Oto rozwiazana tegoroczna gielda pytan + bonusowe pytania, ktore moga sie pojawic.
Klasyfikacj Clark`a:
I st. ograniczony do naskorka lub nablonka (in situ) - wyleczalnosc 100%
II st. Naciek do skory wlasciwej, ale nie przekraczajacy warstwy brodawkowatej - uleczalnosc 80%
III st. Naciek w skorze wlasciwej nie przekracza gornej czesci warstwy siateczkowatej - uleczalnosc <50%
IV st. Naciek na calej grubosci skory wlasciwej - uleczalnosc <10%
V st. Naciek tkanki podskornej
znamiona i zaznaczyc z ktorych moze rozwinac sie czerniak
plama soczewicowata, znamie brzezne, zlozone i blekitne - te w czerniaka. Nie w czerniaka - znamie srodskorne
Zmiany rzekomonowotworowe pochodzenia nablonkowego
Rogowiak kolczystokomorkowy, brodawka zwykla, lojotokowa, klykciny konczyste, rozrost rzekomonabloniakowy (guz Absikosowa), gruzlica, torbiele np. kaszaki, keratoacantoma, bliznowiec
Carcinoma spinocellulare cutis- postaci makroskopowe i gdzie najczesciej sie umiejscawia
90% przypadkow dotyczy skory odkrytej (twarz, malzowina uszna, warga dolna, grzbiety dloni) a czesc dotyczy narz plciowych zewn (cz. Pochwowa, przedsionek pochwy, wargi sromowe, pracie)
Postac egzo i endofityczna. Egzo -guz rosnacy na zewn, zmiany nieduze, rozwoj powolny. Endo - guz rosnacy do wewn, wieksza zlosliwosc, często ma postac przewleklego owrzodzenia o walowatych brzegach, najczesciej na granicy sluzowkowo-skornej. Mikroskopowo: wysoko zroznicowany, wyrastajcy z naskorka, jego ogniska swoja budowa nasladuja naskorek, posiadaja warstwowosc, w obrebie ognisk raka często wyst perly rakowe w postaci koncentrycznie ulozonych blaszek parakeratotycznych. Atypia kom slabo zaznaczona (gl cecha-nadmiernie duze jaderka)
postacie liposarcoma, + stopnie złośliwości
bene differentiatum-postac o mniejszej zlosliw, rosnie naciekajac, przerzutow nie daje
myxoides-postac o mniejszej zlosliwosci, często daje wznowy
lipoblasticum-postac o wiekszej zlosliwosci, w obracie Micro-zbudowany prawie wylacznie z lipoblastow
pleomorphicum - postac o wiekszej zlosliwosci, zaw kom z calego szeregu dojrzewania kom tluszczowej z przewaga form mlodszych.
osteoid osteoma - opisz
kostniak kostninowy,jest niezłośliwym nowotworem kościotwórczym, który cechują niewielkie rozmiary, ograniczony wzrost oraz skłonność oddziaływania na otaczające tkanki. Typową zmianą jest tzw. nidus, stanowiący centralną część zmiany, rzadko przekraczający średnicę 1 cm, który prowadzi do silnych, nocnych bólów, ustępujących po aspirynie oraz wywołuje silną reakcję okostnową oraz obrzęk otaczających tkanek w następstwie wytwarzania prostaglandyny E2. Średni wiek chorych na kostniaka kostninowego wynosi 19 lat, zmiana częściej występuje u płci męskiej, a jej najczęstszym umiejscowieniem jest kość udowa i piszczelowa, a następnie łuki kręgowe, kość ramieniowa oraz małe kości dłoni i stóp.
Obraz histologiczny kostniaka kostninowe bardzo przypomina obserwowany w kostniaku zarodkowym; nidus otoczony jest gęsta warstwą otaczającej kości.
postacie makroskopowe raka podstawnokomórkowego
guzkowa-kopulasty guzek o gladkiej, lsniacej powierzchni
plaska bliznowaciejaca- jka lsniaca blizna lacznotkankowa otoczona walowatm rabkiem,
wrzodziejaca-nie gojace się owrzodzenie otoczone walowatym brzegiem, czasem drazace w glab skory,
barwnikowa-może przypominac czerniaka,
twardzinopodobna-najczesciej na grzbiecie nosa, ogniskowe stwardnienie skory barwy zoltawej, gladkie blyszczace,
powierzchowna- glownie na tulowiu, plaskie, mnogie, nie nacieczone u podstawy zmiany ale nacieczone na obwodzie z nitkowatym walem polprzejrzystych szarych grudek.
zmiany rzekomonowotworowe tkanek miękkich
guzkowe zapalenie powiezi, bliznowiec, wlokniakowatosc.
Bliznowiec - nienowotworowy rozplem wloknistej tk lacznej, skory i tk podskornej, rozwija się najczesciej w miejscach uszkodzonej skory (blizny, miejsca przeklucia uszu) w postaci plasko wynioslych palczastych zgrubien, rosnie powoli niekiedy osiaga znaczne rozmiary, rzadko cofa się samoistnie, tk. Laczna bardzo bogata we wlokna kolagonowe, uboga w fibroblasty, szkliwiejaca
Nowotwory najczesciej przerzutujace do kosci
w rakach sutka, stercza, nerki, tarczycy, żołądka oraz w raku drobnokomórkowym płuca. Spośród innych nowotworów przerzuty do kości obserwuje się często w złośliwym włókniaku histiocytarnym tkanek miękkich, mięsaku Ewinga, mięsaku kościopochodnym oraz w czerniaku skóry. U dzieci zajęcie przerzutami kośćca występuje często w przebiegu złośliwego nerwiaka zarodkowego.
Nowotwory zlosliwe tkanki tluszczowej i stopnie zlosliwosci
Tłuszczakomięsak (liposarcoma):
a) wysoko zróżnicowany tłuszczakomięsak (liposarcoma bene differentiatum)
b)tluszczakomiesak sluzowaty
a i b cechuje skłonność do miejscowych nawrotów (zwłaszcza wariant śluzowaty). Przerzuty do odległych narządów występują rzadko, zwykle w późnym okresie choroby, po wielokrotnych miejscowych wznowach. Tłuszczakomięsaki śluzowate cechuje skłonność do przerzutowania w obręb błon surowiczych
c)tluszczakomiesak odroznicowany - cechuje się przewlekłym przebiegiem, jednak daje on częściej przerzuty do odległych narządów niż wysokodojrzały i śluzowaty wariant nowotworu
d) Tłuszczakomięsak okrągłokomórkowy (liposarcoma lipoblasticum)
e) Tłuszczakomięsak wielopostaciowy (liposarcoma pleomorphicum)
d i e wykazują wysoce agresywny przebieg, często prowadzą one do miejscowych nawrotów jak i przerzutów do odległych narządów.
Nowotwory z tkanki miesniowej i zlosliwosc
Lagodne: Mięśniak (leiomyoma), Mięśniak prążkowanokomórkowy (rhabdomyoma)
Zlosliwe: a)Mięśniakomięsak gładkokomórkowy (leiomyosarcoma),
b) Mięsakomięśniak prążkowanokomórkowy (rhabdomyosarcoma) - zarodkowy, pecherzykowy, wielopostaciowy
Przebieg kliniczny Wdrożenie nowych metod leczenia w znacznym stopniu polepszyło rokowanie. Niekorzystnymi wskaźnikami rokowniczymi są::
1. wiek (mniej korzystny przebieg u dorosłych)
2. umiejscowienie (okolica głowy i szyi, okołokręgosłupowa, jama brzuszna i przestrzeń zaotrzewna, kończyny)
3. wielkość guza (>5 cm)
4. postać histologiczna (wariant pęcherzykowy lub wielopostaciowy)
5. naciekanie sąsiednich narządów
6. miejscowe wznowy (zwłaszcza podczas leczenia
7. obecność przerzutów
8. niekompletne usunięcie guza.
Rhabdomiosarcoma embrionale bothyroides
postacią mięsakomięśniaka zarodkowego jest tzw. mięsak groniasty (sarcoma botryoides), który głównie występuje w obrębie narządów moczowo-płciowych u dziewcząt i młodych kobiet, tworząc polipowate wyrośle. W obrazie histologicznym widoczna jest pod warstwą pokrywającego nabłonka tzw. warstwa kambialna, utworzona przez dość gęsto ułożone, nisko zróżnicowane komórki, natomiast pozostałe utkanie nowotworu jest skąpo komórkowe; w śluzowatym podścielisku rozsiane są gwiaździste komórki nisko zróżnicowanej mezenchymy, oraz duże, wielokształtne komórki o kwasochłonnej cytoplazmie, w której widoczne są poprzeczne prążki.
Stany rzekomonowotworowe miesni
a)Guzkowate zapalenie powięzi( występuje u osób obojga płci, zwykle w wieku 20-40 lat. Zmiany są powierzchowne, najczęściej umiejscowione na powierzchni dłoniowej przedramion, na grzbiecie oraz w obrębie ściany klatki piersiowej i cechują się szybkim wzrostem oraz bolesnością. Makroskopowo stwierdza się okrągławe masy, których średnica waha się w granicach 1-5 cm, które na przekroju są twarde włókniste i śluzowate. Utkanie tych guzków składa się z niedojrzałych fibroblastów, ułożonych w krótkie, nieregularne pęczki, które leżą w śluzowatym podścielisku. Ponadto widoczne są składowe tkanki ziarninowej w tym również makrofagi zawierające grudy hemosyderyny oraz erytrocyty.)
b)Rozrostowe zapalenie mięśni,c) Pooperacyjne guzki z komórek wrzecionowatych, d)Zapalny rzekomy guz,e) Kostniejące zapalenie mięśni,
Nowotwoty kosci
Niezlosliwe roznicujace się w kier. Kosci: Kostniak (osteoma), Kostniak zarodkowy, Kostniak kostninowy,
Nowotwory złośliwe różnicujące się w kierunku kości: Mięsak kościopochodny (najczestszy zlosliwy n. Kosci),: okostnowy, przykostny, srodkostny, naczyniakowaty, drobnokomorkowy, wieloogniskowy, wewnatrzkorowy
Nowotwory niezlosliwe różnicujące się w kierunku chrząstki:
Chrzęstniak zarodkowy, Włókniak chrzęstnośluzowaty, Chrzęstniak śródkostny, Kostniakochrzęstniak, Chrzęstniak okołokostny,
Nowotwory złośliwe różnicujące się w kierunku chrząstki: Chrzęstniakomięsak(przykostny, jasnokomorkowy, mezenchymalny, odroznicowany)
Czerniak
1. Czerniak
− najczęściej na podłożu znamienia: brzeżnego, mieszanego, plamy soczewicowatej, rzadziej błękitnego; nigdy z śródkórnego
− klasyfikacja Breslow'a: (oblicza się głębokość nacieku przy pomocy śruby mikrometrycznej)
− I - poniżej 0,76 mm - małe ryzyko przerzutów
− II - 0,76-1,5 mm - grupa średniego ryzyka
− III - powyżej 1,5 mm - grupa dużego ryzyka
2. Stany przednowotworowe skóry
rogowacenie starcze (keratosis senilis) - głównie na odsłoniętych− cz. ciała w postaci płaskich (płaskowyniosłych), szaro-żółtawych (szaro-brunatnych) plam, przebarwień, pokrytych łuseczkami rogowymi. Naprzemienna na pow. naskórka hiper- i parakeratoza. Wyróżniamy 3 postacie: zanikowa (naskórek ścieńczały), rozrostowa (akantotyczny rozrost w-wy kolczystej), bowenoidalna (zmiany jak w ch. Bowena)
− uszkodzenia popromienne skóry
róg skórny (cornu cutaneum) - często w obrębie rogowacenia− starczego - wyniosły, stożkowy, b. twardy twór czarno-brunatny o nierównej pow, Mikroskopowo: akantotyczny rozrost kom. naskórka (pod nimi gruba w-wa rogowa), naciek zapalny w podścielisku. Usuwać w całości
skóra pergaminowa i barwnikowa (xyroderma pigmentosum) -− genetyczna nadwrażliwość na światło słoneczne, skóra sucha, plamkowate przebarwienia, prowadzi do nowotworu przed 20 r.ż.
− rogowacenie arsenowe
− rogowacenie białe (leukoplakia)
Tłuszczak
− nowotwór łagodny, najczęstszy tkanek miękkich, głównie po 40r.ż. u kobiet
lokalizacja w tkance tłuszczowej podskórnej: klatki piersiowej,− szyi, pleców, pośladków, brzucha, rzadko na kończynach i twarzy
makroskopowo: przypomina dojrzałą tkankę tłuszczową, czasem− zatarta budowa zrazikowata, wyraźna torebka łącznotkankowa, komórki jaśniejsze niż zwykłe lipocyty
mikroskopowo: dojrzałe lipocyty, między którymi delikatne− pasemka tkanki łącznej włóknistej, zawiera więcej naczyń włosowatych niż tkanka tłuszczowa
Tłuszczakomięsak (liposarcoma)
lokalizacja - głęboka tkanka tłuszczowa międzymięśniowa (uda,− pośladki, barki, ramiona), przestrzeni zaotrzewnowej (głównie krezka)
makroskopowo - guzy różnych rozmiarów, często wieloogniskowe,− przeważnie niotorebkowane, na przekroju jaśniejsze od tkanki tłuszczowej, bez budowy zrazikowej, galaretowaty, śluzowaciejący, nierzadko ogniska martwicy i krwawe wylewy
Nowotwory z histiocytów (niekolagenowe)
− dermatofibroma
− dermatofibrosarcoma
histiocytoma fibrosum malignum
Mięsak Ewinga - podobny klinicznie do zapalenia nieswoistego kości, w cytoplazmie glikogen, charakterystyczne małe kom. układające się rozetkowato lub mufkowato wokół małych naczyń charakterystyczny obraz e Rtg, leczenie: głównie chemioterapia, Rtg; nieuleczalny
Stany rzekomonowotworowe kości:
− dysplazja włóknista kości
− torbiele
− chrzęstniakowatość mnoga
− mnogie wyrośla kostne
− ziarniniak kwasochłonny u dzieci
− guz brunatny kości (przy nadczynności przytarczyc)