Reakcje charakterystyczne Ag+

Odczynnik	Kation
		HCl	AgCl ↓, rozpuszczalny NH4OH
		NaOH lub KOH	Ag2O ↓, rozpuszczalny w NH4OH
		NH4OH	Ag2O ↓, rozpuszczalny w nadmiarze odczynnika
		H2S	Ag2S ↓, czarny
		KI	AgI ↓, żółty
		H2SO4	Ag2SO4 ↓, biały, wytrąca się z roztworów bardzo stężonych
		K2CrO4	Ag2CrO4 ↓, brunatno czerwony

Ze względu na brak odczynnika grupowego kationów V grupy analitycznej, kationy te wykrywa się w następującej kolejności:

• kation magnezu Mg²⁺ - tworzy biały osad z Na₂CO₃

• kation potasu K⁺ - tworzy biały osad z HClO₄

• kation amonowy NH₄⁺ - z NaOH wydziela po ogrzaniu zapach amoniaku

• kation sodu Na⁺ - barwi płomień na kolor żółty

Analiza soli

Analiza soli polega na identyfikacji jej składu, tj. wykryciu kationów metalu i anionu reszty kwasowej.

1. Obserwacja cech zewnętrznych (barwy i zapachu)

* sole miedzi (II) - niebieskie

* sole żelaza (III) - żółtozielone

* sole amonowe - zapach amoniaku

2. Analiza płomieniowa

3. Rozpuszczanie soli w H₂O, rozcieńczonym HNO₃, HCl, lub stężonym HCl, porównanie z tabelą rozpuszczalności soli w H₂O

4. Badanie rozpuszczonej soli zgodnie z tokiem analizy kationów i anionów

5. Badanie odczynu roztworu soli

Odczyn zasadowy oznacza, że sól pochodzi z mocnej zasady i słabego kwasu. Brak metali ciężkich oraz jonów: Cl^-, SO₄^2- i NO₃^- w roztworze, co znacznie skraca czas analizy.

Odczyn kwaśny roztworu wskazuje, ze sól pochodzi z mocnego kwasu i słabej zasady, a tym samym wyklucza obecność jonów NO2-, CH3COO-, CO32- i PO431. Po dodaniu roztworu węglanu sodu i braku osadu świadczy o nieobecności metali ciężkich. W tym przypadku przeprowadza się analizę soli dla anionów, a następnie kationów. Wytrącenie się osadu świadczy natomiast o obecności metali ciężkich (ołów, chrom, cynk, miedź, kadm, nikiel)

Tlenki

Prawie wszystkie pierwiastki tworzą dwuskładnikowe połączenie z tlenem. Wzory tlenków zależą od wartościowości pierwiastków (E). Tlen w tych połączeniach występuje jako pierwiastek dwuwartościowy. W większości przypadków wzory tlenków są wzorami najprostszymi, w których iloczyn wartościowości pierwiastków i ilości ich atomów są sobie równe.

E^w_n O^II_m

Oznacza to równość iloczynów W*n=2*m, gdzie literami n i m oznaczono ilości poszczególnych atomów, a W i II są wartościowościami pierwiastków.

Nazwy systematyczne tlenków podaje się zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Chemicznego (PTCh), które wypełnia zalecenia Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC).

W nazewnictwie opartym na stechiometrii związków uwzględnia się ilościowe stosunki pierwiastków stosując przedrostki greckie. Dopuszcza się także stosowanie przedrostków polskich, np. CO₂ - ditlenek węgla - dwutlenek węgla, Fe₂O₃ - tritlenek diżelaza - trójtlenek dwużelaza.

Ponadto używane są powszechnie nazwy, w których podaje się stopień utlenienia pierwiastka w postaci liczby rzymskiej w okrągłym nawiasie, np. SO₂ - tlenek siarki (IV), FeO₃ tlenek żelaza (III. W nazwach związków chemicznych, tworzonych z udziałem pierwiastków występujących na wyłącznie jednym stopniu utlenienia tak, jak ma to miejsce w przypadku litowców czy berylowców, nie podaje się stopnia utlenienia. Stąd nie pisze się tlenek sodu (I) ani tlenek wapnia (II), bo wystarczająco precyzyjne są nazwy tlenek sodu czy tlenek wapnia.

!Tablice chemiczne!

Kwasy to związki o wzorze ogólnym:

HnR

gdzie R jest resztą kwasową, a n liczbą atomów wodoru.

Podział kwasów nieorganicznych:

• ze względu na budowę

• oksokwasy - kwasy tlenowe (reszta kwasowa zawiera tlen) R = EmOz

• kwasy beztlenowe (reszta kwasowa nie zawiera tlenu) -

• ze względu na liczbę atomów wodoru

• monohydronowe (jednoprotonowe) HR

• polihydronowe (wieloprotonowe)HnR, n>1

• ze względu na moc

• mocne

• słabe

Termin kwas jest stosowany w chemii do celów nomenklaturowych oraz do charakteryzowania własnościowi chemicznych,w tym drugim znaczeniu kwasem jest każda substancja, która wprowadzona do wody powoduje wzrost stężenia jonów wodorowych.

W powszechnym użyciu są nazwy kwasów wywodzące się od nazw pierwiastków centralnych z zaznaczeniem stopnia utlenienia np. H₂SO₄ kwas siarkowy (VI) lub HI jodowodorowy. Niekiedy pomija się stopię utlenienia, gdy jest to zbędne, a nazwa kwasu jest jednoznaczna, no. Kwas węglowy.

Nazwę systematyczną kwasów tlenowych twory się traktując kwasy hak sole przez podanie składu aniony kwasu (z zastosowaniem odpowiednich przedrostków liczebnikowych wraz z przedrostkiem okso) i ilości atomów wodoru np. H₂SO₄ tetraoksosiarczan (VI) diwodoru, HNO₂ dioksoazotan (III) wodoru lub H₃AsO₄ tetraoksoarsenian (V) triwodoru. Nazwę kwasów beztlenowych tworzy się przez dodanie do nazwy anionu kwasu, posiadającego końcówkę -ek, słowa wodór użytego w dopełniaczu np. HCl chlorek wodoru, HI jodek wodoru, H²S siarczek wodoru.

!Tabela chemiczna!

Nazwy kwasów beztlenowych tabela chemiczna!

Wodorotlenki

są związkami jonowymi, których kryształy są zbudowane z jonów: Me^m+ i mOH^-.

Nazwy wodorotlenków są dwuwyrazowe. Składają się z członów: wodorotlenek i nazwy metalu. Po nazwie metalu podaje się nawiasie jego wartościowość. Jeżeli metal ma jedną wartościowość, to można ją w nazwie pominąć.

Fe(OH)₂ - wodortlenek żelaza (II), Fe(OH)₃ - wodorotlenek żelaza (III), Ca(OH)₂ - wodorotlenek wapnia

Wodorotlenki można podzielić na dwie grupy:

• zasadowe - reagujące z kwasami a nie reagujące z zasadami

• amfoteryczne - reagujące z kwasami i zasadami

Wodorotlenki, których wodne roztwory mają odczyn zasadowy, nazywa się wodorotlenkami zasadowymi lub zasadami. Do zasad zalicza się nie tylko wodorotlenki zasadowe lecz również amoniak i aminy, a więc wszystkie związki, które zwieszają stężenie jonów wodorotlenkowych w wodzie.

Istnieje jednak spora liczba wodorotlenków, głównie metali leżących w środkowych grupach układu okresowego, które nie mają budowy krystalicznej, tworzą trudno rozpuszczalne żele i nie wykazują odczynu zasadowego. Ich barwy często pokrywają się z barwami jonowy metali, które je tworzą, a więc wodorotlenek miedzi (II) jest niebieski, wodorotlenek żelaza (III) - brunatny, wodorotlenek chromu (III) - zielony. Wodorotlenki te zalicza się do wodorotlenków amfoterycznych. Wodorotlenki zasadowe i amfoteryczne łączy cecha wspólna: zdolność do reagowania z kwasami,

Reakcja wodorotlenku z kwasem

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

reakcja wodorotlenku z zasadą

Zn(OH)₂ + 2NaOH → Na₂ZnO₂ + 2H₂O (cynkan)

Wodorki

to związki chemiczne wodoru z pierwiastkami

E jest pierwiastkiem należącym do grup od 1 do 15 układu okresowego Ehn

E jest pierwiastkiem należącym do grup 16 lub 17 układu okresowego HnE

!tabela chemiczna!

Otrzymywanie wodorków - najczęściej otrzymuje się wodorki (w określonych warunkach) podczas bezpośredniej syntezy pierwiastków z wodorem.

Nazwy wodorków - tabela

---