Na czym polegała i jakie przyniosła skutki gospodarcze tzw. II rewolucja transportowa (II rewolucja prędkości) w czwartym cyklu Kondratiewa (1945 - 1990)?
Na czym polegała:
Wzrost prędkości z 45 -100km/h do 100 km/h (samochód) - 1000km/h (Being 747);
Rozwój transportu ludzi, towarów i informacji.
Rozwinięcie:
Samochód zdominował transport indywidualny na lądzie, zaczął wypierać tradycyjną kolej (taką jaką mamy w Polsce - i nic dziwnego ;P);
Wraz z rozwojem motoryzacji, następuje jednoczesny rozwój szybkiej kolei np. TGV i metra (dojazdy z przedmieść - które ludzie zaczynają masowo zamieszkiwać - do centrów miast);
Przewozy morskie. Statki i promy są coraz częściej wyposażane w silniki turbinowe i wysokoprężne, wypierając maszyny parowe. Dzięki temu następuje szybki wzrost przewozu z 550 mln ton (1950) do 3313 mln ton (1974);
Pojawia się i rozwija logistyka oraz integracja międzygałęziowa w transporcie, dzięki opracowaniu:
Palet - Przyspieszenie załadunku, przeładunku i rozładunku dzięki możliwości wykorzystania wózków widłowych. Ujednolicenie wymiarów przewożonych towarów np.: szerokość naczepy tira to 2 palety.
Kontenerów - Łatwy przeładunek ze statku (np. kontenerowce) na wagon kolejowy lub/i samochód (TIR), bez konieczności otwierania kontenera.
Promów (statkiów Ro-ro) - Umożliwiają transportowanie ładunków, samochodów osobowych, ciężarówek lub wagonów kolejowych na stosunkowo małe odległości np. Polska - Szwecja.
Łączność (telefon, telefax, fax, komórka, GPS)
automatyczna,
międzykontynentalna,
satelitarna,
bezprzewodowa.
Umożliwia nieustanne kontrolowanie transportu, którego punktualność jest niezmiernie ważna przy produkcji „Just-in-time”.
Poszukiwanie rozwiązań i konstrukcji energooszczędnych - czyli wprowadzenie np. ” Being 747” i wycofanie „Concorde”.
Optymalizacja transportu ze względu na koszt, czas, bezpieczeństwo, w zależności od okoliczności:
Samochód,
Kolej,
Lotnictwo.
Skutki gospodarcze:
Pobudzenie konsumpcji i inwestycji przez państwo;
Łączenie konkurencji i interwencjonizmu;
Wzrost konsumpcji i podaży oraz produkcja masowa;
Duże nakłady budżetowe na BIR (badania i rozwój), gospodarka prywatna korzysta z rezultatów tych badań, ale nie ponosi przy tym ryzyka handlowego;
Po 1974 r. przechodzenie od technologii energo- i pracochłonnych do energo- i praco oszczędnych;
Po 1975 r. usługi zdobywają dominującą pozycję w gospodarce, w tym turystyka;
Ideologia otwartego rynku - wolny przepływ towarów, usług, ludzi i kapitałów (globalizacja i konwergencja);
Konkurencja gospodarcza wschód-zachód znika, pozostaje jednak konflikt bogata północ - biedne południe;
Modernizacje:
technologiczna - informatyzacja,
strukturalna - zmierzch gospodarek opartych o przemysł wydobywczy i ciężki.
Zanikanie tendencji do hamowania wdrożeń nowoczesnej techniki - w podziale pracy i konkurencji międzynarodowej;
Wprowadzenie nowych i ulepszonych produktów - konkurencja oligopoli o podział rynku i zmianę jego struktury, dywersyfikacja produkcji, ekonomia podaży;
Ekspansja kapitałowa koncernów multinarodowych - wzrost znaczenia rynków kapitałowych (giełdy i banki).