ANGIOLOGIA - nauka o naczyniach
1. NACZYNIA KRWIONOŚNE:
- TĘTNICE (t. ; tt.) arteria a.(oznaczane kolorem czerwonym) - prowadzi krew z (od) serca na obwód ciała
- t. główna (aorta)
- aorta wstępująca - wychodzi z lewej komory serca
- łuk aorty
- aorta zstępująca
- aorta piersiowa
- aorta brzuszna
- ŻYŁY (ż. ; żż.) vena v. - prowadzi krew w (do) serca
- ż. główna doogonowa
- ż. wrotna
- ż. główna doczaszkowa
- ż. nieparzysta - zbiera krew ze ściany klatki piersiowej
pień płucny
- t. płucna - odchodzą z prawej komory serca
- prawa
- lewa
- żż. płucne 5-8 - odchodzą do przedsionka lewego
- NACZYNIA WŁOSOWATE (kapilary)
- ściana znudowana z jednej warstwy komórek - śródbłonka
- jest aktywnym naczyniem dla tkanki
2. NACZYNIA LIMFATYCZNE (chłonne):
Przepływa przez nie limfa (chłonka). Naczynia limfatyczne przechodzą przez węzły chłonne w których znajdują się limfocyty. Jest to aktywny system obronny.
3. SERCE cor
Leży w śródpiersiu (między płucami) w jego środkowej części, między 3 a 6 żebrem
- podstawa serca - skierowana dogrzbietowo - łączy się dużymi naczyniami z ciałem
- pozostała część serca jest wolna i zakończona koniuszkiem
- powierzchnia uszkowa (lewa)
- powierzchnia przedsionkowa (prawa)
- brzeg komory prawy (wypukły)
- brzeg komory lewy (prosty lub lekko wklęsły) nazwy nie są związane ze stronami ciała
- bruzda
- wieńcowa - wyznacza granicę przedsionków - komory znajdują się pod bruzdą a przedsionki nad bruzdą
- międzykomorowa - rozdziela komory
- przystożkowa - stożek tętnicy jest początkiem pnia płucnego
- podzatokowa
- zatoka żylna - wchodzi do niej żyła wielka serca
Między bruzdami zawarta jest przegroda międzykomorowa
Serce otoczone jest osierdziem
- osierdzie surowicze
- blaszka trzewna (nasierdzie) - przylega do serca
- blaszka ścienna
- jama osiardzia (ograniczona przez obie blaszki) wypełniona płynem osierdziowym
- osierdzie włókniste - zrasta się z blaszką ścienną osierdzia surowiczego
Worek osierdziowy (osierdzie surowicze i włókniste) jako nazwa nie funkcjonuje w anatomii.
- wsierdzie - wyściela serce od wewnątrz
Płatki zastawek utwoerzone są z fałdów wsierdzia.
Mięsień sercowy:
- m. komory prawej - 3 razy grubszy od m. komory lewej)
- m. komory lewej
- ujście przedsionkowo - komorowe prawe >> zamykane zastawką trójdzielną
- ujście przedsionkowo - komorowe lewe >> zamykane zastawką dwudzielną
-ujście pnia płucengo >> zamykane trzema płatkami półksiężycowatymi zastawki
Zastawka trójdzielna i dwudzielna mają podobny plan budowy, są utworzone przez:
- płatki zastawek - od brzegów płatków odchodzą
- struny ścięgniste - dochodzące do
- mięśni brodawkowych
Szkielet włóknisty serca - utowrzony z okrężnych pasm tkanki łącznej leżącej wokół ujść przedsionkowo - komorowych i wokół ujścia pnia płucnego i wokół ujścia aorty (u bydła może być chrząstka lub kość serca)
Mięśnie komór dochodzą do pierścieni włóknistych ale nie przechodzą na przedsionki.
Układ zatokowo - komorowy (system bodźczy serca)
Inicjuje rytmiczne skurcze serca (najpierw skurcz przedsionków później skurcz komór). Tworzą go:
- węzeł zatokowo - przedsionkowy
- węzeł przedsionkowo - komorowy
- pęczek przedsionkowo - komorowy
Serce zaopatrywane jest tt. wieńcowymi które odchodzą od opuszki aorty tuż nad płatkami zastawki aorty
Ze ściany serca żż. serca (ż. wielka, ż. średnia, żż. małe)
Unerwienie serca jest autonomiczne. Nerwy współczulne (sympatyczne) biegną od zwoju szyjno - piersiowego (gwiaździstego) i przyśpieszają pracę serca.