Naturalizm- zakłada, że podstawą rzeczywistości jest natura. Przyroda sama w sobie jest naturalnym systemem, który obejmuje i tłumaczy wszelką egzystencje, w tym życie i naturę człowieka i na tym samym slajdzie przedstawicieli : Jan Jakub Rousseau, Johann Heinrich Pestalozzi, Herbert Spencer
Naturalizm jako filozofia edukacyjna zakłada, że:
- człowiek określając cele edukacyjne musi zwrócić się ku przyrodzie i własnej naturze. które są częścią porządku naturalnego
- kluczem do rozumienia natury jest poznanie zmysłowe; wrażenie stanowi fundament naszej wiedzy na temat rzeczywistości
- ponieważ procesy naturalne przebiegają powoli, stopniowo i mają charakter ewolucyjny, edukacja człowieka także powinna odbywać się bez pośpiechu
Naturalizm w edukacji ( tu będzie można powiedzieć, że kolejne slajdy będą opisywać naturalizm w odniesieniu do edukacji)
,, Natura''- była istotnym elementem przy formułowaniu teorii edukacyjnych przez zwolenników tego nurtu. W centrum ich zainteresowań był człowiek jako istota stworzona przez naturę i żyjąca wśród innych istot naturalnych, powiązanych wzajemnymi relacjami
Z tego założenia wynika, że rolą edukacji jest przygotowanie ludzi, aby postępowali tak jak dyktuje im natura i stosowali się do jej praw
W edukacji naturalizm polegał na doświadczeniach zmysłowych, które pozwalały na badanie rzeczywistości oraz dokładne jej poznanie. W tego wywodzi się sensualizm, czyli poznanie przez zmysły.
Naturalizm przyjmuje, że źródeł wartości należy szukać w interakcjach człowieka ze środowiskiem. Nie powinno się tłumić popędów, żądz i odruchów. Dlatego proces edukacji musi dostosować się do dziecięcych odruchów i skłonności.
Zwolennicy naturalizmu twierdzą, że wychowanie ma wpływ pozytywny, jak i negatywny. Negatywny aspekt polega na tym, że nie dopuszcza się wszystkich demoralizujących elementów. Natomiast pozytywny aspekt polega na umożliwianiu wartościowych, naturalnych i podstawowych ludzkich skłonności. Natomiast zadowolenie i cierpienie są w naturalizmie przedstawione jako nagroda i kara, ponieważ są konsekwencją ludzkich zachowań.
Podczas życia człowiek przechodzi kolejne stadia rozwoju. Każde zaczyna się wtedy gdy człowiek jest na nie gotowy pod względem fizycznym i psychicznym. Etapy rozwoju mają charakter kumulatywny, ponieważ prowadzą do następnych faz. Według naturalistów edukacja nie polega na przygotowaniu człowieka do odpowiedniego odgrywania swojej roli społecznej. Adekwatność edukacji oznacza uczenie tego, na co dana osoba jest gotowa w określonej fazie rozwoju.
Zwolennicy naturalizmu byli przeciwni pamięciowemu nauczaniu, ponieważ twierdzili, że przez nie dziecko staje sie pasywnym odbiorcą informacji. Według nich dzieci powinny aktywnie uczestniczyć w procesie nauczania, w kontakcie z otoczeniem, poznając je za pomocą zmysłów i rozwiązując problemy. Edukacja naturalistyczna skupiona jest na zapewnieniu dziecku bezpośrednich doświadczeń.
Według naturalistów prawdziwe wychowanie powinno uwzględniać fazy rozwojowe i potrzeby człowieka. Głosili, że program nauczania należy oprzeć na wiedzy o naturze, zainteresowaniach i potrzebach dziecka. Dzieci miały uczyć się tego na co były gotowe i czego chciały się uczyć.
Nauczyciel- według naturalistów to Osoba całkowicie zestrojona z naturą, doceniającą rolę środowiska naturalnego i dostrzegającego w nim potencjał wychowawczy. Dostosowuje swoje działania edukacyjne do zmian zachodzących w tym środowisku. Posiada wiedzę na temat natury człowieka i stadiów jego rozwoju. Jest cierpliwy, nie narzuca się i zapewnia wychowankowi swobodę działania. Jest przewodnikiem, towarzyszy uczniowi, kontroluje jego pracę, zapewnia odpowiednie środowisko, a tym samym kształtuje osobowość i charakter ucznia. Relacje między nauczycielem a uczniem są nieformalne i swobodne. Kładzie nacisk na aktywne działanie, udziela wskazówek pomocnych w nauce, korzysta z metod pośrednich, nie faszeruje ucznia wiadomościami.
Najważniejsze założenia naturalizmu, które wpłynęły na dalsze teorie i koncepcje edukacyjne:
- dzieci powinny rozpoczynać edukację od bezpośrednich doświadczeń zmysłowych dostarczanych przez ich najbliższe otoczenie
-dzieciństwo jest naturalnym, potrzebnym i wartościowym stadium rozwoju człowieka
- w każdej fazie rozwojowej dziecko jest gotowe do nauki czegoś nowego
- szkoły nie powinno uważać się za oddzielną instytucję, lecz jako rozszerzenie środowiska, w którym funkcjonuje dziecko