System finansowy w gospodarce narodowej.

Każdy system ekonomiczny w tym finansowy jest charakteryzowany przez:

• liczbę, rodzaj, parametry ekonomiczne i układ elementów składowych;

• powiązania miedzy elementami tworzące strukturę systemu, których główną podstawą jest przepływ informacji;

• Przyswajanie innowacji i dostosowywanie systemu do nowych sytuacji;

• Misję systemu, na przykład dążenie do integracji międzynarodowej, urynkowienie gospodarki, kreowanie uczciwej konkurencji, ograniczanie ubóstwa itp.

• Względnie trwała powtarzalność zjawisk, modyfikowana w procesie transformacji;

• Określoną skłonność do uwzględniania uwarunkowań społecznych i politycznych.

System finansowy -

- to mechanizm tworzenia i przepływu siły nabywczej (reprezentowanej najczęściej przez pieniądz) między podmiotami gospodarczymi.

System finansowy tworzy pieniądz, a drugiej strony pieniądz, jego cyrkulacja są jądrem systemu finansowego.

Istnienie pieniądza i systemu finansowego jest wzajemnie uwarunkowane.

Elementy systemu finansowego:

• Instrumenty finansowe (roszczenia majątkowe):

• Wg praw posiadacza:

• Wierzycielskie - obligacje, weksle, kredyty, depozyty bankowe;

• Własnościowe - akcje i udziały

• Wg ryzyka związanego z generowaniem dochodu:

• Przynoszące dochód z góry określony, stały albo zmienny wg ustalonych reguł zmienności,

• Przynoszące dochód którego nie można z góry określić

• Wg pierwotnie określonego terminu zapadalności

• Instrumenty krótkoterminowe - do roku

• Średnioterminowe - od roku do 5 lat

• Długoterminowe - powyżej 5 lat, oraz nie mające określonego terminu zapadalności.

• Wg charakteru wyodrębnia się instrumenty:

• Bazowe (bilansowe) które łączą się bezpośrednio z transakcjami tworzącymi roszczenia,

• Derywaty (pozabilansowe) służące ograniczaniu ryzyka tych transakcji tworzących roszczenia.

• Rynki finansowe

• Wg faz obrotu

• Pierwotne

• Wtórne

• Wg procedur zawierania transakcji

• Rynki transakcji masowych

• Rynki transakcji zindywidualizowanych

• Wg terminu zapadalności

• Rynki pieniężne - do roku

• Rynki kapitałowe giełdowe i pozagiełdowe - powyżej roku

• Wg skali zawieranych transakcji

• Rynki hurtowe - duże jednostki

• Rynki detaliczne - małe transakcje

• Wg zasięgu przestrzennego

• Rynki krajowe

• Rynki międzynarodowe (eurorynki)

• Instytucje finansowe

• Banki kreujące pieniądz

• Firmy i towarzystwa ubezpieczeniowe (odszkodowania, renty)

• Fundusze emerytalne

• Fundusze inwestycyjne

• Otwarte

• Zamknięte

- inne instytucje zajmujące się np.: Leasingiem

• Zasady funkcjonowania instrumentów, rynków, instytucji.

- przestrzeganie przepisów prawa

- traktowanie każdej sprawy rzetelnie

- partnerskie i równe traktowanie każdego klienta

- udostępnianie pełnej informacji

- zachowanie poufności

- prawo do skargi

- przestrzeganie lojalności

- przestrzeganie zasad uczciwej konkurencji.

Elementy finansów agrobiznesu:

1. specyfika działalności rolniczej (ziemia jako czynnik produkcji)

2. harmonogram procesu produkcyjnego (wyprzedzenie przychodów przez koszty, sezonowość przychodów, duże koszty sprzedaży)

3. połączenie funkcjonalne gospodarstwa rolnego z domowym (nierozdzielność budżetu gospodarstwa i budżetu rodziny)

4. samowystarczalność żywnościowa każdego kraju (dążenie) powoduje finansowanie ze środków publicznych

5. rynek żywnościowy jest rynkiem wielostopniowym (produkcja, skup, przetwórstwo, dystrybucję) sprawność zależna od zintegrowania.

Finanse przedsiębiorstwa -

- proces gromadzenia, podziału i wydatkowania środków pieniężnych.

Zadaniem systemu finansowego jest tworzenie pieniądza i organizowanie jego sprawnych przepływów wewnątrz rynków finansowych oraz miedzy tymi rynkami.

Pieniądz jako instrument finansowy.

Agregaty pieniężne w Polsce:

M1 - gotówka w obiegu i depozyty na rachunkach bankowych płatne na zadanie (a Vista) z pominięciem tych które nie mogą być bezpośrednio użyte do zapłaty np. wkłady na książeczkach,

M2 - pozostałe depozyty krótkoterminowe i depozyty a vista pominięte w M1,

M3 - wszystkie pozostałe depozyty,

M4 - papiery wartościowe znajdujące się w obrocie na rynku finansowym.

Formy pieniądza:

• pieniądz gotówkowy

• pieniądz bezgotówkowy (pisemna dyspozycja dłużnika - czek, polecenie przelewu)

• pieniądz elektroniczny - zapisy na rachunkach na podstawie woli przy użyciu elektronicznych nośników informacji.