Elastyczność cen
Cenowa Elastyczność popytu bada siłę w reakcji popytu na zmianę ceny.
Cenowa elastyczność popytu to stosunek względnej zmiany popytu na dane dobro do względnej zmiany jego ceny,można to wyrazić wzorem:
Legenda:
EC - elastyczność cenowa
P - popyt
C - Cena
Jeżeli wzrost ceny o 1% powoduje zmniejszenie popytu o 2% to elastyczność cenowa popytu wynosi -2.
Gdy elastyczność cenowa popytu osiąga duże wartości ujemne mówimy o wysokiej elastyczności.
Poziom elastyczności cenowej zależy od możliwości sbstytucji,skali zmiany cen,oraz okresu jaki ma popyt na dostosowanie się do nowego poziomu cen.
Różne grupy towarowe cechują się rożną elastycznością cenową,możemy z tego punktu widzenia wyróżnić:
-popyt sztywny (elastyczność cenowa=0)-dot podstawowych grup żywności-np. ziemniaki
-popyt mało elastyczny,elastyczność cenowa od 0 do -1)-dot opłat stałych żywności,odzieży,obuwia
-popyt proporcjonalny (Ec=-1)-dot towarów markowych i używek.
-popyt elastyczny (Ec -1) -dot towarów luksusowych,wydatków na sport i rekraacje.
Łączna wartość wydatków poniesionych przez nabywców jest iloczynem ceny i zakupionej ilości,skutki obniżenia ceny na wartości wydatków zależą od poziomu elastyczności popytu.
Jeśli mamy do czynienia z liniową malejącą zależnością popytu od cen to:
-na głównym odcinku popyt jest stosunkowo elastyczny,obniżka ceny zwiększa rozmiary zapotrzebowania na tyle że suma wydatków wzrasta.
Jeżeli znamy elastyczność możemy oszacować o ile wzrośnie nam popyt.
2.Na dolnym odcinku obniżka ceny zwiększa rozmiary zapotrzebowania w sposób niewystarczający do wyrównania efektu niższej ceny - kwota wydatków maleje.
Konsekwencje gosp. elastyczn
-jeżeli zmniejszą podaż,to ceny wzrosną i to się będzie opłacać(kraje OPEC)
Pierwszy szok naftowy-popyt na ropę okazał się wybitnie nieelastyczny (w przybliżeniu -0,1) użytkownicy w krótkim czasie mieli bardzo ograniczone możliwości zastąpienia jej innym surowcem.
Małe ograniczenie podaży spowodowało silny wzrost cen.
Podobne tendencje występują w produkcji rolnej kiedy jest nieelastyczny,w zbiorowym interesie producentów byłoby zmniejszenie podaży.
Prawo dotyczące ogółu nie musi mieć zastosowania do każdej jednostki z osobna np. w przypadku klęsk żywiołowych.
Ec jest zależne od długości czasu którzy mają konsumenci na przystosowanie struktury wydatków do cen.
Ec jest niższa w krótkim okresie,a wyższa w długim gdy zwiększają się możliwości substytucji(ograniczenie lub wzrost zakupów spowodowane zmianą cen jest wyższę w dłuższym okresie)
Długi okres jest definiowany jako czas niezbędny na dokonanie dostosować nabywców do zmiany cen
(producentów do zmiany warunków działania okres dostosować zależy od rodzaju procesów dostosowawczych
np. na rynku czekolady dostosowania trwają parę miesięcy,na rynku benzyny wg papierosów nawet kilka lat)
Okres krótki występuje bezpośrednio po zmianie cen ,przed dostosawaniami długoterminowymi.
Przykład wykorzystania Ec :
-wzrost opłat parkingowych o 1% spowoduje spadek popytu o 1,5%.Przy obecnej stawce występuje niedobór
pow parkingowej oceniany na 15%.Po podniesieniu opłaty o 10% popyt zmniejszy się o 15% eliminując kolejki.
Elastyczność cenowa pozwala ocenić o ile podnieść cenę by zlikwidować nadwyżkę podaży.
Znając znajomość Elastyczności cenowej daje odpowiedź na pytanie dlaczego część rynków charakteryzuje się dużymi zmianami wielkości transakcji i stabilnymi cenami,rynki innych towarów charakteryzuje natomiast duża zmienność cen przy dość stabilnym rozmiarach sprzedaży
ELASTYCZNOŚĆ MIESZANA
Cenowa mieszana elastyczność popytu na dobro x względem zmian ceny dobra y to relacja między względną zmianą zapotrzebowania na dobro x na względną zmianę ceny dobra y
Można ją wyrazić wzorem :
P - popyt
C- cena
Dodatnia cenowa mieszana elastyczność popytu występuje gdy dobra x i y są substytutami.
Ujemna występuje w przypadku dóbr komplementarnych.
Zauważono mieszaną elastyczność cenową w relacji między popytem na usługi transportowe i łączność
A cenami żywności.Ze wzrostem cen żywności wzrastał popyt na transport i łączność(klienci poszukiwali tańszych źródeł zaopatrzenia) wzrost cen usług transportu i łączności powodował zmniejszenie zapotrzebowania na żywność.
Elastyczność dochodowa:
Dochodowa elastyczność popytu jest to stosunek popytu na określone dobro do względnej zmiany poziomu dochodu realnego
Można ją wyrazić wzorem:
ED-elastyczność dochodowa
P-popyt
D-dochód
Z punktu widzenia elastyczności Dochodowej możemy wyróżnić:
Dobra normalne i dobra niższego rzędu oraz dobra pierwszej potrzeby i dobra luksusowe.
Ten podział jest istotny ze względu możliwości inwestycyjnych,im więcej zarabiają klienci tym lepszej jakości oczekują,im więcej zarabiamy tym lepsze rzeczy możemy sobie kupić.
Wraz ze wzrostem dochodu realnego zmniejsza się udział dóbr niższego rzędu i dóbr pierwszej potrzeby
w wydatkach konsumentów.
Prawo Engla wskazuje na związek między dochodami a udziałem wydatków na żywność w wydatkach ogółem.
Zmniejszenie udziału nie oznacza spadku wydatków w liczbach bezwzględnych.
Elastyczność dochodową popytu wykorzystuje się do prognozowania zmian w strukturze popytu konsumpcyjnego zachodzących pod wpływem wzrostu gospodarczego i wzrostu poziomu zamożności