania ( bliskiej więzi emocjonalnej z opiekunem)
Scharakteryzować odruch Moro
czyli odruch obejmowania. Jest to odruch charakterystyczny dla noworodka, zanikający w 1. Roku życia. odruch występujący w odpowiedzi na gwałtowną zmianę położenia ciała noworodka, nagły hałas, ostry dźwięk. Noworodek reaguje energicznym wyprostowaniem kończyn górnych i dolnych, wygięciem pleców w łuk i odchyleniem głowy do tyłu, po czym zaciska pięści, a odrzuconymi wcześniej na boki rękami wykonuje powolny ruch objęcia klatki piersiowej.
Dla którego okresu w myśleniu jest egocentryzm i czym jest egocentryzm
egocentryzm to niezdolność do ujmowania świata z punktu widzenia innego niż własny. Charakteryzuje on okres przedoperacyjny ( 0- 2 r. ż)
Przyczyny wzmożonej emocjonalności w okresie dorastania
zmiany hormonalne, zmiany ról społecznych
Rozwój wyobraźni w wieku przedszkolnym
- bardzo intensywny rozwój wyobraźni
-głównie wyobrażenia twórcze
-wyobrażenia fantastyczne, w zabawach dominuje fikcja
-dominacja wyobraźni dowolnej
-animizm, antropomorfizm
-ekspansywność wyobrażeń, dzieci w zabawie tworzą własny świat, żyją w świecie własnej wyobraźni
Psychologiczne konsekwencje odrzucenia przez grupę rówieśniczą
-poczucie osamotnienia, krzywdy, nieszczęścia
-obniżona samoocena
-agresja lub nieśmiałość
-brak możliwości uczenia się umiejętności społecznych
Metody poszukiwania tożsamości w okresie dojrzewania
rozmowy, dyskusje, wymiana poglądów, lektura, refleksja, zdobywanie zróżnicowanych doświadczeń
Na czym polega konflikt ról we wczesnej dorosłości
gdy każda rola wymaga innego zachowania lub gdy brakuje czasu do spełniania ich wymogów
Zmiany rozwojowe w okresie późnej dorosłości w sferze emocjonalnej i motywacyjnej
1. Zmiany w sprawności fizycznej, w kondycji zdrowotnej i w wyglądzie zewnętrznym (np. funkcjonowanie zmysłów, zmiany dotyczące snu, pogorszenie zręczności, choroby)
2. zmiany w sferze poznawczej (np. uwaga, pamięć, uczenie się, mądrość)
3. zmiany w sferze emocjonalnej i motywacyjnej ( np. mniejsza intensywność i częstotliwość emocji, osłabienie motywacji)
4. ogólne spowolnienie reakcji, utrata energii życiowej
Na czym polega zmiana ról społecznych w okresie średniej dorosłości
z osoby pracującej stajemy się emerytami, z małżonków- wdowami/ wdowcami, z rodziców -dziadkami
Ukazać interakcje aktywności własnej z innymi czynnikami rozwoju.
Aktywność własna jednostki polega na czynnym zaspokajaniu potrzeb, poprzez coraz lepsze orientowanie się w rzeczywistości oraz coraz sensowniejsze działanie. Źródłem aktywności dziecka mogą być przypadkowe, spontaniczne bodźce zewnętrzne, wyzwalające własne działanie i poprzez nie - poszerzające zakres wiedzy, doświadczenia, odczuć empirycznych. Jednakże jego aktywność może być także stymulowana, w sposób zamierzony, poprzez inne osoby. Aktywność ta przybiera coraz wyższe formy - od zabawy, poprzez pracę oraz własną twórczość, kreatywność w stosunku do otaczającej rzeczywistości.
grupa B
scharakteryzowac odruch chodu automatycznego
Dziecko trzymane pod pachami a dotykające stópkami podłoża, zaczyna maszerować. Jest to odruch chodu automatycznego, który zanika między drugim a trzecim miesiącem życia
.na czym polega i czemu służy tworzenie neologizmow
jest to tworzenie nowych wyrazów aby nazwać nieznany wcześniej przedmiot czy sytuację. Neologizmy służą również odnowieniu czy odświeżeniu języka, ale nie należy z nimi przesadzać.
opisowe: na podstawie przykładów scharakteryzować proces asymilacji i akomodacji
asymilacja- włączanie nowych bodźców do istniejących schematów( przykład: dla dziecka, które potrafi już chodzić, przechadzka po śliskim chodniku będzie asymilowana do uprzednio istniejącego schematu chodzenia
akomodacja- modyfikacja schematów pod wpływem nowych bodźców ( przykład: dziecko, które nazywa muchę "ptaszkiem" (asymiluje do istniejącego schematu) i dowiaduje się, że mucha nie jest ptaszkiem, ale owadem. W tym momencie schemat dziecka "to, co lata, jest ptaszkiem" zostaje zakomodowany do nowej informacji: "to, co lata, jest ptaszkiem lub owadem".
opisowe: jakie sa zachowania młodzieży zw. z kryzysem tożsamości
- sprzeczne dążenia, kontrastujące ze sobą silne emocje ( np. bunt i posłuszeństwo, lęk i nadzieja)
- nadmierne utożsamianie z idolami
- tworzenie grup i subkultur młodzieżowych ( kształtowanie postawy nietolerancji wobec wszystkich „innych”)
- specyficzne cechy miłości nastolatków
różnice w przyjaźni u dziewcząt i chłopców
Dziewczynki witają nowo przybyłe dziecko przyjaźnie i z życzliwością. Chłopcy z obojętnością, często z irytacją. Chłopcy wymyślają opowiadania pełne walki, napięcia i czarnych charakterów. Opowieści dziewczynek koncentrują się na domu, przyjaźni, emocjach. Chłopiec opowie historię o rabusiu, dziewczynka opowie tę samą historię z punktu widzenia ofiary. Zabawy chłopców są brutalne i gwałtowne. Cechują je: potrzeba kontaktu cielesnego, nieprzerwana aktywność, konflikty, potrzeba przestrzeni. Rezultat ma być jasno określony i wyraźny. Po zabawie chcą wiedzieć kto wygrał, a kto przegrał. Typowe zabawy dziewczynek opierają się na kolejności uczestnictwa w ściśle zdefiniowanych etapach gry i współzawodnictwie pośrednim. Gra w klasy to idealna zabawa dla dziewczynek. Chłopcom bardziej odpowiada berek. Dziewczynki, jeśli się kłócą, a kłócą się rzadziej niż chłopcy, spory rozwiązują za pomocą argumentacji słownej. Chłopcy używają wyzwisk, popychania i poszturchiwania oraz niekiedy pięści. Chłopcy są w bezustannym ruchu, a ich skłonność do agresji wyraża się w zabawach opartych na działaniu, współzawodnictwie, dominacji i przywództwie.
jak wpływają relacje uczuciowe w rodzinie na rozwój empatii
Empatia- w psychologii zdolność odczuwania stanów psychicznych innych osób (empatia emocjonalna), umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia, spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość (empatia poznawcza).
-zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dziecka
- poczucie bezpieczeństwa i zaufania
-doświadczenie empatycznej opieki jako podstawy podobnych reakcji wobec innych
-zachowanie rodziców jako wzorzec
role społeczne w okresie starosci
- rola emeryta
-wdowieństwo
- rola dziadków
na czym polega kreatywność wg ericksona
- zainteresowanie dobrem następnych pokoleń
-postawa troski
-potrzeba osobistego „wkładu” w świat, pozostawienie po sobie „śladów”
Potrzeba dzielenia się wiedzą i doświadczeniem
na czym polega obciążenie roli
Gdy właściwości i umiejętności osoby są niewspółmierne z wymaganiami roli
czynniki warunkujące rozwój psychiczny
-natywizm( J. J. Rousseau) teoria ta zakłada, że wszelki rozwój oraz zachodzące zmiany i ich przebieg jest uwarunkowany genetycznie, że jednostka dziedziczy określone cechy po przodkach a posiadany geotyp wywiera wpływ na jego rozwój
-empiryzm ( J. Locke) rozwój jednostki w głównej mierze jest uwarunkowany przez określone środowisko, w którym żyje dana jednostka, np. dziecko chodzi z rodzicami do filharmonii co kształtuje jego zamiłowanie do muzyki poważnej
-teoria dwuczynnikowa( teoria konwergencji) -zakłada, że rozwój jednostki jest uzależniony zarówno od genotypu jaki i od środowiska, w którym dana jednostka wzrasta, dojrzewa, żyje
-koncepcje wieloczynnikowe, np. zadatki organiczne, aktywność własna, środowisko, wychowanie i nauczanie
-interakcjonizm-
2 choroby matki i 2 rodzaje leków, które mogą zagrozić płodowi
Różyczka, świnka, ospa wietrzna, AIDS
leki hormonalne, uspokajające, nasenne, antybiotyki, aspiryna w dużych dawkach
grupa C
interakcjonizm
czynniki rozwoju nigdy nie występują niezależnie od siebie, w izolacji. Interakcje między nimi są przynajmniej tak ważne, jak działanie każdego z nich.
czemu w 1szym trymestrze mogą powstawać wady wrodzone?
W czasie pierwszego trymestru formują się główne narządy dziecka, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na te właśnie miesiące i to co może powodować wady wrodzone. Takie czynniki dzielimy na genetyczne i teratogenny. Dziedziczenie genów wywołuje określone choroby (choroby dziedziczne). Powstają anomalie chromosomowe czyli brak lub nadmiar pewnych chromosomów co skutkować może np. zespołem Downa u dziecka. Wpływ teratogenów na rozwój zależy od momentu ich działania. Zaliczamy do nich choroby matki, szczególnie wirusowe, alkohol, papierosy, narkotyki, leki terapeutyczne, nieprawidłowa dieta matki, wiek i stres matki oraz zagrożenia środowiskowe.
wymienić odruchy zanikające w 1szym roku życia
- odruch ssania
-odruch poszukiwawczy
-odruch chwytny
-odruch Babińskiego
-odruch Moro (obejmowania)
-odruch chodu automatycznego
-odruch toniczno- szyjny
-odruch pływania
agresja instrumentalna- co to jest i jak jej przeciwdziałać
jej celem jest uzyskanie określonej korzyści. Nie należy jej ulegać.
na czym polega zabawa równoległa i w jakim okresie występuje
Bawienie się obok innych dzieci takimi samymi przedmiotami, ale bez prawdziwej interakcji lub współpracy. Występuje w wieku 5-6 lat.
jakie zachowania niemowlęcia może świadczyć o przywiązaniu?
Noworodek odruchowo szuka zapachu i głosu matki. Niemowlę wodzi za nią oczami, płacze, starając się ją zatrzymać przy sobie. Około 6 tygodnia życia dziecko znajdujące się w
przyjaznych warunkach zaczyna się uśmiechać, gdy czuje zadowolenie. Wzrusza tym
otoczenie, zwraca na siebie uwagę, wzbudzając - jakże potrzebne w tym okresie -
opiekuńcze uczucia. W 30 tygodniu wraz z rozwojem nerwu wzrokowego dziecko zaczyna rozpoznawać twarze ludzkie, co też warunkuje przywiązanie. Niemowlę najpierw zapamiętuje matkę, gdyż stwarza ona łatwo przewidywalne sytuacje, stając się punktem odniesienia do różnicowania innych twarzy. Pierwsze oznaki przywiązania pojawiają się zwykle około 6-8 miesiąca życia, wiąże się to ściśle ze sferą rozwoju emocjonalnego, usprawnieniem pamięci i innych funkcji poznawczych. Dominującym uczuciem w tym okresie staje się lęk i nieufność wobec obcych. Dziecko głośnym płaczem protestuje, kiedy matka chce je na chwilę
opuścić. Okres ten nazwano wiekiem nieśmiałości, ponieważ dziecko płacze na
widok obcych osób, szukając intensywnie matki. W wieku 8 miesięcy większość dzieci potrafi już raczkować, pozwala im to samodzielnie znaleźć się w pobliżu matki.
wymienić 6 czynników świadczących o przystosowaniu do roli emeryta
- postawy wobec pracy zawodowej i wobec emerytury
-wykształcenie, wykonywany zawód
-osobowość
-oczekiwania dotyczące emerytury
-przygotowania do przejścia na emeryturę
-sytuacja rodzinna
ograniczenia i osiągnięcia myślenia w okresie operacji konkretnych
Osiągnięcia myślenia: odwracalność myślenia, decentracja
ograniczenie myślenia: rozumowanie uzależnione od danych wzrokowych i konkretnych przedmiotów
rola intymności wg Ericksona
zdolność stopienia w jedno własnej tożsamości z kimś innym, bez obawy o utratę czegoś swojego. Umiejętność stworzenia i utrzymania bliskiego związku; komunikacja, otwartość, wzajemne zaufanie, zaangażowanie, szacunek, odpowiedzialność, troska, poczucie „my”
na czym polega konflikt ról w okresie średniej dorosłości, podać przykład
jest to psychologiczny problem opieki nad starzejącymi się rodzicami, trudność z akceptacją nowej odpowiedzialności. Dotychczas to rodzice otaczali nas opieką a teraz my musimy odwdzięczyć się tym samym, strach przez porażką
emocje w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym porównanie
wiek przedszkolny:
- bogactwo źródeł emocji
-brak umiejętności kontrolowania emocji reakcje emocjonalne częste i silne oraz zmienne- labilność emocjonalna
-bogactwo i zróżnicowanie emocji oraz ekspresji emocjonalnej
-dziecko nie umie maskować ani tłumić emocji; ekspresja emocjonalna- spontaniczna i szczera
-radość, zadowolenie, intensywny rozwój poczucia humoru
-wyobraźnia jako źródło lęku
-gniew w relacjach z dorosłymi i z rówieśnikami
Wiek młodszy szkolny:
-nowe środowiska- nowe, społeczne źródła emocji
-próby panowania nad emocjami, rozwój możliwości skrywania uczuć i udawania emocji
-stereotypy związane z rolą płciową a ekspresja emocjonalna
-emocje mniej labilne, trwalsze, większe zrównoważenie emocjonalne
Intensywny rozwój uczuć wyższych: intelektualnych, społecznych, estetycznych, moralnych
grupa D
zmiany ilościowe i jakościowe
częstotliwość i sprawność danego zachowania wzrasta (zwiększa się zasób słów)
- zmiana jakościowa nowe ustrukturowane, uporządkowanie nowych wewnętrznych struktur
przykłady:
ilościowe- np., gdy coraz bardziej wzrasta dana cecha człowieka
jakościowe- np. przejście od gaworzenia do gruchania, od pamięci mimowolnej do dowolnej
coś, że jak płód reaguje na bodźce słuchowe od 5 miesiąca
-zwiększenie aktywności
-przyspieszenie rytmu serca
-obudzenie
-niepokój ruchowy
-przystosowanie się do bodźców
-zapamiętywanie bodźców
zachowania (?) specyficzne i niespecyficzne -który, w którym wieku
manipulacja niespecyficzna- przekładanie z ręki do ręki, wykorzystywanie przedmiotów niezgodnie z przeznaczeniem ( II połowa 1r.ż)
manipulacja specyficzna ( 2 r.ż)
co to jest centracja?
koncentrowanie uwagi na jednej tylko właściwości sytuacji
co to jest szyk psychologiczny (popr. )
czemu wiek średni nazywamy "łącznikiem"
czym rózni się lęk u dzieci w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym
dlaczego kryzys tożsamości jest charakterystyczny w wieku adolescencji
Młody człowiek szuka własnej, indywidualnej i niepowtarzalnej drogi życiowej - i nie chodzi tu tylko o drogę kariery zawodowej, czy pełnienie ról społecznych w rodzinie, lecz także o poszukiwanie wartości uniwersalnych, wprowadzających ład w ludzkie życie. W tym czasie najsilniej przemawiają do młodych ludzi różne ideologie.
przyczyny występowania agresji u dzieci
Przyczyn agresji należy doszukiwać się:
W środowisku rodzinnym, które ma bardzo ważny wpływ na powstawanie zachowań agresywnych.
W szkole jako instytucji wraz z jej uwarunkowaniami pedagogicznymi oraz sposobem organizacji procesu dydaktycznego, może również przyczynić się do powstawania zachowań agresywnych
Kolejne przyczyny zachowań agresywnych to:
- mało rozwinięta samokontrola swoich emocji. Dzieci mają wówczas ogromne kłopoty w radzeniu sobie ze strachem, lękiem, poczuciem krzywdy lub winy i nie są w stanie przewidzieć swoich reakcji emocjonalnych - nie kontrolują swoich zachowań
- ustabilizowane wzory zachowań agresywnych i stosowania przemocy zapewniają im odnoszenie sukcesów w grupie rówieśniczej, nieformalnej
- używanie alkoholu i narkotyków. Alkohol i narkotyki powodują wzrost zachowań agresywnych, ponieważ obniżają kontrolę i ograniczają właściwą ocenę sytuacji.
- usposobienie dziecka. Istnieje większe prawdopodobieństwo, że agresja rozwija się u dziecka aktywnego, o większym temperamencie niż u dziecka o temperamencie łagodniejszym.
coś o akceptacji roli emeryta, od czego zależy
-postawy wobec pracy zawodowej i wobec emerytury
-wykształcenie, wykonywany zawód
-osobowość
-płeć
-sytuacja rodzinna
-sytuacja materialna
-stan zdrowia, sprawność fizyczna
- zainteresowania, aktywność
-kontakty społeczne
-oczekiwania dotyczące emerytury
- przygotowania do przejścia na emeryturę