Krytyczna ocena dotychczasowych doświadczeń samokształcenia.

Prace na temat „Krytyczna ocena dotychczasowych doświadczeń samokształcenia” zacznę od wyjaśnienia słowa samokształcenie. W przekładzie literaturowym jest to samodzielna praca nad sobą w zdobywaniu lub pogłębianiu wiedzy oraz samodzielne kształtowanie cech osobowości. Podstawowym jednak warunkiem samokształcenia jest dojrzałość osobowości osiągana wraz z rozwojem oraz pod wpływem oddziaływań wychowawczych. W szerszym ujęciu jest to kształtowanie własnej osobowości według określonego wzoru (ideału).

Moje mocne strony	Moje słabe strony
Koncentracja	Wiary we własne możliwości
Organizacja	Życie towarzyskiego
	Pewność siebie

......

Szanse	Zagrożenia

1. Wiara we własne możliwości.

Brak wiary we własne możliwości pojawia się często, gdy przyrównujemy się do wyidealizowanego wizerunku doskonałego człowieka i dochodzimy do wniosku, że bardzo wiele nam do niego brakuje. Dopiero po jakimś czasie okazuje się, iż innych ludzi nękają takie same wątpliwości i obawy. Prawdziwym sprawdzianem dla mnie była umiejętność uświadomienia sobie jakie są faktyczne przyczyny niepokojów i próba poradzenia sobie z nimi poprzez przystąpienie do działania i próba przedyskutowania ich z innymi ludźmi.

Ogólnie rzecz biorąc, lepiej jest mieć mnóstwo wiary we własne możliwości, ponieważ im

bardziej wierzysz albo im więcej powodów masz w to aby wierzyć ,tym więcej wkładasz w to energii i tym więcej na tym korzystasz. Ludzie, którzy są otwarci na wszystko, co nieoczekiwane zwykle zyskują dużo więcej niż ludzie zamknięci w swoim własnym świecie. Z rozmaitych powodów nie zawsze można osiągnąć wewnętrzną satysfakcję ze wszystkich aspektów naszej wiary. Jednocześnie nie powinniśmy pomijać tych elementów, którym należy się poświęcić ze względów zewnętrznych.

Tą wspaniałą cechę charakteru kształtuje wiele czynników, które po złożeniu w całość zaczynają stanowić prawdziwą osobowość człowieka. Sądzę, że w każdym z nas drzemie niekoniecznie olbrzymia ,ale na pewno chociażby minimalna wiara we własne możliwości. Jest to jedna z najważniejszych cech w procesie samokształcenia.

2.Organizacja i koncentracja.

Dobrze jest wypracować sobie jakiś system samokształcenia. Ludzie trzymający się obsesyjnie opracowanych planów, są najczęściej niezdolni do ich korekty. W rezultacie nie potrafią sobie dać rady z nowymi wymaganiami, które często pojawiają się zupełnie niespodziewanie. Koncentracja jest cechą, której nie można tak łatwo wypracować. Związane jest to z indywidualnymi umiejętnościami posiadanymi przez każdego człowieka. To w jaki sposób będziemy potrafili nimi dysponować i w jakich okolicznościach je wykorzystywać zależy tylko i wyłącznie od nas samych.

W procesie samokształcenia koncentracja uzupełniana jest przez umiejętność organizacji sobie czasu; umiejętność podejmowania odpowiednich decyzji oraz umiejętność wyszukiwania sobie odpowiednich warunków. Większość problemów związanych z

koncentracją wynika również z tego ,że wielu z nas nie potrafi zachować w swoim życiu samodyscypliny. Jeżeli nie posiadamy tej cechy to zdecydowanie wynika z tego fakt, że umiejętność koncentracji również nie należy do mocnych stron naszego charakteru.

Nie zawsze zdolność koncentracji oraz związana z nią organizacja są łatwe do ogarnięcia, zwłaszcza jeżeli wiąże się z nimi konieczność przyjęcia nowych sposobów postrzegania świata. Możemy zadać sobie pytanie: co dzieje się w naszym umyśle gdy próbujemy się skoncentrować i zorganizować swój czas prawie idealnie?

Sądzę, że nie będzie zaskakujące jeżeli napiszę, że każdy udziela na to pytanie odrębnej odpowiedzi, nawet jeżeli pozornie wykonujemy ta samą czynność. Zależy to tylko i wyłącznie od podejścia nas wszystkich do opisywanego zagadnienia. Każdy z was może przeprowadzić analizę procesu koncentrowania się na czymkolwiek. Zapewne wnioski do jakich dojdziecie będą bardzo podobne pomimo tego ,że bazowały będą na osobistych spostrzeżeniach. Bardzo popularne jest etapowe koncentrowanie się, ale w tym przypadku należy liczyć się również z tym, że możemy mieć trudności z objęciem umysłem całego analizowanego przez nas problemu. Z drugiej strony zajmując się jednak

zbyt uważnie drobiazgami, nigdy nie ujrzymy całości zagadnienia i ogólnych zasad ,które się w nim pojawiają. Zachodzi nawet niebezpieczeństwo ,że nie uda Ci się stwierdzić, w jaki sposób podstawowy temat problemu wiąże się z zagadnieniami pobocznymi. W rezultacie zdobyta przez nas wiedza okazuje się fragmentaryczna i przez to niepełna.

Z kolei jeżeli zastosujemy koncentrację całościową , to narażamy się zbytnie generalizowanie oraz wyciąganie wniosków na podstawie niewystarczających dowodów.

Można zastosować upraszczanie rozpatrywanych problemów, ale nigdy nie będzie to tak trafne, ponieważ nie jesteśmy nigdy do końca pewni czy wyeliminowanie niektórych części rozpatrywanego przez nas zagadnienia nie doprowadzi do zlekceważenia ważnych szczegółów.

Świadomość istnienia tych dwóch rodzajów niebezpieczeństw może dopomóc nam w stosowaniu wystarczająco elastycznej strategii, dzięki czemu unikamy pewnych zagrożeń.

Wszelkie rozpraszające czynniki - głośna muzyka, telefon przyjaciela, łaszący się ukochany pies, troskliwe pytania rodziców - wszystko to sprawia, że proces nauki wymaga większego wysiłku i jest mniej skuteczny. Za każdym razem, kiedy ktoś lub coś oderwie Cię od pracy, musisz ponownie wprowadzić do swojej pamięci krótkotrwałej potrzebne do "obrobienia" informacje, ponownie skoncentrować się i w zasadzie zaczynasz od nowa. Zadbaj, aby w czasie nauki nic nie odrywało Cię od pracy - posprzątaj biurko, usuń z zasięgu wzroku wszystkie rozpraszające elementy, wyłącz muzykę (lub włącz cicho taką, która wzmaga koncentrację), wyłącz telefon, poproś, aby Ci nie przeszkadzano. Jeśli nie możesz znaleźć takiego miejsca w domu, możesz skorzystać np. z czytelni lub umówić się z kolegą na wspólną naukę.

3. Życie towarzyskie.

Dla wielu ludzi często osiągających bardzo dobre rezultaty życie towarzyskie odgrywa istotną rolę. Niejednokrotnie rozmowa a także zdolność zadawania pytań znacznie poszerza horyzonty myślenia. W dzisiejszym świecie osoby, które prowadzą zbyt rozrywkowy tryb życia uważane są często za kogoś ,kto nie reprezentuje sobą nic wartościowego, czy w jakikolwiek sposób cennego. Sądzę, że jest to błędna teoria ponieważ tacy ludzie bardzo często mają w sobie taką ilość samodyscypliny aby naukowe aspekty życia nie kolidowały z proponowanymi nam przez świat rozrywki uciechami. Z filozoficznego punktu widzenia możemy powiedzieć ,że każdy człowiek nie jest w żaden sposób odporny na to ,co jest przyjemne, na to ,co sprawia nam radość, na to, co pobudza nasze zmysły, na to ,co daje nam tyle ukojenia po ciężkiej pracy, nauce czy czymkolwiek z tym związanym. Bardzo często stajemy przed wyborem : czy skorzystać z propozycji wyjścia na spotkanie z przyjaciółmi, czy tez dalej oddać się ważniejszej poniekąd nauce czy pracy. Decyzja zawsze należy do nas samych. Nikt nie może podejmować jej za kogoś innego. Nie możemy również sugerować się tym ,co robią w danym momencie inni ludzie. Jesteśmy dorośli i sami odpowiadamy za swoje decyzje bez względu na konsekwencje. Życie towarzyskie np.: w trakcie studiów jest owszem bardzo istotnym elementem funkcjonowania wśród społeczeństwa akademickiego ale istotną rolą jest to ,aby sprawić żeby nie było ono pierwszorzędnym i przez to najważniejszym aspektem życia. Jeżeli uda nam się postawić je na podrzędnym miejscu ,przy okazji nie unikając go całkowicie to możemy być z siebie zadowoleni. Możemy nawet pokusić się o stwierdzenie, że odnieśliśmy pewnego rodzaju sukces. Ma to bardzo silne odzwierciedlenie w procesie samokształcenia, ponieważ człowiek przez cały czas stawiany jest przed wyborem tego ,co w danym momencie jest dla niego korzystniejsze. Jesteśmy jednak bardzo podatni na wszelkiego rodzaju uciechy życia codziennego dlatego też, stawianie nas przed wyborami kształci nasze wnętrze i umacnia cechy charakteru.

3.Czytanie.

Jednym z elementów składających się na osiągnięcie sukcesu przez młodego człowieka jest umiejętność czytania ,a raczej znajomość technik ,które mogą bardzo uprościć zrozumienie a przez to i przyswojenie materiału. Każdy z nas ma podejrzewam swoją własną metodę czytania, którą stosuje już od wczesnych lat dzieciństwa, jednak pomimo tego warto zaznajomić się z potwierdzonymi naukowo sposobami wchłaniania kolejnych wersów tekstu. Sekretem czytania fotograficznego polega na tym, że Ty posiadasz już tę zdolność. Taka metoda zapoznaje Cię z technikami najefektywniejszego wykorzystania możliwości Twojego umysłu. Dzięki czytaniu fotograficznemu nauczysz się nie tylko szybciej czytać, ale dowiesz się, jak uczyć się kilkakrotnie szybciej niż dotychczas. Bardzo często materiały zawierają informacje, które w przyszłości okazują się zupełnie niepotrzebne. W takich wypadkach należy kierować się umiejętnością selekcji, czyli wyodrębnienia tego, co jest najważniejsze spośród całego tekstu. Wielokrotnie czytanie fotograficzne polega na tym, że zapamiętujemy obrazki, rysunki, poszczególne akapity, jakieś szczegóły które mogą być często niezwiązane z treścią czytanej przez nas lektury. Nie sądzę, aby takie czytanie było dobre w skutkach ponieważ nie skupiamy swoich myśli na wyciągnięciu sensu z przeczytanego tekstu tylko balansujemy między kolejnymi zapamiętanymi w sposób wzrokowy fragmentami.

Nasz umysł działa jak aparat fotograficzny a nie jak „pochłaniacz tekstu”. Nasze myśli powinny skupiać się nie na ilości przeczytanego tekstu tylko na jakości odbioru go przez nas.

Każdego dnia zalewa nas prawdziwa lawina informacji:

• książki

• prasa

• korespondencja

• przepisy

• uchwały

• zasoby internetowe.

Wymaga to od nas aktywnego wykorzystania umiejętności czytania. Jednak nie każdy człowiek, który potrafi czytać robi to poprawnie. Wielu z nas naukę czytania zakończyło na etapie „raczkowania”. Popełniamy wiele błędów, które sprawiają ,że czytanie jest dla nas prawdziwą męką. Jak to zmienić?

Przede wszystkim należy wyeliminować:

• regresję - powracanie wzrokiem do przeczytanego już tekstu,

• subwokalizację - wymawianie tekstu po cichu lub w myślach,

• zbyt dużą liczbę fiksacji,

• brak koncentracji,

Przerwy w czytaniu są również bardzo istotne. Po przerobieniu jakiejś partii materiału warto chwilę odpocząć. To pomoże skoncentrować się nad następnym zadaniem. Lepiej uczyć się krócej, ale systematycznie. Inaczej szybko wyczerpiesz swoje rezerwy energetyczne i zapał do pracy. Nauka ma sprawiać przyjemność, a nie być torturą.

Musimy nauczyć się nagradzać siebie za systematyczną pracę, za osiągnięcia i postępy. Niech wysiłek kojarzy Ci się z nagrodą i satysfakcją. Następnym razem z mniejszymi oporami zabierzesz się do nauki.

4. Zrozumienie.

Zrozumienie nowych pojęć i zagadnień nigdy nie jest proste. W rezultacie często polega to na zastępowaniu swoich starych przekonań nowymi, co nie przychodzi tak łatwo. Nie zawsze są one łatwe do ogarnięcia, zwłaszcza jeśli wiąże się z nimi konieczność przyjęcia nowych sposobów postrzegania świata. Wiadomo, że każdy z nas ma własny, wyrobiony sposób patrzenia na rzeczywistość. Często jesteśmy przywiązani do swoich poglądów. Możemy mieć trudności z zastąpieniem tych wygodnych koncepcji zupełnie nowymi. Dobrym sposobem ogarnięcia nowych idei lub koncepcji jest zastosowanie ich w takich sytuacjach, w których powinny okazać się przydatne. W ten sposób wryją się one w pamięć podczas powtarzających się prób ich stosowania.

5.Pamięć doskonała.

Nikt nie potrafi zapamiętać wszystkiego, co usłyszy lub przeczyta. Poza tym nauka nie sprowadza się do zapamiętywania faktów, lecz ich zrozumienia. Cały sukces polega na tym, że powinniśmy starać się zaangażować umysł i przez to podnosić jego sprawność.

Najlepszą metodą na szybkie zapamiętywanie, jest kojarzenie nowego materiału z tym, co już wiesz.Im dziwniejsze, bardziej niecodzienne skojarzenia, tym lepiej zapamiętasz materiał. Przy bardziej skomplikowanej strukturze materiału im więcej informacji powiążesz ze sobą, przeanalizujesz, zrobisz wykresy, zadasz sobie i odpowiesz na pytania do materiału, tym więcej zrozumiesz. Zrozumienie jest najlepszym przyjacielem pamięci.

Wszystko zależy od uczącego się, materiału do przyswojenia i czasu, który mamy do dyspozycji. Dobrze jest tak rozplanować materiał, żeby móc opanować go w skończonym czasie, wliczając czas przeznaczony na powtarzanie. Tutaj ważna uwaga: okazuje się, że warto powtórzyć materiał jeszcze zanim zostanie on zapomniany, np. zaraz po przyswojeniu go. Przeuczanie znacząco przyspiesza tworzenie się śladów pamięciowych w pamięci trwałej.

6.Pewność siebie.

Każdy z nas bardzo często odczuwa różnego rodzaju lęki i wątpliwości. Prawdziwą umiejętnością jest znalezienie faktycznych przyczyn naszego niepokoju i poradzenie sobie z nimi. Podłożem takich sytuacji może być zarówno rodzina jak i zwykły brak odporności związany z niedostosowaniem się do funkcjonowania w otaczającym nas świecie. Poza tym często nie jesteśmy pewni tego ,co chcemy osiągnąć w życiu. Również problemem może być sytuacja odwrotna czyli, nie jesteśmy pewni czego się od nas tak naprawdę oczekuje. Posiadanie tej cechy przez człowieka doprowadza w rezultacie do tego, że dostrzegamy wiele rzeczy, o których wcześniej nawet nie myśleliśmy. Dzięki temu może nawet zmienić się perspektywa postrzegania praktycznie wszystkiego.

Staraj się wzbudzić w sobie zainteresowanie, stawiaj pytania do materiału i próbuj znaleźć na nie odpowiedzi - w ten sposób powiążesz nowe informacje ze starymi, a tym samym utrwalisz wiadomości. Znajdź cel, dla którego uczysz się. Czy uczysz się tylko po to, żeby dostać stopień? A może kiedyś w praktyce wykorzystasz te informacje? Zaliczysz egzamin, który jest środkiem do osiągnięcia innych, znacznie ważniejszych celów? Może udowodnisz sobie, ze potrafisz być skuteczny? Każdy powinien odnaleźć w sobie to, co naprawdę motywuje go do pracy. Wtedy z zapałem będziesz się zabierać do nauki, a postępy będą sprawiały Ci satysfakcję i, co ważne, na efekty nie trzeba będzie długo czekać!

7.Uczenie się techniką etapową i całościową.

Strategie uczenia się można podzielić na etapowe i całościowe. Technika etapowa polega na uczeniu się krok po kroku, usiłując doskonale opanować każdy element składowy danego problemu z osobna. Przy tej metodzie można mieć problemy z objęciem umysłem całego problemu. Zajmując się zbyt poważnie drobiazgami nie ma możliwości ujrzeć całości zagadnienia i ogólnych zasad, które się w nim pojawiają. Wiedza okazuje się fragmentaryczna i pojawiają się trudności z możliwością korzystania z niej.

Stosujący strategię całościową wolą najpierw ogarnąć całość zagadnienia, a dopiero potem zagłębiać się w jego szczegóły i wszystkie części składowe. Narażamy się na zbytnie generalizowanie oraz wyciąganie wniosków na podstawie niewystarczających dowodów. Można upraszczać niektóre rozległe problemy i ogólne zasady. Pojawia się możliwość niezauważenia podstawowych różnic między zasadami oraz wyjątków do nich co będzie wynikało ze zlekceważenia szczegółów. Należałoby zastosować wystarczająco elastyczną strategię , dzięki której można uniknąć wszelkich zagrożeń.

Uczenie się może sprawiać wiele radości i wcale nie musi byś trudne. Istnieją metody nabywania wiedzy skutecznie przyspieszające ten proces. Dzięki zmianie oprogramowania umysłu możemy wyzwolić jego naturalne siły i poszerzyć horyzonty. Opanowanie tej strategii pozwala z łatwością zdobywać wiedzę i ją przekazywać, pomaga również prowadzić interesy, komunikować się z ludźmi i rozwijać samego siebie.

---