METODA VOJTY
Vaclav Vojta tworzył metodę od 1954 r. w Klinice Uniwersyteckiej Karola
w Pradze, obecnie rozpowszechnia ją w Niemczech.
Metoda zaleca usprawnianie od pierwszych dni życia niemowląt „z ryzyka", tzn. urodzonych z nieprawidłowo przebiegających ciąży i porodów.
Analiza mięśniowa I fazy obrotu wg Vojty
W czasie stymulacji pierwszej fazy obrotu wykorzystuje się strefę piersiową, znajdującą się pomiędzy dwoma żebrami, w linii sutkowej ciała, na wysokości mostka. Ucisk tej strefy powoduje wyzwolenie informacji aferentnej, która pochodzi:
z ucisku śródpiersia i opłucnej
ze stawu żebrowo-kręgowego
z rozciągnięcia mięśnia skośnego zewnętrznego
z rozciągnięcia mięsni międzyżebrowych
z przeniesionego rozciągnięcia mięśnia czworobocznego lędźwi
Pozycja wyjściowa do obrotu to czworobok podparcia, którego wierzchołki znajdują się:
na wyrostkach barkowych
na przejściu piersiowo-lędźwiowym Th-L
na potylicy
Aby doszło do podparcia na potylicy musi dojść do wyprostu kręgosłupa w odcinku szyjnym, za co odpowiadają mięśnie longus colli [długi szyi] i longus capitis [ długi głowy]. Głowa jest odchylono o kat 30°, przykładamy opór na kresie karkowej, która znajduje się tuż za wyrostkiem sutkowatym kości skroniowej.
Żeby doszło do podparcia na wyrostkach barkowych łopatki muszą być ustabilizowane. Stabilizacja łopatek odbywa się przy udziale mięśni: rhomboidei [równoległoboczny] oraz trapezius pars transversa [cześć poprzeczna mięśnia czworobocznego (opuszcza łopatki) i trapezius pars ascendens [cześć zstępująca m. czworobocznego] (podnosi łopatki). Dodatkowo łopatki stabilizuje serratus anterior [zębaty przedni], którego przyczep znajduje się w przyśrodkowej części łopatek oraz na żebrach I-VIII, aktywność tego mięśnia w przyczepie dołopatkowym pociąga za żebra, powodując zwiększenie wydolności oddechowej (bowiem żebra są odciągane i klatka piersiowa zwiększa swoja pojemność).
Zgięcie w stawie biodrowym poprzedzone jest zmianą kąta przodopochylenia miednicy- „spojenie łonowe do góry” , za co odpowiedzialny jest rectus abdominis [prosty brzucha]. Zgięcie w stawie biodrowym umożliwia praca mięśni : rectus femoris [prosty uda] , sartorius [krawiecki] oraz iliopsoas [biodrowo-lędźwiowy] . zginanie ogranicza gluteus maximus [pośladkowy wielki] i mięsnie z grupy ischio-cruarnej [kulszowo-goleniowej]. Na staw kolanowy (na wyprost) działa cześć obwodowa mięśnia czworogłowego uda, której ruch hamowany jest przez grupę kulszowo-goleniową- zapobiega całkowitemu prostowaniu kolana (zgina kolano).
Symetryczne ustawienie miednicy zapewnia mięsień quadratus lumborum [czworoboczny lędźwi]. Przed obrotem musi dojść do skośnego ustawienia miednicy, za co odpowiadają mięśnie obiliqus abdominis internus [skośny wewnętrzny brzucha] i quadratus lumborum [czworoboczny lędźwi]. Daje to możliwość inicjacji obrotu.
Po przeciwnej stronie do obrotu serratus anterior ciągnie za łopatkę w kierunku żeber, a pectoralis major [piersiowy większy] ciągnie za ramię przenosząc je poza linie pośrodkową ciała.
Po stronie obrotu, przy ustabilizowanej łopatce serratus anterior pociąga za przyczep dożebrowy, a pectoralis major ciągnie za przyczep domostkowy, umożliwiając obrót.
W odruchowym obrocie mamy do czynienia z łańcuchami mięśniowymi.
I łańcuch: serratus cały czas pociąga za przyczep dożebrowy, żebra ciągną za obiliqus abdominis externus po stronie obrotu, który ciągnie „poprzez” transversus za internus a ten za biodro, umożliwiając jego przeniesienie.
II łańcuch biegnie od internus strony obrotu , poprzez transversus do externus strony przeciwnej do obrotu, co umożliwia rotację tułowia.