Zasady ustrojowe samorządu terytorialnego:
Zasada unitarności - nie narusza unitarności powołanie samorządu terytorialnego dlatego że samorząd w rozumieniu jakim przyjął nasz ustawodawca nie jest partycypacją rządu. Miejscem samorządu jest wykonywanie władzy pochodzącej od innej podmiotów. Z mocy konstytucji samorząd nie może zostać uznany za autonomiczny ośrodek. Gdyby tak musiałby mieć własny parlament, Izbę. Nie ma odrębnej policji na potrzeby organów samorządu. Gdyby miał można by się zastanawiać czy nie jest to proces rozbijania centralizacji państwa. Też sądownictwo jest jednolite. Ustawodawca chroni unitarności zabraniając tworzenia się związków województwa. Za jednolitością przemawiają również funkcje organów samorządowych. [chodź wyróżnione są Stołeczne Miasto Warszawa oraz miasta uzdrowiska]; identyczny status jednostek samorządowych[każda jednostka ma takie same oparcie w regulacji ustawodawczej, zwłaszcza na szczeblu gmin];
Egzamin:
Doktrynalne pojęcia samorządu terytorialnego[definicje]:
Włodzimierz Wakat - samorząd to jest publiczno-prawne lokalne ugrupowanie obywateli [społeczność lokalna], wobec których to obywateli administracja centralna przekazuje kompetencje[aby były wykonywane różnorodnie]; i skutkiem tego te zadania które z tymi kompetencjami są przekazywane mogą być różnorodnie załatwiane na szczeblu lokalnym.
Profesor Jerzy Panejko - samorząd to nic innego jak oparta na przepisach prawa zdecentralizowana administracja państwowa [samorząd jako część administracji państwowej] wykonywana przez lokalne organy, nie podległe hierarchicznie innym organom i w granicach ustawy oraz ogólnego porządku prawnego;
Profesor Bogdan Wasiutyński - samorząd to nic innego jak tylko wykonywanie części administracji państwowej przez podmioty obdarowane inną osobowością prawną wykonywane we własnym imieniu na podstawie przyznanego im prawa i pod nadzorem państwa;
Profesor Tadeusz Bigo - samorząd to korporacje będące osobami prawnymi, korporacje te są zdecentralizowane i odrębne od państwa, powoływane są przez ustawy do wykonywania zadań, praw, obowiązków, zadań z zakresu administracji państwowej przy wykorzystaniu władztwa publicznego[uprawnienie bez potrzeby ingerowania sądów]; samorząd wykonuje władze podobnie jak administracja państwowa;
Teresa Rabska - samorząd terytorialny to wyodrębniona grupa społeczna, której wyodrębnienie jest przez prawo a członkostwo z powstaje mocy prawa i powołany jest do wykonywania zadań z zakresu administracji publicznej w ramach zakreślonych przez przepisy prawa w sposób samodzielny i w formach właściwych dla administracji państwowej; samorząd posiada własną organizację ustaloną przez przepisy prawa; która ma charakter przedstawicielski i pozostaje pod kontrolą osób które ją wybrały; organizacja samorządu oparta jest o zasadę decentralizacji i działając na podstawie prawa pozostaje pod nadzorem organów państwowych; organy samorządu nie będąc organami administracji rządowej wchodzą w skład jednolitego aparatu administracyjnego rozumianego jako całość;
Zbigniew Leoński [Uniwersytet w Poznaniu] - samorząd to taki podmiot który składa się z następujących cech:
Ma korporacyjny charakter
Jest podwójnie obligatoryjny jednostek samorządu terytorialnego [z mocy prawa wykonują administrację i w skład tego samorządu wchodzą obywatele];
Samodzielność w zakresie wykonywania zadań;
Bogdan Dolnicki - samorząd terytorialny to nic innego jak podmiot o charakterze korporacyjnym wyposażony w odrębną osobowość prawną prawa prywatnego i publicznego wykonujący zadania administracji przez organy wyłonione w drodze wyborów i wykonujące je na zasadzie prawnej niezależności i poddany jest nadzorowi państwa.
Prof. Kisiel - samorząd terytorialny społeczność lokalna o demokratycznej organizacji wewnętrznej która została przez prawo wyodrębniona celem zdecentralizowanego wykonywania części zadań administracji publicznej; z prawem do korzystania z kompetencji charakteryzującą administrację publiczną; jest to społeczność lokalna [samorząd terytorialny wtedy może istnieć gdy istnieje substrat osobowy, członkiem tej wspólnoty jest osoba, która ma czynne prawo wyborcze - 18 lat i na stałe zamieszkuje na danym terenie - osoby prawne to zależy; w zasadzie tylko profesor Antoni Ambożkiewicz uznaje że może] sama wspólnota nie ma praw i obowiązków; referendum nie jest elementem które wyróżnia społeczność samorządową bo jest tylko sposobem wyrażenia woli; wybory powszechne mogą być przeprowadzone bez odwołania się odrębności społeczności lokalnej; wybory powszechne to Inn kategoria;
Wspólnota jest korporacją i dzięki ten tworzony jest odrębny typ osoby prawnej [np. gminy], wspólnota i jej organy legitymują interesy partykularne; i wspólnota pozwala na wyodrębnienie interesów mieszkańców od reszty interesów; aby mogła ona funkcjonować te interesy muszą się jakoś połączyć bo inaczej organy niezafunkcjonują; wspólnota jest traktowana czasem jako organ administracji lokalnej. Europejska Karta Samorządu Lokalnego wspólnota ma prawo do decydowania o swojej wewnętrznej strukturze.
Demokratyczna organizacja wewnętrzna: prawo do wybierania organu jednostki samorządu; wybory są równe, demokratyczność w zakresie ich powoływania jako ich siła, podporządkowanie organu wykonawczej organowi ustawodawczej; prawo do domagania się informacji;
Funkcje władzy ustawodawczej wobec samorządu terytorialnego
Kreująca - tworzenie samorządu i jego znoszenie
Determinująca - to ustawodawca kreuje zadania; ustawodawca w drodze ustawy rozstrzyga
jakie zadania ma samorząd, ale są wypadki gdy rozporządzenia kreują tez zadania. Czy samo
rozporządzenie może być podstawą zadań samorządu? Tak być nie powinno ale w praktyce
jest różnie - jest to naruszenie istoty samorządu, gdyż przestaje być niezależny od
administracji rządowej.
Ochrony - istnieje zestaw instrumentów prawnych służących ochronie samorządu przed
administracją rządową i nie tylko w drodze sądowej
Nazwy jednostek samorządów i ich organów.
Liczba gmin: 2489
Rodzaje gmin: gminy, gminy uzdrowiskowe, Stołeczne Miasto Warszawa;
Trzy kategorie gmin:
wiejskie - jest ich najwięcej; siedziba organów gminy w takich gminach znajduje się w miejscach, które nie mają statusu miasta; nazwa organu uchwałodawczego: rada gminy; nazwa organu wykonawczego: wójt;
wiejsko-miejskie [miejsko-wiejskie] - siedziba gminy znajduje się w miejscowości posiadającej status miasta, natomiast reszta to wieś; organ uchwałodawczy: rada miasta i gminy; organ wykonawczy: burmistrz miasta i gminy;
miejskie - dwa rodzaje:
gminy, których obszar obejmuje tylko teren miasta - organ uchwałodawczy rada miejska, wykonawcza burmistrz albo prezydent miasta; [prezydent wtedy gdy:
miasta mają ponad 100 000 mieszkańców;
miały status miasta wojewódzkiego przed reformą[jest ich 49];
tam gdzie prezydent był organem zarządzającym jako organ wykonawczy do roku 1990[było ich 107];
w sumie prezydentów jest 156
w województwie małopolskich prezydenci są w miastach: Oświęcim, Chrzanów, Tarnów, Nowy Sącz, Kraków;
gminy, których obszar obejmuje teren miasta na prawach powiatu - prezydent miasta, rada miasta albo rada miejska
UWAGA: dwie gminy dziwne:
Święta Katarzyna - bo siedziba jest we wsi Święta Katarzyna chodź jest w tej gminie miasto; przez to wójt i rada gminy;
Skalmierzyce[Wielkopolska] - siedziba jest we wsi mimo iż istnieje miasto Stare Skalmierzyce; i tu burmistrz oraz rada gminy i miasta.
Najliczniejsza gmina: Warszawa
Najmniej liczna: Krynica Morska
Największa gmina wg powierzchni: Pisz
Najmniejsza gmina wg powierzchni: Górowo Iłowieckie
Miasta: 892
Największe wg ludności: Warszawa
Najmniejsze wg ludności: Wyśmierzyce
Gmina wiejsko-miejska gdzie na wsi jest więcej niż w mieście[największa różnica] - Wieliczka
Struktura gmin została ustalona gdy połączono gromady w 1972r.
Powiaty [nazwa od dnia wiecu]aż do 1975 r.:
Do 1998 r. było270 rejonów administracyjnych; był to podział pomocniczy administracji rządowej [dla wojewody, a powstały one po likwidacji powiatów w 1975r.] 308 powiatów w 1998 oprócz miast na prawach powiatów; wyróżniono trzy byłe miasta, które zrezygnowały: Sieradz, Piła, Ciechanów, oprócz nich Świnoujście, Gdynia, Sopot i Grudziądz, i 16 miast Górnego Śląska; największe miasta na prawach powiatów to Warszawa a najmniejsze Sopot; w 2002 roku Rada Miasta Wałbrzycha chciała się połączyć z gminą Wałbrzych - tak powstał powiat wałbrzyski, w 2002 nastąpiła reforma stołecznego Miasta Warszawa, wcześniej był to związek komunalny gmin - związek obligatoryjny; zniesiono związek i utworzono powiat warszawski; w 2005 utworzono powiat zachodnio warszawski jako wyodrębniony, od stycznia 2006 siedzibą powiatu jest Ożarowiec Mazowiecki, a nie Warszawa; od 1998 nastąpiły zmiany w zakresie liczby powiatów, nowe w 2002 większa zmiana: brzeziński, gołdawski w Gołdzie, w Lesku, olecki, sztumski, warszawsko zachodni i powiat wschowski, obecnie czeka na rozpatrzenie ok. 20 wniosków; nowe kryteria tworzenia powiatów chodź z ustaw one nie wynikają istnieją; procedura tworzenia powiatów nie przewiduje odwołania od decyzji Rady Ministrów.
Powiaty - nazwy:
powiat z przymiotnikowym określeniem, najczęściej od stolicy [np. myślenicki, wielicki, krakowski; limanowski];
nazwy wskazują na stronę świata [powiat warszawski zachodni, powiat łódzki wschodni];
nazwy dwuczłonowe gdzie wskazuje się w nazwie powiatu miasto siedzibę władz i inne miasto [np. robczyńsko-sędziszowski];
od nazwy pasm górskich [np. tatrzański i bieszczadzki];
POWIATY:
Kryteria tworzenia powiatu[nieformalne przyjęte przez Radę Ministrów]:
każdy powiat ma obejmować minimalnie pięć gmin
ludność, co najmniej 50 tys.
stolica powiatu ma być miejscowość z co najmniej 10 tys. Mieszkańcami
w tym mieście[stolicy] musi istnieć instytucja publiczna o charakterze ponadgminnym [np. sąd, prokuratura, policja, oddział ZUS-u]
WOJEWÓDZTWA SAMORZĄDOWE
Są tworzone albo znoszone w drodze ustawy, natomiast zmiana granic województwa powstaje na mocy rozporządzenia Rady Ministrów.
Przy tworzeniu podziału administracyjnego chciano utworzyć osiem do dwunastu województw i aby obejmowały one największe ośrodki - miasta; problem powstał z Rzeszowem, Lublinem Olsztynem które ciążyły do miast znajdujących się poza granicami państwa [Lwowa, Wilna itd.]. Bydgoszcz, Toruń leżały bardzo blisko siebie - w ramach prac uznano, że gdyby rozdzielono te miasta doszło by do sztucznego rozgraniczenia. Opolskie województwo nie było planowane, ale za sprawą ważnej mniejszości zdecydowano się na to. Na końcu do projektu dołączyło województwo świętokrzyskie. Nadal rodzą się projekty wprowadzenia nowych województw[np. staropolskie, warszawskie, środkowopomorskie].
Kryteria tworzenia województw:
zdolność do wykonywania zadań związanych z rozwojem regionalnym - w ramach takiego kryterium uznawano, że im większe województwo tym lepiej [woj. opolskie, świętokrzyskie i kujawsko-pomorskie są na granicy tworzenia, a opolskie w ogóle nie powinno powstać];
zdolność do wykonywania zadań administracyjnych [kryterium pomocnicze dlatego że tworząc województwo administracja samorządu nie miała wiele do roboty; to co uzyskuje województwo, środki pochodzą od podatku dochodowego danego województwa]
w przypadku woj. kujawskiego pomorskiego wojewoda w Bydgoszczy, a w Toruniu sejmik województwa i zarząd; województwo lubuskie: Zielona Góra - wojewoda; Gorzów Wielkopolski - sejmik i zarząd województwa;
Nazwy województw zostały ustalone przez ustawę; nazwy różne; starano się związać nazwę województwa z historią danego województwa, a nie z miejscowościami; przymiotnikowa nazwa;
Organ uchwałodawczy: sejmik województwa… [osoby wybrane przez mieszkańców];[sejmik wojewódzki do 1998 reprezentowały gminy]; organ wykonawczy zarząd województwa [np. małopolskiego]. Marszałek województwa pełni rolę organu administracyjnego;
29 X 2009
Procedura tworzenia gmin i powiatów[również znoszenia, zmiany granic]
Zmiana granic gmin:
Może być inicjowana przez samą gminę albo ministra odpowiedzialnego za administrację publiczną;
Gmina w takim wypadku powinna podjąć uchwałę inicjującą zmianę granic gminy; po podjęciu uchwały podejmuje się konsultację z mieszkańcami; [konsultację mogą obejmować całą gminę lub część gdzie ma dojść do zmiany]; ważne aby konsultacje się odbyły i nie ważne co uznają mieszkańcy; po tym Rada Gminy 3 uchwała o złożenie wniosku do Rady Ministrów o zmianę granic w tym i tym zakresie; do takiej ustawy trzeba dołączyć wynik konsultacji z mieszkańcami, plany jakie tereny obejmowały by zmiany, jak zmieni się obszar oraz ludność po zmianie i najlepiej więcej dołączyć dokumenty które pomogą wnioskowi; [tak samo jest jeśli wieś chce zostać miastem ta sama procedura]; taki wniosek kierowany jest najpierw do wojewody; a wojewoda w 30 dni ma obowiązek zaopiniowana takiej uchwały [nie dotyczy to tylko opiniowania, ale też kontroli; czyli sprawdza czy jest ważna taka uchwała[np. czy były konsultacje; jeśli nie to skarga to]; po tych 30 dniach ustosunkowuje się do tego wniosku i przekazuje wniosek właściwemu ministrowi; minister przedkłada wniosek Radzie Ministrów do stworzenia rozporządzenia;[ale tak naprawdę jest inaczej; minister sam kontroluje jeszcze raz i decyduje czy nowa, albo stara będzie w stanie wykonywań zadania administracyjne - nie ma kryteriów które wykluczają ten wniosek u ministra [z reguły na wszystko się minister godzi]; gminie nie przysługuje środek odwoławczy od negatywnej decyzji ministra; jeżeli jest okey to przekazuje ten wniosek Radzie Ministrów i wydają rozporządzenia - nie ma rozporządzeń negatywnych; aby na następny rok były dokonane zmiany musi rozporządzenie zostać wydane do końca lipca [dlatego, że zmiana w siatce gmin musi również zostać uwzględniona w budżecie państwa - np. dla nowych gmin];
w przypadku tworzenia powiatu zmian nie jest dużo w porównaniu do gmin; powiaty mogą się łączyć; jeden z drugim; miasto na prawach powiatu z innym powiatem - wtedy ustaje miasto na prawach powiatu - traci miasto taki status[tak było w Wałbrzychu]; w sytuacji kiedy wniosek o dokonanie połączenia miasta na prawach powiatu z powiatem i gdy uzyska zgodną opinie rad powiatów i mieszkańców po konsultacjach Rada Ministrów ma obowiązek połączenia powiatów; granica i gminy i powiatu ta sama; wymagana zgoda wszystkich organów -podobnie z województwami; w przypadku powiatu: rada powiatu ma złożyć wojewodzie do końca marca, on 30 dni minister ma następnie 3-miesiące na zastanowienie się;
gdy inicjatywa pochodzi od ministra; wtedy minister zwraca się do organów uchwałodawczych tych jednostek[rad gmin, zarządów powiatów, sejmików województw] o opinii; jeżeli w ciągu 3 miesięcy te organy nie dadzą opinii; wówczas wymóg opiniowania został spełniony; gdy jednak wydaje opinie ma obowiązek skonsultowania tego wniosku ministra z mieszkańcami; organ gminy ma obowiązek przekazania do wojewody [znów 30 dni]; potem do ministra i do Rady Ministrów; a potem przed końcem lipca i dobra jest na nowy rok;
Jednostki pomocnicze gmin:
Nie maja osobowości prawnej
Nie mają zadań przypisywanych z mocy ustawy - rada gminy decyduje o obowiązkach;
Są struktura fakultatywną - nie muszą zostać powołane i nie musza obejmować całej gminy
Organ uchwałodawczy jednostki pomocniczej jest wybierany przez mieszkańców
Występują obligatoryjne jednostki pomocnicze dla:
miasto stołeczne Warszawa - dzielnice[zarząd dzielnicy, rada dzielnicy]
jednostki pomocnicze w gminach uzdrowiskowych [gminy te powstały przez uchwałę Rady Ministrów]; jeżeli obszar ochrony nie obejmuje całej gminy, wtedy taka jednostka musi powstać;
Nazwy jednostek pomocniczych:
sołectwa - z reguły w gminach wiejskich; obejmuje teren jednej wsi;
dzielnice - na obszarze zurbanizowanym; na terenach miast;
osiedla - tak jak wyżej
miasta - dotyczy takich jednostek które znajdują na terenie gmin miejsko-wiejskich; i aby wyróżnić jakoś to miasto wydziela się je pod nazwą miasta;[ale bardzo rzadko]
Istnieją też:
- kolonie;
- przysiółki;
- bloki;
Te nazwy mają znaczenie dlatego, że związane są z nazwą nazwy organów - sołtys, zebranie wiejskie; rada dzielnicy i zarząd dzielnicy; zarząd osiedla i rada osiedla albo zebranie mieszkańców osiedla; jeżeli przyjmowana jest inna nazwa, wtedy organy mogą się inaczej nazywać - np. w przysiółkach może być sołtys, prezes [bez znaczenia];
Szczebli jednostek może być tylko dwa[np. dzielnice i osiedla] - w gminie Kraków jest 18 dzielnic i w jednej dzielnicy [XI - Swoszowice] jest osiedle;
Utworzenie jednostki pomocniczej wymaga odrębnej uchwały; ale każda dzielnica ma odrębny status i decyduje o tym gmina;
Procedura powstania jednostki pomocniczej:
O powstaniu decyduje rada gminy - musi tylko przeprowadzić konsultacje z mieszkańcami;
Taka uchwała zawiera: ustalenie nazwy i granic tej jednostki pomocniczej; określenie zadań jakie przekazuje się tej jednostce; taka jednostka jest powoływana tylko wtedy gdy ma się do czegoś przydać, a nie od tak; zawsze status określa zadania; statut musi też określać organy jednostki oraz jej organy; status ma przewidywać sposób wyborów; statut określa również sposób prowadzenia gospodarki i finansów [sołectwa nie ma mają odrębnych budżetów - o wszystkich środkach decyduje rada gminy]; nadzór polega na kontrolowaniu zadań oraz podległości; podległość polega na różnych sposobach kontrolowania - dowolny zakres kontroli; wybory do jednostki: sołtysa wybierają mieszkańcy, a w zebraniu sołectwa biorą udział wszyscy mieszkańcy[czynne prawo wyborcze]; w przypadku osiedl, czy dzielnic rady powstają z wyborów bezpośrednich - kadencja trwa tyle co samorządów; zarządy dzielnic czy osiedl wybierane są z radnych dzielnic i osiedl; dopuszczalne łączenie stanowisk przewodniczącego zarządu dzielnic i rad dzielnicy; radny rady dzielnicy może być jednocześnie radnym rady gminy [w praktyce się to nie zdarza];
Możliwość przekazywania zadań - poza zadaniami przekazywanie kompetencji; [było tak kiedyś, że sołtys określał granicę scalania gruntów i zarządzał pomoc sąsiedzką - mógł zarządzić pomoc jednemu kosztem innego rolnika]; sołtys może wydawać decyzje administracyjne[pozwolenie na budowę] wtedy gdy rada gminy przekaże uprawnienia wójta sołtysowi poprzez uchwałę[zamiast wójta]; nie wszystkie obowiązki może przekazać bo doprowadzono by wtedy doszło by do negacji organu wykonawczego; rada gminy decyduje jakie obowiązki przekazać a jakie pozostawić przy wójcie; [nie zdarza się tak najczęściej];
Dwa systemy nadzoru[o wyborze rodzaju decyduje statut jednostki pomocniczej]:
jednostka pomocnicza gminy i jej uchwały podlegają kontroli organom gminy - wójt; rada gminy; bądź też uchwała niezgodna z prawem zaakceptowana przez organ gminy, a następnie powstała uchwała tego organu podlega kontroli wojewody;
rada gminy może przekazywać uchwałę jednostki przekazać do kontroli wojewody[wszystko dlatego że gmina powierza swoje zadania tej jednostce];
Fundusz sołecki: na wniosek uchwały zebrania wiejskiego podejmowanej z inicjatywy sołtysa, zebrania, 15 mieszkańców; zebranie wiejskie Może podjąć decyzję o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego; taka uchwała składana jest wójtowi do końca września na rok następny; jeżeli w tej procedurze będzie naruszone to w ogóle rada gminy w ogóle nie będzie się zajmować uchwałą; jeśli wszystko będzie proceduralnie rada gminy może [nie musi] wyodrębnić na potrzebę jednostki pomocniczej [tzw. fundusz celowy] na wykonywanie zadań; cecha pozytywna jest taka ze z budżetu państwa gmina dostaje o 30% więcej z uwagi na środku które ta rada gminy przekazuje jednostce pomocniczej;
Jednostki pomocnicze w Mieście Stołecznym Warszawa i Krakowie
Warszawa jest gminą mającą status miasta na prawach powiatu; nazwa wyjątkowo Miasto Stołeczne Warszawa; a Gmina Kraków;
Gmina Stołeczne Miasto Stołeczne Warszawa:
Trzy kategorie zadań:
zadania typowe dla gminy
zadania typowe dla powiatu
zadania szczególne, które wynikają ze statusu stolicy;
W gminie jest Prezydent i rada miasta [wyjątkowo: 60 radnych]; obligatoryjnie MSW została podzielona na 18 jednostek pomocniczych; w każdej jednostce rada dzielnicy, organ wykonawczy: zarząd; statusy poszczególnych dzielnic zostały uchwalone przez radę gminy; liczba organów zależy od ilości mieszkańców; 15 do 20 tys, 21 do 50; 23 100tys; 25 200tys; i na każde rozpoczęte 100 tys dalszych 3; w praktyce albo 25, albo 21; skłąd zarządu od 3[gdy nie przekracza 100tys.] do 5 osób; gdy przekracza 100tys jest od3 do 5; tryp wyboru rada dzielnicy: tak samo jak do rady gminy; natomiast wyboru zarządu dokonuje rada dzielnicy; przewodniczy im burmistrz; w ci agu 30 dni od chwili wyboru rady dzielknyc powinna dokonać wyboru zarządu; jeżeli tego nie zrobi zarząd wybiera Prezydent MSW w ciągu następnych 30 dni; odwołanie zarządu nastepuje również uchwałą rady dzielnicy, inicjatywę w odwołaniu mają 1. ¼ ustawowego składu rady dzielnicy, 2. Na wniosek Prezydenta SMW; odwołania członka zarządu niebędącego burmistrzem następuje 1. Na wniosek burmistrza, prezydenta MST, ¼ radnych dzielnicy;
Zadania dzielnic[1.Wynikają z mocy ustawy; 2.Mogą wynikać z uchwały rady MSW jak i zawieranych porozumień z innymi jednostkami pomocniczymi]:
Utrzymanie świateł, dróg, zdrowia - wykonują większość ustawy
Z mocy ustawy również określono sposób finansowania; podatki lokalne uiszczane przez mieszkańców danej dzielnicy służą organom dzielnicy;
Dzielnice w MSW nie są jednostkami samorządu terytorialnymi; nie mają swoich budżetów; nie mają podmiotowości prawnej;
gmina miasto Kraków - z mocy statutu Królewskie Stołeczne Miasto Kraków;
18 dzielnic; dzielnice te posiadają trzy kategorie zadań:
mogą być zadania priorytetowe - służą najpilniejszych potrzeb mieszkańców
inwestycje
2.zadania komunikacyjne mieszkańców z radą dzielnyc
Zadania zgłaszane przez organy dzielnicy w ramach współpracy gminy Kraków z organizacjami pozarządowymi;
zadania powierzone - zostały tak określone aby dzielnice miały możliwość najefektywniejszego wydawania:
a) prace remontowe w żłobkach szkołach;
b) zadania związane z utrzymaniem terenów zielonych [ogródków jordanowskich]
c) lokalne wydarzenia kulturalne - festyny itp;
d) związane z poprawą bezpieczeństwa mieszkańców
inne zadania - te które przekazuje rada gminy
Rada dzielnicy- zależy od ilości mieszkańców do 20tys 15, do 50 tys 21, do 100tys 23
Rada gminy ma 41 radnych;
Rady dzielnic uzgadniają zadania; dokonuje wyboru zarządu dzielnicy, uchwala plan finansowy, podejmuje uchwały w sprawie udzielenia absolutorium;
Zarząd dzielnicy - organ kolegialny i liczny; [liczy w dzielnicach do 20 tys. 3, pow. 20 tys. od 3 do 5osób] przewodniczący rady dzielnicy jest jednocześnie przewodniczący zarządu dzielnicy; po wyborach rada dzielnicy ma 3 miesiące na wybór zarządu, jeśli nie rada miasta Krakowa stwierdza fakt i dochodzi do wygaśnięcia mandatów radnych dzielnic i zarządza wybory i w okresie wygaśnięcia i wyborów wskazuję osobę która zastępuje organy; po tych wyborach rada dzielnicy ma znów 3 miesiące wtedy znów wygasają mandaty i rada miasta Krakowa wyznacza osobę która pełni obowiązki organów do końca kadencji; inicjatywę przysługuje 1. Zarządowi, 2 komisją rady dzielnic; ¼ radnych i w sprawach personalnych przewodniczącemu zarządu czyli; pracami rad dzielnic kieruje przewodniczący, jeżeli go niema wiceprzewodniczący; a jak nie to najstarszy radny rady dzielnicy; wykonywanie tych zadań często odbywa się po zaopiniowaniu przez radę dzielnic; gdy dochodzi do konfliktów z organami gminy wtedy organ dzielnicy może zwrócić się do właściwej komisji rady gminy miasta o rozpatrzenie problemy albo też organ dzielnicy może zwrócić się do radnego aby ten złożył interpelację do Prezydenta miasta; w każdej dzielnicy jest komicja rewizyjna [5radnych] te komisje badają działania organów dzielnic [wydatkowanie] ale też kontrolują wypełnianie zadań i rozstrzygają skargi na zarząd i proponują możliwości rozstrzygnięcia sporu w radzie dzielnicy; dzielnicom powierzone mienie komunalne; do zarządu; składanie oświadczeń woli przy okazji używania tego mienia wymaga dwóch członków zarządu [przewodniczącego i kogoś innego] - muszą oni upoważnieni przez Prezydenta gminy miasta Kraków; nadzór nad dzielnicami sprawuje Prezydenyt i rada gminy: legalność, gospodarność; celowość; w ciągu 7 dni przew przekazuje prezydentowi; najpierw taką uchwałę kontroluje prezydent i odwołuje tą uchwałę i prosi o nową[a organ dzielnocy może odwołać się do komicji rewizyjnej rady gminy], a jeżli mały bląd to tylko informuje organ dzielnicy, albo też gdy ma rażące zmiany zgłasza się do rady gminy, którą uchyla uchwałę organu dzielnicy; a jeżeli minął to dupa i po sprawie; w razie sytuacji nie rokującej szybką poprawą i przedłużający sie brak skuteczne wykonywanie zadań rada gminy może rozwiązać organy dzielnicy; warunkem jest wezwanie do wyjaśnienia zaniedbań;
Sposoby wykonywania zadań przez jednostki samorządowe;
zawieranie kontraktów - umowy prawa cywilnego i porozumienia; dlatego że w trakcie wykowywania zadań jednostka wiązę się umową z podmiotami prywatnymi i
powoływanie jednostek pomocniczych
zawieranie porozumień - przekazanie zadania innej jednostce; na szczeblach gmin [porozumienia komunalne], a inne porozumienia nazywane są porozumieniami adminitacyjnymi;
NIEDOPUSZCZALNE JEST ZAWIERANIE POROZUMIEŃ W OBSZARZE SAMORZĄDU SKUTKIEM KTÓRYCH JEDNOSTKA NIŻSZEGO SZCZEBLA PRZEKAZAŁABY SWOJE ZADANIA JEDNOSTCE WYŻSZEJ; NIEDOPUSZCZALNE JEST PRZEKAZANIE PRZEZ JEDNOSTKE SAMORZĄDU SWEGO ZADANIA ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ;
Kazde zadanie jednostka wykonuje we własnym imieniu, te powierzone również wykonuje we własnym imieniu.
Nadzó® typowy:
Każda decyzja podlega nadzorowi; co do porozumień dopuszcza się taki sam nadzór jak nad uchwałą; gdy porozumienie dotyczy jednostek z jednego województwa wtedy kontrolę sprawuje wojewoda; a gdy porozumienie dotyczy jednostek z innych województw wtedy dwie drogi:1)nadzór sprawuje jeden i drugi; 2) wykonywanie nadzoru powierza się właściwemu organowi na terenie którego leży gmina której zostało powierzone zadanie; taki nadzór może sprawować również premier;
Związek celowy[komunalny] - powiaty;
Związki tworzone są w celu wspólnego wykonywania zadań; to znaczy że te gminy oddają swoje identyczne zadania związkowi który je wykonuje; związek może również wydawać decyzje; gdy status uzdrowiskowy ma kilka gmin wtedy gminy muszą zawrzeć porozumienie albo związek komunalny;
NIE MA ZWIĄZKÓW MIĘDZY WOJEWÓDZCTWAMI
Tryb uzyskiwania sosobowości prawnej; rady gminy podejmują cuhwałę o związku komunalnym; negocjacje z innymi gminami co do powołania związku; podjęcie tej samej uchwały o statusie związku; następnie wojewoda po złożeniu swojej opinii i skontrolowaniu uchwał przekazuje dalej do ministra odpowiedzialnego za daministarcje publiczną; doknuje wpisu, albo odmawia wpisu w drodze administracyjnej[rejestr związków komunalnych]; wojewoda ogłasza status w dzienniku wojewódzkim i w tym dniu związek nabywa osobowość prawną;
Są dwa rodzaje organów związków komunalnych:
zgromadzenie związku - wchodzi wójt albo zastępca wojta, albo radny, status związku może przewidywać że dana jedna jednostka będzie miała więcej głosów a inna mniej; ilość głosów nie musi być jednolita; w przypadku powiatów każdy powiat reprezentują tylko dwie osoby; zgromadzenie wykonuje zadania tak jak rada gminy w ramach swojego zadania
zarząd związku - organ wykonawczy; organem który wybiera zgromadzenie związku i organem którego skład jest następujący: albo wszyscy są ze zgromadzenia albo tylko część [maksymalnie 1/3 skłądu zarządu może być z zewnątrz]
tryb nadzoru nad uchwałami zgromadzenia związku[podwójny]
1.w ciągu 7 ni przewodniczący zarządu przekazuje wojewodzie;
2.w ciągu 7 dni od podjęcia uchwały członek zgromadzenia może wnieść do tej uchwały sprzeciw; skutkiem czego wstrzymuje się wykonanie uchwały i ponowne zajęcie się tą sprawą; po podjęciu uchwały jeszcze raz sprzeciw nie może zostać złożony ponownie; związek nie uchwala budżetu; uchwala plan finansowy;
Miasto na prawach powiatu to zależy:
Jeżeli takie miasto będzie chciało wynwnywań zadania gminne to może zawrzeć związek z gminami
Jeżeli chce wykonywać zadania powiatowe zawiera związek z powiatem;
Wojewoda odpowiedni dla siedziby związku kontroluje cały związek - albo premier;
Stowarzyszenia jednostek samorządu:
Minimalny wymóg - przynajmniej 3 jednostki; stowarzyszenia mogą być tworzone w róznych konfiguracjach: województwa z powiatami gminami
Celem stowarzyszenia jest rozwijanie idei samorządu;