System informacyjny to uporządkowany układ odpowiednich elementów, charakteryzujących się pewnymi właściwościami i połączonych wzajemnie określonymi relacjami.
Zasoby systemu informacyjnego zapewniające jego funkcjonowanie:
-ludzkie - potencjał wiedzy ukierunkowany na rozwiązywanie problemów systemu; użytkownicy pełniący role nadawców i odbiorców oraz adresaci technologii informacyjnych;
-informacyjne - zbiory danych przeznaczone do przetwarzania (bazy danych, metod, modeli, wiedzy);
-proceduralne - algorytmy, procedury, oprogramowanie;
-techniczne - sprzęt komputerowy, sieci telekomunikacyjne, nośniki danych.
Elementy systemu informacyjnego:
-nadawcy i odbiorcy informacji - fizyczne (ludzie i systemy komputerowe), organizacyjne (komórki obiektu gospodarczego) i prawne (obiekty jako jednostki formalne, traktowane jako wyodrębnione całości) podmioty informacyjne uczestniczące w przekazie i wymianie informacji;
-zbiory informacji - zestawy wiadomości o charakterze ekonomicznym (w różnej postaci) generowane przez nadawców w określonym porządku przestrzennym i czasowym;
dzielimy je:
ze względu na miejsce w procesie przetworzenia na: wejściowe, wewnętrzne, wyjściowe;
ze względu na stopień przetworzenia na: źródłowe, pośrednie, wynikowe;
ze względu na typ (formę) na: liczbowe, tekstowe, multimedialne;
ze względu na opis zjawiska na: identyfikujące, kwantyfikujące;
ze względu na poziom zmienności na: stałe, względnie stałe, zmienne;
-kanały informacyjne - sformalizowane i nie sformalizowane drogi (trasy) przepływów informacyjnych, stanowiących ewidencyjne lub informacyjne odwzorowanie przepływów zasileniowych (rzeczowych i finansowych) w obrębie obiektu gospodarczego; określają nadawców i odbiorców informacji, miejsca przetwarzania oraz ramy czasowe;
-metody i techniki przetwarzania informacji - zalgorytmizowane procedury automatycznej (systemy informatyczne) i nieautomatycznej (systemy tradycyjne) obróbki zbiorów informacji.
Struktury systemu informacyjnego:
-funkcjonalna - zbiór zadań i celów systemu oraz ich wzajemnych współzależności; wiąże ona bezpośrednio system informacyjny z wytwórczymi i zarządczymi funkcjami obiektu gospodarczego; struktura ta jest nadrzędna w stosunku do pozostałych struktur, można ją rozpatrywać w przekroju struktury organizacyjnej lub przekroju struktury procesów gospodarczych; wieloprzekrojowe ujęcie struktury funkcjonalnej pozwala zaprezentować system kompleksowo i obiektywnie z punktu widzenia celów systemów wytwarzania i zarządzania;
-informacyjna - składa się z zasobów informacyjnych (zbiory danych wraz z algorytmami ich przetwarzania) i zbioru metainformacji (zbiór informacji o zasobach systemu - katalog systemu); struktura informacyjna systemu jest ściśle powiązana z jego strukturą funkcjonalną (realizacja każdej funkcji i zadania angażuje określone elementy struktury informacyjnej);
-techniczna - utworzona z zastosowanych w przetwarzaniu środków technicznych; prawidłowa struktura techniczna powinna być zgodna ze strukturą funkcjonalną i informacyjną systemu (tzn. ma zapewniać swobodną realizację funkcji i obsługiwać zbiory danych);
-przestrzenna - rozmieszczenie obiektów systemu określonego w trzech poprzednich strukturach;
-konstrukcyjno-technologiczna - istota konstrukcji systemu i stosowanej w nim technologii przetwarzania danych.
Oprogramowanie jest to ogół środków programowych dostępnych w ramach systemu komputerowego. Umożliwia ono bądź ułatwia przygotowanie i eksploatacje systemów informatycznych. Jest zbiorem zróżnicowanych środków programowych (pakietów programów).
Najważniejsze cechy dobrego oprogramowania:
niezawodność - program w sposób zadawalający spełnia niezbędne funkcje;
zgodność - program odpowiada projektowi technicznemu (zgodność zewnętrzna) oraz zawiera jednolitą notację, terminologię i symbolikę (zgodność wewnętrzna - spójność);
racjonalność - program zawiera tylko te operacje, które są rzeczywiście niezbędne od realizacji jego funkcji;
dokładność - wyniki generowane przez program mają precyzję wystarczającą z punktu widzenia przeznaczenia;
sprawność - program spełnia wymagane funkcje bez zbędnego wykorzystywania zasobów komputera;
przyjazność - oznacza posługiwanie się programem bez zbędnego nakładu sił i czasu użytkownika oraz możliwość intuicyjnej obsługi;
strukturyzacja - wszystkie części oprogramowania są w określony sposób zorganizowane w jedną całość (stosowanie standardów);
kompletność - program zawiera wszystkie niezbędne elementy;
informatywność - program zwiera informacje niezbędne i wystarczające do zrozumienia jego przeznaczenia, ograniczeń, rodzajów przetwarzanych danych, stanu bieżącego itp.;
modyfikowalność - program ma strukturę pozwalającą na łatwe dokonanie wymaganych zmian;
niezależność maszynowa - programy mogą być wykonywane na komputerach o różnych konfiguracjach.
Podstawowym kryterium podziału oprogramowania jest cel wykorzystania. Pozwala on wyróżnić następujące grupy oprogramowania:
oprogramowanie systemowe: systemy operacyjne; programy i systemy diagnostyki sprzętu; systemy (języki) programowania; pakiety programów obsługi wielodostępu i sieci komputerowych; pomocnicze programy i pakiety usługowe;
oprogramowanie użytkowe: standardowe programy i systemy użytkowe; pakiety narzędziowe; indywidualne programy i systemy użytkowe.
Skala funkcjonowania systemów:
a) systemy makroekonomiczne (międzyobiektowe) - wyróżnia je nie tylko skala funkcjonowania (obejmują obszar całego kraju lub regiony), ale także konieczność uwzględnienia niejednorodności obsługiwanych obiektów; b) systemy mikroekonomiczne (obiektowe) - związane z funkcjonowaniem wyodrębnionych jednostek gospodarczych.
Zakres merytoryczny systemów; systemy wspomagające:
a) sferę wytwarzania;
b) logistykę i dystrybucję;
c) gospodarkę zasobami finansowymi;
d) zarządzanie i administrowanie;
e) obrót towarowy;
f) bankowość;
g) administrację publiczną.
Generacja systemów (poziom wspomagania użytkowników przez system):
a) transakcyjne (ewidencyjno-sprawozdawcze);
b) informowania (informacyjno-decyzyjne);
c) wspomagania decyzyjnego (doradcze i ekspertowe).
Poziom kompleksowości systemu:
a) proste - nie obsługują całego zakresu tematycznego;
b) kompleksowe.
Stopień integracji systemów:
a) zintegrowane - spełniające warunki integracji funkcjonalnej, informacyjnej i technologicznej;
b) autonomiczne - nie zintegrowane.
Stopień uniwersalności systemów:
a) systemy indywidualne - tworzone dla określonego użytkownika i uwzględniające jego wymagania;
b) systemy powielarne - mają charakter rozwiązań uniwersalnych w ramach danej klasy zastosowań.
Tryby pracy systemów:
a) wsadowe - ich realizacja następuje w tle i nie wymaga dialogu z użytkownikiem;
b) konwersacyjne - wymagają dialogu z użytkownikiem.
Struktura przestrzenna systemu:
a) system scentralizowany - zlokalizowany na zwartej przestrzeni;
b) system rozproszony.