Wybrane problemy orientacji i poradnictwa zawodowego

1. Orientacja szkolna i zawodowa oraz poradnictwo zawodowe.

2. Istota orientacji i poradnictwa zawodowego.

3. Związki jakie wynikają z orientacji.

Orientacja szkolna a zawodowa a poradnictwo zawodowe.

4. Etapy formy i metody orientacji zawodowej.

5. Teorie rozwoju zawodowego jako proces etapu rozwoju zawodowego.

LITERATURA:

1. Zygmunt Wiatrowski „Podstawy pedagogiki pracy” - dzieł orientacji szkolna i zawodowa oraz poradnictwo zawodowe -EG

2. Ryszard Parzęcki „Podstawy wiedzy o edukacji i poradnictwie zawodowym”

3. Zdzisław Wołk „Poradnictwo zawodowe w edukacji młodzieży” - poradnictwa zawodowego dotyczy blok 3

4. Stefan Kwiatkowski „Pedagogika pracy, kształcenie zawodowe, edukacja zawodu, edukacja dorosłych”

5. Stanisław Szajek „Rola szkół zawodowych i zakładów pracy w orientacji zawodowej”

6. Ryszard Parzęcki, Krzysztof Symela, Bogdan Zawadzki „Oriętacja i poradnictwo zawodowe

T: Orientacja zawodowa informacje na konkretne zawody.

1. orientacja na zawód

2. program

3. skuteczne funkcjonowanie w tym zawodzie

Terminy stosowane

1. Pro orientacja zawodowa

2. Orientacja szkolna

3. Orientacja zawodowa

4. Orientacja szkolna i zawodowa

5. Orientacja i poradnictwo zawodowe

6. Poradnictwo zawodowe

7. Doradztwo zawodowe

8. Reorientacja zawodowa i selekcja zawodowa

9. Prze kierunkowanie zawodowe

Czynniki które porządkują

1. Okres oddziaływań zawodoznawczych

2. Jaki jest zakres oddziaływań zawodoznawczych

3. Formy i metody oddziaływań zawodoznawczych

4. Wyniki oddziaływań zawodoznawczych

Pojęcia i etapy charakteryzujące działania w tym zakresie

8 pojęć Z. Wiatrowskiego charakteryzujących terminologie orientacji poradnictwa zawodowego

1. Pro orientacja zawodowa - jest traktowana jako układ przypadkowych i celowych oddziaływań umożliwiających jednostką i zespołom zdobycie wiedzy o zawodach. [ (w rodzinie, przedszkolu, szkole) dotyczy dzieci (na zasadzie naśladowania, marzeń, imponowania, skojarzenia, dziecko próbuje realizować marzenia w zabawie, ogólno zdobytej wiedzy przez obserwacje starszych, wyobrażenia o zawodzie

2. Orientacja szkolna i zawodowa - prowadzona jest w sposób celowy i zorganizowany wśród uczniów szkół ogólnokształcących (gimnazjalnych i licealnych) stojących przed wyborem odpowiedniej szkoły zawodowej lub wyższej i wyborem zawodu.

3. Orientacja zawodowa - jest prowadzona w sposób celowy i zorganizowany wśród uczniów gimnazjum i liceum ogólnokształcących stojących wobec wyboru dalszej drogi edukacyjnej, wyboru zawodu i podjęcia decyzji zawodowej.

4. Orientacja i poradnictwo zawodowe - prowadzone jest w szkole zawodowej, a więc wśród młodzieży która dokonała już wyboru zawodu ale jej wiedza jej wiedza o wybranym zawodzie jest jeszcze skromna.

5. Poradnictwo zawodowe - dotyczy osób czynnych zawodowo, które albo dąż do mistrzostwa w zawodzie i oczekują w tym pomocy o charakterze doradczym, albo stoją przed koniecznością zmiany zawodu i wyboru nowego zawodu, który odpowiada zainteresowaniom i jego nowym potrzebom

6. Doradztwo zawodowe - stosowane jest głównie wobec bezrobotnych i poszukujących pracy.

7. Reorientacja zawodowa - stosowana wobec pracujących pragnących zmienić zawód lub nie pracujących zmuszonych do zmiany wcześniej wyuczonego i wykonywanego zawodu a więc wobec osób, które nastawiły się na przekierunkowanie zawodowe.

8. Selekcja zawodowa - jest stosowana zarówno przy wyborze zawodu jak i przy weryfikacji przydatności zawodowej osób pracujących zawodowo.

Z. Wiatrowski proponuje 3 terminy

1. Orientacja

2. Poradnictwo

3. Doradztwo zawodowe

Stefan Baściuk w opracowaniu wyboru zawodu w szkołach tak -

- definiuje orientacje

„Przez orientacje zawodową rozumie się pomoc młodzieży w wyborze zawodu. Ponieważ obecnie zdobywa się zawód głównie przez naukę w szkole używa się również nazwy orientacja szkolna.”

1. Nie każdy uczeń kończy wybraną szkołę zawodową i pracuje w zawodzie.

2. Część uczniów nie ma sprecyzowanego zawodu.

3. W szkołach zawodowych o szerokim profilu zawodowym zachodzi przypadek utożsamiania zawodu z grupy zawodu a może nawet z kierunkiem kształcenia.

Wanka Rachalska - definiuje orientacje szkolną

„Orientacja szkolna stanowi jedynie etap szerzej rozumianej orientacji szkolnej.”

Zadania w obrębie orientacji zawodowej prowadzonej w szkole ogólnokształcącej:

1. Długotrwałe i wielostronne obserwacje uczniów powiązane z badaniem jego stanu psychicznego.

2. Kontrolowanie postaw dotyczących pracy, życia społeczeństw, siebie samego i orientacji życiowych oraz zawodowych.

3. Wykrywanie indywidualnych zdolności i skłonności uczniów, rozwijanie i utrwalanie cech pozytywnych oraz rozwijanie zamiłowań zawodowych.

4. Indywidualne konsultacje z uczniami rodziców w celu właściwego ukończenia, ukierunkowania do wyboru zawodu.

5. Informacje zawodowe przeznaczone dla uczniów i rodziców, a dotyczące wrodzonych zdolności cech charakteru oraz warunków pracy w różnych zawodach prowadzone różnymi środkami.

6. Praktyczne zapoznanie się z niektórymi podstawami, zadaniami ważnymi dla gospodarki rynkowej i dla danego regionu.

7. Informacje o szkołach i innych instytucjach o możliwościach rynku pracy.

8. Informacje o potrzebach społecznych w zakresie rozwoju poszczególnych dziedzin życia społeczno gospodarczego i w związku z tym informacje o możliwościach rynku pracy.

9. Udzielanie uczniom i rodzicom porad dotyczących wyboru zawodu szkoły oraz zaangażowanie do tej pracy nauczycieli, doradców zawodowych, lekarza i pracowników organizacji społecznych.

10. Kontrolowanie skuteczności udzielanych porad w celu podniesienia poziomu i stałego doskonalenia metod orientacji.

4 podstawowe działania:

1. Tradycyjny system orientacji zawodowej polegający na działaniu niezależnie od szkoły w placówkach specjalistycznych różnego rodzaju biurach porad, ośrodkach i temu podobnych.

2. System wewnątrz szkolny: jest realizowany w ramach programu nauczania.

3. System wewnątrz szkolny, funkcjonujący w strukturze szkół w postaci cykli lub klas ze zróżnicowanymi programami.

4. System polegający na działaniu w ramach szkoły w formie konsultacji i porad stale towarzyszących uczniowi udzielanych przez specjalistów, doradców szkolnych.

Wymagania od szkoły

1. Zaplanowanie pracy pro orientacyjnej i poradniczej na cały czas pobytu dziecka w szkole z rozbiciem na poszczególne klasy, lata, miesiące, z uwzględnieniem sytuacji życiowej, z działaniem nauczycieli na dzieci oraz ich samodzielnych poszukiwań.

2. Aby osiągnąć te rezultaty wymaga się systematycznej zorganizowanej pracy, która powinna wykorzystać w tym celu treści i proces nauczania poszczególnych przedmiotów. Spożytkowaniem zajęć pozalekcyjnych, wykorzystywania organizacji młodzieżowych, pracy lekarza szkolnego, pedagoga szkolnego, poradni wychowawczo zawodowej i współpracy wszystkich „sojuszników szkół”.

3. Prowadzenie przez wszystkie lata pobytu dziecka w szkole zeszytu obserwacji, karty diagnostycznej. Wykorzystania w semestrze przynajmniej jednej lekcji z każdego przedmiotu na udzielanie uczniom informacji rzetelnej o zawodzie.

4. Prowadzenia zeszytów i teczek zawodoznawczych oraz innych działań, które spowodują samodzielne poszukiwanie przez uczniów informacji o szkołach i zawodach.

5. Zapotrzebowanie bibliotek w odpowiednie książki, materiały, informacje itp.

6. Organizowanie w szkole i klasach kącików zawodoznawczych dostępnych dla uczniów i ich rodziców oraz różnego rodzaju spotkań zawodowych, giełd i konkursów.

Wanda Rachalska - „Zadania orientacji zawodowych w gimnazjach”

1. Jej zdaniem należy wspierać młodzież w wiedze i drogach zdobywania zawodów.

2. Kształtowanie umiejętności samooceny wśród uczniów.

3. Kształtowanie właściwego stosunku do pracy.

4. Wyrabianie podstawowych umiejętności i sprawności przydatnych w pracy zawodowej.

Instytucje i organizacje zajmujące się orientacja szkolną i zawodową.

• Ministerstwo Edukacji Narodowej

• Ministerstwo Gospodarki

• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

• Instytut Badań Edukacyjnych

• Instytuty Wojewódzkie i Powiatowe Urzędy Pracy i ich delegaci (np. Powiatowego Urzędu Pracy)

• Ochotnicze Hufce Pracy

• Szkolne Ośrodki Kariery

• Organizacje samorządowe, stowarzyszenia, fundacje itp.

Uzasadnij różnice między : poradnictwo, orientacja zawodowa, orientacja szkolna, poradnictwo, poradnictwo zawodowe, doradztwo, doradztwo zawodowe.

Szkolny doradca zawodowy - powołuje dyrektor szkoły

Zadanie :

Zaproponuj program działania, narzędzie i techniki dla lokalnego centrum informacji i kształtowania kariery dla młodzieży i bezrobotnych - na 2 strony.

5

---