Przebieg ćwiczenia :
1.Ustalenie natężenia
2. Ustawienie temperatury na termostacie
3. Zmierzenie napięcia
4. Zmierzenie rezystancji próbki
Opracowanie wyników
Obliczenie niepewności uzyskanych wyników pomiarowych
ΔI = k ∙z /100 = 1,5 ∙ 5 mA /100 = 0,075 [mA] = 0,075 ∙ 10- 3 [A]
ΔU = 1 ∙ 10- 3 [V]
ΔT = 1 [K]
Korzystając z prawa Ohma, wyznaczenie rezystancji próbki metalowej
Prąd przepływający przez próbkę powinien być ustalony i wynosił średnio I=0,64 [mA]. Wyniki Obliczeń przedstawia tablica 1.
Tablica 1. Rezystancja próbki metalowej
Temperatura termostatu [°C] |
Temperatura termostatu [K] |
U [mv] |
Rm [Ω] |
20,6 |
293,6 |
66,3 |
103,6 |
22,6 |
295,6 |
67,0 |
104,7 |
24,6 |
297,6 |
67,7 |
105,8 |
26,6 |
299,6 |
67,8 |
105,9 |
28,6 |
301,6 |
68,1 |
106,4 |
30,6 |
303,6 |
68,3 |
106,7 |
32,6 |
305,6 |
68,4 |
106,9 |
34,6 |
307,6 |
68,6 |
107,2 |
36,6 |
309,6 |
69,0 |
107,8 |
38,6 |
311,6 |
69,3 |
108,3 |
Obliczenie niepewności wyznaczonych wartości rezystancji
Tablica 2. Niepewności wyznaczenie wartości rezystancji próbki metalowej
Temperatura termostatu [K] |
U [mv] |
U[V] |
Rm [Ω] |
ΔRm [Ω] |
293,6 |
66,3 |
0,066 |
104 |
14 |
295,6 |
67,0 |
0,067 |
105 |
14 |
297,6 |
67,7 |
0,068 |
106 |
14 |
299,6 |
67,8 |
0,068 |
106 |
14 |
301,6 |
68,1 |
0,068 |
106 |
14 |
303,6 |
68,3 |
0,068 |
107 |
14 |
305,6 |
68,4 |
0,068 |
107 |
14 |
307,6 |
68,6 |
0,069 |
107 |
15 |
309,6 |
69,0 |
0,069 |
108 |
15 |
311,6 |
69,3 |
0,069 |
108 |
15 |
Sporządzenie wykresu zależności temperaturowej rezystancji próbki metalowej i półprzewodnikowej od temperatury R=f(T) z zaznaczeniem niepewności wyznaczonych wielkości.
Poniższa tablica zawiera dane do wykreślenia wykresu dla próbki półprzewodnikowej
Tablica 3. Wartości rezystancji próbki półprzewodnikowej w zależności od temperatury
Temperatura termostatu [K] |
Rp [Ω] |
Rm [Ω] |
293,6 |
1458 |
103,6 |
295,6 |
1424 |
104,7 |
297,6 |
1368 |
105,8 |
299,6 |
1353 |
105,9 |
301,6 |
1328 |
106,4 |
303,6 |
1297 |
106,7 |
305,6 |
1263 |
106,9 |
307,6 |
1222 |
107,2 |
309,6 |
1180 |
107,8 |
311,6 |
1135 |
108,3 |
Temperatura termostatu [K] |
1/T *10-3[K] |
Rp [Ω] |
LnR[Ω] |
293,6 |
3,41 |
1458 |
7,28 |
295,6 |
3,38 |
1424 |
7,26 |
297,6 |
3,36 |
1368 |
7,22 |
299,6 |
3,34 |
1353 |
7,21 |
301,6 |
3,32 |
1328 |
7,19 |
303,6 |
3,29 |
1297 |
7,17 |
305,6 |
3,27 |
1263 |
7,14 |
307,6 |
3,25 |
1222 |
7,11 |
309,6 |
3,23 |
1180 |
7,07 |
311,6 |
3,21 |
1135 |
7,03 |
=0,23
=0,021
=38,3
=6,2
Prosta aproksymująca wykres R = f(T)ma postać:
R = ( 0,23 T + 38,29 ) [Ω]
gdzie
a = ( 0,225+/- 0,021 ) [Ω/K]
b = ( 38,3+/- 6,2 ) [Ω]
=0,225
=0,021
=-3,23
=0,23
Prosta aproksymująca wykres ln(R) = f(1/T)ma postać:
Ln(R) = ( 0,225/T - 0,021 ) [-]
gdzie
a = ( 0,225 +/- 0,021 ) [K]
b = ( -3,23+/- 0,23 ) [-]
Wyznaczam parametr α dla prostej R = ( 0,23 T + 38,29 ) [Ω]
=(1/101,08 )*0,23=2,28 *10-3
gdzie T0 = 0 [0C] =273 [0K] a więc R0 = 273a + b=101,08
natomiast
Niepewność:
=0,16*10-3
α= (101,1+/- 0,2) [1/Ω]
Wyznaczam wartość i niepewność energii aktywacji badanego półprzewodnika.
Wnioski :
Celem ćwiczenia było zbadanie zależności temperaturowej przewodnictwa elektrycznego dla metali i półprzewodników
Energia aktywacji wyniosła 38 eV
Opór zależy wprost proporcjonalnie od temperatury
Politechnika Śląska w Katowicach
SPRAWOZDANIE
Badanie zależności temperaturowej przewodnictwa elektrycznego metali i półprzewodników.
Grupa ZIP21
Sekcja 10:
Bartczak Tomasz Straszak Bartosz