Zdrowie publiczne wykład 9
06.12,12
DEMORAFIA MEDYCZNA
DEMOGRAFIA- to nauka o populacji ludzkiej, jej rozwoju, strukturze biologicznej i społecznej
biologicznej- płeć, wiek, choroby, kalectwo,
społecznej- rodzina, kwalifikacje, funkcje społeczne, miejsce zamieszkania, zarobi
DZIAŁY DEMOGRAFII
statystyka ludności
- stan ludności
- stan ruchu ludności
polityka demograficzna np. popieranie modelu 2+ 3
realnie w Polsce 31% osób dorosłych żyje w pojedynkę
zachowania typowo biologiczne są odmienne od ludzkich- kulturowych ( u ptaków 80% nie przeżywa roku, zabijanie i zjadanie są pisklęta chore.....)
ŹRÓDŁA INFORMACJI O LUDNOŚCI
spis ludności ( w Polsce pierwszy spis sumaryczny w 1789r., imienny- 1790, w okresie międzywojennym w 1921 i 1931, w okresie po wojennym: 1946, 1950, 1960, 1970, 1976, 1988, 2011)
cechy spisu: powierzchowność (cała ludność), imienność ( w celu uniknięcia powtórzeń), bezpośredniość (dane wpisywane na podstawie rozmowy bezpośredniej), gwarancja tajemnicy statycznej
SPIS POWRZECHNY 2011
chyba nieudany, bo wyniki miały być we wrześniu, grudniu 2011, styczniu, lutym 2012
spis był prowadzony nowocześnie, deklaracje internetowe, terminale elektroniczne, on- line, tylko zsumować publikować
tylko 20% było odwiedzanych przez rachmistrzów, stosowano „ ekstraplację danych' czyli rozszerzenie wyników cząstkowych
na pewno nie był to spis powszechny
EWIDENCJA BIEŻĄCA- urodzeń, zgonów, małżeństw, rozwodów, zamieszkania (zameldowania), od 1990 roku też wykształcenia, wyjazdy i przyjazdy z przekroczeniem granicy (obecnie granic UE), system PESEL, będzie PESEL 2
MONITOROWANIE STRUKTURY WIEKU
ocena liczebności w poszczególnych przedziałach wiekowych
wiek przedprodukcyjny, produkcyjny, poprodukcyjny
pojęcia- populacja progresywna, stacjonarna, regresywna
MIGRACJE
ze wsi do miast
z regionów rolniczych do centrów przemysłowych
z centrów miast na przedmieścia ( Poznań)
migracje powojenne na tzw. ziemie odzyskane
migracje ekonomiczne (USA, Irlandia, Wielka Brytania)
METODY ZACHĘCAJĄCE DO RODZENIA DZIECI
pomoc matkom
płatne urlopy macierzyńskie ( kwota, czasokres)
ulgi finansowe na dzieci (wg dochodów rodziny)
zachęcanie moralne- psychologiczne
wiele kobiet z Polski decyduje się na dziecko w Wielkiej Brytanii i Irlandii
ISTOTNE CECHY DEMOGROFICZNE MOGĄCE WPŁYWAĆ NA ZDROWIE POPULACJI
przeciętne dalsze trwanie życia
wykształcenie
stan cywilny
wykonywany i wyuczony zawód
bezrobocie
odsetek osób niepełnosprawności
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ RUCHOWA I INTELEKTUALNA
Definicje niepełnosprawności:
UE- osoba niepełnosprawna to osoba, która z powodu urazu, choroby lub wady wrodzonej ma duże trudności albo nie jest zdolna do wykonywania czynności, które osoba w tym samym wieku zazwyczaj jest w stanie wykonać
ONZ- osoba niepełnosprawna to osoba nie mogąca samodzielnie, częściowo lub całkowicie zapewnić sobie możliwości normalnego życia, indywidualnego lub społecznego, na skutek wrodzonego lub nabytego upośledzenia sprawności fizycznej lub psychicznej
WHO
powstała międzynarodowa klasyfikacja uszkodzeń, niepełnosprawności i ograniczeń w rolach
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ O PODSTAWACH BIOLOGICZNO- MEDYCZNYCH
genetyczne
podczas ciąży i porodu
pochorobowa
powypadkowa
popromienna
po zatruciach chemicznych
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ ŚRODOWISKOWA SPOŁECZNA
niemożność wykonywania zawodu
obniżona przydatność rodzinna i społeczna
korzystanie z pomocy osób najbliższych też z instytucji państwowych
PRZYCZYNY ROSNĄCEJ LICZBY OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
wypadki, urazy, zatrucia
wzrost liczby osób w wieku starczym ( czyli wydłużenie życia)
choroby genetyczne i wrodzone
choroby cywilizacyjne - cukrzyca
nowotwory, choroby układu krążenia
choroby przewlekłe stawów, układu mięśniowo- kostnego
patologie społeczne- alkohol, tytoń, narkotyki, lekomania, przemoc, prostytucja
choroby wynikające z ubóstwa - gruźlica, niedożywienie
nowe choroby- AIDS, choroba Crotzfelda-Jakoba
duże kataklizmy, wojny, katastrofy, powodzie itp.
CZAS TRWANIA NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI
krótkotrwała- przepisy o czasowej niezdolności do pracy (w zasadzie do 182 dni)
długotrwała- może otrzymać czasową rentę inwalidzką, świadczenie rehabilitacje
trwała niepełnosprawność- do końca życia, np. stan po amputacji kończyny, utrata wzroku