WYKŁAD 3/4
Zaburzenia osobowosci - gleboko utrwalone.
DYSSOCJALNE - socjopatyczne-psychopatyczne-chlod uczuciowy, nierespektowanie norm społecznych, brak odpowiedzialności, niemożność utrzymania stalych związków, brak empatii, niski prog zachowan agresywnych,niezdolność przezywania winy i uczenia się doświadczeń.
SCHIZOIDALNA-izolacja psychiczna, slabe reagowanie na pochwaly, nieumiejętność wyrazania cieplych uczuc, tendencje do fantazjowania.
LĘKLIWA-uporczywe uczucie napiecia, niepewności, wrażliwi na krytyke i odrzucenie, stala potrzeba bycia lubianym i akceptowanym, poczucie wyższości, zagrozenia.
HISTRONICZNA(histeroidalna) tendencja do dramatyzowania, teatralności, przesadnej ekspresji emocjonalnej, sugestywność, łatwość ulegania wpływom, chwiejna uczuciowość, stala potrzeba bycia docenianym i dostrzeganym, stosowania manipulacji do osiągnięcia swoich celow, brak poczucia winy.
ANAKASTYCZNE-nadmierna sumienność i skrupulatność,nadmierne skupienie się na produktywności z zaniedbywaniem przyjemności lub związków z ludzmi, perfekcjonizm, potrzeba ciągłego sprawdzania.
NIESTABILNA EMOCJONALNIE(impulsywna i ,,z pogranicza,,) tendencje do dzialania w sposób nieoczekiwany i nie liczący się z konsekwencjami, skłonność do sprzeczek, konfliktow, kaprysny, niepewny obraz samego siebie, swoich celow i preferencji.
ZALEŻNA-asteniczna,bierna-pozwolenie innym na przejecie odpowiedzialności za podstawowe problemy ich zycia, podporządkowanie swoich potrzeb potrzebom innych.
DEZINTEGRACJA OSOBOWOŚCI -stan utraty lub zatracenia spójności osobowości, dezorganizacja czynności poznawczych, emocjonalnych i motywacyjnych.
Zaburzenia związane z orientacja seksualna, tożsamością plciowa, preferencjami seksualnymi.
OSOBOWOŚĆ MNOGA (polega na zmiennym pojawieniu się co najmniej dwoch postaci zintegrowanej osobowości).
ZABURZENIA SPRAWNOŚCI INTELEKTUALNEJ-inteligencje okresla się - ogolna sprawność procesow poznawczych, która wpływa na zdolność organizmu do korzystania z doświadczeń, rozwiązywania problemow i przystosowania do zmieniających się warunkow zycia.
upośledzenie intelektu-nieosiagniecie odpowiedniego do wieku sprawności intelektualnej.
otepenie-wyrazne obniżenie osiągniętego poziomu sprawonosci umysłowej.
PODZIAŁ UPOŚLEDZENIA :
lekkie-możliwe samodzielne funkcjonowanie
umiarkowane-uniemozliwia samodzielne funkcjonowanie w zyciu codziennym
znaczne-niesprawnosci mowy i ruchu
głębokie-brak zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych
PODZIAŁ OTĘPIENIA :
graniczne-ograniczenia subiektywne,zachowane funkcjonowanie społeczne
niewielkie-zaburzenia zauważane sa podczas badania
umiarkowane-zaburzenia zauważane sa przez najbliższych
srednie-wymagana stala pomoc
znaczne-powazne ograniczenia,wraz z brakiem kontroli nad potrzebami fizjologicznymi
głębokie-zupelna niesamodzielnosc
Farmakologia zaburzen psychicznych.
Leki stosowane w terapii zaburzen psychicznych, które działając na ukl OUN wpływają na zmiane stanu psychicznego i zachowania pacjenta.
PODZIAŁ :
przeciwpsychotyczne (neuroleptyczne)
przeciwdepresyjne (tymoleptyczne)
przeciwlekowe (anksjolityczne)
stabilizujące nastroj (normomityczne)
nasenne (hipnotyczne)
pobudzające (psychostymulujace)
nootropowe (geriatryczne)
przeciwparkinsonowskie
inne
Leki neuroleptyczne
schizofrenia-leczenie objawow(omamy,urojenia)
lagodzenie pobudzenia ruchowego
profilaktykanawotworow i zaostrzen
leczeni objawowo negatywnych schizofrenii
Inne zaburzenia-mania, depresja, psychozy, urojenia(paranoje: organiczne wywolane uszkodzeniem struktury OUN lub somatyczne przyczyny pozamozgowe).
Typowe leki przeciwpsychotyczne
fenotiozyny-chloropromazyna
butyrofeneny-haloperdiol
tioksanteny-Chloprotiksen
bnzaminy-sulpiryd
Atypowe
dibenzodiazepiny-klazapina
tienobenzodiazepiny-danzapina
benzoksozele-rysperidon
dibenzotiazepiny-kwetiopina
pochodne benamidowe-amisulpiryd
Leki neuroleptyczne-objawy uboczne nie wymagaja odstawienia leku, mogą bc korygowane przez optymalizacje dawkowania, zachowanie srodkow ostrożności.
zespol parkinsonowski: hipokinetyczno-hipertoniczny - u około 20% chorych w okresie pierwszych 3 miesiecy leczenia (wzmożone napiecie miescniowe, spowolnienie, drzenie spoczynkowe)
dyskinezy-wystepuje po kilkunastu miesiącach leczenia (mimowolne, plasawiczne ruchy jezyka, szczeki lub konczyn)
dystonie-wystepuje w ciagu pierwszych dniach leczenia (skurcz m, glowy, szyi, konczyn lub tulowia)
akatyzje-wsystepuje w ciagu pierwszych kilku miesięcy terapii (poczucie niepokoju, przebieranie nogami, niemożność usiedzenia w miejscu)
nadmierne uspokojenie
spadki cisnienie krwi, tachykardia
dysfunkcje seksualne, zaburzenia miesiączkowania
zwiekszenie masy ciala
obwodowe dzialanie antycholinergiczne (suchość w ustach, zaparcia)
Powiklania maja charakter zdarzen gwałtownych, dramatycznych, objawow przewklekych skłaniających do zaniechania leczenia neuroleptykami.
złośliwy zespol hemoleptyczny - sztywność miesniowa, podwyzszona temperatura, bladość, ślinotok, tachykardia.
ośrodkowy zespol antycholinergiczny (pobudzenie, zaburzenia orientacji w czasie i co do wlasnej osoby, omamy, spiaczka)
zapasc w wyniku cisnienia
napady drgawkowe typu grand mal
Interakcje:
1. absorpcje neuroleptykow mogą osłabiać leki zobojętniające kwas solny, przyjęte w ciagu 1-2h po zazyciu neuroleptykow,
2. leki antycholinergiczne stosowane w leczeniu parkinsonizmu
dzialanie antycholinergiczne, sedatyczne, hipotensyjne mogą potęgować np. leki przeciwdepresyjne
strezenie lekow we krwi obniza palenie papierosow
Leki przeciwdepresyjne zastosowanie , przykłady
Wywieraja leczniczy wpływ na chorobowo obniżony nastroj i lek, zaburzenia napedu psychoruchowego, zaburzenia rytmow biologicznych (inaczej leki tymoleptyczne).
W leczeniu depresji
w chorobie afektywne jednobiegunowej
w chorobie afektywnej dwubiegunowej
dystymia, depresja w przebiegu schizofrenii, zaburzenia odzywiania
W leczeniu immunologicznych zaburzen - zespol leku napadowego, zespol natręctw, zespol zaburzen jedzenia.
PODZIAŁ :
- trójpierścieniowe TLPD : imipromina, doksepina, lofepromina
Objawy uboczne
neurologiczne - drezynie jezyka, konczyn gornych, zablokowanie mowy
alergiczne - wysypka, zaczerwienienia
objawy manii u pacjetnow z choroba afektywna dwubiegunowa
przyrost masy ciala
kardiotoksyczne - zmiany EKG, arytmie
- czteropierścieniowe : mianseryna, amoksapina
- selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny SSRI : fluoksetyna , parokretyna
Objawy ubczone : niepokoj, bezsenność, wymioty, lek, podniecenie
- inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny : wenlafksyna
- inhibitory monaminooksydazy IMAO : nieselektywna fenelzyna, selektywna moklobemid
Objawy uboczne : niepokoj, bol glowy, bezsenność
- inhibitory zwrotnego wychwytu noradrenalinay : reboksetyna
Interakcje:
osłabienie dzialania lekow hipotensyjnych
zwiększają efekt hamujący na OUN w polaczeniu a alkoholem, opoidami, lekami nasennymi
postepuje dzialanie antycholinergiczne, uspokajające
IMAO w polaczeniu z tyzamina zawarta w pożywieniu wywołać mogą kryze nadcisnieniowa
Leki przeciwlekowe i nasenne
hamujące reakcje psychoruchowe, emocjonalne, wegetatywne występujące w stanach leku ( inaczej leki anksjolityczne )
leki nasenne wywołują sen oraz j.w. ( głównie benzodiazepiny- krotkodzialajace )
inne buspiron, hydroyzyna, zaleplon, zopiklon
Zastosowanie - zespoly lekowe, rekacje stresowe, zaburzenia psychosomatyczne, snu, padaczka, stany napiecia mięśniowego, bezsenność, zespoly abstynencyjne
PRZYKŁADY / PODZIAŁ
Benzodiazepiny wykazuja dzialanie:
przeciwlekowe : oksazepam, lorzaepam
miorelaksacyjne : diazepam
przeciwdrgawkowe : nitrazepam, klonazepam
nasenne : astazdam
Inny podzial benzodiazepin :
dlugodzialajace np. chlorodiarepoksyd 100 h
krotkodzialajace lorazepam 15 h
Objawy uboczne : senność, zaburzenia pamieci oraz koncentracji, spadek łaknienia, nudności, wymioty, zburzenie ostrości widzenia, wydłużony czas reakcji, zawroty glowy
Powiklaniem jest uzalezenienie którym swiadcza następujące objawy:
wzrost tolerancji, błogostan, euforia po zazyciu
objawy abstynencyjne po odstawieniu lekow : nasilenie leku, niepokoju, bol glowy, wzmożenie pragnienia
Interakcje :
senność, odhamowanie, nasielenie spozywania alkoholu
stezenie benzobiazepin we krwi zwieksza cymetydyna , estrogeny
wchłanianie benzobiazepin uposledza spozycie pokarmu, leki alkalizujące
Leki stabilizujące nastroj normotymiczne
ZASTOSOWANIE :
W przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej :
wpływają leczniczo na zaburzenia nastroju i aktywności (epizody maniakalne i depresyjne)
zapobiegaja nawrotom zespolo maniakalnych i depresyjnych
depresja lekooporna (potencjalna)
pomocniczo w zaburzeniach schizoafektywnych w schizofrenii i w agresji
PRZYKŁADY :
sole litu (podaje się po fazie depresji przez rok w dawce dobowej 500-200mg). Przeciwwskazania : niewydolność nerek, uszkodzenie serca, ch. Addisona, ciaza, miazdzyca, nadciśnienie
Objawy uboczne litu : niewydolność tarczycy, poliuria, drzenie rak, dolegliwości zolodkowo-jelitowe, wzrost masy ciala, uczucie zmeczenia, osłabienie miesni, leukocytoza.
pochodne kwasu wazlproinowego - stosowane w przypadach o ciezkim przebiegu kied inne metody zawiodły : sol sodowa oraz sol magnezowa kwasu walproinowego
inne : topiromat, lamotrygina
Karbamazepina
Wskazaniem do zastosowania sa slabo działające diuretyki.
Objawy uboczne :
zawroty glowy, senność, reakcje skorne (rumien)
nudności, wymioty, leukopenia, uszkodzenie wątroby
zaburzenia koordynacji ruchow
Interakcje:
stezenie leku we krwi podwyższone - erytromycyna, cymetydyna
stężeniu leku obniżone we krwi - hormony estrogenowe stosowane w srodkach antykoncepcyjnych
Walproiniany
W leczeniu manii i profilaktycznie w zaburzeniach afektywnych dwubiegunowych.
Objawy uboczne : wzrost łaknienia, przyrost masy ciala, obrzek stawow skokowych, nudności, wypadanie włosów.
7 . Leki pobudzające
substancje które pobudzaja stan psychiczny, działają na sfere napedu ruchowego.
zastosowanie ograniczone w narkolepsji (stan po znieczuleniach, zniesienie odruchow), w kataleksji (bezruch, zastyganie chorego w nienaturalnych pozycjach).
przykłady : leki(kofeina), srodki odurzające (kokaina-nie jest stosowana, metylofenidat)
Objawy uboczne, powiklania - bezsenność, niepokoj, bol i zawroty glowy, wzmozona pobudliwość, gonitwa mysli, słowotok
8.Leki nootropowe
srodki farmakologiczne, poprawiające ukrwienie i metabolizm, wpływające na poprawe samopoczucia, pamieci i koncentracji.
zastosowanie Zespoly psychoorganiczne o etiologii naczyniowej, urazowej
przykłady : piracetam, winkamina, pirytnol
objawy uboczne : niepokoj, lek, zaburzenia snu, stany pobudzenia psychoruchowego
9. Leki przeciwparkinsonowskie
w leczeniu polekowego parkinsonizmu, wczesnych dyskinez po neuroleptykach
armantadyna, benzodrofina, metykren
objawy uboczne - dzialanie atycholinergiczne, zaburzenia akomodacji, zaparcia, zatrzymanie moczu
powiklania - ośrodkowy zespol antycholinergiczny (majaczenie)
10. Inne leki psychotropowe
1