DYSCYPLINA
Uważa się, że dla zachowania dyscypliny w klasie służą działania profilaktyczne i interwencyjne.
Trudne zachowanie uczniów ma często podłoże w niskim poczuciu własnej wartości. Wiąże się to z kolei z niezaspokojonymi potrzebami dziecka, stąd złym zachowaniem stara się zwrócić na siebie uwagę, by zaspokoić te potrzeby.
Uczeń, tj. każdy człowiek posiada różne potrzeby:
BEZPIECZEŃSTWA
bycie w relacjach międzyludzkich bezpiecznym
znanie zasad
znajomość konsekwencji wynikających z łamania zasad
możliwość swobodnego wypowiadania się
PRZYNALEŻNOŚCI/wspólnoty
potrzeba przynależności do grupy, klasy
potrzeba bycia lubianym w grupie
potrzeba zajęcia pozycji w grupie
SIŁY/sensu
bycie sprawczym
bycie odpowiedzialnym
posiadanie wpływu na tok nauki
widzącym praktyczne strony nauki
KOMPETENCJI/aktywności
potrzeba umiejętności argumentowania i słuchania
robienie czegoś
wpływ na tok nauki
SZLACHETNOŚCI
ja, jestem ok.!
potrafię przyznać się do błędu
znam swoją rolę w grupie
działam z grupą
jestem wrażliwy na krzywdę
jestem uczynny
Uczniowie mogą się zachowywać nieświadomie w sposób pozwalający im realizować ukryty cel takiego zachowania:
UWAGA (zwracanie na siebie uwagi)
Uczeń stara się na siebie zwrócić uwagę, nawet jeśli sytuacja tego nie wymaga, po to by być traktowanym w specjalny sposób. Za zachowaniem dziecka kryje się przekonanie:
„Jestem zauważony; przynależę tylko wtedy, kiedy jestem traktowany w specjalny sposób.”
Dorosły/nauczyciel może:
nie powtarzać
mniej mówić
więcej działać
unikać specjalnego traktowania
informować o uczuciach i czasie, kiedy będzie można zająć się dzieckiem
WALKA O WŁADZĘ
Za zachowaniem dziecka kryje się przekonanie:
„Przynależę tylko wtedy, kiedy kontroluję, gdy nikt mnie do niczego nie zmusi.”
Dorosły/nauczyciel może:
przyznać, że nie zmusi go do niczego
poprosić o pomoc
nie walczyć, ale nie poddawać się
zostać w kontakcie
dawać ograniczony wybór
być stanowczy, ale okazywać szacunek
CHĘĆ ODWETU
Za zachowaniem dziecka kryje się przekonanie:
„Nie przynależę, nie jestem ważny, zraniono mnie - więc teraz ja będę ranić innych”
Dorosły może:
pogodzić się ze swoimi uczuciami i dziecka
odzwierciedlać uczucia
nazywać uczucia
unikać karania, mszczenia
aktywnie słuchać
nazywać, to co widzi
stwarzać sytuacje, w których można chwalić pozytywne działania dziecka
BRAK WIARY W SIEBIE
Za zachowaniem dziecka kryje się przekonanie:
„Nie mogę przynależeć, więc będę robić tak, aby nikt ode mnie niczego nie oczekiwał. Nie ma sensu próbować, bo i tak mi się nie uda.”
Dorosły może:
pokazać wiarę w dziecko
stwarzać sytuacje do sukcesu
nie poddawać się
nie litować się
uczyć umiejętności
ZACHĘCAĆ!
Działania profilaktyczne i interwencyjne w celu utrzymania dyscypliny, mogą oprzeć się na systemie szkolnym.
Nauczyciel może:
tworzyć odpowiednie środowisko nauki
znać i stosować procedury i zasady
stosować zasady komunikacji interpersonalnej
szukać pomocy w zespole wychowawczym
korzystać z zaplecza administracyjno-prawnego