Tancerz estradowy

Kod klasyfikacji: 347305

Rozdział klasyfikacji: Rozrywka, rekreacja, turystyka

Klasa klasyfikacji: Estrada i dziedziny pokrewne

Zadania i czynności

Zawód tancerza estradowego (zwanego niegdyś rewiowym) pojawił się w XIX wieku, kiedy to powstawały liczne teatry rewiowe i kabarety, w których występom komików i śpiewaków towarzyszyły piękne tancerki. Obecnie zawód ten wygląda nieco inaczej - mniej jest klubów i lokali organizujących programy rewiowe, nieliczne są też teatry muzyczne. Nie kręci się już też tylu filmów muzycznych, w których popisy tancerzy były nieodłączną atrakcją przyciągającą widzów.

Zadaniem tancerza estradowego jest dostarczenie widzom przyjemnych przeżyć i doznań estetycznych dzięki wykonaniu przez niego tańca lub innych układów choreograficznych. Praca tancerza, polega na pokazie rozmaitych technik tanecznych, których podstawowymi elementami jest chodzenie, elementy gimnastyczne, podskoki i obroty. Występom tancerza estradowego (jego układom choreograficznym) zazwyczaj towarzyszy muzyka. Jej rodzaj i rytm określa rozmaite gatunki tańca wyznaczające style i konwencje pracy tancerza. Wybór określonego gatunku tańca narzuca charakter imprezy, w której tancerz uczestniczy. Częstokroć specjalizuje się on w jednym gatunku tańca, będącym dla niego najwłaściwszym sposobem wyrażenia siebie oraz porozumienia z widzem.

Tancerz estradowy może występować na festiwalach, festynach, a także w lokalach, rewiach a także filmach muzycznych.

Niezależnie od tego czy praca dotyczy występów na dużych estradach czy w lokalach związana jest w znacznym stopniu ze współpracą z innymi: partnerami, zespołem, choreografem. Tancerz podporządkowuje się wówczas koncepcji reżysera, choreografa i innych osób odpowiedzialnych za całość imprezy.

Często wykorzystywane są w tym zawodzie proste rekwizyty takie jak laski, piłki itp. Wizerunek estradowy kreowany jest także poprzez strój - czyli kostium, współgrający z charakterem układu i całego spektaklu (światło, scenografia itp.).

Sam występ jest tylko ukoronowaniem pracy tancerza. Poza estradą jego praca koncentruje się na codziennych, żmudnych próbach i ćwiczeniach, także ogólnorozwojowych (np. siłownie, fitness-cluby).

Środowisko pracy

materialne środowisko pracy

Praca tancerza estradowego wykonywana jest na estradach (scenach) pomieszczeń zamkniętych: sal koncertowych, lokali rozrywkowych i gastronomicznych oraz studiów telewizyjnych, a także na wolnym powietrzu (festiwale, święta okolicznościowe, parady itp.).

Często towarzyszy im hałas (dźwięki muzyki, gwar publiczności). Kolejną charakterystyczną właściwością dla tej profesji jest zbyt słabe lub zbyt intensywne oświetlenie estrady lub sceny.

Innymi uciążliwymi czynnikami występującymi w opisywanym zawodzie może być położenie stanowiska pracy - estrady na poziomie różnym (wyższym) od powierzchni otoczenia. Może to grozić upadkiem. Właśnie z zabezpieczeniem położenia estrady związane są choroby zawodowe typowe dla zawodu tancerza. Są to głównie przewlekłe choroby narządów ruchu wywołane zbyt intensywnym sposobem wykonywania pracy, nadmiernym obciążeniem nóg i kręgosłupa. Czasami występuje także uszkodzenie słuchu wywołane działaniem hałasu, ale nie są to przypadki częste.

warunki społeczne

Kontakty z ludźmi w zawodzie tancerza estradowego są niezbędne i bardzo intensywne. Dominują wśród nich w istotnym stopniu współpraca i rywalizacja. O randze i pozycji zawodowej tancerza decyduje zestawienie jego umiejętności z innymi, często kolegami z jednego zespołu lub grupy. W pracy tej przeważa bezpośredni sposób porozumiewania się (przygotowania i próby) oraz gestykulacja (występy - praca właściwa). Nawet jeżeli tancerz występuje w zespole dominuje tu indywidualna forma pracy - każdy tancerz samodzielnie wykonuje wyznaczone elementy choreograficzne.

warunki organizacyjne

Pracę tancerza estradowego zalicza się do grupy zawodów tzw. wolnych. Ze względu na dosyć rzadkie występy trudno tu nawet określić przeciętny codzienny czas pracy w tym zawodzie. Formalnie, gdyż nie są to stałe i regularne godziny pracy, możemy je określić jako najniższą grupę czasową pomiędzy kilkoma minutami a paroma godzinami. Należy pamiętać, że najczęściej jest to praca w zależności od otrzymanego zlecenia (chyba że tancerz jest stałym pracownikiem np. teatru rewiowego) i może być wykonywana zarówno w dzień jak i w nocy.

Praca nie jest w zasadzie nadzorowana, jednak na podstawie umowy zadania artystyczne tancerza są wyznaczone a przyjęty występ choreograficzny choć niezrutynizowany powinien być i bywa precyzyjnie określony (kroki, układy itp.).

Tancerz estradowy - to zawód bez zależności organizacyjnych. Co najwyżej podlega zaleceniom i wskazówkom choreografa podczas przygotowań poszczególnych numerów estradowych. Później dostosowuje się do uzgodnionych punktów zlecenia (udział w próbach). Poza odpowiedzialnością artystyczną praca tancerza nie wiąże się bezpośrednio z żadnymi innymi rodzajami odpowiedzialności. Można to wytłumaczyć w ten sposób, że tancerz dobry, umiejący zastosować się do wskazówek, a jednocześnie wykazujący się pewną indywidualnością łatwiej znajdzie ciekawe zlecenia niż osoba nie wykazująca zainteresowania np. udziałem w próbach.

Wymagania psychologiczne

Ze względu na specyfikę zawodu tancerza estradowego wymagane są w tej pracy takie sprawności sensomotoryczne jak: ostrość słuchu - istotne jest tu rozróżnianie wysokości i natężenia dźwięków towarzyszącej muzyki, na niej oparty jest układ choreograficzny - istota pracy tancerza. Niezbędnym wydaje się możliwie najbardziej rozwinięty zmysł równowagi - odczuwanie pozycji i ruchu ciała, oraz doskonała koordynacja wzrokowo-ruchowa pozwalająca na jednoczesne posługiwanie się narządami wzroku i ruchu. W mniejszym stopniu dotyczy to spostrzegawczości tancerza.

Ważne w tym zawodzie są jeszcze takie zdolności jak: dobra pamięć - należy znać kolejność elementów w układzie choreograficznym, a przede wszystkim sam taniec i aktorstwo jako elementy podstawowe i sprawiające wrażenie na odbiorcach pracy tancerza.

Ponadto dodatkowymi, przydatnymi sprawnościami w tym zawodzie jest wyczucie muzyczne i rytmiczne będące pochodnymi gry na instrumentach muzycznych - wyobraźni niezbędnej przy kompozycji struktur muzycznych. Ich przełożenie na ruchy tancerza służy podniesieniu jakości pracy w opisywanym zawodzie.

Inne ważne i przydatne w wykonywaniu tej pracy cechy jak: umiejętność współdziałania w zespole a zarazem zachowanie niezależności własnych opinii oraz empatia i samodzielność z drugiej strony wydają się cechami sprzecznymi ale paradoksalnie to właśnie one decydują o sile i wartości wykonywanej pracy artystycznej. Są motorem rozwoju nowych form - ważnych dla zawodu tancerza jako artysty. Byłyby jednak niczym szczególnym gdyby nie dokładność wykonywania założonej pracy tancerza według wcześniej ustalonej choreografii. I na koniec cecha bodajże najważniejsza dla jakości odbioru pracy tak tancerza jak i każdego artysty - ekspresyjność tzn. umiejętność i zdolność uzewnętrzniania odczuć i uczuć wyrażonych dla zawładnięcia wyobraźnią odbiorców. Cechy i zainteresowania przydatne w pracy tancerza mogą być również ważne nie tylko dla zawodów związanych z tańcem ale też śpiewem, grą na instrumentach muzycznych, kompozycją, w filmie i teatrze.

Wymagania fizyczne i zdrowotne

Pracy tancerza estradowego nie można zaliczyć do prac lekkich. Wymaga ona dużej sprawności układu mięśniowego i kostno-stawowego. Niezbędna jest tu także duża sprawność układu oddechowego i krążeniowego a także ogólna wysoka wydolność fizyczna i silna budowa ciała. Wszystkie wymienione cechy łączy duża sprawność narządów równowagi. I chociaż nie istnieją zdrowotne przeciwwskazania do pracy w zawodzie tancerza estradowego nie istnieje żadna możliwość zatrudnienia osób niepełnosprawnych w tym zawodzie. Co więcej, nawet każda chwilowa niedyspozycja uniemożliwia wykonywanie - choćby czasowe - tego specyficznego zawodu.

Warunki podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie tancerza estradowego niezbędne jest posiadanie minimum średniego wykształcenia ogólnego. Przede wszystkim wymagane jest posiadanie określonej specjalizacji: ukończenia szkoły baletowej lub muzyczne Żadne inne dodatkowe kwalifikacje nie są wymagane.

Przy zatrudnianiu w tym zawodzie istnieją pewne preferencje. Największe szanse mają kobiety w wieku 20-25 lat o dobrej prezencji. Nie oznacza to jednak, że mężczyźni są tych szans pozbawieni - większość zespołów estradowych jest koedukacyjna.

Możliwości awansu w hierarchii zawodowej

W zawodzie tancerza estradowego nie istnieją możliwości rozwoju kariery zawodowej rozumiane jako pokonywanie szczebli w hierarchii. Możliwa jest jednak zmiana miejsca pracy a przez to nieznaczne polepszenie wynagrodzenia np. występy w znanych klubach za granicą. Każdy, kto pragnie zrobić karierę w tym zawodzie powinien pamiętać o wymienionych na wstępie osobach, które dzięki talentowi stały się gwiazdami światowego formatu.

Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych

Osoby po ukończeniu 30 roku życia praktycznie nie mają większych szans na podjęcie pracy w zawodzie. Także większość praktycznie działających w zawodzie tancerzy na ogół rezygnuje z występów po osiągnięciu pewnego wieku. Pozostają jednak w branży jako nauczyciele zawodu, lub stają się cenionymi specjalistami jako choreografowie.

Polecana literatura

czasopisma muzyczne

Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS

1

---