PWI
Wykład 2
2012-10-11
Podręcznik: Barta&Markiewicz
PWI:
Prawo autorskie
Pwp
Inne
Historia PA:
„dziecko postępu technicznego”
1710 - Statut Anny
14 lat od pierwszego wydania, jeżeli autor żył, to kolejne 14 lat
Początków można doszukiwać się w starożytności
Przez Statutem Anny wydawane były przywileje dla poszczególnych wydawców
Źródła:
Pogląd utylitarny - zachęta do twórczości
Pogląd wywiedziony z prawa natury
Koncepcje osobowości - dzieło odzwierciedla osobowość autora i dlatego zasługuje na ochronę.
2 systemy:
Romański:
Prawo nastawione głównie na twórcę - podmiotem jest autor
Model:
Monistyczny - prawa autorskie są jednolite, niemożliwe do rozdzielenia (np. Niemcy)
Dualistyczny - osobne prawa majątkowe, osobne osobiste - trochę zafałszowane, bo nie ma czystych prawa majątkowych i osobistych.
Anglosaski copyright
Oparty na właścicielu prawa autorskiego
Nakaz spełniania wymogów formalnych - rejestracja utworu, konieczność utrwalenia dzieła
Prawo powstawało także na rzecz zamawiającego
Systemy te zbliżyły się jednak do siebie i te różnice nie mają już takiego znaczenia.
Prawo autorskie chroni utwór - nie chroni jednak całości twórczości danego autora.
Źródła prawa
Pierwsza polska ustawa - 1926 (F. Zoll), zmieniona w 1935
1994 - obecna ustawa
Dla stosowania prawa źródłami jest także Konstytucja, inne akty prawne, umowy międzynarodowe, rozporządzenia wspólnotowe
Problem stosowania dyrektyw
Przedmiot PA
Co to jest utwór?
Art. 1 PA - PA jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór)
Zasada numerus clausus ochrony dóbr niematerialnych.
Konieczne cechu utworu:
Powinien być rezultatem pracy człowieka (twórcy)
Ustalony
Cecha twórczości o indywidualnym charakterze
Jedność utworu (spoistość w doborze i układzie elementów)
Ochrona utworu i naruszenie praw autorskich
Elementy stare (przejęte) + elementy nowe (własne) = utwór - o ile są w nim elementy twórcze w rozumieniu prawa autorskiego - gdy ich brak nie istnieje utwór
Elementy własne badamy dla stwierdzenia, czy istnieje nowy przedmiot ochrony i co w nim jest chronione
Nie ma znaczenia:
wiek, poczytalność,
pozycja w środowisku
przekonanie twórcy
zamiar twórcy
nakład pracy
wielkość
wartość
czy jest to utwór „bezprawny”
wyliczenie w ustawie
Ochronie podlegają:
niedokończone utwory, szkice itp.
utwory lutnicze
Utwór musi być ustalony - czyli uzewnętrzniony. Dopóki znajduje się tylko w świadomości autora, to nie podlega on ochronie.
Nie musi być utrwalony.
Czy może istnieć utwór ustalony a nieutrwalony? Tak, np. improwizacja muzyczna.
Utwór powinien spełniać przesłankę cechy twórczości o indywidualnym charakterze
nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.
Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia.