mit: zakaz aborcji prowadzi do ograniczenia liczby aborcji;
fakty: Nie ma zadnych dowodów na to, ze zakaz aborcji prowadzi
do zmniejszenia ich liczby. Nie powstrzymuje an bowiem kobiet od prze-
rwania ciazy. Zmusza je natomiast do korzystania z uslug podziemia abor-
cyjnego, którego skala ze wzgledu na jego nielegalny charakter jest trud-
na do dokladnego okreslenia. Doswiadczenie dowodzi, ze nawet ryzyko
utraty zycia nie jest w stanie powstrzymac kobiet, które nie chca urodzic
dziecka, przed poddaniem sie aborcji. Przykladem tu moze byc Rumunia
za czasów Ceausescu, kiedy obowiazywal restrykcyjny zakaz przerywa-
nia ciazy (1966-1990). Chociaz z powodu zle wykonywanych aborcji umie-
ralo tam okolo 700 kobiet rocznie, a przestrzegania zakazu pilnowala
specjalna "policja ginekologiczna" liczba przerwan ciazy byla najwyzsza
w Europie, 37 razy wyzsza niz w Holandii, w której aborcja jest legalna
mit: polityka panstwa powinna zmierzac do ograniczenia liczby aborcji;
fakty: Celem polityki panstwa nie powinno byc ograniczenie liczby
lecz zmniejszenie potrzeby aborcji, czyli zapewnienie kobietom realnej
mozliwosci zabezpieczenia sie przed niepozadana ciaza. Nalezy jednak
pamietac, ze nigdy nie wyeliminuje sie calkowicie zapatrzebowania na
aborcje, chociazby dlatego, ze nawet najlepsze metody antykoncepcyjne
czasami zawodza. Dlatego tez panstwo powinno stworzyc kobietom moz-
liwosc legalnego i bezpiecznego przerywania ciazy wtedy, gdy tego po-
przebuja
mit: uslugi aborcyjne nie beda potrzebne, jezeli zapewni sie dostep do
antykoncepcji i edukacji seksualnej;
fakty: Nawet w takich krajach, jak Dania, Szwecja, czy HolandiaJ
gdzie srodki antykoncepcyjne i oswiata seksualna sa powszechnie dostep-
ne, istnieje zapotrzebowanie na uslugi abarcyjne. Zawsze sa i beda dziew-
czeta i kobiety, którym zdarzy sie niepozadana ciaza. Srodki antykoncep-
cyjne moga zawiesc. Moze sie zdarzyc, ze ciaza, choc oczekiwana, zagra-
za zdrowiu i zyciu kobiety. Ponadto kobiety maja czesto ograniczony wplyw
na zycie seksualne ze wzgledu na dosc powszechna przemoc ze strony
mezczyzn. W ciaze zajsc moga kobiety po menopauzie, które od dawna
nie miesiaczkowaly. Moze sie tez zdarzyc, ze kobieta ciezarna po naglej
stracie partnera stwierdzi, ze sama nie podola wychowaniu dziecka. To
tylko kilka przykladów, swiadczacych o tym, ze uslugi aborcyjne zawsze
beda potrzebne nie jako zlo konieczne, ale jako spoleczna rzeczywistosc i
podstawowe prawo kobiety.
FEdERACJA NA RZECZ KobiET i PlANOWANiA RodziNY
ul. Nowolipie 13/15
00·150 Warszawa
tel. 635 93 92
e·mail: lederkob@waw.pdi.net
http://www.ledera.org.pl
aborcja fakty i mity
aborcja z perspektywy kobiet
Co roku na swiecie z przyczyn Zwiqzanych z ciqzq
i porodem umiera co najmniej 50Q QQO kobiet,
z czego co najmniej\200 dziennie
z powodu zle wykonanych, nielegalnych aborcji.
Kolejnych kilkaset tysiecy kobiet cierpi
do konca zycia z powodu komplikacji bedacych
rezultatem pokatnych aborcji
mit: wszyscy sa zgodni co do tego, ze aborcja jest zlem;
fakty: Nie zgadzaja sie z tym osoby, które uwazaja, ze kobieta ma
prawo przerwac ciaze i nikt nie powinien oceniac jej decyzji. Dotyczy ona
przeciez jej zycia. Pamietajmy o tym, ze mówienie, iz aborcja to zlo jest
równoznaczne z moralnym osadem kobiet, które sie jej poddaly. Praw-
dopodobnie wielu ludzi nie ocenialoby w ogóle decyzji kobiety, gdyby
znalo okolicznosci jej towarzyszace. Czesto poglad, ze aborcja stanowi
zlo moralne, opiera sie na zalozeniu, iz zaplodniona komórka jajowa
jest juz czlowiekiem, a jej zycie jako "niewinne" jest wiecej warte niz
zycie kobiety. Tymczasem nie ma obiektywnej odpowiedzi na pytanie, w
którym momencie rozwijajacy sie plód staje sie czlowiekiem. Nie ma rów-
niez racjonalnego powodu, by wyzej cenic zycie potencjalnej istoty ludz-
kiej niz zycie dojrzalego czlowieka. Przypisanie tak niskiej wartosci zy-
ciu kobiet jest nieetyczne.
mit: dostep do aborcji nie powinien byc zbyt latwy, bo nalezy
chronic kobiete przed bledna decyzja. Zgode na zabieg powinien
wydawac specjalista (np. lekarz) i/lub odpowiednia komisja;
fakty: Zalozenie, ze kobieta nie jest w stanie odpowiedzialnie oce-
nic wlasnej sytuacji i podjac odpowiedniej do tego decyzji jest dla nas
kobiet obrazliwe. U jego podstaw lezy bowiem stereotypowe przekona-
nie o nizszosci intelektualnej kobiet oraz o potrzebie kontrolowania na-
szych decyzji dotyczacych prokreacji, a tym samym naszej seksualnosci.
Zmuszanie kobiet, by opowiadaly o swojej zyciowej sytuacji obcym lu-
dziom, stanowi naruszenie prawa do prywatnosci. Mnozenie barier w do-
stepie do aborcji godzi przede wszystkim w kobiety ubogie lub pozbawio-
ne odpowiednich znajomosci.
mit: zbyt latwy dostep do aborcji sprzyja stosowaniu jej jako
metody;
fakty: Bez wzgledu na to, czy dostep ten jest prosty, czy tez utrud-
niony, aborcja byla, jest i bedzie stosowana jako metoda kontroli uro-
dzen wszedzie tam, gdzie brakuje dostepu do skutecznych metod i srod-
ków zapobiegania ciazy. Nie swiadczy to o lekkomyslnosci lub bezmysl-
nosci kobiet lecz o ich potrzebie decydowania o swoim zyciu i kontrolowa-
nia swojej plodnosci. Dzis,w dobie skutecznej antykoncepcji, wysoki wskaz-
nik aborcji swiadczy o niewlasciwej polityce panstwa w zakresie zdrowia
seksualnego i ignorowaniu potrzeb spoleczenstwa. W niektórych krajach,
w tym takze w Polsce, przyczynia sie do tego konserwatywne stanowisko
przywódców religijnych, kosciolów lub zwiazków wyznaniowych.
mit: aborcja pozostawia trwaly uraz w psychice kobiety;
fakty: Doswiadczenia kobiet na swiecie wykazuja, ze odczucia po
przerwaniu ciazy zaleza od róznych czynników: od okolicznosci, w któ-
rych doszlo do ciazy lub które doprowadzily do aborcji, od relacji z part-
nerem, stosunku otoczenia, wyznawanej religii itp. Na pewno nie mozna
mówic o reakcji wspólnej dla wszystkich kobiet. Wiele kobiet, dla których
niepozadana ciaza jest dramatem, po zabiegu odczuwa ulge. Te zas, któ-
re 'pod wplywem nowych, czesto bardzo dramatycznych wydarzen zde-
cydowaly sie przerwac ciaze, której wczesniej chcialy, moga odczuwac
zal i ból. Takze warunki, w jakich dokonano aborcji moga byc przyczyna
przykrych doznan. Dotyczy to na przyklad sytuacji, gdy aborcja jest nie-
legalna i kobieta musi dzialac w tajemnicy, narazajac sie na upokorzenia
ryzykujac swoim zdrowiem lub zyciem.
mit: aborcja jest zabiegiem niebezpiecznym;
fakty: Aborcja przeprowadzona w pierwszych trzech miesiacach cia-
zy, we wlasciwych warunkach i przez wykwalifikowane osoby jest zabie-
giem prostym i bezpiecznym - jak wykazaly badania, dziesieciokrotnie
bezpieczniejszym niz poród. Po tym okresie zabieg jest juz bardziej skom-
plikowany, lecz przeprowadzony przez wykwalifikowany personel nie
pociaga za soba zwiekszonego ryzyka. Na swiecie, inaczej niz w Polsce,
dba sie o poprawe jakosci zabiegów przerywania ciazy. Powszechnie sto-
sowanego w Polsce lyzeczkowania (tzw. skrobanki) juz sie praktycznie
nie stosuje. Zamiast tego uzywa sie prostszej metody- metody próznio-
wej, która jest dla kobiet mniej stresujaca i mniej dolegliwa. Coraz popu-
larniejsze staje sie takze przerywanie ciazy przy pomocy pigulki wcze-
snoporonnej, której nie nalezy mylic z antykoncepcja dorazna dzialajaca
w krótkim czasie po stosunku. Ignorowanie przez system opieki zdrowot-
nej potrzeby dostosowania jakosci zabiegów aborcji do swiatowych stan-
dardów godzi w prawo kobiet do korzystania z osiagniec medycyny.
mit: przerwanie ciazy, zwlaszcza pierwszej, prowadzi do nie-
plodnosci;
fakty: Aborcja przeprowadzona w odpowiednich warunkach i przez
wykwalifikowane osoby nie zwieksza ryzyka nieplodnosci. Natomiast zle
przeprowadzony zabieg moze prowadzic do okaleczenia lub komplikacji
(np. stanów zapalnych) prowadzacych do nieplodnosci, w takim przy-
padku nie ma znaczenia, czy jest to pierwsza ciaza, czy tez nie. Dobra
jakosc zabiegów mozna kobietom zagwarantowac tylko wtedy, gdy abor-
cja jest legalna i dostepna.