1. Podział zadań publicznych między organy administracji rządowej a gminy, powiaty i województwa pociąga również za sobą konieczność dokonania podziału dochodów publicznych - stanowią one bowiem materialną bazę wykonywania zadań publicznych. Konstruując system finansowy samorządu nie można wiec pomijać zależności między wysokością dochodów publicznych zasilających budżety JST a możliwością realizowania przez nie zadań własnych.
Zagadnienie podziału jest uregulowane w:
- Europejskiej Karcie Samorządu lokalnego (art.9)
Wysokość zasobów finansowych społeczności lokalnych powinna być dostosowana do zakresu uprawnień przyznawanych ich przepisami prawa krajowego
- Konstytucji (art.167)
Gwarantuje JST udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań> W razie zmian w zakresie zadań i kompetencji JST należy dokonać odpowiednich przesunięć w podziale dochodów publicznych.
- Ustawie o samorządzie gminnym
W razie nałożenia na gminę nowych zadań należy zapewnić jej konieczne środki finansowe w postaci zwiększonych dochodów własnych lub subwencji.
Karta, Konstytucja i Ustawa JST wymagają aby podziału środków publicznych między organy administracji rządowej a JST dokonywać proporcjonalnie do wysokości wydatków jakie wiążą się z realizacją zadań publicznych
2. Art. 167 ust.2 wymienia:
dochody własne
subwencje ogólne
dotacje celowe z budżetu państwa
Podstawowym zatem elementem dochodów JST powinny być dochody własne. Wymienione bowiem zostały na pierwszym miejscu.
Ustawodawca ani jakikolwiek organ administracji rządowej nie może JST dochodów własnych pozbawić. Dochody te powinny być natomiast uzupełnione przez subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa. Dotacje celowe nie mogą mieć jednak zasadniczego znaczenia jako źródło finansowania JST. Konstytucja wymienia je bowiem na ostatnim miejscu.
Powołany artykuł nie formułuje zamkniętego katalogu dochodów JST. Możliwe jest zatem przekazywanie tym jednostkom innych jeszcze źródeł dochodów. Musi to nastąpić w drodze ustawowej.
3. Dochody własne
są one źródłem finansowania zadań własnych JST
stanowią udział własny w przypadku ubiegania się o dofinansowanie ze źródeł zewnętrznych.
Dochody własne w szerokim ujęciu to te w stosunku do których JS przysługuje prawo podmiotowe podlegające ochronie sądowej tak na gruncie prawa cywilnego jak i publicznego.
Według tego modelu do dochodów własnych należy zaliczyć.
dochody z podatków i opłat
udziały w dochodach budżetu państwa
dochody z majątku
subwencje
Według innej koncepcji dochodami własnymi są dochody pobierane przez JST we własnym imieniu na własny rachunek oraz na własne ryzyko lub ze źródeł przyznanych im bezterminowo i w całości na mocy odpowiednich przepisów.
4. Zgodnie z przepisami EKSL system dochodów społeczności lokalnych powinien być zróżnicowany i elastyczny. Ma to zapewnić możliwość finansowania zadań nałożonych na JST w zmieniających się uwarunkowaniach gospodarczych i społecznych. System ten powinien obejmować różnego rodzaju źródła dochodów. Powinny być one na tyle zróżnicowane aby w danej sytuacji gospodarczej nie spadła jednocześnie wydajność wszystkich lub istotnej części tych dochodów.
Zasadnicza części dochodów społeczności lokalnych powinny być dochody własne. Dochody te najlepiej odpowiadają charakterowi JST.
Podstawową cechą źródeł dochodów własnych jest swoboda dysponowania płynącymi z nich środkami.
Wśród dochodów własnych powinny znajdować się dochody z podatków i opłat których wysokość ustalają w zakresie określonym ustawą społeczności lokalne.
5. Obok dochodów własnych muszą istnieć finansowe instrumenty wyrównawcze oraz równoważące. Wymaga tego ochrona społeczności lokalnych słabszych finansowo. Celem ich jest korygowanie skutków nierównego podziału źródeł dochodów własnych oraz nierównego obciążenia wydatkami.
6. Poza dochodami własnymi oraz środkami wyrównawczymi i równoważącymi mogą występować inne źródła przekazywane im na finansowanie specyficznych projektów a więc konkretnie wskazanych zadań EKSL zastrzega jednak że przyznanie JST tych środków nie powinno zagrażać swobodnemu prowadzeniu przez nie własnej polityki w zakresie przyznanych im uprawnień. Środki przekazywane ma finansowanie określonych zadań w ogóle nie powinny występować jako źródło finansowania zadań własnych ograniczają wówczas swobodą działania społeczności lokalnych.
7. Do podatków pobieranych na rzecz budżetów gmin należą:
podatek rolny
podatek leśny
podatek od nieruchomości
podatek od spadków i darowizn
podatek od osób fizycznych (karta podatkowa)
podatek od czynności cywilno-prawnej
podatek od środków transportu
Obok podatków do budżetów gmin wpływają także dochody publiczne jak opłaty. Wpływy z opłat obejmują dochody z tytułu opłaty skarbowej, jak również opłat lokalnych tj.:
opłaty targowej
opłaty miejscowej
opłaty uzdrowiskowej
opłaty od posiadania psów
Do budżetu gmin wpływają dochody z innych opłat, jeżeli przepisy szczególnych ustaw wskazują, że w całości lub części stanowią one dochody gmin. Są nimi m.in. opłaty eksploatacyjne.
8. Większość podatków i opłat stanowiących dochody gminy wpłacana jest bezpośrednio na rachunek danej gminy, a więc przez podatników, płatników i inwestorów. Część z nich :
podatek od spadków i darowizn
karta podatkowa
podatek od czynności cywilnoprawnych
pobierane są przez naczelników urzędów skarbowych a dopiero później do budżetu gmin. O takim zróżnicowaniu form wpłacania gminnych podatków i opłat budżetowych, a więc bezpośredniej i pośredniej, zdecydowało wiele czynników:
stopień trudności wymiaru i poboru niektórych podatków i opłat
konieczność dokonywania w tym zakresie odpowiedniej kontroli
stopień fachowości aparatu podatkowego
9.Gmina (art.4)
1. Wpłaty z określonych podatków:
od nieruchomości
rolny leśny
od środków transportowych
od spadków i darowizn
od czynności cywilno-prawnych
karta podatkowa
2. Wpływy z określonych opłat:
uzdrowiskowa
miejscowa
targowa
od posiadania psów
opłata skarbowa
opłata eksploatacyjna
inne opłaty (np. adiacenckie?)
3. Dochody realizowane przez gminne jednostki budżetowe (szkoły, urzędy)
4. Wpłaty gminnych zakładów
5. Dochody z majątku (najmu, sprzedaży, dzierżawy)
6. Kary pieniężne, grzywny ( tu np. za usuwanie drzew)
7. Różnego rodzaju odsetki (od zaległości podatkowych, na rachunkach bankowych)
8. Dotacje celowe z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego
9. Udział w dochodach budżetu państwa realizowanych w związku z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej. Udział w dochodach ( udział 5%)
10. Udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych. Na wysokość tych dochodów jednostka samorządu nie ma wpływu.
39,34% - od osób fizycznych
6,71% od osób prawnych które mają siedzibę na obszarze gminy
11. Inne dochody wynikające z odrębnych przepisów
10. Powiat (art.5)
1. Podatków powiat nie ma
2. Wpływy z opłat:
pobierane na podstawie ustawy o drogach
za parkowanie pojazdów na drogach powiatowych
wykorzystywanie pasa drogowego - umieszczenie na nim reklam
3. Dochody realizowane przez powiatowe jednostki budżetowe
4. wpłaty powiatowych zakładów
5. dochody z majątku (najmu, dzierżawy, sprzedaży)
6. Kary pieniężne, grzywny
7. Różnego rodzaju odsetki (od zaległości podatkowych, na rachunkach bankowych)
8. Dotacje celowe z budżetu innych jednostek samorządu terytorialnego
9. Udziały w dochodach budżetu państwa realizowanych w związku z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej. Udział w dochodach (większy nawet do 20% w zadaniach zleconych) - czynności prawne w imieniu skarbu państwa, 25% - dochodu z obrotu nieruchomościami skarbu państwa.
10. Udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych. Na wysokość tych dochodów jednostka samorządu nie ma wpływu.
10,25% - od osób fizycznych
1,6% - od prawnych
11. Inne dochody wynikające z przepisów.
11. Województwo (art.6)
1. Podatków województwo nie ma
2. Wpływów z opłat nie ma
3. Dochody realizowane przez wojewódzkie jednostki budżetowe
4. Wpłaty wojewódzkich zakładów
5. Dochody z majątku (najmu, sprzedaży, dzierżawy)
6. Kary pieniężne, grzywny
7. Różnego rodzaju odsetki (od zaległości podatkowych, na rachunkach bankowych)
8. Dotacje celowe z budżetu innych jednostek samorządu terytorialnego
9. Udziały w dochodach budżetu państwa realizowanych w związku z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej.
10. Udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych. Na wysokość tych dochodów jednostka samorządu nie ma wpływu
1,5% - od osób fizycznych
14% od osób prawnych
11. Inne dochody wynikające z odrębnych przepisów
Dochodami województwa są opłaty pobierane na podstawie ustawy o drogach publicznych (opłata za parkowanie, reklamy w pasie drogowym w celu naprawy drogi pas zajety i opłata za to.
12.
Art.168
JST mają prawo ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie określonym w ustawie
Art. 217
Nakładanie podatków, innych danin publicznych określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy.
Wprowadza on zasadę ustawowego nakładania danin i kształtowania konstrukcji danin publicznych. Poza ustawą tryb i warunki płatności, a wszystko inne zawarte w ustawie.
Cechą dochodów własnych jest swoboda ich wydatkowania, ale cechą powinna być możliwość oddziaływania na konstrukcję i pobór tych dochodów, żeby były naprawdę własne. Chodzi o to żeby JST mogła sama prowadzić politykę własnych zadań (w województwie polityka rozwoju)
Europejska Karta Samorządu lokalnego wymaga aby ? dochodów własnych którymi są:
- daniny publiczne których wysokość stawki społeczności lokalne powinny mieć prawo ustalać
Art.217 Konstytucji - wynika z niego że nakładanie danin publicznych, podatków, opłat, stawek podatkowych, zasad przyznawania zwolnień wynika z ustawy. Wprowadza zasadę ustawowego nakładania i kształtowania konstrukcji danin publicznych,
W rozdziale VII art. 168 - ogranicza zasadę nakładania danin publicznych.
I oba te artykuły to jak to jest jeżeli chodzi o konstruowanie danin publicznych w Polsce.
Art. 168 _ JST mają prawo ustalania wysokości podatku w granicach ustalonych ustawami. Umożliwia przekazanie JST w formie ustawy uprawnienia do kształtowania wysokości podatków i opłat lokalnych. Konstytucja daje więcej niż karta.
Województwo ma uprawnienia do określania wysokości stawki - ustawa pozwala (ustawa o podatku rolnym, leśnym, podatku od opłat lokalnych). W odniesieniu do gmin - mają własne podatki i mają istotne znaczenie fiskalne.
Ustawy podatkowe - w tym szukamy na czym polegają uprawnienia - określenie wysokości stawki.
W podatku rolnym, leśnym rada gminy może obniżyć podatek wszystkim jednakowo, może wprowadzić zwolnienia przedmiotowe.
Subwencje ogólne - kolejna kategoria dochodów.
Obejmuje środki finansowe przekazywane z budżetu państwa bez określenia przeznaczenia tych środków. O przeznaczeniu tych środków decydują samodzielnie JST.
Dlatego ogólna a nie celowa. Z tej ogólności wynika to, że nie składa się sprawozdania z wykorzystania, nie podlega zwrotowi jeśli dobrze wyliczona bez względu czy dobrze czy źle wykorzystana.
Subwencja dla poszczególnych JST obliczana jest w oparciu o zobiektywizowane kryterium określone ustawowo. TZN. czyli nie mające charakteru uznaniowego. Z ustawy bo funkcjonowanie samorządu na podstawie ustawy
Ustawowo określone są zasady przekazywania subwencji. Ustawa wskazuje terminy, odsetki dla JST w razie nie przekazania w terminie, w ratach przekazywana. Odsetki od skarbu państwa w wysokości zaległości podatkowej 10% w stosunku rocznym.
Karta charakteryzuje cechy funkcje subwencji:
uzupełnienie dochodów własnych
wyrównywanie nierównego dostępu do źródeł dochodów własnych.
Wyrównywanie nierównego obciążenia wydatkami gmin (np. dodatki mieszkaniowe)
Subwencje są uzupełnione wpłatami JST do budżetu państwa.
Subwencja ogólna dla gmin składa się z 4 części:
- Część wyrównawcza
kwota podstawowa
kwota uzupełniająca
- Część równoważąca
- Część oświatowa
- Część rekompensująca
13. Uprawnienia do kształtowania wysokości podatków i opłat lokalnych zawarte są w ustawach, np.
ustawa z 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych
ustawa o podatku rolnym
ustawa o podatku leśnym
Rada gminy może różnicować wysokość stawek podatków np. obniżać w podatku rolnym i leśnym rada gminy może obniżać podatek lub może wprowadzić zwolnienia przedmiotowe.
Gminy nie mają prawa wprowadzać nowych lub likwidować już istniejących obciążeń podatkowych lecz posiadając organy właściwe do wymiaru i poboru podatków mogą decydować o zastosowaniu niektórych preferencji podatkowych albo w oparciu o uprawnienia z ustawy regulować wysokość stawek podatkowych.
14.
Udział we wpłatach z danego źródła dochodów oznacza, że z tego samego źródła korzystają wspólnie społeczności różnego rzędu. Najczęściej to społeczności lokalne w tym przede wszystkim gminy korzystają z części wpływów uzyskiwanych ze źródeł dochodów państwa. Państwo bowiem jako społeczność realizująca najbardziej kosztowne zadania rezerwuje dla siebie najwydajniejsze źródła dochodów. Może zatem przekazać część uzyskanych z tych źródeł wpływów społecznościom niższego rzędu.
Ustawa z 13. XI 2003r. o dochodach JST wymienia wśród dochodów własnych JST udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych. Oznacza to, że pewna określona część wpływów podatkowych państwa przekazywana jest na rzecz budżetu JST.
Gminy:
wysokość udziału od osób fizycznych 39,34%
wysokość udziału od osób prawnych 6,71%
Powiat:
od osób fizycznych 10,25%
od osób prawnych 1,40%
Województwo
od osób fizycznych 1,60%
od osób prawnych 14%
15. Część wyrównawcza
Składa się z kwoty podstawowej i kwoty uzupełniającej ta część wyrównawcza w całości finansowana ze środków państwa. W sumie subwencje dla gmin, powiatów, województwa to ok. 40 miliardów w kwocie podstawowej otrzymują gminy w ograniczonym dostępie do źródeł dochodów własnych.
Kwotę podstawową mierzy się wskaźnikiem potencjalnych dochodów podatkowych w przeliczaniu na 1 mieszkańca. Wskaźnik G:
Bierzemy pod uwagę wpływy z większości podatków i niektórych opłat (podatek rolny, leśny, od nieruchomości, opłata skarbowa), np. bierzemy pod uwagę podatek od spadków i darowizn - bo się zmienia.
Potencjalne dochody jakie mogła by uzyskać gdyby przyjęła max stawki i nie wprowadzała żadnych ulg ani zwolnień.
Udziały w podatkach państwowych
Kwota podstawową otrzymują gminy których wskaźnik G jest mniejszy niż 92% wskaźnik przeciętnego nie wyrównuje ona dochodów gminy do tego wskaźnika przeciętnego. Chodzi żeby mobilizować do szukania dochodów. Im biedniejsza dostaje więcej ale ciągle mało.
Kwotę uzupełniającą - dostają gminy w których gęstość zaludnienia jest mniejsza od średniej gęstości zaludnienia w kraju.
16. Część równoważąca
Jest w całości finansowana z wpłat gmin i jeszcze z kwoty uzupełniającej. Do budżetu państwa wpłat dokonują gminy których wskaźnik G przekracza 150% wskaźnika przeciętnego. Im bogatsza gmina to większa część nadwyżki max do 30%. Część tą rozdziela się między gminy według następujących kryteriów:
50% kwoty dzieli się między gminy miejskie które ponoszą znaczne wydatki na wypłatę dodatków mieszkaniowych.
25% tej kwoty przeznacza się dla pozostałych gmin które ponoszą znaczne wydatki na wypłatę dodatków mieszkaniowych (gminy wiejskie i wiejsko-miejskie)
25% dla gmin w których nastąpił ubytek dochodów
17. Część rekompensująca
Ma na celu uzupełnienie ubytków dochodu wynikającego z ustawowego zwolnienia od podatku od nieruchomości przedsiębiorców prowadzących działalność w specjalnych strefach ekonomicznych. Finansowana z budżetu państwa. Rekompensuje ubytek dochodów ale według stanu z 2000r i według stawek z 2000r.
18. Część oświatowa
Na jednakowych zasadach jest przekazywana gminom, powiatom i województwom. Globalna kwota części oświatowej określa na każdy rok ustawa budżetowa. Nie może być mniej niż w roku poprzednim. Tą kwotę dzieli się między wszystkie JST według zasad określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw edukacji narodowej w porozumieniu z ministrem finansów i po zaciągnięciu opinii strony samorządowej komisji wspólnej rządu i samorządu terytorialnego.
Wydając rozporządzenie właściwy minister powinien wziąć pod uwagę:
rodzaj szkół i placówek powiatowych
ilość uczniów w szkołach
stopień awansu zawodowego nauczycieli.
19. Powiat
Część wyrównawcza- subwencji dla powiatów finansowana jest w całości ze środków państwa. Składa się z dwóch kwot:
kwota podstawowa - przyznawana powiatom o ograniczonym dostępie do źródeł dochodów własnych
kwota uzupełniająca - kwotę tę otrzymują powiaty o dużym poziomie bezrobocia.
Dostęp poszczególnych powiatów do źródeł dochodów własnych ustala się na podstawie wysokości wskaźnika P tj. wskaźnika dochodów podatkowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Powiaty w odróżnieniu od gmin nie posiadają podatków stanowiących w całości źródło ich wyłącznych dochodów. Z tego względu wskaźnik P oblicza się dzieląc łączne dochody danego powiatu z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych, uzyskanych w roku poprzedzającym rok bazowy, przez liczbę mieszkańców tego powiatu.
Poziom bezrobocia poszczególnych powiatów mierzy się za pomocą wskaźnika B, oblicza się go dzieląc stopę bezrobocia w powiecie przez stopę bezrobocia w kraju. Powiat otrzymuje kwotę jeżeli jego wskaźnik B jest większy niż 1,1.
20.
Część równoważąca jest ona w całości finansowana z wpłat powiatów do budżetu państwa. Kwota rozdzielana jest w następujący sposób:
9% rozdziela się między powiaty z uwzględnieniem wydatków na rodziny zastępcze, wykonanych w roku poprzedzającym rok bazowy.
7% rozdziela się między powiaty wskazane przez ministra właściwego do spraw pracy, w których w danym roku budżetowym nie działa powiatowy urząd pracy
30% rozdziela się między powiaty w których długość dróg powiatowych w przeliczeniu na 1 mieszkańca powiatu jest wyższa od średniej długości dróg powiatowych w kraju w przeliczeniu na 1 mieszkańca kraju.
30% rozdziela się między miasta na prawach powiatu w zależności od długości dróg wojewódzkich i krajowych znajdujących się w granicach takiej JST.
24% rozdziela się między powiaty w nawiązaniu do zmian wysokości niektórych ich dochodów.
21. Województwa
Część wyrównawcza - w całości finansowana ze środków państwa Składa się z dwóch kwot:
- kwota podstawowa - otrzymują ją województwa o ograniczonym dostępie do źródeł dochodów własnych w których wskaźnik W jest mniejszy niż Ww.
W - wskaźnik dochodów podatkowych województwa oblicza się dzieląc jego dochody z udziałów we wpływach w podatkach dochodowych przez liczbę mieszkańców danego województwa
Ww - oblicza się dzieląc dochody ze wskazanych wyżej tytułów uzyskiwane we wszystkich województwach przez liczbę mieszkańców kraju.
Kwota podstawowa wynosi 72% różnicy między wysokością wskaźnika Ww a wskaźnikiem W.
- kwota uzupełniająca - otrzymują województwa o liczbie mieszkańców nieprzekraczającej 3 milionów. Wysokość tej kwoty oblicza się jako iloczyn 9% wskaźnika Ww oraz przeliczonej liczby mieszkańców.
22.
Część regionalna - finansowana jest ze wpłat województwa
Globalna kwota tej części subwencji dzielona jest zgodnie z przepisami o dochodach JST:
20% - dzieli się między województwa w których stopa bezrobocia jest wyższa od 110% średniej stopy bezrobocia w kraju.
40% - dzieli się między województwa w których powierzchnia dróg wojewódzkich w przeliczeniu na 1 mieszkańca województwa jest wyższa od powierzchni dróg wojewódzkich w kraju. W przeliczeniu na 1 mieszkańca kraju.
15% dzieli się między wszystkie województwa z uwzględnieniem wydatków bieżących na realizację zadań własnych województw z zakresu regionalnych kolejowych przewozów pasażerskich
10% dzieli się między województwa w których PKB w województwie w przeliczeniu na 1 mieszkańca jest niższy niż 75% PKB w kraju w przeliczeniu na 1 mieszkańca kraju.
15% dzieli się między województwa w których kwota planowanych na rok budżetowy dochodów tytułu części wyrównawczej oraz opisanych wyżej kwot części regionalnej pomniejszona o wpłatę dokonaną do budżetu państwa, jest niższa od analogicznej kwoty planowanej w roku bazowym.
24. Dotacje budżetowe:
bezzwrotna
nieodpłatna
forma pomocy finansowej udzielona Jednostce organizacyjnej sektora finansów publicznych, osobie prawnej pozostającej poza sektorem finansów publicznych lub JST w celu popierania określonej działalności polegającej na zaspokojeniu potrzeb publicznych. Stanowią one jeden z celów systemu dochodów gmin, powiatów i województw samorządowych.
Mogą one pochodzić z wielu źródeł:
budżetu państwa
budżetów innych JST
funduszy celowych
źródeł leżących poza granicami kraju.
Stanowią one wydatek budżetu państwa przeznaczony na finansowanie lub dofinansowanie konkretnego zadania realizowanego przez te jednostki. Mają więc one z natury charakter celowy.
Cechy dotacji:
bezzwrotne
nieodpłatne
realizacja interesu społecznego
Ustawa z dnia 13 XI 2003 r. o dochodach JST szczegółowo określa rodzaje dotacji udzielanych gminom, powiatom i województwom:
dotacje na realizację zadań z zakresu administracji rządowej oraz na inne zadania zlecone ustawami
na zadania realizowane przez JST na mocy porozumień zawartych z organami administracji rządowej
na usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Na finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych
Szerszy katalog dotacji celowych odnosi się do powiatów, te JST otrzymują dodatkowo dotację na realizację zadań powiatowych straży i inspekcji.
Istotą dotacji celowych jest ścisłe ich powiązanie z realizacją określonych zadań gminy, powiatu lub województwa samorządowego.
Zabezpieczeniem celowego charakteru dotacji jest obowiązek JST, która ją otrzymała, składania szczegółowych sprawozdań i rozliczania uzyskanych kwot.
25.
W odniesieniu do dotacji z budżetu państwa zagadnienie to regulują przepisy ustawy o finansach publicznych. Wynika z nich, że w przypadku, że dotacja została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem albo pobrana w nadmiernej wysokości:
dysponent części budżetowej z której wypłacona została dotacja, określa w trybie administracyjnym wysokość kwoty podlegającej zwrotowi do budżetu państwa.
Dotacja powinna zostać zwrócona wraz z odsetkami w wysokości pobieranej od zaległości podatkowych w terminie określonym w ustawie o finansach publicznych.
Zwrotowi do budżetu państwa podlegają dotacje niewykorzystane do końca roku budżetowego.
W razie niedokonania przez JST zwrotu dotacji we właściwym terminie organ który udzielił dotacji wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu
Wykorzystanie jej niezgodnie z przeznaczeniem wyklucza co do zasady prawo otrzymania dotacji przez kolejne 3 lata.