3. Co różni organizmy prokariotyczne od eukariotycznych?
Podstawowym kryterium podziału organizmów na prokariotyczne i eukariotyczne jest obecność jądra komórkowego i organelli komórkowych.
Prokarionty- mikroorganizmy w większości jednokomórkowe. Komórka organizmu prokariotycznego jest zazwyczaj znacznie mniejsza od komórki eukariotycznej i nie zawiera jądra komórkowego oraz organelli komórkowych. DNA prokariotów nie jest połączony z histonami i występuje w postaci długiej podwójnej nici zwykle kolistej zwanej genoforem, splątanej w kłębek w obszarze jądrowym (nukleoid), który nie jest ograniczony i oddzielony od cytoplazmy błoną jądrową. U prokariontów RNA jest policistronowy oznacza to, że translacja zaczyna się w wielu miejscach i wiele białek jest produkowanych jednocześnie. Replikacja zaczyna się natomiast w jednym miejscu, oznacza to że długość DNA limituje cykl komórkowy.
Organelli których brak komórce prokariotycznej to również retikulum endoplazmatcznego, aparatu Golgiego, lizosomów, wakuoli oraz peroksysomów. Nie występuje tu również cytoszkielet. W komórce tej brak również mitochondriów ale ich funkcje mogą pełnić wpuklenia błony komórkowej oraz plastydów ich rolę zaś u bakterii zielonych i purpurowych pełnią ciałka chromatoforowe zawierające barwniki asymilacyjne.
Komórka prokariotyczna jest otoczona błoną komórkową, która ją oddziela od środowiska, jednocześnie zapewniając z nim kontakt.W cytoplazmie prokariotów znajdują się rybosomy tzw. mniejsze (70S), luźno rozmieszczone w cytozolu. Występują również mezosomy organella komórkowe, powstała przez uwypuklenie błony komórkowej do środka komórki, bierze udział w oddychaniu tlenowym oraz odpowieda za tworzenie nowych ścian komórkowych w trakcie jej podziału. U niektórych bakterii występują plazmidy, dodatkowe koliste cząsteczki DNA zawierające geny np. odporność na antybiotyki. u większości występuje też mureinowa (peptydoglikan składający się z peptydów i cukrów) ściana komórkowa, zazwyczaj otoczona z zewnątrz warstwą śluzu. Dodatkowymi elementami, w które mogą być zaopatrzone powłoki komórek bakteryjnych są rzęski, choć zewnętrznie podobne do wici komórek eukariotycznych mają zupełnie inną budowę wewnętrzną. Składają się one ze spiralnie skręconych włókien flageliny, białka budową zbliżonego do miozyny, osadzone są w zewnętrznych powłokach komórki za pomocą haczyka i białkowych pierścieni, tworzących swoisty silnik wprowadzający rzęskę w ruch obrotowy. Fimbrie, które umożliwiają przytwierdzenie do błony komórki zwierzęcej oraz pile które umożliwiają koniugację
Prokarioty rozmnażają się bez udziału procesu płciowego, przez podział komórki, jednakże obserwuje się u nich procesy o charakterze paraseksualnym, w trakcie których dochodzi do wymiany lub transferu DNA (koniugacja, transdukcja i transformacja).
Prokarioty oddychają tlenowo (bakterie aerobowe) i beztlenowo m. in przez fermentację
Eucaryota - organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariotów. Nukleus odgraniczony jest od cytoplazmy podwójną błoną białkowo-lipidową. W jądrze interfazowym widoczna jest chromatyna zbudowana z DNA i zasadowych białek histonów . W komórkach eukariotycznych DNA oprócz tego ze występuje w jądrze w chromosomach to występuje tez w niektórych organellach komórkowych jak mitochondria czy plastydy. U euokariontów RNA jest monocistronowy oznacza to, że translacja zaczyna się w jednym miejscu. Replikacja zaczyna się natomiast w wielu miejscach jednocześnie.
Występuje tu retikulum endoplazmatyczne , który dzieli cytosol na przedziały i modyfikuje niektóre białka. W komórce eukariotycznej obecne są takie organelle jak aparat Golgiego, lizosomy, wakuole, mitochondria plastydy i peroksysomy W cytozolu występują rybosomy większe (80S) są związana z błoną siateczki śródplazmatycznej oraz luźno rozmieszczone w cytozolu.