1. Jakie zmiany w stosunkach polsko-radzieckich przyniosło objęcie władzy w Polsce przez Władysława Gomułkę? W jakich okolicznościach objął on władzę w Polsce?
(Gomułka - był zwolennikiem „narodowej drogi do socjalizmu” w 1948 został usunięty z I sekretarza PPR za odchylenia nacjonalistyczne i poparcie Jugosławii w sporze z ZSRR.
- Po śmierci Stalina III. 1953 , gdzieś od 1954 nastrój odwilży, złagodzenie reżimu, ale i pogorszenie gospodarcze, w PZPR dwie frakcje: liberalni „puławianie” i ortodoksyjni „natolińczycy”,
- XX Zjazd KPZR II.1956 „tajny referat Chruszczowa” (potępienie kultu jednostki i dyrygowania innymi partiami, możliwość pokojowego współistnienia, mimo innych ustrojów nie musi być wojny, współpraca na zasadzie socjalistycznego internacjonalizmu),
- więcej informacji trafiało do kraju dzięki RWE i niezadowolenie społeczne gospodarcze ale i o uniezależnienie się od Moskwy, X.1956 Poznański Czerwiec, sytuacja napięta ZSRR się niepokoi. Do tego VI. 1956 kryzys sueski w którym Moskwa poparła Egipt, do tego napięta sytuacja na Węgrzech. Z jednej strony deklaracje o równoprawności stosunków, z drugiej interwencja na Węgrzech.
- Chcieli zablokować wybór Gomułki, do którego nie mieli zaufania, beton poprosił towarzyszy radzieckich o pomoc. Wcześniej konsultowało się zmiany personalne z KPZR, a teraz nie, więc bali się odejścia Polski z bloku. Zażądali przesunięcia VIII plenum, ale Polacy się nie zgodzili, więc Chruszczow przyleciał do Warszawy, jednocześnie dywizje pancerne jechały na stolice. Trudne rozmowy z Ochabem, zgoda na zmiany personalne, ale trwała przyjaźń z ZSRR.
- W referacie programowym z X.1956 realistyczna polityka oparta na geopolityce, sojusz z ZSRR, ale partnerski, dużo miejsca kwestii niemieckiej. MSZ został Adam Rapacki - nowa era, bardziej śmiała polityka zagraniczna. Rokosowskiego odesłano do Moskwy i radzieckich doradców.
- XI.1956 Podpisał układ z Moskwą o normalizacji stosunków- kwestie repatriacji, wiele osób wróciło do kraju, uregulowano rozliczenia tranzytowe, sojusz będzie się pogłębiać na zasadach równouprawnienia i nieingerowania w sprawy wewnętrzne, podobnie ze stosunkami gospodarczymi, umorzono zadłużenie polskie, porozumienia o płatnościach za przewozy kolejowe, płatności niehandlowe itp. + zboże na kredyt od Moskwy i długoterminowy kredyt na ich towary. III 1957 ułatwienia w dalszej repatriacji, skończyła się też delimitacja granicy wspólnej.
- XII.1956 układ, w którym ustalono status prawny wojsk radzieckich stacjonujących w PRL. Nie mieszanie się w wewnętrzne sprawy polskie oraz uzgadnianie z rządem PRL ich liczebności i ruchów.
- „trzy zasady polskiej polityki zagranicznej”, czyli kontakty z a) ZSRR i Blokiem - internacjonalizm i dobre relacje b) rozwiniętymi krajami kapitalistycznymi - pokojowe współistnienie c) wobec krajów rozwijających się -walka o emancypację. Od tego czasu rozbudowywanie stosunków bilateralnych wewnątrz Bloku, bo w czasach stalinizmu było one ograniczane, liczyły się tylko stosunki z ZSRR.
- od 1959 stopniowo jednak dążył do spoistości Bloku i spójności z wytycznymi ZSRR, bo bał się Niemiec, więc pogłębiał uzależnienie i zgadzał się na straty gospodarcze, chciał pozostać szczególnym sojusznikiem ZSRR. Odnawiał układy sojusznicze z lat 40-tych, bo były na 20 lat. Nowe miały obowiązek wzajemnych konsultacji i ze względu na agresję RFN lub jej sojuszników (z ZSRR, CSRS i NRD) a bez wskazania z Bułgarią, Rumunią i Węgrami.)
2. Co zakładała doktryna Breżniewa?
(Doktryna Breżniewa - na stanowisku od X. 1964 od VIII. 1968 tzw. ograniczonej suwerenności, zakładała obronę socjalizmu nawet siłą we wszystkich krajach komunistycznych, aby nie zakłócić rozwoju światowego komunizmu. Podstawa polityki ZSRR w stosunku do państw UW w trakcie Breżniewa i po nim, zanegowana przez Chiny, Albanię, Jugosławię i Rumunię, narzędzie uzależnienia od Moskwy. Zwalczanie sił wrogich wewnętrznych i zewnętrznych, wykorzystana w Czechosłowacji w 1968 straszak w 1980-81 w PRL, koncentracja wojsk przy granicy oraz manewry UW „Sojuz”. )
3. Jak zmieniła się polityka zagraniczna ZSRR po dojściu do władzy Gorbaczowa, szczególnie w odniesieniu do PRL?
(1985 grupa operacyjna „Wisła” (polski kontrwywiad w Moskwie, porozumienie z KGB) miała przekazać do Warszawy szczegóły pierestrojki, głasnosti i uskorienia (przebudowa, jawność, przyśpieszenie) i nastrojach w KPZR. Między innymi, że nie będzie pomocy gospodarczej z ZSRR, bo oni sami kryzys. Odejście od doktryny Breżniewa, bo przedłużająca się wojna w Afganistanie oraz trudności wewnętrzne. Liberalizacja stosunków z Polską, bo jej znaczenie pierwszorzędne do utrzymania Bloku Wschodniego, chcieli rozmów z opozycją, bo sądzili, że to zapewni spokój w Polsce oraz pozostanie w jej orbicie wpływów. W okresie „okrągłego stołu” Ceausescu wzywał UW do interwencji, ale Moskwa to zignorowała. W 1987 deklaracja o współpracy w dziedzinie ideologii, nauki i kultury odejście od dogmatów ideologicznych, wspólne badanie historii i białych plam, minimalne przewartościowanie, ale symbol zmian.)
4. Jaki był stosunek Warszawy do ZSRR/Rosji w latach 1989-1991?
(Trzeba było czynnik wschodni uwzględniać, bo perspektywy wejścia do euroatlantyckich struktur mgliste oraz uzależnienie gospodarcze od RWPG, strategiczne znaczenie dostaw gazu i ropy. Poza tym widać było, że Zachód traktuje Rosję priorytetowo. Szczególnie na początku postulaty stosunków dobrosąsiedzkich i współpracy. Na początku Mazowiecki nie chciał nawet likwidować UW, myślano, że w zamian NATO powstanie jakaś nowa organizacja, powiązana z KBWE. Zmiana kursu ostrożnie. Główny nacisk na przełamanie pojałtańskiego systemu. Myśleli, że odzyskiwanie suwerenności stopniowo najpierw wewnętrzna, a zewnętrznej gwarantem ZSRR na razie. Mazowiecki w 1989 - respektowanie zobowiązań sojuszniczych, na demokratycznych podstawach. Jeszcze w 1989 częste wizyty rosyjskich wojskowych w Polsce. W rządzie komuniści Kiszczak msw, Siwicki mon do VI 1990. Polityka dwutorowości, cykl wizyt Skubiszewskiego w 1990 w Moskwie, Kijowie, Mińsku - deklaracje o współpracy, bez białoruskiego dokumentu.
Jeszcze w III 1991 rosyjska propozycja dwustronnego traktatu zawierała klauzule o zakazie wstępowania do sojuszy godzących w 2 stronę i swobodnym tranzycie wojsk rosyjskich. W VIII. 1991 liberalizacja podejścia Rosji, parafowano układ XII 1991, podpisany V 1992.)
5. Jak przebiegło wycofanie się wojsk radzieckich z Polski?
(W chwili objęcia rządu Mazowieckiego w Polsce było około 60 tyś żołnierzy niemieckich i jeszcze więcej w NRD. Mazowiecki nie pojął tematu w Moskwie XI 1989 pierwszy odezwał się Wałęsa I 1990 i to w TV zanim był prezydentem zapytał o to rosyjskiego ambasadora. Oficjalna nota rządu IX 1990 o negocjacje, aby proces ten zakończył się do końca 1991. negocjacje zakończył już rząd Bieleckiego, pomogło zablokowanie tranzytu wojsk radzieckich z NRD. Porozumienie X 1991, że wyjdą do końca 1993.)
6. Jak na stosunki polsko-rosyjskie wpływa kwestia Kaliningradu?
(Problem Kaliningradu i korytarza tranzytowego z Białorusi przez terytorium Polski - już mieli zatargi z Litwinami o taki tranzyt, szczególnie wojskowy. Nie mieli planów zmiany przynależności tego obszaru, ale bali się możliwości przesiedlenia dobrowolnego Niemców z Kazachstanu i głębi Rosji oraz militaryzacji tego obszaru. Gdzieś musieli upchnąć wojsko, jak się z Europy wycofali. Tranzyt mógłby być się na zasadach prawa międzynarodowego i po istniejących już drogach.)
7. Jakie stanowisko zajęła Rosja odnośnie polskich aspiracji do NATO i Unii Europejskiej?
(- W 1992 w projektach strategii obronnej i zagranicznej Rosji Europa Środkowo-Wschodnia jako historyczna strefa wpływów, nie dopuszczenie do zrobienia z niej bufora oddzielającego Rosję.
- VIII 1993 r. do Warszawy przyjechał Borys Jelcyn. W trakcie spotkania Wałęsa namówił go do podpisania deklaracji, że nie jest przeciw rozszerzeniu NATO. I to się znalazło w tekście, mimo protestów całej delegacji rosyjskiej.
“Prezydent Lech Wałęsa wyjaśnił znane stanowisko Polski w tej sprawie, co zostało przyjęte ze zrozumieniem przez prezydenta Borysa Jelcyna. W perspektywie taka decyzja suwerennej Polski, zmierzająca do integracji ogólnoeuropejskiej, nie jest sprzeczna z interesami innych państw - w tym również Rosji - napisano w deklaracji”.
Potem nagle zaczęli zaprzeczać, list Jelcyna do przywódców USA, Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec, wyrażający kategoryczny sprzeciw.
Rozszerzenie NATO dla Rosji byłoby porażką. Utraciłaby obszary, które uznawała za swoją tradycyjną strefę wpływów. Sojusz, który uważała za wrogi, zbliżyłyby się do jej granic. Argumenty, że NATO nie jest paktem antyrosyjskim, nie były przyjmowane. Rosja bała się też odizolowania od Europy. Gdyby NATO objęło prawie cały kontynent, dużo decyzji dotyczących Europy zapadłaby bez udziału Rosji. Dlatego wolała ona współpracę w ramach struktur ogólnoeuropejskich, takich jak KBWE (potem OBWE). Chcąc zapobiec rozszerzeniu Sojuszu, Rosja przekonywała: państwa Europy Środkowej są niestabilne, mają problemy z mniejszościami narodowościowymi i roszczenia terytorialne. Groziła Europie Środkowej, gdy przystąpicie do NATO wymierzymy w was broń jądrową. Groziła też Zachodowi: do władzy w Rosji dojdą siły skrajne i nacjonalistyczne, skończy się demokracja; rozszerzenie NATO grozi nową zimną wojną, a może nawet gorącą. Straszyła, że powoła własny pakt wojskowy złożony z krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. Widząc różnice w stanowiskach poszczególnych państw Zachodu, starała się je uwypuklać. Moskwie udało się wyłuskać Słowację z grona najpoważniejszych kandydatów do NATO.
Ostatecznie jednak Rosja ustąpiła, ale postawiła warunki. Po pierwsze domagała się stałego komitetu konsultacyjnego Rosja-NATO (powołanego przed rozszerzeniem, i jaką umowa a nie deklaracja). Zażądała, by na obszarach nowych państw członkowskich nie mogły stacjonować wojska innych krajów. Wykluczała rozmieszczenie broni nuklearnej na ich terytoriach. Nowy szef rosyjskiej dyplomacji Jewgienij Primakow proponował, by Sojusz i jego kraj wspólnie udzieliły Europie Środkowej tzw. krzyżowych gwarancji bezpieczeństwa. 27 maja 1997 r. Borys Jelcyn i Javier Solana podpisali w Paryżu Akt Stanowiący o Stosunkach Dwustronnych, Współpracy i Bezpieczeństwie między Rosją, a NATO (jako deklarację), a w półtora miesiąca później Sojusz zaprosił do rozmów o członkostwie Polskę, Czechy i Węgry.)
8. Jak wpływa na wzajemne stosunki sprawa dostaw gazu?
(Gaz ziemny jest, obok węgla kamiennego i ropy naftowej, jednym z głównych surowców energetycznych, wpływających na bezpieczeństwo energetyczne państwa oraz poziom jego rozwoju ekonomicznego. Jest również istotnym surowcem chemicznym, posiadającym szereg zalet. W świetle przepisów Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, bezpieczeństwo energetyczne definiowane jest jako „stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska”. W tym kontekście termin dywersyfikacja określany jest przez Słownik języka polskiego jako „różnicowanie asortymentu produkcji lub usług w celu zmniejszenia ryzyka w prowadzeniu działalności gospodarczej”. W odniesieniu do gazu ziemnego, ale również innych surowców energetycznych, podstawowe znaczenie mają w tej materii dwa elementy: po pierwsze, element geograficzny, związany z koniecznością zapewnienia dostaw gazu ziemnego z różnych kierunków geograficznych i regionów; po drugie, element infrastrukturalny, związany z koniecznością tworzenia infrastruktury technicznej, umożliwiającej transport gazu ziemnego.
1992 Początek pogarszania się stosunków z Rosją, problemy z wymianą gospodarczą. Od dostaw rosyjskiego gazu Polska była uzależniona. W VIII 1993 rząd Suchockiej podpisał porozumienie o budowie na terytorium Polski tzw. gazociągu jamalskiego (nowego gazociągu tranzytowego tzw. Jamał - Europa, który przebiegał przez terytorium Polski), z kłopotliwą klauzulą zakazującą odsprzedawania nadwyżek. Ilości ustalone na wiele lat z góry, a się okazało, że potrzebujemy dużo mniej. Umowa Cimoszewicza w 1996 roku podpisano kontrakt na dostawy rosyjskiego gazu na 25 lat. Zarzucano, że układ jest niekorzystny dla Polski, gdyż wprowadza złe warunki dostaw gazu i ogranicza inne źródła pozyskania tego surowca. Już wtedy myślano o imporcie z Norwegii lub importowaniu skroplonego gazu drogą morską, ale zarzuciły ją w latach 1993-97 SLD i PSL. Pomysły, aby współpraca gospodarcza załagodzić spory o bezpieczeństwo. Polska ma co roku duży deficyt handlowy w relacji z Rosją.
Mimo, że rząd Leszka Millera zrezygnował, z planowanego jeszcze za poprzedniego rządu, kontraktu gazowego z Norwegia, przez co zwiększył zależność Polski od dostaw gazu z Rosji Moskwa wywierała stale różnego rodzaju naciski na władzę w Warszawie. W lutym 2004 roku po raz pierwszy doszło do krótkotrwałej przerwy w dostawach gazu do Polski. Co prawda oficjalnym powodem były naciski Rosji na władze w Mińsku, ale szantaż gazowy Moskwy wobec Białorusi ugodził też rykoszetem w Polskę.
W styczniu 2006 roku Rosja poważnie ograniczyła z powodów politycznych dostawy gazu na Ukrainę, co również uderzyło w polskich odbiorców tego surowca. 2008 - Z danych Ministerstwa Gospodarki wynika, że w 2008 r. 9,8 mld m3 gazu ziemnego było importowane z kierunku wschodniego, natomiast tylko 0,9 mld m3 z kierunków innych (Niemcy, Czechy). Przy rocznym zużyciu gazu ziemnego na poziomie 14,2 mld m3, oznacza to, iż 75,3% procent krajowego zapotrzebowania na gaz pochodzi z importu, w tym 69% z kierunku wschodniego.
Kwestia gazociągu po dnie Bałtyku - budowy gazociągu północnego realizowanego przez koncern Nord Stream AG. Ma on połączyć wybrzeże Federacji Rosyjskiej w okolicach miasta Vyborg z wybrzeżem Republiki Federalnej Niemiec w okolicach miasta Greifswald.
Umowę o rozpoczęciu budowy podpisano 8 września 2005. W grudniu 2008 r. prace zostały wstrzymane z powodu kryzysu gospodarczego na świecie i małej opłacalności jego budowy. 9 kwietnia 2010 r. w okolicach Gotlandii nastąpiło oficjalne otwarcie budowy gazociągu północnego z udziałem m. in. Dmitrija Miedwiediewa i Gerharda Schroedera. Prace budowlane rozpoczęto od ułożenia pierwszego odcinka gazociągu. Tempo układania podmorskiej rury szacowane jest na około 2,5 km dziennie. Pierwsza nitka gazociągu będzie działać już we wrześniu 2011 roku, a druga w 2012 roku.
Budowę prowadzi konsorcjum, w którym 51% udziałów ma rosyjska firma naftowa Gazprom, a niemieccy partnerzy Wintershall (należący do BASF) i E.ON Ruhrgas po 20% oraz holenderski N.V. Nederlandse Gasunie - 9%. Gasunie dołączyło 10 czerwca 2008 przejmując po 4,5% udziałów niemieckich partnerów.
Rosjanie i Niemcy zgodnie twierdzą, iż wysokie koszty budowy gazociągu tą trasą zostaną zrównoważone brakiem kosztów tranzytu przez Polskę, kraje bałtyckie czy Ukrainę, zatem z ekonomicznego punktu widzenia projekt ten, jako inwestycja długoterminowa, ma uzasadnienie ekonomiczne. Jednakże spółka zajmująca się budową "Gazociągu Północnego" ("Nord Stream") nie prowadziła żadnych rozmów i konsultacji w sprawie opłat tranzytowych gazu gazociągiem wybudowanym na terytorium Polski, Litwy i Estonii z rządami tych państw w celu ustalenia wysokości opłat tranzytowych. Do dziś nie są znane koszty usunięcia pozostałości broni chemicznej i biologicznej oraz pozostałości po II wojnie światowej zatopionych na dnie Bałtyku na trasie "Gazociągu Północnego". Do dziś nie są oszacowane szkody środowiska , flory, fauny i dna Bałtyku. Do dziś też nie wiadomo, o ile koszty eksploatacji gazociągu poprowadzonego po dnie Bałtyku przewyższą koszty eksploatacji gazociągu wybudowanego po terytorium lądowym (bez opłat tranzytowych).
Według przeciwników projektu (głównie polityków z Polski i z krajów bałtyckich) wszystkie powyższe tezy, brak przeprowadzenia konsultacji z Polską, Litwą i Estonią, zaangażowanie Kanclerza Niemiec Gerharda Schroedera oraz niemieckiego MSZ, Kanclerz Angeli Merkel do forsowania projektu wbrew liczbom i racjonalnym argumentom, zagrożeniom ekologicznym flory i fauny, oraz dna Bałtyku uzasadnia stwierdzenie, że projekt "Nord Stream" wybudowania "Gazociągu Północnego" jest projektem politycznym bez racjonalnego i zweryfikowanego uzasadnienia ekonomicznego godzącym w jedność i spójność Unii Europejskiej, zagrażając jej bezpieczeństwu energetycznemu oraz ekonomicznemu.
Według zwolenników projektu gazociąg ten ma uzasadnienie ekonomiczne, ponieważ dla Rosji Polska jest krajem mało przewidywalnym, co grozi przerwaniem dostaw. W przypadku długoterminowych inwestycji infrastrukturalnych pewność zysku jest dużo ważniejsza od jego wysokości. Zwracają także uwagę, na fakt iż polskie władze nie protestowały przeciwko zagrożeniom ekologicznym, oraz nie zwracały uwagi na racjonalność ekonomiczną w przypadku budowy gazociągu norweskiego.
Gazociąg jest poddawany międzynarodowej krytyce, najsilniejszej ze strony Polski i państw bałtyckich, z następujących powodów:
* Gazociąg jest postrzegany jako ruch polityczny, mający na celu ominięcie ww. krajów tranzytowych. Polska i kraje bałtyckie obawiają się możliwości używania gazociągu jako instrumentu wywierania przez Rosję nacisku politycznego. Jako przykład takiej polityki Rosji podaje się konflikt naftowy z Ukrainą z 2005 roku.
* Podważana jest racjonalność ekonomiczna przedsięwzięcia.
* Omijane gazociągiem kraje podnoszą kwestię obniżenia swojego bezpieczeństwa energetycznego.
* Zastrzeżenia mają ekolodzy. Wskazują na ryzyko naruszenia zalegającej na dnie Bałtyku (w beczkach i wrakach okrętów) broni chemicznej, pozostałej po obydwu wojnach światowych, co mogłoby spowodować nieodwracalne zniszczenia w ekosystemie Bałtyku. Rosja uważa te obawy za nieuzasadnione, twierdząc, że budowa gazociągu przyczyni się raczej do oczyszczenia Bałtyku z owych groźnych składowisk. Przez ponad 40 lat, aż do 1984 r., Finowie magazynowali na dnie Zatoki Fińskiej odpady po produkcji papieru. Niemiecko - rosyjskiej spółce Nord Stream przeszkadzają jednak rosyjskie niewybuchy, które mogą zagrażać gazociągowi.
* Zastrzeżenia ekologów dotyczą również naruszenia dna morskiego i skał będących siedliskiem dla żywych organizmów (wykop szeroki na 15 m) oraz zagrożeń dla rezerwatów w Zatoce Greisfwaldzkiej
* Podnosi się kwestię uzależnienia Europy Zachodniej od jednego źródła gazu, budowa gazociągu bałtyckiego jest postrzegana jako próba zwiększenia uzależnienia Unii Europejskiej od dostaw rosyjskich.
* Pojawiły się również pytania o to czy gazociąg nie narusza wyłącznej strefy ekonomicznej Estonii.
Rosjanie odpowiadają, że to powyższe zarzuty są motywowane politycznie, a także ekonomicznie, według symulacji ekonomicznych, najwięcej na budowie gazociągu północnego straci Polska, a chodzi o kwoty rzędu miliardów dolarów
Były kanclerz Niemiec, Gerhard Schröder Umowa między Rosją a Niemcami została podpisana na 2 tygodnie przed wyborami parlamentarnymi w Niemczech. Wkrótce po nich, były już kanclerz Gerhard Schröder zgodził się objąć stanowisko przewodniczącego rady nadzorczej konsorcjum powołanego do budowy gazociągu.
Podobne kontrowersje wywołało działanie fińskiego polityka Paavo Lipponena. Pełniąc funkcję premiera był on zwolennikiem projektu Gazociągu Północnego. Po zakończeniu działalności politycznej w 2008 został zatrudniony przez spółkę Nord Stream. Do jego obowiązków należy wspieranie Nord Stream w kontaktach z władzami i instytucjami fińskimi.
Obecna umowa - Jego projekt sporządzono po tym, gdy na początku ubiegłego roku surowiec przestał do Polski dostarczać rosyjsko-ukraiński pośrednik RosUkrEnergo. Siedem godzin trwały rozmowy w sprawie zwiększenia dostaw gazu do Polski. Projekt międzyrządowego porozumienia między Polską a Rosją uzgodniono w Moskwie 17 października. Resort gospodarki zapewnił także, że zagrożenia przerwania dostaw nie ma. W rozmowach brał udział także przedstawiciel Komisji Europejskiej. Tekst zostanie parafowany w momencie zakończenia negocjacji umowy między EuRoPolGazem a Gaz-Systemem. Szczegóły umowy nie są znane. Pierwotne założenia dotyczyły zwiększenia dostaw o około dwa miliardy metrów sześciennych. Umowa ma obowiązywać do 2022 roku, a nie jak wcześniej planowano do 2037.We wtorek porozumienie może zatwierdzić rząd. Dokument muszą też podpisać PGNiG i Gazprom. Międzyrządowe porozumienie dotyczące zwiększenia dostaw gazu zostało wynegocjowane na początku tego roku. Nie doszło jednak do podpisania umowy, bo Komisja Europejska miała uwagi co do niektórych zapisów.
Komisja Europejska nie może zatwierdzić umowy gazowej Polska-Rosja,
KE zwróciła się o przesłanie umowy operatorskiej dotyczącej Jamału w ubiegłym tygodniu, by sprawdzić ją pod kątem zgodności z prawem UE. KE chce to zrobić, zanim da zielone światło na całą polsko-rosyjską umowę dotyczącą dostaw gazu. W poniedziałek wicepremier, minister gospodarki Waldemar Pawlak powiedział w Moskwie, że rząd może zatwierdzić projekt porozumienia we wtorek. Natomiast rosyjski minister energetyki Siergiej Szmatko liczy, że w ciągu 7-10 dni protokoły do porozumienia zostaną podpisane. Do tej pory operatorem Jamału był należący głównie do PGNiG i Gazpromu - EuRoPol Gaz. Prawo UE wymaga, by operatorzy gazociągów transportowych byli niezależni i zapewniali dostęp stron trzecich do usług przesyłu na równych zasadach. Dlatego umowa operatorska gwarantująca niezależność Gaz-Systemu jest jednym z warunków postawionych przez Komisję Europejską. samodzielnie ustalać np. taryfy przesyłowe i gwarantować dostęp do infrastruktury dla innych zainteresowanych firm.
TUSK - Podkreślił, że zabezpieczenie Polski na długie lata, jeśli chodzi o dostawy gazu, a przede wszystkim zabezpieczenie gazociągu jamalskiego, to był priorytet nie tylko jego rządu. - Jednak mojemu rządowi udało się to wreszcie uzyskać - podkreślił. Kształt tej umowy powoduje, że tzw. Nord Stream, czyli gazociąg północny przestaje być groźny z naszego punktu widzenia, ponieważ nie staje się gazociągiem, który może wyłączyć z używania gazociąg jamalski - mówił Tusk. trwałe dostawy gazu na długie lata, za cenę, która jest ceną porównywalną z innymi takimi kontraktami - zaznaczył Tusk. Dodał, że Polska to uzyskała i czeka ze spokojem na finał tej sprawy. )
|