Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 15.10.2013

Komunikacja niewerbalna

Typologie komunikacji niewerbalnej - TOKARZ

-gesty,

-mimika,

-dotyk,

-prezencje,

-kierunek spojrzenia,

-układ ciała,

-dystans,

- układ otoczenia,

EKMAN - emblematy, ilustratory, wskaźniki emocji, regulatory konwersacyjne i adaptatory.

Emocje to odczucia - są artefaktem kulturowym.

Emblematy - gesty, które zastępują słowa.

Ilustratory - oferowanie komentarza do danego gestu,

kultury nisko-kontekstowe nastawione są na komunikaty. Są naznaczone przez logikę Arystotelesowską - jasna wypowiedź, podsumowanie, wniosek.

Kultury wysoko-kontekstowe - Japonia.

Efekt Dumerandowy (?) - odwrotny skutek - kultura nisko-kontekstowa powinna przerodzić się w wysoko-kontekstową.

Wskaźnik emocji - uniwersalne, podzielane przez wszystkie kultury (złość, wstręt, strach, radość, zdziwienia, pogarda)

Adaptatory - zachowania, które mają umożliwić uzyskanie komfortu w danej sytuacji.

Kłamca w swojej wypowiedzi nie skupia się na świadomym sterowaniu danej części ciała, Kiedy opowiada jego wypowiedź brzmi jak oglądany film.

Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 22.10.2013

Poznanie i spostrzeganie społeczne.

Schemat poznawczy - ludzie posługują się nimi w celu organizowanie wiedzy o świecie poznawczym, porządkując je wokół tematów i przedmiotów.

Poczucie znajomości - wiem kim jestem, kim jest ta osoba. Jego brak powoduje chaos bodźców.

Eksperyment „na ile spełnia się proroctwo”- Dzieci o wyższym i niższym poziomie inteligencji dobranej losowo, po czasie pokryło się z losowym wyborem. Do bardziej inteligentnych nauczyciel miał inne podejście i cieplejsze, więcej wymagań.

Heurystyki - skróty myślowe

Heurystyka zakotwiczona i dostosowana - skrót myślowy polegający na posługiwaniu się liczbą lub wartością jako punktem wyjścia, do którego w niewystarczającym stopniu dostosowuje się swoją ocenę.

Atrybucje wewnętrzne i zewnętrzne - nie zwracamy uwagi na to jak „wypadki” wpływają na ludzi, jeśli nam zdarzają się nieprzyjemne rzeczy usprawiedliwiamy się - podstawowy błąd atrybujcji.

Atrybucje w służbie ego - mają podnieść naszą samoocenę, polepszyć samopoczucie- mamy mniejszą szansę rozwoju gdy nieakceptujemy porażki.

Atrybucje obronne - mają nas obronić przez złym światem - „czeka mnie wspaniała przyszłość”

Myślenie automatyczne - myślenie nieświadome, niezamierzone, mimowolne i niewymagające wysiłku.

Dostępność - łatwość odszukiwania w pamięci schematów i pojęć, a tym samym do wykorzystywania ich do formułowania sądów o świecie społecznym.

Wzbudzanie schematu pod wpływem zdarzeń poprzedzających - zwiększenie dostępności schematów, cech lub pojęć przez świeże doświadczenia.

Efekt uporczywości - utrzymywanie przekonań o sobie i świecie społecznym, nawet gdy argumenty potwierdzające te przekonania zostały zdyskredytowane.

Samospełniające się proroctwo - Sytuacja, w której (1) oczekiwania wobec innej osoby wpływa (2) na odnoszenie się do niej, co (3) powoduje, że jej zachowanie jest zgodne z pierwotnymi oczekiwaniami, a zatem przyczynia się do ich urzeczywistnienia.

Heurystyka dostępności p zdroworozsądkowa zasada myślenia polegająca na wydawaniu sądów na podstawie tego, jak łatwo coś przychodzi nam na myśl.

Heurystyka reprezentatywności - skrót myślowy polegający na klasyfikowaniu czegoś na podstawie jego podobieństwa do typowego przypadku.

Informacja o proporcji podstawowej - informacja o częstości występowania przedstawicieli różnych kategorii w danej populacji.

Myślenie kontrolowane - myślenie świadome, zamierzone, dobrowolne i niewymagające wysiłku.

Wypieranie myśli - próba uniknięcia myślenia o czymś i czym wolelibyśmy zapomnieć.

Myślenia kontrfaktyczne - zmienianie w myślach niektórych aspektów przeszłości, aby dopasować je do wyobrażenia, jak mogłoby być.

Bariera nadmiernej ufności - zbyt duże przekonanie o trafności własnych sądów.

Ukryta teoria osobowości - typ schematu używany do grupowania różnych cech osobowości; na przykład wielu ludzi uważa, że ktoś, kto jest uprzejmy, jest zarazem szczodry.

Teoria atrybucji - teoria opisująca sposoby, którymi się posługujemy do wyjaśniania przyczyn własnych zachować i zachowań innych ludzi.

Atrybucja wewnętrzna - przypuszczenie, że czyjeś zachowanie wynika z przyczyn leżących po jego stronie, na przykład z jego postawy, charakteru lub osobowości.

Atrybucja zewnętrzna - przypuszczenie, że czyjeś zachowanie wynika z sytuacji, w jakiej znajduje się ta osoba; założenie, że większość ludzi w tej sytuacji zareagowałaby tak samo.

Model współzmienności - teoria stanowiąca, że tworząc atrybucje dotyczące czyjegoś zachowania, systematycznie sprawdzamy zależność pomiędzy obecnością lub bakiem pewnych czynników sprawczych a pojawieniem się lub niepojawieniem danego zachowania.

Informacje o zgodności - informacje o tym, w jakiej mierze inni ludzie wobec tego samego bodźca zachowują się tak samo jak aktor.

Informacje o wybiórczości - informacje o tym, w jakiej mierze damy aktor zachowuje się tak samo wobec różnych bodźców.

Informacje o spójności - informacje o tym, w jakiej mierze zachowanie danego aktora wobec określonego bodźca jest takie samo w różnym czasie i różnych okolicznościach.

Błąd odpowiedniości - założenie, że zachowanie człowieka odpowiada jego dyspozycjom (osobowości).

Podstawowy błąd atrybucji - skłonności do przeceniania roli czynników wewnętrznych, dyspozycyjnych w zachowaniu człowieka i do niedoceniania wpływów czynników sytuacji.

Wyrazistości spostrzeżeniowa - domniemana ważność informacji, które przykuwają naszą uwagę.

Zjawisko światła rampy - skłonności do przesadnej oceny stopnia, w jakim nasze działania i wygląd są dostrzegane przez innych.

Atrybucje obronne - wyjaśnianie zachowań tak, aby uniknąć poczucia słabości i śmiertelności.

Nierealistyczny optymizm - Forma atrybucji obronnej, polegająca na przekonaniu, że dobre rzeczy zdarzają się raczej nam niż innym, z złe rzeczy zdarzają się raczej innym niż nam.

Wiara w sprawiedliwy świat - forma atrybucji obronnej polegająca na założeniu, że złe rzeczy ludziom, a dobre rzeczy spotykają dobrych ludzi.

Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 29.10.2013

Konformizm

Konformizm - zmiana zachowania spowodowana rzeczywistym lub wyobrażonym wpływem innych ludzi.

Informacyjny wpływ społeczny - wpływ innych ludzi, który skłania nas do podporządkowania się, ponieważ widzimy w nich źródło wskazówek dotyczących naszego zachowania. Podporządkowujemy się, bo wierzymy, że cudza interpretacja niejasnych sytuacji jest słuszniejsza niż nasza i pomaga nam wybrać właściwy kierunek działania.

Prywatna akceptacja - podporządkowanie się zachowaniom innych pod wpływem przekonania, że to, co robią lub mówią inni, jest słuszne.

Publiczny konformizm - publiczne dostosowanie się do zachowań innych bez potrzeby wiary w słuszność własnych słów lub czynów.

Indukowanie - gwałtowne rozprzestrzenienie się emocji i zachowań w tłumie.

Psychoza tłumu - występowanie w grupie ludzi podobnych objawów fizycznych z nieznanych przyczyn fizycznych.

Normy społeczne- ukryte lub jawne reguły grupy określające akceptowanie zachowania, wartości i przekonania jej członków.

Normatywny wpływ społeczny - wpływ innych ludzi, który skłania do konformizmu, ponieważ chcemy być lubiani i akceptowani. Ten rodzaj podporządkowania prowadzi do publicznej zgodności z poglądami i zachowaniami grupy, ale niekoniecznie do prywatnej akceptacji tych przekonań i zachowań.

Kredyt zaufanie - tolerancja, na którą zarabia się czasem przez konformizm wobec norm grupowych; mając wystarczający kredyt zaufania, można czasami zachować się odmiennie, nie narażając się na karę ze strony grupy.

Wpływ mniejszości - sytuacja, w której mniejszość członków grupy wywiera wpływ na zachowania lub przekonania większości.

Normy zakazujące - spostrzeżenia dotyczące tego, jakie zachowania są aprobowane i nieaprobowane przez innych.

Normy deskryptywne - spostrzeżenia dotyczące rzeczywistych zachować ludzi w danej sytuacji, niezależnie od tego, czy są one aprobowane czy potępiane przez innych.

Rodzaje konformizmu:

- informacyjny - bodziec jako informacja wieloznaczna (wiedza grupy może być niepewna ale i tak się nimi kierujemy)

- normatywny - w jakim stopniu ulegnie grupie aby nie być odtrącenie i uważani.

W kulturach kolektywistycznych konformizm jest wyższy

- konformizm wpływa znacznie w grupie od 5 do 7 osób, potem znacznie słabnie.

- kobiety są bardziej konformistyczne od mężczyzn (3%)

- bezpośredniość grupy - na ile bliska w cenie i przestrzeni jest bliska grupa.

- poczucie własnej wartości - pewne siebie osoby silne wpływają grupie i rolom.

Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 5.11.2013

Stereotypy i uprzedzenia.

Uprzedzenie - wroga bądź negatywna postawa wobec określonej grupy ludzi wyłącznie ze względu na ich przynależność.

Stereotyp - uogólnienie dotyczące grupy ludzi, a polegające na przypisywaniu identycznych cech niemal wszystkim jej członkom, niezależnie id rzeczywistych różnic pomiędzy nimi.

Dyskryminacja - nieuzasadnione niekorzystne lub szkodliwe działanie wobec przedstawicieli danej grupy tylko dlatego, że do niej należą.

Jednorodność grupy obcej - spostrzeganie osób należących do grupy obcej jako bardziej do siebie podobnych (jednorodnych), niż są naprawdę, a także jako bardziej jednorodnych niż członkowie grupy własnej.

Korelacja pozorna - rzekoma zależność pomiędzy faktami, które w rzeczywistości nie są ze sobą związane.

Krańcowy błąd atrybucji - skłonności do tworzenia dystrybucji z dyspozycji wobec całej grupy ludzi.

Zagrożenie stereotypami - obawa członków wyróżniającej się grupy, że ich zachowanie może potwierdzać stereotyp kulturowy.

Obwinianie ofiary - skłonność do obwiniania innych (tworzenie atrybucji z dyspozycji) za to, że są ofiarami, zazwyczaj motywowana pragnieniem, żeby świat był sprawiedliwy.

Poszukiwanie kozła ofiarnego - skłonność ludzi sfrustrowanych i nieszczęśliwych do przenoszenia agresji na grupy, które są nielubiane, stosunkowo słabe i wyraźnie się wyróżniają.

Zinstytucjonalizowany rasizm - rasistowskie postawy znacznej większości ludzi żyjących w społeczeństwie, w którym za normę przyjmuje się stereotypy i dyskryminację.

Zinstytucjonalizowany seksizm - seksistowskie postawy znacznej większości ludzi żyjących w społeczeństwie, w którym za normę przyjmuje się stereotypy i dyskryminację.

Konformizm wobec norm- skłonność do podporządkowywania się grupie, aby spełnić jej oczekiwania i zyskać akceptację.

Współczesny rasizm - nieokazywanie uprzedzeń w widocznych zachowaniach przy wewnętrznym podtrzymywaniu tendencyjnych postaw.

Wzajemna zależność - sytuacja, w której grupy potrzebują siebie nawzajem i muszą na sobie polegać, aby osiągnąć cel ważny dla każdej z nich.

Klasa mieszana- klasa zorganizowana w sposób sprzyjający ograniczeniu uprzedzeń i wzrostowi samooceny uczniów dzięki podziałowi na grupy składające się z uczniów różnego pochodzenia, w których każdy członek jest uzależniony od innych, jeżeli chce opanować całość materiału i otrzymać dobrą ocenę.

Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 12.11.2013

Procesy grupowe

Grupa- dwie lub więcej osób, które współdziałają ze sobą i są współzależne w tym sensie, że wywierają na siebie wpływ ze względu na swoje potrzeby i cele.

Role społeczne - wspólne oczekiwania członków grupy względem zachowań konkretnych osób.

Spójność grupy - cechy grupy, które zbliżają do siebie jej członków i przyczyniają się na wzajemnej sympatii.

Facylitacja społeczna- skłonność do sprawniejszego wykonywania łatwych zadań i szybszego wykonywania trudnych zadań w obecności innych i w sytuacji możliwej oceny indywidualnych osiągnięć.

Próżniactwo społeczne - skłonność do gorszego wykonywania łatwych zadań i lepszego wykonywania trudnych zadań w obecności innych, gdy nie można ocenić indywidualnych osiągnięć.

Deindywiduacja - rozluźnienie normalnych hamulców zachowania, gdy ludzie znajdują się w tłumie, co powoduje nasilenie czynów impulsywnych i patologicznych.

Strata ponoszona w toku procesu- Każdy aspekt interakcji grupowej, który utrudnia dobre rozwiązanie problemu.

Pamięć transaktywna - łączna pamięć dwojga ludzi, która jest skuteczniejsza niż pamięć każdego z osobna.

Myślenie grupowe - sposób myślenie, w którym zachowanie spójności i solidarności grupy jest bardziej istotne niż realistyczne rozważanie faktów.

Polaryzacja grupowa - tendencja do podejmowania przez grupę decyzji bardziej skrajnych niż początkowe sugestie jej członków.

Teoria wybitnej osoby- pogląd, że pewne cechy osobowości o zasadniczym znaczeniu powodują, że ktoś jest dobrym przywódcą, niezależnie od sytuacji.

Teoria kontyngencji przywództwa - pogląd, że skuteczność przywództwa zależy zarówno od tego, jak bardzo przywódca jest zorientowany na zadanie bądź na stosunki międzyludzkie, jak i od siły jego oddziaływania na grupę.

Przywódca zorientowany na zadanie - przywódca, który bardziej się troszczy o wykonanie pracy niż o uczucia podwładnych i stosunki pomiędzy nimi.

Przywódca zorientowany na stosunki międzyludzkie - przywódca, który troszczy się przede wszystkim o uczucia podwładnych i relacje zachodzące pomiędzy mini.

Dylemat społeczny - konflikt, w którym postępowanie najbardziej opłacalne dla jednostki będzie szkodliwe dla każdego, jeżeli wybierze je większość ludzi.

Strategi coś za coś - metoda zachęcania do współpracy polegająca na tym, że najpierw wybiera się możliwość współpracy, ale potem zawsze już postępuje się tak samo (współpracuje lub rywalizuje), jak zachował się partner poprzednim razem.

Dylemat dobra publicznego - dylemat społeczny polegający na tym, że jednostki, aby zachować jakieś dobro publiczne, muszą dokładać do wspólnej puli.

Dylemat wspólnych zasobów - dylemat społeczny polegający na tym, że każdy czerpie ze wspólnej puli dóbr, która się odnawia, gdy jest wykorzystywana z umiarem, lecz się wyczerpuje, gdy jest nadużywana.

Negocjacje - forma komunikacji pomiędzy stronami konfliktu polegająca na przedstawianiu propozycji oraz kontrpropozycji i dochodzeniu do rozwiązania tylko za obopólną zgodą.

Rozwiązanie integrujące - rozwiązanie konfliktu polegające na uzgodnieniu spornych kwestii w sposób zaspokajający różne interesy - każda strona czyni największe ustępstwa w sprawach, które nie są dla niej ważne, lecz są ważne dla drugiej strony.

Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 26.11.2013

Kreowanie i zmiana postaw.

Postawy - oceny ludzi, przedmiotów i poglądów- ustosunkowane do rzeczywistości.

Postawa o źródłach poznawczych - postawa wynikająca przede wszystkim z przekonań o właściwościach obiektu postaw.

Postawa o źródłach emocjonalnych - postawa wynikająca bardziej z uczuć i wartości niż z przekonań o naturze obiektu postawy.

Postawa o źródłach behawioralnych - postawa wynikająca z obserwacji własnych zachowań wobec obiektu postawy.

Postawy jawne- świadomie wyznajemy i potrafimy łatwo określić.

Postawy ukryte- są mimowolne, niekontrolowane, a czasami nieświadome.

Komunikat perswazyjny - komunikat przekonujący do zajęcia określonego stanowiska w danej sprawie.

Teoria reaktacji - pogląd, że poczucie zagrożenia swobody pewnych zachowań wywołuje nieprzyjemny stan reaktancji, który można zredukować przez wykonanie zagrożonej czynności.

Dostępność postawy - siła skojarzenia pomiędzy obiektem postawy a ocenę obiektu.

Przekazy podprogowe- słowa lub obrazy, które są nieświadome spostrzegane, lecz mimo to mogą wpływać na osądy, postawy i zachowania.

Dystans poznawczy - ludzie nie wiedzą jakie mają atrybuty dopóki się to nie ujawni.

Nadawca - Przekaz- Kanał - Odbiorca

Nadawca - przekonujący, stanowczy, charyzmatyczny, osobowość dominująca, odpowiedni sposób mówienia, ekspert w czymś, komunikacja niewerbalna, wygląd, wiek, reputacja, intencja, swoboda wyboru, podobieństwo poglądów, godny zaufania.

Przekaz - zrozumiały, jasny, dostosowany do odbiorcy, pewne slogany, podanie wniosku, znaki interpunkcyjne, atrakcyjność przekazu wizualnego, racjonalny czy emocjonalny/ jednostronny czy dwustronny, przekaz podprogowy.

Kanał - im oddziałujemy na więcej receptorów tym lepiej, różne środki przekazu, przez osobisty (np. wybory), grupy wiekowe - podatność wieku, płeć, uaktywnienie odbiorcy.

Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 3.12.2013

Manipulacje społeczne

Caldini - 2 reguły rządzące naszym zachowaniem

A. reguła wzajemności - odwzajemnienie uzyskanego dobra, nawet te negatywne.

B. reguła zaangażowania i konsekwencji - aby kolejne zachowanie nie było sprzeczne ze wcześniejszym.

(kiedy sytuacja nie tłumaczy naszego zachowania, musimy to tłumaczyć wewnętrznymi doznaniami)

Reguły inicjacyjne - wejście do grupy wymaga od nas ogromnego wysiłku.

Techniki manipulacji:

* „stopa w drzwi” - najpierw mała prośba a potem prośba właściwa,

* wzajemność ustępstw- jeśli jedna ze stron ustąpiła to podobnie postąpi druga.

„dwa razy drzwi w twarz”.

* puszczenie niskiej piłki - bazuje na zaangażowaniu i konsekwencji,

*liczy się każdy grosz - taktyka zbierania datków,

*uległość jako pokuta,

*technika scenariusza - kiedy ludzi nie można zaangażować bezpośrednio.

*sprytna szczerość- kiedy wydaje się, że manipulator mówi coś nie będące w jego interesie.

Reguła niedostępności - podejmowanie jakieś decyzji szybciej, gdy nasza wolność będzie ograniczona - wersje limitowane, wyprzedaże.

Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 10.12.2013

Dysonans poznawczy.

Dysonans poznawczy - poczucie dyskomfortu, które początkowo przypisywano jednoczesnemu oddziaływaniu dwóch lub więcej niespójnych elementów poznawczych, a następnie postępowaniu niezgodnemu z utrwalanym, na ogół pozytywnym wizerunkiem własnej osoby.

Dysonans po-decyzyjny- Występujący po podjęciu decyzji, zazwyczaj redukowany przez zwiększenie atrakcyjności wybranego rozwiązania i umniejszenie wartości odrzuconych wyborów.

Technika niskiej piłki - nieuczciwa strategia polegająca na tym, że sprzedawca namawia klienta do okazjonalnego zakupu, a następnie mówi, że to była pomyłka, i podnosi cenę, a wówczas klient często godzi się zapłacić.

Uzasadnienie wysiłku - zjawisko polegające na tym, że jesteśmy skłonni polubić bardziej coś, co uzyskaliśmy z trudem.

Niewystarczająca kara - Dysonans wywołany brakiem dostatecznego uzasadnienia zewnętrznego rezygnacji z pożądanego zachowania lub przedmiotu, zazwyczaj powodujący, że zakazane zachowanie lub przedmiot wydają się mniej atrakcyjne.

Autoperswazja - długotrwała zmiana postawy wynikająca z próby samousprawiedliwienia.

Teoria napięcia motywacyjnego - pogląd, że ludzie doświadczają napięcia, gdy ich poczucie prawdziwego Ja różni się od Ja idealnego.

Teoria podtrzymywania poczucia własnej wartości - pogląd, zgodnie z którymi wyobrażenia o sobie może być zagrożone innej osoby, a poziom owego zagrożenia warunkuje zarówno bliskość relacji z tą osobą, jak i osobiste znaczenie danego zachowania.

Teoria autoafirmacji - pogląd, że ludzie ograniczają wpływ dysonansu na samoocenę, podkreślając swoją kompetencję w dziedzinie niezagrożonej dysonansem.

Teoria samopotwierdzenia - pogląd, zgodnie z którym ludzie potrzebują potwierdzenia własnego wizerunku, niezależnie od tego, czy jest on pozytywny czy negatywny, co w pewnych warunkach może być sprzeczne z pragnieniem zachowania korzystnego obrazu Ja.

Samousprawiedliwienia - skłonność do usprawiedliwiania swoich zachowań, aby chronić poczucie własnej wartości

Pułapka racjonalizacji - możliwy skutek redukcji dysonansu przez usprawiedliwienie własnego postępowania, które w końcu staje się łańcuchem nierozsądnych lub niemoralnych zachowań.

Psychologiczne determinanty komunikacji kulturowej 17.12.2013

Agresja

Agresja - zamierzone działanie w celu sprawienia komuś przykrości lub bólu.

Agresja wroga - wynikająca z uczuć gniewu i zmierzające do zadania bólu.

Agresja instrumentalna - służąca jako środek do osiągnięcia celu innego niż samo wywołanie bólu.

Eros- instynkt życia w teorii Freuda.

Tanatos - wg Freuda instynktowny pęd ku śmierci powodujący działanie agresywne.

Ciało migdałowate - obszar kory mózgowej związany z przejawami agresji.

Serotonina - związek chemiczny występujący w mózgu hamujący agresywne impulsy.

Testosteron - hormon związany z agresją.

Teoria frustracji - agresji - pogląd, zagadnienie w którym frustracja - spostrzeżenia przeszkody w dążeniu do celu - zwiększa prawdopodobieństwo agresywnych reakcji.

Bodziec wyzwalający agresję - przedmiot kojarzony z agresywnymi reakcjami (np. pistolet), którego sama obecność może zwiększyć prawdopodobieństwo agresji.

Teoria społecznego uczenia się - pogląd, że zachowań społecznych (np. agresji) uczymy się przez obserwowanie i naśladowanie innych.

Skrypty - sposoby zachowań społecznych, które przejmujemy ze swojej kultury.

---