AIDS

• wywoływany przez wirus HIV należący do retrowirusów

• do zakażenia dochodzi poprzez:

• nasienie

• wydzieliny pochwy

• krew i preparaty krwiopochodne

• drogą przezłożyskową (ciąża)

• wirus HIV występuje także: w ślinie, płynie mózgowo-rdzeniowym, tkance mózgowej, łzach, mleku, płynie: stawowym, owodniowym, pęcherzykowym

• nie udokumentowano przeniesienia wirusa podczas zwykłych kontaktów

Patogeneza:

• wirus HIV atakuje głównie komórki CD4 (pomocnicze limfocyty T

• dochodzi do głębokiego uszkodzenia układu odpornościowego i rozwoju zakażeń oportunistycznych oraz nowotworów

• wyróżnia się 4 fazy zakażenia wirusem HIV:

1. pierwotne zakażenie wirusem HIV - w ciągu kilku tygodni od zakażenia występują objawy takie, jak:

1. złe samopoczucie

2. gorączka

3. wysypka

4. bóle stawowe

5. powiększenie węzłów chłonnych

6. utrata masy

2. faza bezobjawowa - może trwać 10 lat i więcej, chory jest całkowicie sprawny pod kątem odporności; wirus czynnie się namnaża, ale jest pod kontrolą układu odpornościowego

3. wczesna faza objawowa AIDS - zakażenie HIV pokonuje obronę gospodarza, ↓ CD4

4. póżna faza objawowa AIDS - ciężkie upośledzenie układu odpornościowego; rozwijają się zakażenia: toksoplazmozą, CMV, grzybicze, nowotwory (ziarnica, chłoniaki)

Objawy kliniczne:

• gorączka, złe samopoczucie, spadek masy ciała, nocne poty

• objawy skórne: mięsak Kaposiego, suchość skóry, świąd, owrzodzenia, maceracje skóry, zap. mieszków włosowych, opryszczka, półpasiec, kiła, kłykciny, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry

• objawy neurologiczne: ogniskowe zap. mózgu, zespół otępienny, zakażenie grzybicze OUN

• objawy psychiatryczne - depresja, psychoza

• objawy oczne: zapalenie siatkówki

• objawy płucne: zap. płuc (Pneumocistis carini)

• objawy żołądkowo-jelitowe: bóle brzucha, biegunka, krwawienie z przewodu pokarmowego

Przyjęcie do szpitala:

• chorzy z linią CD4 < 500/mm³ oraz z gorączką o nieznanym pochodzeniu

• niemożność wykluczenia choroby zagrażającej życiu; bardzo duże osłabienie chorego

WŚCIEKLIZNA

• wywoływana jest przez reowirus zawierający RNA

• choroba przenoszona jest za pośrednictwem zakażonej śliny

• źródłem zakażenia są: lisy, zwierzęta hodowlane, koty, psy

• wirus rozprzestrzenia się wzdłuż nerwów obwodowych do rdzenia i OUN

objawy kliniczne:

• gorączka, złe samopoczucie, bóle głowy, nudności, bóle gardła, kaszel, ból i mrowienie w miejscu zakażenia

• po 1-4 dniach pojawiają się zaburzenia świadomości, episthotonus, napady bolesnych skurczów, porażenia ruchowe

• nadwrażliwość na bodźce, wodowstręt

• bezpośrednio przed zgonem: śpiączka, drgawki, bezdech

Diagnostyka:

Badanie tkanki mózgowej pobranej podczas biopsji (ciałka Negriego)

Leczenie:

• immunoprofilaktyka poekspozycyjna - powinna być rozpoczęta jak najszybciej

• niezwłocznie przemyć ranę

• profilaktyka p/tężcowa

Tężec (łac. tetanus)

• ostra, często śmiertelna choroba wywołana przez laseczkę tężca (Clostridium tetani)

Patogeneza:

• zarodniki latami przeżywają w glebie

• wprowadzone do rany przekształcają dię w postać wegetatywną

• okres wylęgania trwa 24h - 30 dni

• laseczka tężca wytwarza tetanospazminę, która działa na płytkę nerwowo-mięśniową, mięśnie szkieletowe, rdzeń kręgowy, mózg, współczulny ukł. nerwowy

Objawy kliniczne:

• wzmożone napięcie mięśni szkieletowych

• silne skurcze mięśni

• zaburzenia czynności ukł. autonomicznego

Objawy kliniczne - 4 postacie tężca:

1. tężec miejscowy - przewlekła sztywność mięśni w pobliżu miejsca zranienia

2. tężec uogólniony - rozpoczyna się os szczękościsku i postępuje obejmując całe ciało

3. tężec głowowy - jest wynikiem obrażeń głowy, występują zaburzenia funkcji nerwów czaszkowych

4. tężec noworodkowy

Leczenie:

• chirurgiczne oczyszczenie rany

• hiperimmunizowana immunoglobulina p/tężcowa (TIG) - podawana jednorazowo i.m. 3000-5000j. (wiąże krążący jad)

• penicylina krystaliczna lub erytromycyna

• leczenie zaburzeń ukł. wegetatywnego (labetalol, MgSO4 , MF, klonidyna)

• po wyzdrowieniu z tężca chory winni być czynnie uodpornieni anatoksyną tężcową (0,5ml) w 1., 6.tygodniu i 6.m-cu po zranieniu

---